Green Cola: Πώς εταιρεία από την ακριτική Ορεστιάδα “έπιασε στον ύπνο” τις πολυεθνικές

Γράφει η Λιλή Καρακώστα

Γεννήθηκε στα χρόνια της κρίσης καταγράφοντας μια πορεία εντυπωσιακή. Τα έβαλε με «γίγαντες» και στάθηκε επάξια απέναντί τους. Και έδειξε πως το επιχειρηματικό δαιμόνιο των Ελλήνων παραμένει ακόμη ισχυρό παρά τις αντιξοότητες…

Το ημερολόγιο γράφει 1959, όταν πέντε παραγωγοί από την ακριτική Λεπτή της Ορεστιάδας, ιδρύουν την Ένωση Παρασκευαστών Αεριούχων Ποτών (ΕΠΑΠ). Οι πρώτες δουλειές της Ένωσης εξυπηρετούν καθαρά τοπικούς σκοπούς. Έτσι, αρχικά εμφιαλώνουν πορτοκαλάδες, λεμονάδες και γκαζόζες, οι οποίες διανέμονται σε μπακάλικα και καφενεία στον Έβρο.

Στην «αγκαλιά» της πολυεθνικής

Τα χρόνια περνούν και από το 1983 και για τα επόμενα 25 χρόνια, η μονάδα θα ζήσει στον «αστερισμό» της πολυεθνικής Coca Cola Τρία Έψιλον, ως ένα από τα επτά περιφερειακά εργοστάσιά της που εμφιαλώνουν αποκλειστικά τα προϊόντα της.

Πρόκειται για χρόνια που χάρισαν στην εταιρία εμπειρία και τεχνογνωσία. Οι αυξημένες ανάγκες οδηγούν την ΕΠΑΠ στη μεταφορά σε καινούργιες εγκαταστάσεις 3.000τμ. με υπερσύγχρονο εξοπλισμό και τρία χρόνια μετά αναλαμβάνει την εμφιάλωση των Coca Cola, Fanta, Sprite για λογαριασμό της 3Ε, αγοράζοντας σύγχρονο ψυκτικό μηχάνημα.

Η ανάπτυξη συνεχίζεται και το 1987 η ΕΠΑΠ αναβαθμίζει εκ νέου τον εξοπλισμό της και αναλαμβάνει την αποθήκευση όλων των προϊόντων 3Ε. Ακολουθούν η νέα γραμμή παραγωγής φιαλών (1990), η γραμμή κουτιών αλουμινίου (1998) και η εμφιάλωση των προϊόντων Soda και Tonic με άδεια της Tuborg-Denmark (1999). Η συνεργασία με την 3Ε θα συνεχιστεί για 10 ακόμα χρόνια, με την ΕΠΑΠ να παράγει προϊόντα αποκλειστικά για λογαριασμό της.

Τα 20 αυτά χρόνια γέμισαν την ομάδα της ΕΠΑΠ με γνώσεις γύρω από τον κόσμο του αναψυκτικού καθώς η συνεργασία με μια πολυεθνική εταιρία, άνοιξε τους ορίζοντές τους. Τα παιδιά των ιδρυτών μεγάλωσαν και κληρονόμησαν το πάθος τους για αναψυκτικά υψηλής ποιότητας, γεύσεις βασισμένες στην παράδοση, αλλά και νέα πρωτοποριακά προϊόντα, που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες καταναλωτικές τάσεις.

Η κρίση φέρνει ανακατατάξεις-και ευκαιρίες

Η σιγουριά της συνεργασίας με την Coca Cola Τρία Έψιλον διακόπτεται όταν η κρίση αναγκάζει την πολυεθνική να διακόψει την συνεργασία με τους τοπικούς εμφιαλωτές ανά την Ελλάδα. Και έτσι η ΕΠΑΠ μένει ξαφνικά χωρίς αντικείμενο αναζητώντας ένα νέο προσανατολισμό για τα προϊόντα της. Οι ιδέες που πέφτουν στο «τραπέζι» είναι πολλές αλλά ανάμεσά τους επικρατεί η σκέψη της δημιουργίας μιας δικής τους σειράς αναψυκτικών με την επωνυμία Sparky.

