Date:
Διαβάστε την συνέντευξη που παραχώρησε η Κατερίνα Αραμπατζή, η Σερραία που ζει 25 χρόνια στη Λισαβόνα και εργάζεται για την πρεσβεία του Κουβέιτ, όπως μας την μεταφέρει με ανάρτησή του στο facebook o Jack Balletas
Αγαπητέ Τζακ, καταρχήν να σου δώσω συγχαρητήρια
για την υπέροχη δουλειά σου. Είμαι φαν του Σερρεαλισμού, μια σελίδα τόσο ανθρώπινη, άμεση και με πολύ χιούμορ.
Επίσης, να σου πω ότι δεν είμαι κανένας επιστήμονας ούτε καμιά διασημότητα που διαπρέπει στο εξωτερικό, απλώς ήρθα εδώ αβίαστα και χωρίς προοπτικές, απλά ακολουθώντας μια επιθυμία.
Τέλος, να υπογραμμίσω ότι με χαροποιεί το γεγονός ότι δεν υπάρχει τίποτα “κοβιδιασμένο” στις ερωτήσεις (ούτε και στις απαντήσεις).
Πάμε λοιπόν:
1. Ποιος είναι και τι επαγγέλλεται η Κατερίνα Αραμπατζή;
– Η Κατερίνα Αραμπατζή είναι Σερραία που ζει στη Λισαβόνα εδώ και 25 χρόνια. Εργάζεται στην Πρεσβεία του Κουβέιτ..
2. Πού περάσατε τα πρώτα χρόνια της ζωής σας και με τι ασχοληθήκατε;
– Σπούδασα στη Θεσσαλονίκη Γαλλική Φιλολογία, και πριν έρθω στην Πορτογαλία, δούλεψα στη Μύκονο για τρία χρόνια, σε ένα ιταλικό γραφείο τουρισμού.
3. Που ξεκινήσατε τα πρώτα επαγγελματικά σας βήματα και ποιες δυσκολίες συναντήσατε; Η Λισαβώνα ήταν ένα στοίχημα για σας;
– Στην Πορτογαλία ήρθα με μια διακρατική υποτροφία για να μάθω Πορτογαλικά. Είχα διαβάσει “Το βιβλίο της Ανησυχίας” του Fernando Pessoa στα γαλλικά. Με συνεπήρε τόσο πολύ που θέλησα να το διαβάσω στο πρωτότυπο. Εψαξα λοιπόν με ποιον τρόπο θα μπορούσα να μάθω πορτογαλικά στην Πορτογαλία, βρήκα την υποτροφία και ήρθα. Κι… έμεινα. Και δεν το μετανιώνω. Ρομαντική μετανάστρια.
4.Πότε είδατε το Lisbon Story και τι συναισθήματα σας προκάλεσε;
– Αν θυμάμαι, καλά, Το Lisbon Story το είδα στην Genova, όταν ήμουν φοιτήτρια Erasmus στην Ιταλία. Είχε προηγηθεί και το Until the End of the World, με σκηνές του ονειρικού κίτρινου τραμ 28 (εδώ το λένε elétrico). Έτσι ο Wenders συνάντησε τον Pessoa. Ήθελα πολύ να ζω σε μια πόλη όπου θα ανεβοκατέβαινα τους λόφους της με αυτό το πανέμορφο μεταφορικό μέσο που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
5. Πως είναι η ζωή για έναν ξένο στη Λισαβώνα”;
-Δεν υπάρχει κανένας ξένος που να μην του αρέσει η ζωή εδώ. Υπέροχος καιρός (ούτε πολύ κρύο το χειμώνα, ούτε πολλή ζέστη το καλοκαίρι), καταγάλανος ουρανός, η θάλασσα δυο βήματα, καθόλου εγκληματικότητα, πολύ πράσινο, έντονη πολιτιστική ζωή, ο κόσμος ευγενικός, διακριτικός και ήρεμος.
