Καραμανλής: Θα ρίξουμε 13 δις για επενδύσεις στις υποδομές

Η επανεκκίνηση δεν θα είναι απλή υπόθεση, για την επόμενη μέρα μετά την κρίση, έχουμε ήδη προγραμματίσει έργα ύψους πάνω από 13 δισ. ευρώ, τονίζει σε συνέντευξή του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής στην εφημερίδα “Πρώτο Θέμα”, και επισημαίνει ότι ελπίζει σε μια νέα κουλτούρα διεθνών συνεργασιών σε όλα τα θέματα, από τη δημόσια υγεία μέχρι φυσικά την οικονομία.

-Η κυβέρνηση έδειξε από την πρώτη στιγμή, ισχυρά αντανακλαστικά στην αντιμετώπιση της κρίσης με την λήψη δραστικών μέτρων πρόληψης. Τώρα, ετοιμάζεται να ρίξει περί τα 10 δισ. ευρώ για να αντιμετωπίσει το μεγάλο lockdown της αγοράς. Θα αντέξει η ελληνική οικονομία ένα τόσο βαρύ πρόγραμμα στήριξης;

Όλοι συμφωνούν ότι μέχρι σήμερα στο κομμάτι της πρόληψης τα μέτρα είναι τα καλύτερα δυνατά. Όπως λένε όμως και όλοι οι ειδικοί, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να χαλαρώσουμε. Οι Έλληνες πρέπει να συνεχίσουμε να δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια. Όσο για την οικονομία, το πρόβλημα είναι παγκόσμιο. Οι παρενέργειες είναι ήδη ορατές, αφού έχει σταματήσει η παραγωγική διαδικασία σε όλον τον κόσμο.

Οι άμεσοι στόχοι λοιπόν είναι δύο: πρώτον, να σώσουμε όσο περισσότερες ανθρώπινες ζωές γίνεται. Και δεύτερον, να στηρίξουμε μέσα στην κρίση όλους αυτούς που πλήττονται και ιδίως όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη –γι’ αυτό και η Ελλάδα έχει διαθέσει το 3,5% του ΑΕΠ της, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Μέχρι τώρα, οι προσπάθειές μας αποδίδουν. Μην ξεχνάμε ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αντιμετώπισε ταυτόχρονα διπλή κρίση, αφού είχαμε και την εθνική δοκιμασία στον Έβρο, στην οποία επίσης τα καταφέραμε. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα, εξαιρετικά κρίσιμο: πρέπει να προετοιμαστούμε για την επόμενη μέρα.

-Πού εκτιμάτε, λοιπόν, ότι πρέπει να πέσει το βάρος για την επόμενη μέρα;

Ας είμαστε ειλικρινείς: σε ένα τόσο δύσκολο διεθνές τοπίο, η επανεκκίνηση δεν θα είναι απλή υπόθεση. Το κράτος πρέπει να λειτουργήσει με τη σοβαρότητα και την υπευθυνότητα που λειτουργεί και στη διαχείριση της κρίσης. Για να μπει ξανά η οικονομία μας σε υγιείς βάσεις, θα πρέπει να επενδύσουμε στους παραγωγικούς τομείς. Και το βάρος να πέσει ιδίως εκεί που ο πολλαπλασιαστής για την οικονομία μας είναι πιο μεγάλος.

Σίγουρα ένας κατεξοχήν τέτοιος τομέας είναι τα έργα υποδομών. Βλέπετε ότι στις ΗΠΑ ήδη ανακοινώθηκε ότι θα διατεθούν τεράστια κονδύλια σε τέτοια πρότζεκτ. Γι’ αυτό και στην Ελλάδα έχουν κεντρική θέση στο σχεδιασμό της κυβέρνησης για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Για την επόμενη μέρα μετά την κρίση, έχουμε ήδη προγραμματίσει έργα ύψους πάνω από 13 δισ. ευρώ. Και στο Υπουργείο μας είμαστε έτοιμοι να τα προχωρήσουμε πιο γρήγορα, να επιταχύνουμε τις διαδικασίες, να αναθεωρήσουμε όπου χρειάζεται τον 4412, να επανεξετάσουμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητήματα μη συμβατών κρατικών ενισχύσεων, να κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε το restart της ελληνικής οικονομίας να γίνει με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.