Πολλά ικανά-και ακριβοπληρωμένα-στελέχη βρέθηκαν μετέωρα στην Ελλάδα εκείνης της εποχής. Η οικονομική κρίση έφερε πολλούς αντιμέτωπους με μια νέα πραγματικότητα. Όμως δεν την χειρίστηκαν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Τρία από αυτά τα στελέχη έχοντας χάσει τα προνόμια και τους υψηλούς μισθούς των προηγούμενων θέσεών τους αλλά έχοντας την πολύτιμη εμπειρία της προϋπηρεσίας τους, αποφάσισαν να πάρουν την τύχη στα χέρια τους.

Ο λόγος για τους Περικλή Βενιέρη (πρώην υπεύθυνος παραγωγής της 3Ε, εμφιαλωτή της Coca Cola στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια), Στέφανο Οκταποδά (πρώην επικεφαλής της θυγατρικής της Cosmote στην Αλβανία) και Ευάγγελο Μαρτιγόπουλο (πρώην Διευθύνων Σύμβουλος της Cosmote και του ΟΤΕ) που εξαγόρασαν την ΕΠΑΠ το 2011. Εμπνευστής της κίνησης ήταν ο Περικλής Βενιέρης, ο οποίος παρά την κυριαρχία της Coca Cola πίστεψε ότι υπάρχει χώρος και για νέα σήματα αρκεί αυτά να έχουν να πουν κάτι και ειδικότερα στις νεότερες γενιές που στην παγκόσμια αγορά γυρίζουν την πλάτη στα παραδοσιακά αναψυκτικά με ζάχαρη.

Η νέα ηγεσία στο «τιμόνι»

Η νέα, φιλόδοξη αλλά και συνάμα έμπειρη ηγεσία της εταιρίας, συνέχισε να παράγει τη σειρά Sparky αλλά ταυτόχρονα «κλείνει» συνεργασίες με μεγάλα σούπερ μάρκετ (Carrefour, ΑΒ Βασιλόπουλος, Μασούτης κ.ά.) για την παραγωγή αναψυκτικών «ιδιωτικής ετικέτας». Ωστόσο, παρόλο που τα ταμεία αρχίζουν να γεμίζουν, οι καινούργιοι ιδιοκτήτες ψάχνουν την ευκαιρία για να πλασάρουν κάτι νέο στην αγορά.

Τα εργαστήρια δουλεύουν στο φουλ για έξι μήνες και η συνεργασία με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο σε γευστικές δοκιμές είναι συνεχείς. Σκοπός των νέων ιδιοκτητών ήταν η δημιουργία ενός αναψυκτικού βασισμένου σε όσο το δυνατόν πιο φυσικά συστατικά.

Το νέο αναψυκτικό με την ονομασία Green Cola, βγαίνει στην αγορά το 2013. Εμφιαλώθηκε σε συσκευασία χρώματος μαύρου-πράσινου και λανσαρίστηκε ως η «πράσινη ελληνική κόλα». Η συνταγή παραμένει μυστική για προφανείς λόγους – το βασικότερο στοιχείο της είναι ότι η ζάχαρη αντικαταστάθηκε από το γλυκαντικό φυτό στέβια και ότι δεν περιέχει συντηρητικά.

Τι κάνει την Green Cola τόσο ξεχωριστή;

Η Green Cola είναι μια αμιγώς ελληνική cola που εμπλουτίζει τη γνωστή cola με καινοτόμες ιδιότητες όπως η παρουσία φυσικής πηγής καφεΐνης από πράσινους κόκκους καφέ και φυσικών αρωματικών υλών και η απουσία ζάχαρης, ασπαρτάμης, φωσφορικού οξέος και συντηρητικών.

Επί των συστατικών, αναλαμβάνει να μας κατατοπίσει η χημικός και υπεύθυνη ποιοτικού ελέγχου, Ιωάννα Κωστούδη, η οποία και είχε δηλώσει σε παλιότερη συνέντευξή της: «Έχουμε αφαιρέσει τη ζάχαρη και η γλυκύτητά της αντικαταστάθηκε με γλυκοζίτες στεβιόλης, που προέρχονται από το φυτό στέβια. Αντικαταστήσαμε το φωσφορικό οξύ με κιτρικό οξύ και επιπλέον χρησιμοποιούμε φυσικές αρωματικές ύλες, όπως πράσινους κόκκους καφέ. Τέλος, δεν υπάρχουν συντηρητικά και ασπαρτάμη. Είναι προϊόν με μηδενικές θερμίδες, κατάλληλο για καταναλωτές με ειδικές διατροφικές ανάγκες, όπως οι διαβητικοί».

