Δ. Τζανακόπουλος: Το αόρατο χέρι της αγοράς έπαθε κάταγμα

Άρθρο του Δημήτρη Τζανακόπουλου, βουλευτή Α΄ Αθήνας, υπεύθυνου εκλογικού προγράμματος ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, στο iEidisis.gr

Μετά τη στροφή 180 μοιρών του Κυριάκου Μητσοτάκη που κάτω από την κοινωνική πίεση και την προϊούσα φθορά της κυβέρνησής του άφησε ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών η χώρα μπήκε σε προεκλογική περίοδο με τη στενή έννοια του όρου. Δεν έχει σημασία αν τελικά οι εκλογές θα προκηρυχθούν πράγματι το φθινόπωρο. Το κρίσιμο πολιτικό γεγονός εδώ έχει να κάνει με την αντικειμενική τάση του πολιτικού συστήματος και της διοίκησης να αναπροσαρμόζουν προτεραιότητες και ιεραρχήσεις από τη στιγμή που η πολιτική ηγεσία ανοίγει θέμα εκλογών. Ορθώς λοιπόν ο Αλέξης Τσίπρας σήμανε την αρχή της προεκλογικής περιόδου από το βήμα της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.

Πρόκειται όμως για μια προεκλογική περίοδο που επικαθορίζεται από τις συνέπειες των πολλαπλών παγκόσμιων κρίσεων και την αβεβαιότητα που αυτές προκαλούν σε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα. Το θέμα δεν είναι απλώς η γενική ή γενικόλογη πολιτική αντιπαράθεση αλλά στην πραγματικότητα η δυνατότητα να πείσουμε ότι μέσα σε αυτή την συνθήκη της συρροής κρίσεων οι προγραμματικές θέσεις, οι δεσμεύσεις και οι στόχοι μας είναι εφαρμόσιμοι και ταυτόχρονα μπορούν να προσφέρουν μια πραγματική εναλλακτική λύση για την κοινωνική πλειοψηφία και όχι μια άλλη, ίσως καλύτερη, ίσως κοινωνικότερη αλλά πάντως απλή διαχείριση της κοινωνικής καταστροφής. Με δεδομένη μάλιστα την ύφεση των αγώνων, παρά τις εξάρσεις κυρίως της νεολαίας αλλά και τμημάτων της εργατικής τάξης της επισφάλειας, η προγραμματική ιδεολογική μάχη θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Και τούτο καθώς οι κοινωνικές δυνάμεις που θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ να υπηρετεί στο πολιτικό πεδίο δεν φαίνεται τουλάχιστον αυτή τη στιγμή να υιοθετούν μια στρατηγική εξόδου χωρίς εγγυημένα αποτελέσματα, μια γραμμή φυγής, όπως θα το έθετε ο Ντελέζ, από την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων όπως συνέβη το 2012 και το 2015.

Κυβερνητικό πρόγραμμα λοιπόν για μια κοινωνία κουρασμένη, σε οικονομική ασφυξία, σε διαρκή συνθήκη επισφάλειας, αλλά ταυτόχρονα δύσπιστη και αδιάφορη ακόμα και περιφρονητική, πολλές φορές και με το δίκιο της, για όσα συντελούνται στο πολιτικό πεδίο. Άρα κυβερνητικό πρόγραμμα που θα ταράζει τα λιμνάζοντα νερά, που θα ξαναθέτει στο επίκεντρο της κοινωνική σύγκρουση, που θα ανοίγει δρόμους για συνολικότερες κοινωνικές και πολιτικές μετατοπίσεις. Σύμμαχος μας εδώ η παγκόσμια αντικειμενική χρεοκοπία του φιλελεύθερου οικονομικού παραδείγματος της πειθαρχικής εξουσίας των χρηματοπιστωτικών αγορών, της απορρύθμισης της εργασίας, της δημοσιονομικής ορθοδοξίας και του αόρατου χεριού της αγοράς (του ανταγωνισμού δηλαδή των ατομικών κεφαλαίων) που απ’ ότι φαίνεται, αν κοιτάξετε τον λογαριασμό του ρεύματος, έπαθε συντριπτικό κάταγμα.

Και είναι ακριβώς αυτή η χρεοκοπία του φιλελευθερισμού, οικονομική, κοινωνική, γεωπολιτική που ενισχύει τις υπαρκτές ούτως ή άλλως τάσεις στο εσωτερικό των κοινωνιών για αναζήτηση πραγματικών εναλλακτικών λύσεων. Το θέμα για το ΣΥΡΙΖΑ επομένως είναι να ενισχύσει με τη σειρά του αυτές τις τάσεις. Αλλά για να το κάνει πρέπει να θέσει προγραμματικούς στόχους που θα τις αναγνωρίζουν. Και πρόκειται εδώ για κοινωνικές τάσεις που αναζητούν λύσεις στην αύξηση του μισθού, στην μείωση του εργάσιμου χρόνου, στην ρύθμιση της αγοράς εργασίας, στα κοινά αγαθά και τον συλλογικό τρόπο διαχείρισης τους, είτε πρόκειται για πλουτοπαραγωγικές πήγες (ενέργεια) είτε για αγαθά όπως η υγεία ή η εκπαίδευση, στην αναγνώριση των ρευστών ταυτοτήτων της μετανεωτερικότητας με όλα τα ειδικά δικαιώματα που αυτές συνεπάγονται και σε τελευταία ανάλυση συνοψίζονται στο αίτημα για δημοκρατία, δηλαδή στο αίτημα για ισότητα και ελευθερία.

Δεν έχουμε λοιπόν εδώ να κάνουμε με ένα πρόγραμμα παροχολογίας και κρατικού πατερναλισμού αλλά με ένα πρόγραμμα που κινητοποιεί και αξιοποιεί υπαρκτές κοινωνικές δυνάμεις, αναδιανέμει πλούτο και ισχύ υπέρ της κοινωνικής πλειοψηφίας, αυξάνει το μερίδιο των μισθών στο συνολικό ΑΕΠ, προωθεί με κατάλληλη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων συνεργατικά εγχειρήματα στο πεδίο της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, διαμορφώνει ένα σύγχρονο δημόσιο και δωρεάν ΕΣΥ, αναδιαμορφώνει θεσμούς και προτεραιότητες στην εκπαίδευση, καταπολεμά την ενεργειακή φτώχεια και την κλιματική κρίση, διευρύνει δικαιώματα και ελευθερίες. Κυβερνητικό πρόγραμμα επομένως που απευθύνεται σε κοινωνικές δυνάμεις,

διευρύνει τα όρια του εφικτού και επιχειρεί να καταδείξει ότι τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας, ενός μέρους δηλαδή του όλου, είναι ταυτόχρονα και συμφέροντα της κοινωνίας ολόκληρης. Ξαναβάζει δηλαδή την πολιτική στο τιμόνι.