Θεσσαλονίκη: Δύο νέα μουσεία για το μετρό στο πρώην στρατόπεδο Παύλου Μελά και στο πανεπιστήμιο – Ο «θησαυρός» της Βενιζέλου (φωτογραφίες)

Στο τέλος του 2023 η βασική γραμμή του μετρό θα έχει παραδοθεί και θα λειτουργεί, με τους 13 σταθμούς εν λειτουργία και τα αρχαία εντός του σταθμού Βενιζέλου, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που επανέλαβαν σήμερα αρκετές φορές ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

Στα τέλη Δεκεμβρίου 2022 θα αποδοθεί η άνοδος της οδού Βενιζέλου στην κυκλοφορία και μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023 θα φύγουν και οι τελευταίες λαμαρίνες από την Εγνατία, στο ύψος του σταθμού.

Υπολογίζεται ότι με το μετρό θα γίνονται καθημερινά 315.000 μετακινήσεις, και θα κυκλοφορούν λιγότερα 60.000 οχήματα. Ως προς το ύψος του εισιτηρίου, αυτό θα καθοριστεί από το υπουργείο κατόπιν εισήγησης του Οργανισμού Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης. Το σενάριο βάσης που εξετάστηκε το 2006 και έκρινε το έργο βιώσιμο ήταν στα 0,50 ευρώ.

Χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένη ως προς το τελικό τίμημα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου υπενθύμισε ότι το εισιτήριο στον ΟΑΣΘ είναι σήμερα 0,90 ευρώ από 1 ευρώ παλαιότερα.

Οσο για τα σχεδόν 300.000 αρχαιολογικά ευρήματα, τα περισσότερα θα εκτεθούν σε δύο νέα μουσεία, στο κτίριο Α3 του πρώην στρατοπέδου Π. Μελά αλλά και σε ένα τριώροφο μουσείο που θα δημιουργηθεί υπογείως στο σημείο της διασταύρωσης των συρμών, στο ύψος της βιβλιοθήκης του ΑΠΘ, καθώς και σε προθήκες στους σταθμούς Δημοκρατίας, Βενιζέλου, Αγίας Σοφίας, Σιντριβάνι, Φλέμιγκ.

«Το πιο πολυαναμενόμενο έργο στη χώρα έχει μπει στην τελική ευθεία. Δεν το λέμε στα λόγια, το αποδεικνύουμε με τα έργα» επεσήμανε ο κ. Καραμανλής, υπενθυμίζοντας ότι εδώ και 12 μήνες εκτελούνται δοκιμαστικά δρομολόγια από το αμαξοστάσιο μέχρι το Σιντριβάνι.

Όπως αναφέρθηκε στην κοινή συνέντευξη τύπου των δύο υπουργών, στη βασική γραμμή οι κατασκευαστικές εργασίες είναι στο 87%, έχουν παραδοθεί 11 από τους 13 σταθμούς και έχει ολοκληρωθεί η προμήθεια 18 συρμών, ενώ επίκειται η υπογραφή της σύμβασης για την προμήθεια άλλων 15 συρμών για την επέκταση στην Καλαμαριά. Επίσης προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός με ΣΔΙΤ για τον φορέα λειτουργίας του μετρό. Σε ερώτηση του makthes.gr για το αν προλάβει ο φορέας το χρονοδιάγραμμα παράδοσης του έργου, αν δηλαδή θα έχει επαρκή χρόνο για τη δοκιμαστική λειτουργία και θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει το μετρό ο κ. Καραμανλής ήταν κατηγορηματικός ότι στα τέλη του 2023 το μετρό θα λειτουργεί.

«Στη Θεσσαλονίκη θα έχουμε ένα από τα πιο σύγχρονα μετρό της Ευρώπης, μήκους 9,6 χιλιομέτρων στη βασική γραμμή, με 13 σταθμούς, 18 συρμούς driverless, με αυτόματες πόρτες. Αυτό που κάποιοι επέμεναν ότι δήθεν δεν είναι εφικτό, έχει γίνει πραγματικότητα και μάλιστα σε χρόνο ρεκόρ» πρόσθεσε.

Στην Καλαμαριά τα έργα πολιτικού μηχανικού έχουν φτάσει στο 85% και τα ηλεκτρομηχανολογικά στο 57%, ενώ ως χρόνος παράδοσης είναι 6 μήνες μετά τη βασική γραμμή.

«Προχωράμε με σίγουρα βήματα, για να κάνουμε ό,τι υποσχεθήκαμε το 2019, και μετρό και αρχαία. Στο σταθμό Βενιζέλου «έχουν γίνει άλματα προόδου και τα έργα προχωράνε» είπε ο κ. Καραμανλής. Σύμφωνα με όσα έκανε γνωστά, οι αρχαιολογικές εργασίες στο κεντρικό τμήμα του σταθμού ολοκληρώθηκαν 31 Ιουλίου και ήδη εκτελούνται εργασίες αντιστήριξης.