Το φυσικό γλυκαντικό στέβια έχει τουλάχιστον 200 φορές περισσότερη γλυκύτητα από τη ζάχαρη και στην παραπάνω αναλογία θα πρέπει περίπου να υπολογίζεται η τιμή της (150-200 ευρώ/κιλό). Εκτός από τη Green Cola, στην οποία δεν χρησιμοποιείται καθόλου ζάχαρη, στη σειρά αναψυκτικών «Μπλε», η ζάχαρη αντικαταστάθηκε σε ποσοστό 30% με στέβια.

Η είσοδος του Γιάννη Χήτου στην εταιρία

To 2015, o Γιάννης Χήτος, απέκτησε το 25% της εταιρίας, μέσω διαδικασίας αύξησης του μετοχικού της κεφαλαίου. Ήταν ένα επιχειρηματικό «φλερτ» που ευοδώθηκε καθώς ο Χήτος με μακρά εμπειρία στη βιομηχανία τροφίμων είχε από νωρίς αντιληφθεί την αξία του συγκεκριμένου προϊόντος.

Ένας εκ των μετόχων και Πρόεδρος Δ.Σ. της ΧΗΤΟΣ Α.Β.Ε.Ε., που εμφιαλώνει και διακινεί το Φυσικό Μεταλλικό Νερό ΖΑΓΟΡΙ, ενώ παράλληλα διατηρεί μετοχική θέση και τη θέση του Αντιπροέδρου στο Supervisory Board της Ολυμπιακής Ζυθοποιίας Α.Ε., ο Γιάννης Χήτος προσέφερε στην εταιρία πέρα από το κεφάλαιο που είχε ανάγκη και την σημαντική του εμπειρία στον κλάδο ως νέος εκτελεστικός πρόεδρος της εταιρίας.

Η Green Cola σε όλο τον κόσμο

Η διείσδυση της Green Cola στις ξένες αγορές είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Γερμανίας, όπου η Green Cola κατόρθωσε να εισχωρήσει με τη βοήθεια της εταιρείας “Greekys”, που έχει ως στόχο την προώθηση καινοτόμων προϊόντων στις γερμανόφωνες χώρες. Η γερμανική αγορά υποδέχθηκε ένθερμα το ελληνικό προϊόν χάρη στην πρωτοτυπία του και έτσι γρήγορα δημιουργήθηκε μια αμιγώς γερμανική εταιρεία για τη διανομή της Green Cola στη γερμανική αγορά.

Να σημειωθεί πως η Green Cola βρίσκεται σήμερα σε 22 αγορές, κυρίως στην Ευρώπη καθώς και στην Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Αυστραλία. H παραγωγή που αφορά τις εξαγωγές αντιπροσωπεύει περίπου το 10% των συνολικών πωλήσεών της, ενώ το σήμα Green Cola είναι κατοχυρωμένο σε 140 χώρες. Παράλληλα, ακολουθώντας το μοντέλο των μεγάλων παικτών της αγοράς ξεκίνησε να παραχωρεί άδειες εμφιάλωσης σε χώρες του εξωτερικού. Η αρχή έγινε από την Σερβία και ακολούθησαν η Σαουδική Αραβία και η Κύπρος.

Η Σαουδική Αραβία προστίθεται στις χώρες στις οποίες, η Green Cola διαθέτει τα προϊόντα της καθώς, η εταιρεία, μετά από περίπου ένα χρόνο σχετικών συζητήσεων, υπέγραψε σχετική συμφωνία με τον Mansour Al Sudais, Σαουδάραβα επενδυτή, ο οποίος ανέλαβε την ανάπτυξη της εταιρείας στη Σαουδική Αραβία καθώς και στο Μπαχρέιν. Η συμφωνία προβλέπει την άμεση έναρξη των εξαγωγών της Green Cola στην αραβική χώρα, ενώ υπολογίζεται ότι για την πρώτη περίοδο θα διατεθούν στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας 1.000.000 κιβώτια Green Cola.

Στόχος της συμφωνίας είναι η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης παρουσίας της Green Cola στην αραβική χερσόνησο και η δημιουργία μιας σημαντικής βάσης για την επέκταση στην ευρύτερη περιοχή. Στο πλαίσιο της συμφωνίας δημιουργείται μια νέα εταιρεία στη Σαουδική Αραβία, στην οποία θα συμμετέχουν με 15% η Green Cola και με το υπόλοιπο 85% η Ocean Group, της οποίας αποτελεί πρόεδρο ο Mansour Al Sudais, μέλος μιας από τις πλέον σημαντικές οικογένειες Σαουδαράβων οικονομικών παραγόντων της χώρας, έχοντας μάλιστα ασκήσει καθήκοντα στο Υπουργείο Οικονομικών. Σε βάθος τριετίας ή και νωρίτερα, η ελληνική εταιρεία εκτιμά πως μπορεί να προσεγγίσει το στόχο για τη διάθεση 2.000.000 κιβωτίων Green Cola στη Σαουδική Αραβία, ο οποίος αν επιτευχθεί, μπορεί να οδηγήσει και στη μετακίνηση από την απλή εξαγωγή προϊόντων στην παραγωγή τους στην αραβική χώρα.