6.Ποσο δύσκολο είναι να διαβάζεις βιβλία σήμερα;
– Εάν η ερώτηση είναι προσωπική, θα σου έλεγα ότι θα μου ήταν πολύ δύσκολο, ή μάλλον αδύνατο, να μην διαβάζω. Τα βιβλία σού ανοίγουν ορίζοντες, σε απελευθερώνουν. Τώρα που το σκέφτομαι, στα γαλλικά livre είναι και το βιβλίο και ο/η ελεύθερος/η.
7.Ποιά είναι τα σημεία που σας γοητεύουν στην Λισαβώνα;
– Κάθε σημείο από όπου αγναντεύεις τον Tejo (ο ποταμός Τάγος), o Miradouro de São Pedro de Alcântara με την υπέροχη θέα του κάστρου και της γειτονιάς Graça, ειδικότερα την ώρα του lusco fusco (οι Πορτογάλοι έχουν αυτήν την ωραία έκφραση για τα χρώματα του ουρανού την ώρα του δειλινού), τα στενάκια της Alfama, η Praça das Flores, οι διάφοροι κήποι, οι ανηφόρες και κατηφόρες, τα σπίτια ντυμένα με τα azulejos (τα χρωματιστά πλακάκια).
8. Ποιος ο ρόλος του απλού κόσμου στην ζωή της πόλης που ζείτε;
– Ο απλός κόσμος είναι η ραχοκοκαλιά της Λισαβόνας που αγάπησα και αγαπώ. Οι κυρίες που απλώνουν τις μπουγάδες στο δρόμο στην Αλφάμα ή που ψήνουν μπροστά σου σαρδέλες και σου τις προσφέρουν.
9. Επιστρέφετε συχνά στις Σέρρες; Τι συναισθήματα σας γεννά η πόλη;
– Μία ή δύο φορές το χρόνο για να δω την οικογένειά μου. Με τα χρόνια βλέπω την πόλη να αλλάζει, να ομορφαίνει, να γίνεται πιο προσιτή προς τους πολίτες. Και βλέπω ότι και οι Σερραίοι χαίρονται να ζουν στην πόλη αυτή.
10.Υπάρχουν καταραμένες γειτονιές κ ( μουσικές) στην πόλη της Λισαβόνας;Το fado τι σημαίνει για σας;
– Τίποτα δεν είναι καταραμένο, ακόμα και οι ελάχιστες πλέον παρακμιακές περιοχές έχουν τη γοητεία τους. Τα fados είναι η μουσική επένδυση των μαγευτικών εικόνων των στενών της Λισαβόνας. Είναι η μουσική της αγάπης, της θλίψης, του πόνου, της φτώχειας, της ξενιτιάς, θέματα κοινά και στα δικά μας ρεμπέτικα. Όπως τραγουδούσε και η Αμάλια Ροντρίγκες, η μούσα του φάδο: “Tudo isto existe, tudo isto é triste, tudo isto é fado”( Όλα αυτά συμβαίνουν, όλα αυτά είναι θλιβερά, όλα αυτά είναι φάντο).
12. Συναντήσατε στην εκεί πορεία σας πνευματικούς ανθρώπους που σας γοήτευσαν;
– Έχω συναντήσει πολλούς αξιόλογους ανθρώπους και με συγκίνηση θα σας αναφέρω την κόρη του ποιητή Κώστα Ουράνη που πέθανε πρόσφατα σε πολύ μεγάλη ηλικία. Ο Κώστας Ουράνης ήταν ο πρώτος Πρόξενος της Ελλάδας στην Πορτογαλία.
Επίσης με συγκινούν οι άνθρωποι που λατρεύουν την Ελλάδα και τα ελληνικά γράμματα και ξεχωρίζω τη συγγραφέα Hélia Correia, που όταν το 2015 απέσπασε τη μεγαλύτερη λογοτεχνική διάκριση για έργα γραμμένα στην πορτογαλική γλώσσα, την αφιέρωσε στην Ελλάδα που τότε υπέφερε κάτω από το δεσμό των μνημονίων.
13. Αν σας έλεγαν να διαλέγατε ανάμεσα στις δύο σας εθνικότητες,ποια θα διαλέγατε;
– Και τις δύο ή καμία. Μερικές φορές νιώθω ότι δεν ανήκω ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Πορτογαλία. Κάτι σαν να βρίσκομαι σε μια γεωγραφική λίμπο.
