Ενεργειακή (και Πυροπροστατευτική) Αναβάθμιση Κτιρίων;  – Με μια παρέμβαση, δύο οφέλη

Το νέο πρόγραμμα Εξοικονομώ-Αυτονομώ θα ξεκινήσει το επόμενο διάστημα με σκοπό την ενεργειακή αναβάθμιση των κατασκευών.

Στα σχέδιά μας για την ενεργειακή αναβάθμιση του ακινήτου μας  θα πρέπει να προβλεφθεί και η πυροπροστασία της κατασκευής. Είναι ζωτικής σημασίας να γίνει κατανοητή η ανάγκη προστασίας των κατασκευών καθώς στα πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα η μετάδοση φωτιάς από το ένα κτήριο στο γειτονικό είναι πολύ εύκολη και συχνό φαινόμενο.

Ο κανονισμός πυροπροστασίας (Π.Δ. 41/2018) δεν ορίζει την ανάγκη για αναθεώρηση της μελέτης παθητικής πυροπροστασίας ακόμα και αν αλλάξει ολόκληρη η όψη με την προσθήκη ενός συστήματος εξωτερικής θερμομόνωσης. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να το λαμβάνουμε υπόψη μας κατά το σχεδιασμό της ανακαίνισης του κτιρίου μας. Με την απουσία ενός προτύπου μέτρησης της πυραντίστασης δεν μπορεί να δηλωθεί χρόνος πυραντίστασης, αλλά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την κατηγορία ακαυστότητας αλλά και τις μετρήσεις για παραγωγή καπνού και σωματιδίων για να επιλέξουμε ένα σύστημα που μας δίνει την μεγαλύτερη δυνατή πυροπροστασία.

Ποια είναι τα σημεία λοιπόν που χρήζουν προσοχής στην περίπτωση της εξωτερικής
θερμομόνωσης?

Σημεία προσοχής δεν είναι άλλα από τα ανοίγματα αλλά και τις τοιχοποιίες που ενώνουν δύο διαμερίσματα στον ίδιο όροφο αλλά και σε γειτονικά κτίρια καθώς, επίσης, και η περιοχή του τοίχου πάνω από τα ανοίγματα.

Γιατί είναι σημαντικά αυτά τα σημεία?

Από αυτά τα σημεία η φωτιά μπορεί να διαφύγει από την πηγή για να επεκταθεί και να πλήξει γειτονικά διαμερίσματα ή κτίρια. Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα κτιρίων που λαμπάδιασαν μέσα σε λίγα λεπτά όταν η φωτιά ξέφυγε από ένα παράθυρο και τύλιξε ολόκληρο το κτήριο.

Για την αντιμετώπιση της μετάδοσης της φωτιάς μεταξύ γειτονικών κτιρίων ο κανονισμός ορίζει:

∙ Ο κίνδυνος μετάδοσης της φωτιάς είναι μειωμένος ότι τα κτίρια είναι σε απόσταση πάνω από 10 μέτρα το ένα από το άλλο (με κλιμάκωση μέχρι τα κτίρια σε επαφή)
∙ Σημαντικό ρόλο παίζει η πυραντίσταση του εξωτερικού περιβλήματος καθώς και της διαχωριστικής τοιχοποιίας 

∙ Επίσης, ρόλο παίζει και η αντίδραση στη φωτιά του εξωτερικού περιβλήματος.
Στην πράξη η λύση στο παραπάνω πρόβλημα είναι η χρήση ενός συστήματος με άκαυστο θερμομονωτικό υλικό και, όπου αυτό δεν είναι εφικτό,  η δημιουργία ζωνών πυροφραγής είτε πάνω από τα ανοίγματα, είτε σε κάθε όροφο, σε πλάτους 60 εκατοστών από άκαυστο υλικό.

Στην περίπτωση που το σύστημα εξωτερικής θερμομόνωσης δεν αποτελείται από άκαυστο θερμομονωτικό υλικό, όπως είναι ο πετροβάμβακας, τότε θα πρέπει πάνω από τα ανοίγματα να χρησιμοποιηθεί ο πετροβάμβακας σε συνδυασμό με το υπόλοιπο σύστημα.

Τι προσφέρει η ζώνη πυροφραγής?

Η ζώνη πυροφραγής λειτουργεί ως ανάχωμα στην εξάπλωση της φωτιάς. Έχει την ικανότητα να αυξήσει την συνολική πυραντίσταση της κατασκευής και σκοπό να υπάρξει ο απαιτούμενος χρόνος για να εκκενωθεί το κτήριο. Σε πείραμα που έγινε στην Ευρώπη σε πραγματικές συνθήκες δοκιμάστηκαν 3 διαφορετικές λύσεις εξωτερικής θερμομόνωσης για να εξετάσουμε τη συμπεριφορά τους σε κατάσταση πλήρους φωτιάς για διάρκεια 40 λεπτών.

• Πιστοποιημένο σύστημα με διογκωμένη πολυστερίνη
• Πιστοποιημένο σύστημα με διογκωμένη πολυστερίνη και πυροφραγή πετροβάμβακα 30 εκατοστών
• Πιστοποιημένο σύστημα πετροβάμβακα

Στη συνέχεια παρουσιάζονται φωτογραφίες από την εξέλιξη του πειράματος.

Παρατηρούμε λοιπόν πως μετά από 40 λεπτά που διήρκησε το πείραμα, το 1ο σύστημα (αυτό με τη διογκωμένη πολυστερίνη) έχει υποστεί τεράστιες ζημιές με πτώση και του υλικού σε ορισμένα σημεία. Το 2ο σύστημα με την πυροφραγή έχει έντονα τα σημάδια του καπνού αλλά χωρίς προβλήματα πτώσης υλικών και το 3ο σύστημα (αυτό με τον πετροβάμβακα) δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα. Η σωστή επιλογή λύσης εξωτερικής θερμομόνωσης παίζει σημαντικό ρόλο και στις εξόδους κινδύνου ενός κτιρίου. Ο κανονισμός πυροπροστασίας ορίζει ελάχιστο χρόνο πυραντίστασης για την τοιχοποιία που περικλείει την έξοδο κινδύνου στα 30 λεπτά τουλάχιστον. Ο λόγος είναι για να μπορεί να είναι ανεμπόδιστη η απομάκρυνση των ενοίκων από ένα φλεγόμενο κτήριο.

Συνεπώς, γίνεται σαφές  πόσο σημαντική είναι η συνύπαρξη λύσεων θερμομόνωσης και πυροπροστασίας στα κτίρια. Ο μηχανικός που θα σχεδιάσει την αναβάθμιση ενός κτιρίου θα πρέπει να λάβει υπόψη του τόσο πού βρίσκεται το κτήριο όσο και τον διαμένοντα πληθυσμό αλλά και την χρήση του. Η επιλογή κατάλληλων συστημάτων τόσο στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό περίβλημα ενός κτιρίου αποτελούν την ασπίδα του για την ταυτόχρονη αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων και των απρόβλεπτων συνθηκών όπως είναι μια πυρκαγιά.