Κρίσιμο βέβαια είναι και το διεθνές περιβάλλον που θα διαμορφωθεί. Ελπίζω σε μια νέα κουλτούρα διεθνών συνεργασιών σε όλα τα θέματα, από τη δημόσια υγεία μέχρι φυσικά την οικονομία.

-Αλήθεια, πιστεύετε ότι μπορεί να υπάρξει συμβιβασμός μεταξύ Βορρά και Νότου στην Ε.Ε. μετά την άρνηση της Γερμανίας και των συμμάχων της για έκδοση ευρωομολόγου;

Η έκδοση του ευρωομολόγου αποτελεί μεγάλο στοίχημα για την Ευρώπη. Ο δυϊσμός τέτοια ώρα δεν οδηγεί πουθενά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ή θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων ή θα κινδυνεύσει. Να σας πω και κάτι; Αν σε μια τέτοια διεθνή κρίση, για την οποία στο κάτω-κάτω δεν φταίει κανένα κράτος-μέλος, η ΕΕ αποτύχει να στηρίξει αποτελεσματικά τα μέλη της, τότε ίσως και να μην έχει λόγο ύπαρξης… Ας το καταλάβουν οι πάντες αυτό κι ας αναλάβουν τις ευθύνες τους.

Κι αυτά σας τα λέει κάποιος που δεν διανοείται ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα μπορεί να καταρρεύσει. Πιστεύω ακράδαντα ότι ο δρόμος για την Ευρώπη είναι ένας: συνεργασία και αλληλεγγύη. Η περιχαράκωση κάποιων κρατών είναι αυτοκαταστροφική.

-Πώς κρίνετε τη στάση της αντιπολίτευσης;

Δεν λέει κανείς ότι η αντιπολίτευση πρέπει να εγκαταλείψει το θεσμικό της ρόλο. Αντιπολίτευση είναι, αντιπολίτευση θα ασκεί ακόμα και εν μέσω κρίσης. Θεμιτό. Πρέπει όμως να υπάρχει μέτρο. Και ενώ επισήμως ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ το τηρεί αυτό, από κάτω –και δεν ξέρω αν πρόκειται για κομματικό σχέδιο ή μεμονωμένους «αντάρτες»- έχει ξεκινήσει δυστυχώς ένα εμπόριο λαϊκισμού που δεν τιμά την αντιπολίτευση. Εύκολες καταγγελίες χωρίς περιεχόμενο και δημιουργία διχαστικού κλίματος εκεί όπου θα έπρεπε να υπάρχει συναίνεση. Και να ξέρετε κάτι: αυτές τις φωνές, η κοινωνία τις έχει απομονώσει. Αν φερθεί έξυπνα, θα τις απομονώσει πραγματικά και ο κ.Τσίπρας.

Σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, επιτρέπεται η αντιπολίτευση, αλλά όχι ο πολιτικός χουλιγκανισμός. Θα έπρεπε η δράση όλων να είναι προς όφελος του κοινωνικού συνόλου. Απαιτείται ομοψυχία.

-Τι πιστεύετε ότι θα μας διδάξει ως λαό και ως κοινωνία αυτή η μεγάλη δοκιμασία;

Σε μια τέτοια δοκιμασία, όλοι δίνουν εξετάσεις: κυβέρνηση, αντιπολίτευση, Αυτοδιοίκηση, Εκκλησία, φορείς, επιχειρήσεις, οι πάντες, ακόμα και κάθε πολίτης ξεχωριστά. Η στάση του καθενός σήμερα θα τον ακολουθεί και αύριο.

Η κοινωνία μας έχει δυστυχώς νωπή εμπειρία από μεγάλες κρίσεις. Στην προηγούμενη αρκετοί παρασύρθηκαν σε ακραίες συμπεριφορές… Θα έλεγα ότι μια αντιμνημονιακή τρέλα ήταν για ένα διάστημα η κυρίαρχη συμπεριφορά. Αντιθέτως, η νέα παγκόσμια κρίση ευτυχώς βρίσκει τους Έλληνες να κρατούν την ψυχραιμία τους. Από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη μέχρι την πλειονότητα των πολιτών. Θυμηθήκαμε τον καλό μας εαυτό, ότι η Ελλάδα ήταν η χώρα του μέτρου, ο σοφός λαός που μπροστά σε έναν άγνωστο κίνδυνο έλεγε «φύλαγε τα ρούχα σου για να έχεις τα μισά». Μέχρι σήμερα η Ελλάδα αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση και όχι προς αποφυγή. Αξίζει ένα μπράβο σε όλους όσοι προσπαθούν! Ελπίζω ότι έτσι θα πάμε μέχρι τέλους. Ώστε να μας μείνει το μεγάλο δίδαγμα, ότι οι κρίσεις απαιτούν μέτρο, προνοητικότητα, ψυχραιμία και αποφασιστικότητα.