14. Υπάρχει κάποιο μότο στη ζωή σας;
– “Να ζούμε την κάθε στιγμή με όλη της την ένταση, σαν να είναι μοναδική. Να συλλέγουμε εμπειρίες και όχι υλικά αγαθά”.
15. Πείτε μου κάποια στιγμή στον εργασιακό σας βίο που ήρθατε σε δύσκολη θέση.
– Από το 1999 έως το 2010 δούλευα στο Γραφείο Τύπου της Ελληνικής Πρεσβείας στη Λισαβόνα. Τον Ιούλιο του 2010 μας ενημέρωσαν ότι λόγω της κρίσης στην Ελλάδα, η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης κι Επικοινωνίας θα έκλεινε τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς κάποια Γραφεία Τύπου στο εξωτερικό. Ένα από αυτά ήταν και της Λισαβόνας. Είχα μόνο τρεις μήνες για να βρω μια νέα δουλειά. Λυπήθηκα που θα έχανα μια τόσο ενδιαφέρουσα δουλειά και την επαγγελματική μου επαφή με την Ελλάδα, αλλά ευτυχώς στάθηκα τυχερή που βρήκα σύντομα μια άλλη δουλειά, με μεγαλύτερη σταθερότητα.
16. Ένα περιστατικό που σημάδεψε της ζωή σας;
– .Τόσα πολλά! Τι να πρωτοδιαλέξω! Από την πορτογαλέζικη ζωή μου θα έλεγα η εμπειρία που κέρδισα δουλεύοντας στο Ελληνικό Περίπτερο στη Διεθνή Έκθεση EXPO’98, το καλοκαίρι του 1998 στη Λισαβόνα. Δούλευα σε ένα χώρο που αντιπροσώπευε επάξια τον ελληνικό πολιτισμό. Καθημερινά γνωρίζαμε τόσους από τους χιλιάδες επισκέπτες της έκθεσης, ενώ τα βράδια είχαμε δωρεάν πρόσβαση σε μοναδικές συναυλίες και παραστάσεις.
17.Έχετε ένα τεράστιο άλμπουμ φωτογραφιών από γκράφιτι στους δρόμους της Λισαβώνας. Πως σας κόλλησε;
– Με γοητεύει η εφήμερη τέχνη. Φωτογραφίζω γκράφιτι εδώ και είκοσι χρόνια γιατί περπατώ πολύ κι έχω καθημερινή επαφή με την πόλη. Όταν μπήκα στο Instagram (@aikateriniarampatzi), σκέφτηκα ότι τα γκράφιτι δεν ήταν αρκετά. Αυτό που περισσότερο τραβά την προσοχή μου τα τελευταία χρόνια είναι οι φράσεις που βλέπω γραμμένες στους τοίχους (όχι μόνο στη Λισαβόνα, όπου κι αν πάω). Προσπαθώ να καταλάβω τις ανάγκες των ανθρώπων, “συμπυκνωμένες” σε φράσεις: έρωτας, χρήματα, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, σχόλια για την καθημερινότητα, εκμυστηρεύσεις. Όλα γραμμένα με πόνο, οργή, ειρωνεία ή χιούμορ. Μου αρέσει ο οπτικός θόρυβος. Η γραπτή φωνή του λαού.
18. Μια συμβουλή προς τους νέους επιστήμονες που ξεκινάνε να σκέφτονται να μεταναστεύσουν;
– Όπως σας είπα, ξεκίνησα ως “Ρομαντική μετανάστρια” γιατί αυτό που με τράβηξε και με κρατά είναι η ομορφιά της Λισαβόνας, οπότε συμβουλή μου είναι να ακολουθούμε, χωρίς κανένα δισταγμό τα όνειρα και τις επιθυμίες μας, όσο κι αν είναι τρελά ή νομίζουμε, ακατόρθωτα. Πατρίδα είναι όπου εμείς νιώθουμε καλά!
Ευχαριστώ πολύ!