Το κόστος της λύσης που εφαρμόστηκε είναι στα 29 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του κόστους για τα αρχαιολογικά.

Τα αρχαία της Βενιζέλου και της Αγίας Σοφίας

Από την πλευρά της η κ. Μενδώνη διαβεβαίωσε ότι ο αρχαιολογικός νόμος εφαρμόστηκε πλήρως και ότι με την κατασκευή του μετρό «διενεργήθηκε η μεγαλύτερη αρχαιολογική έρευνα αστικού χαρακτήρα στη χώρα, μια αναδίφιση στην ιστορία της πολης από τα χρονια του Κάσσανδρου». Μέχρι σήμερα το κόστος των αρχαιολογικών ερευνών ανέρχεται στα 169 εκατ. ευρώ

Με τις αρχαιολογικές έρευνες που έγιναν σε βάθος 9 μέτρων από την επιφάνεια του εδάφους τεκμηριώθηκε η συνεχής κατοίκησης της Θεσσαλονίκης από ελληνιστικούς χρόνους, από την ίδρυσή της δηλαδή, και μάλιστα με τις ίδιες λειτουργίες επί 17 αιώνες και σύμφωνα με το ιπποδάμειο σύστημα.

«Τα ίδια χαρακτηριστικά βρέθηκαν και το σταθμο Αγίας Σοφίας, αλλά δεν διστασαν να τα αποσπάσουν» είπε η υπουργός κάνοντας λόγο για «δυο μετρα και δυο σταθμά». Στην περίπτωση αυτών των αρχαιοτήτων- όπως είπε πρόκειται για οικοδομήματα με χαρακτηριστικά αυτοκρατορικά- δεν υπήρχαν μελέτες για την ασφαλή επανατοποθέτησή τους, και επειδή το 2017 μεταφέρθηκαν κάποιες λειτουργίες του σταθμού Βενιζέλου στο σταθμί Αγ. Σοφίας δεν είναι δυνατή η επανατοποθέτησή τους.

Η κ. Μενδώνη ήταν κατηγορηματική στο ότι προϋπόθεση για να λειτουργήσει ο σταθμός Βενιζέλου, και άρα ολόκληρη η βασική γραμμή, είναι να επανατοποθετηθούν τα αρχαία. Η μελέτη ανάδειξης των αρχαίων θα υποβληθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο τον Νοέμβριο του 2022 και η μελέτη επανατοποθέτησης εντός του α’ τριμήνου του 2023. Μάλιστα θα επιστρέψουν στη θέση τους και τα ευρήματα από υποκείμενα στρώματα, και θα είναι ορατά όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό.

Τα δύο μουσεία

Αναφορικά με τα δύο μουσεία, όπου θα εκτεθούν κάποια από τα 300.000 ευρήματα που προέκυψαν κατά την κατασκευή του μετρό:

1. Το πρώτο μουσείο θα δημιουργηθεί σε 3 επίπεδα κάτω από τη γη, στο κέλυφος που δημιουργήθηκε πάνω από το χώρο που είναι το σταυροδρόμι των γραμμών (crossover), στο ύψος της βιβλιοθήκης του ΑΠΘ. Ο χώρος παραχωρείται από την Αττικό Μετρό στο Υπουργείο Πολιτισμού και θα δημιουργηθεί ένα μουσείο 5.000 τμ. που θα εξελιχθεί σε τοπόσημο για την πόλη. Εκεί θα εκτεθούν και τα τμήματα του decumanus maximus από την Αγίας Σοφίας μήκους 77 μέτρων και πλάτους 10 μέτρων. Θα υπάρχουν και εργαστήρια συντήρησης αρχαιοτήτων, επισκέψιμα από το κοινό. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης έχει ετοιμάσει μια μουσειολογική πρόταση που θα εξεταστεί τις επόμενες βδομάδες από το Κεντρικο Συμβούλιο Μουσείων. Η κ. Μενδώνη σημείωσε ότι σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα 5- ετών μπορεί να λειτουργήσει.
2. Το δεύτερο μουσείο θα στεγαστεί στο κτίριο Α3 εντός του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά. «Η αρχαία Θεσσαλονίκης δεν περιορίζεται στα όρια του δήμου» σχολίασε η κ. Μενδώνη -μια ευθεία αναφορά στις αντιρρήσεις που εξέφρασε ο πρώην δήμαρχος Γιάννης Μπουτάρης, λέγοντας ότι είναι επιστημονικά εσφαλμένο να θέλουμε να περιορίσουμε την πολη. Το έργο είναι ώριμο μελετητικά και μπορεί να ενταχθεί στην επόμενη προγραμματική περίοδο (ΕΣΠΑ).

Πηγή: makthes.gr