Χαρίλαος Ταλιαδώρος: Σίγησε μια μεγάλη φωνή της ψαλτικής τέχνης

Ο Άρχων πρωτοψάλτης Χαρίλαος Ταλιαδώρος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών χτυπημένος από τον κορονοϊό

Πλήρης ημερών, σε ηλικία 96 ετών έφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα σήμερα ο μεγάλος δάσκαλος της ψαλτικής τέχνης Χαρίλαος Ταλιαδώρος μετά από πολυήμερη νοσηλεία του στο 424 Γενικό Νοσοκομείο.

Ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος εισήχθη στο 424 στρατιωτικό νοσοκομείο στις 6 Δεκεμβρίου, προσβεβλημένος από κορονοϊό και υπέκυψε, μετά από πολυήμερη νοσηλεία, συνεπεία επιπλοκών που επέφεραν πολυοργανική ανεπάρκεια.

Η εξόδιος ακολουθία θα ψαλλεί αύριο, στη μία παρά τέταρτο, στα κοιμητήρια της Θέρμης Θεσσαλονίκης.

Τη «βαθιά οδύνη» του για την απώλεια «του μεγάλου ανθρώπου, μουσικού και δασκάλου» εκφράζει το τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κι όπως ανέφερε ο καθηγητής της έδρας του τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του πανεπιστημίου Μακεδονίας, πατήρ, Νεκτάριος Πάρης, ο οποίος υπήρξε ένας από τους πολυάριθμους μαθητές του, «ο Χ. Ταλιαδώρος υπήρξε εκ των κορυφαίων ιεροψαλτών και διδασκάλων της ψαλτικής» και τη μετέδωσε με συνέπεια σε «πάρα πολλούς μαθητές, ενεργούς ψάλτες».

«Ήταν ο τελευταίος των μεγάλων ιεροψαλτών, έφυγε ο άρχοντας πρωτοψάλτης της Θεσσαλονίκης» δήλωσε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, ο πρόεδρος του Σωματείου ιεροψαλτών Θεσσαλονίκης «’Αγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός» Πάρις Γκούνας και πρόσθεσε :

«Σίγησε ο λέων της ψαλτικής τέχνης, ο δάσκαλος, γνήσιος εκφραστής της σπουδαίας πατριαρχικής ψαλτικής παράδοσης. Διακόνησε το ιερό αναλόγιο με περισσή αγάπη και αξιοθαύμαστο ζήλο. Χαρισματικός δάσκαλος, δίδαξε την πατρώα μας εκκλησιαστική μουσική, διατηρώντας την αυθεντική και αλώβητη από άλλα στοιχεία. Τη μεταλαμπάδευσε, στην αυθεντική μορφή, στη δομή της, σε χιλιάδες μαθητές. Σήμερα, στερείται, όχι μόνο η Θεσσαλονίκη μας, αλλά η Ελλάδα ολόκληρη, η Ορθοδοξία, τον ψαλμωδό της ,το σοβαρό και συνεπή άρχοντα της. Αποχαιρετούμε τον σεβαστό δάσκαλο. Ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος συγκαταλέγεται στους πέντε κορυφαίους της ψαλτικής τέχνης, μαζί με τους αείμνηστους Αθανάσιο Καραμάνη, Χρύσανθο Θεοδοσόπουλο, Αθανάσιο Παναγιωτίδη και Αβραάμ Ευθυμιάδη».

«Έφυγε» ο «αρχιτέκτων των φθογγοσήμων»

«Ήταν ο μεγαλοπρεπής ψάλτης της Ορθοδοξίας» λέει ο στενός συνεργάτης του Χρήστος Τογκαρίδης ο οποίος γνώρισε τον δάσκαλο το 1992 στον ιερό ναό της του Θεού Σοφίας στη Θεσσαλονίκη και από το 2001 και μετά ήταν διαρκώς κοντά του, συμπαραστάτης στην ψαλτική τέχνη, ως βοηθός (δομέστικος) και ως λαμπαδάριος (αριστερός ψάλτης) τα επόμενα χρόνια.

«Ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος ανήκε στην πεντάδα των μεγάλων πρωτοψαλτών του 20 αι. Ήταν ο άνθρωπος, που κράτησε το πατριαρχικό ύφος στην ψαλτική και το μετέδωσε, με πολύ αγάπη, σε χιλιάδες μαθητές πέρασαν από το αναλόγιο του» ανέφερε ο κ. Τογκαρίδης και συνέχισε:

« Έχει ονομαστεί ο αρχιτέκτων των φθογγοσήμων. Είχε ένα φοβερό τάλαντο, ήταν απίθανος μέγας ερμηνευτής της ψαλτικής, μέγας διδάσκαλος, έχει διευθύνει εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έχουν γαλουχηθεί, πάρα πολλοί, χιλιάδες, στο αναλόγιο του. Έχει μεταδώσει σε γενιές και γενιές το πατριαρχικό ψαλτικό ύφος. Είχε καλλιέργεια, ήταν ξεχωριστός, στον τρόπο που έψελνε, που στεκόταν, που διεύθυνε, είχε πολλά χαρίσματα. Είχε και τη γνώση του μεγάλου δασκάλου. Ήταν απαράμιλλης τέχνης τα χερουβικά του».

Το πλούσιο βιογραφικό του Χ. Ταλιαδώρου

Ο Χαρίλαος Ταλιαδώρος γεννήθηκε το 1926 στη Θεσσαλονίκη. Η καταγωγή του ήταν από την Κόνιτσα της Ηπείρου. Ήταν πτυχιούχος Νομικών και Οικονομικών Επιστημών, μαθητής του πρωτοψάλτη Χριστόφορου Κουτσουράδη και απόφοιτος της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής του Εθνικού Ωδείου Αθηνών. Καθοριστική, για την ψαλτική του εξέλιξη, υπήρξε η συνάντησή του στη Θεσσαλονίκη (1945) με τον ‘Αρχοντα πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Κωνσταντίνο Πρίγγο. Διετέλεσε ψάλτης, από νεαρή ηλικία, σε γνωστούς ναούς της Θεσσαλονίκης: Αγ. Θεράποντα Κάτω Τούμπας (1942-1944), Αγ. Φανουρίου και Τιμίου Προδρόμου (1944-1952) και από το 1952 πρωτοψάλτης στον Καθεδρικό Ναό της του Θεού Σοφίας μέχρι και τον Ιανουάριο του 2020, που οι ναοί ανέστειλαν τη λειτουργία τους εξ αιτίας του κορονοϊού.

Έφερε, το οφφίκιο του “Αρχοντος πρωτοψάλτου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως”. Δίδαξε τη Βυζαντινή Μουσική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1964-1967), στο Μακεδονικό Ωδείο και στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης. Ήταν από τους πιο γνωστούς, και πιο δραστικούς, σύγχρονους ψάλτες του ελλαδικού χώρου, με πλουσιότατη ψαλτική δράση και στο εξωτερικό.

Με λαμπρότητα γιορτάστηκαν τα ενενηντάχρονα του, πριν από πέντε χρόνια, στη λαμπρή συναυλία που διοργάνωσε η Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, στις 31 Νοεμβρίου του 2016, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, όπου ερμηνεύτηκαν βυζαντινοί ύμνοι και ψαλμοί. Ο Χ. Ταλιαδώρος διηύθυνε βυζαντινές χορωδίες σε θεσμούς όπως τα «Δημήτρια» και σε εορτασμούς στην Ελλάδα και την Κύπρο καθώς και σε άλλες χώρες, στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στη Μ. Βρετανία, στην Αυστραλία και στη Γερμανία.

Φάνης Γρηγοριάδης

 ΑΠΕ-ΜΠΕ