-Ένας από τους κλάδους που πλήττονται ανεπανόρθωτα αυτή την περίοδο είναι ο τομέας των αερομεταφορών. Ποια μέτρα σκοπεύετε να πάρετε για να ανακουφίσετε τις αεροπορικές εταιρείες αλλά και τις εταιρείες λειτουργίας των αεροδρομίων;

Είναι ένα θέμα που μας απασχολεί πολύ και το μελετάμε -μαζί ασφαλώς με το Υπουργείο Οικονομικών που έχει τον τελικό λόγο στα μέτρα οικονομικής φύσεως. Ο κλάδος των αερομεταφορών είναι ο πρώτος που έπληξε αυτή η κρίση και είναι βέβαιο ότι θα δοκιμαστεί σκληρά το επόμενο διάστημα. Και αυτό αφορά, όπως σωστά λέτε, και τις αεροπορικές εταιρείες, αλλά και τις εταιρείες λειτουργίας των αεροδρομίω, οι οποίες, σημειώστε, έχουν χάσει πάνω από το 95% της επιβατικής τους κίνησης. Το πρόβλημα είναι πολύπλοκο και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε σε βάθος χρόνου. Ήδη, είμαστε συντονισμένοι με την ΕΕ και αποφασίσαμε να διευκολύνουμε τις εταιρείες σε σχέση με τις υποχρεώσεις διαχείρισης αεροθυρίδων, αλλά και στις άγονες γραμμές. Στο θέμα των εκδοθέντων εισιτηρίων, συμφωνήσαμε σε λύση που να προστατεύει τα δικαιώματα των επιβατών χωρίς να προκαλεί ανεπανόρθωτη βλάβη στις εταιρείες. Και συζητάμε κι εδώ με την Ε.Ε. το ενδεχόμενο χαλάρωσης σε τομείς όπως η κρατική ενίσχυση. Ο κλάδος των αερομεταφορών έχει εταιρείες που προσφέρουν πολλά στην ελληνική οικονομία και είμαστε αποφασισμένοι να τον προστατεύσουμε.

-Η ιδέα να σφραγιστούν τα σύνορα και να γίνει ολοκληρωτικός αποκλεισμός των πτήσεων από και προς το εξωτερικό έχει εγκαταλειφθεί;

Σας θυμίζω ότι ήμασταν από τις πρώτες χώρες που σταμάτησαν τις πτήσεις από Ιταλία, όπως και από άλλους επίμαχους προορισμούς. Κάνουμε ό,τι είναι αναγκαίο για να προστατεύσουμε τους Έλληνες. Κρίνουμε κατά περίπτωση, όμως η Ελλάδα και η ΕΕ θέλουν να αποφύγουν τον ολοκληρωτικό αποκλεισμό. Εξυπακούεται, δε, ότι κάθε απαγόρευση δεν αφορά πτήσεις ανθρωπιστικές ή που σχετίζονται με την τροφοδοτική αλυσίδα.

-Στο κακό σενάριο που η κρίση διαρκέσει και το καλοκαίρι, με ποιο τρόπο θα διαχειριστείτε το πτητικό έργο στο εσωτερικό της χώρας και ειδικά στα νησιά;

Τα δρομολόγια προσαρμόζονται στα δεδομένα της κρίσης. Μπορώ να δεσμευτώ όμως πως ό,τι κι αν συμβεί δεν θα αφήσουμε κανένα νησί χωρίς σύνδεση. Και αυτό ισχύει φυσικά και για τις άγονες γραμμές. Θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί.

