Πρόγραμμα “SAFESCHOOLS” του ΑΠΘ: Πρόβλεψη ζημιών σε σχολικά κτίρια, σε πραγματικό χρόνο μετά από σεισμό

Στην ανάπτυξη ενός καινοτόμου συστήματος, το οποίο θα εκτιμά σε σχεδόν πραγματικό χρόνο -μερικά δευτερόλεπτα μετά την έναρξη της σεισμικής διάρρηξης- το επίπεδο των αναμενόμενων βλαβών από σεισμούς στα σχολικά κτίρια,

εργάζονται οι επιστήμονες του εργαστηρίου Εδαφομηχανικής και Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής του ΑΠΘ, στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου από την Ε.Ε. και τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας προγράμματος «SAFESCHOOLS», προκειμένου κάθε σχολείο να αποκτήσει «ταυτότητα τρωτότητας», τονίζει σε συνέντευξη του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σεισμικής Μηχανικής, ομ. καθηγητής του ΑΠΘ, Κυριαζής Πιτιλάκης.

Αναφερόμενος στη σημασία του προγράμματος, ο κ. Πιτιλάκης τονίζει ότι το σχολικό κτιριακό απόθεμα, τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, δεν έχει κατασκευασθεί με τις υψηλότερες αντισεισμικές προδιαγραφές, καθώς πολλά κτίρια έχουν κτισθεί πριν πολλές δεκαετίας με σαφώς υποδεέστερους αντισεισμικούς κανονισμούς, ενώ αρκετά από αυτά -ακόμη εν χρήσει- χωρίς κανέναν αντισεισμικό κανονισμό.

Όπως εξηγεί στη συνέντευξη του στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Πιτιλάκης, με την υλοποίηση του «SAFESCHOOLS», η πληροφορία που θα συγκεντρώνεται θα μπορεί να αξιοποιείται σε τοπικό επίπεδο με την ενεργοποίηση του αντίστοιχου επιπέδου συναγερμού, όπως για παράδειγμα λειτουργία σειρήνας με ήχο, που να ανταποκρίνεται στο κατά περίπτωση επίπεδο βλάβης και ανάλογα φωτεινά σήματα -πράσινα, κίτρινα, κόκκινα- για ασήμαντες, μικρές, μέσης σοβαρότητας ή πολύ σοβαρές βλάβες. Ταυτόχρονα θα ενημερώνονται με διαφόρους τρόπους αρμόδια όργανα όπως η διεύθυνση του σχολείου, ο Δήμος, η Περιφέρεια, η Πολιτική Προστασία και το «112». Μάλιστα εξετάζεται ο τρόπος μετάδοσης αυτής της πληροφορίας και στα κινητά τηλέφωνα.

«Λίγα δευτερόλεπτα μπορούν να σώσουν ζωές.

Όλοι οι εμπλεκόμενοι αρμόδιοι φορείς θα είναι σε θέση να γνωρίζουν σε πραγματικό χρόνο τι έχει συμβεί στη συγκεκριμένη σχολική μονάδα και επομένως να ιεραρχήσουν και να κατανείμουν κατάλληλα τις μετασεισμικές τους δράσεις και προτεραιότητες», τονίζει ο κ. Πιτιλάκης. Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης σε πραγματικό χρόνο εκτίμησης βλαβών, αναπτύσσεται πιλοτικά σε σχολεία του Δήμου Θεσσαλονίκης και εφόσον τύχει καθολικής εφαρμογής «η Θεσσαλονίκη θα είναι πρωτοπόρος σε παγκόσμιο επίπεδο, παράδειγμα και σημείο αναφοράς για άλλες πόλεις στην Ευρώπη και διεθνώς», σημειώνει ο κ. Πιτιλάκης

Σε ό,τι αφορά την προοπτική αξιοποίησης του συστήματος με ευρύτερη εφαρμογή του, αλλά και ενσωμάτωσή του στους μηχανισμούς της Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας, ο καθηγητής, στη συνέντευξη του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκτιμά ότι «μπορούμε να κάνουμε μικρά καθοριστικά βήματα, όπως είναι η ανάπτυξη τέτοιου συστήματος και στα νοσοκομεία και ίσως μερικές ακόμη κρίσιμες υποδομές, όπως οι υποδομές των μεταφορικών δικτύων, τα δίκτυα ενέργειας και κοινής ωφέλειας, κρίσιμης σημασίας βιομηχανικές μονάδες και μονάδες αποθήκευσης επικίνδυνων υλικών», ενώ σημειώνει ότι «στην πορεία υλοποίησης του προγράμματος σκοπεύουμε να έχουμε συστηματικές επαφές με την Πολιτική Προστασία και το “ 112”, ώστε αφενός μεν να ενημερωθούν για την ύπαρξη και τις δυνατότητες του, αφετέρου δε για να εξετασθούν οι δυνατότητες συνέργειας, επικοινωνίας και χρήσης των δυνατοτήτων του “ 112”».

Ο κ. Πιτιλάκης γνωστοποιεί, περαιτέρω, πως το ΑΠΘ έχει υποβάλει πρόταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τον σχεδιασμό μιας μεγάλης κλίμακας ερευνητικής υποδομής, που αφορά την προστασία σχολείων έναντι φυσικών καταστροφών, καλύπτοντας μάλιστα όλη την Ευρώπη.

«Αναφερόμαστε πέραν του σεισμικού κινδύνου και στις πλημμύρες ή τις κατολισθήσεις.

Η φιλοσοφία είναι η ίδια. Διαφορές υπάρχουν στα θέματα της έγκαιρης ειδοποίησης και της τρωτότητας των σχολικών μονάδων, τα οποία χρειάζονται διαφορετική προσέγγιση», διευκρινίζει ο κ. Πιτιλάκης., σημειώνοντας ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη μοντέλων εκτίμησης της διακινδύνευσης και διαχείρισης της κρίσης για συνδυασμό διαφόρων φυσικών και ανθρωπογενούς προέλευσης καταστροφών (multi risk assessment and management).