Αντιμέτωπη με τις πολυεθνικές

Η Green Cola μπορεί να ήρθε αντιμέτωπη με τους «γίγαντες» της βιομηχανίας αναψυκτικών, όμως φαίνεται πως άνοιξε το δρόμο καθώς μια σειρά νέων προϊόντων από τους διεθνείς «παίκτες» της αγοράς, έδειξαν πως υπάρχει ένα σημαντικό μερίδιο αγοράς που κανείς δεν είχε λογαριάσει. Μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια έπιασε τα μερίδια της Pepsi (5,5% στα αναψυκτικά τύπου cola στο οργανωμένο λιανεμπόριο) των σαράντα χρόνων παρουσίας στην χώρα μας.

Έτσι και η Coca Cola, δημιούργησε την «πράσινη» εκδοχή της τον Ιούνιο του 2013 με λιγότερη ζάχαρη ενώ και η νέα Coca Cola Green με στέβια είναι ήδη γεγονός. Στον ίδιο δρόμο κινήθηκε και η Pepsi με την Pepsi True.

Μια ελληνική ιδέα που «ψηφίζει» Ελλάδα

Όσο για το εργοστάσιο της εταιρίας; Παραμένει στην Ορεστιάδα ως ένα από τα ελάχιστα που έχουν απομείνει σε λειτουργία στον Έβρο αν και απέχει 900 χιλιόμετρα από την Αθήνα και πολύ περισσότερο από την “τουριστική” Ελλάδα των νησιών και της Κρήτης.

Και επειδή πέρα από τη Green Cola εκεί παράγονται και τα υπόλοιπα προϊόντα της εταιρίας (ΜΠΛΕ, Mix&Match και GR8, σόδα και τόνικ), αποφασίστηκε και η συνεργασία με το εμφιαλωτήριο “Εσπερίδες” της ΕΑΣ Αργολίδας ενώ επενδύσεις υποδομής και εκσυγχρονισμού έχουν αναβαθμίσει τη μονάδα της Ορεστιάδας.

Σήμερα, η ΕΠΑΠ διαθέτει τρεις σύγχρονες γραμμές παραγωγής αναψυκτικών, γυάλινης φιάλης, κουτιού αλουμινίου και πλαστικής φιάλης ΡΕΤ, σε έναν χώρο 20.000τ.μ., ενώ η πρόσφατη επένδυση τεχνολογικού εξοπλισμού που έχει πραγματοποιηθεί, προκειμένου να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες παραγωγής τόσο των δικών της προϊόντων, όσο και αυτών της ιδιωτικής ετικέτας (Private Label), έχει συμβάλλει στη βελτιστοποίηση της παραγωγικής δυναμικότητας που της εξασφαλίζει την απαραίτητη επάρκεια και αυτονομία ώστε να καλύπτει όλη την γκάμα των συσκευασιών που απαιτούν οι σύγχρονες καταναλωτικές συνήθειες.

Μια ιδέα καθαρά ελληνική που δεν φοβήθηκε να αντιμετωπίσει τους «γίγαντες» της αγοράς, όπως την Coca Cola και την Pepsi και να σταθεί ισότιμα απέναντί τους. Και μάλιστα χωρίς την παραμικρή σκέψη μεταφοράς του εργοστασίου σε γειτονικές χώρες για περιορισμό του κόστους, όπως συμβαίνει με άλλες εταιρίες.

Άλλωστε, όπως χαρακτηριστικά είχε δηλώσει ο Περικλής Βενιέρης, σε παλιότερη συνέντευξή του για το αν το εργοστάσιο θα μεταφερθεί από τον ακριτικό Έβρο στα γειτονικά Βαλκάνια, η απάντηση ήταν κατηγορηματικά αρνητική: «Επένδυσα σε ποιότητα ανθρώπων και προϊόντων. Πάνω από επιχειρηματίας, είμαι και Έλληνας».

[businessnews.gr]