-Εν όψει Πάσχα, τι μέτρα σχεδιάζετε να πάρετε στις εσωτερικές μετακινήσεις για να αποτρέψετε ταξίδια αναψυχής; Είναι στο τραπέζι το κλείσιμο των διοδίων;

Η έξοδος του Πάσχα έχει ήδη απαγορευτεί. Επιτρέπεται μόνο η μετακίνηση για επαγγελματικούς λόγους, λόγους υγείας, ή μία και μοναδική φορά προς τον τόπο μόνιμης κατοικίας. Αυτό να το καταλάβουν όλοι. Κι αν χρειαστεί να ληφθούν πιο αυστηρά μέτρα για να το εξασφαλίσουμε, θα γίνει κι αυτό.

-Τι επιπτώσεις φέρνει η κρίση στον κλάδο των υποδομών και πόσο επηρεάζει τον σχεδιασμό σας για τα δημόσια έργα η πορεία της νόσου;

Προσπαθούμε να μην αποκλίνουμε πολύ από τους στόχους και τον προγραμματισμό μας. Προετοιμαζόμαστε βέβαια για κάθε σενάριο. Δεν μπορώ να σας πω κάτι πιο συγκεκριμένο όσο δεν γνωρίζουμε πόσο θα διαρκέσει η κρίση. Μπορώ να σας πω όμως με ποιες αρχές προχωράμε: πρώτον, και στα δημόσια έργα ευθυγραμμιζόμαστε απόλυτα με τις οδηγίες των ειδικών και του υπουργείου Υγείας. Δεύτερον, δώσαμε παράταση στα έργα που εκτελεί το υπουργείο κατανοώντας ότι το προσωπικό αραιώνει και οι ρυθμοί μειώνονται. Τρίτον, πρέπει να καταβάλλουμε όλοι προσπάθειες να μη σταματήσει εντελώς ο κατασκευαστικός κλάδος –πάντα με τις αναγκαίες προφυλάξεις. Είναι κρίσιμο για την οικονομία σήμερα, αλλά και για την επόμενη μέρα. Και τέταρτον, καταβάλλουμε προσπάθειες για να στηριχθούν οι κατασκευαστικές εταιρείες σε συνεννόηση με το υπουργείο Οικονομικών.

-Τι εγγυήσεις μπορείτε να δώσετε στους ιδιώτες που διαχειρίζονται το οδικό δίκτυο και πλήττονται από τις απαγορεύσεις στην κυκλοφορία;

Οι συμβάσεις παραχώρησης έχουν προβλέψεις για τα γεγονότα ανωτέρας βίας. Τις εξετάζουμε προσεκτικά, όπως και τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, ώστε αν υπάρξουν προβλήματα και όπου απαιτηθεί να συνδράμουμε.

-Από την αρχή της θητείας σας στο υπουργείο Υποδομών είχατε ταχθεί κατά του μοντέλου «σαλαμοποίησης» του Πάτρα-Πύργος προωθώντας ένα ενιαίο έργο, ενταγμένο στην Ολυμπία Οδό. Υπάρχουν όμως αντιδράσεις από μερίδα εργολάβων που είχαν αναλάβει τμήματα του έργου. Θα προχωρήσει ο σχεδιασμός αυτός με τις παρούσες συνθήκες;

Το βέβαιο είναι ότι οι συνθήκες δεν αλλάζουν τον δικό μας σχεδιασμό, ίσα-ίσα που καθιστούν ακόμα πιο επιτακτική την υλοποίησή του. Όπως ξέρετε, όμως, αυτό εξαρτάται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία είμαστε σε διαρκή επικοινωνία.

Αν δείτε τα στοιχεία, θα καταλάβετε ότι αν δεν παρεμβαίναμε, το έργο δεν θα τελείωνε όχι το 2023, αλλά πιθανότατα ποτέ. Όσο για τις αντιδράσεις, αφού το θέτετε, να σας απαντήσω ότι δεν γίνονται από «μερίδα εργολάβων» αλλά από έναν συγκεκριμένο. Τα στοιχεία δείχνουν ότι στη μία εργολαβία του ήταν ούτως ή άλλως έκπτωτος και στην άλλη δεν είχε προχωρήσει παρά ελάχιστα. Κι εμένα δεν με νοιάζει το συμφέρον κανενός εργολάβου, με νοιάζει το συμφέρον του τόπου.