Τρίκαλα- Σόλων Θάνος: Πώς ένας διεθνώς καταξιωμένος επιστήμονας προσπαθεί να δώσει πνοή στο χωριό του

Ένα μοναδικό λαογραφικό μουσείο συναντά ο επισκέπτης που θα βρεθεί στην Άνω Παλαιοκαρυά του δήμου Πύλης στην Περιφερειακή Ενότητα Τρικάλων, το οποίο φιλοξενείται στο παλιό πέτρινο Δημοτικό Σχολείο. Η ιδιωτική συλλογή περιλαμβάνει λαογραφικό υλικό με δημιουργικά εκθέματα από τη ζωή στο χωριό, τα οποία χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα.

Ψυχή αυτής της προσπάθειας αποτέλεσε και αποτελεί, γιατί συνεχίζονται ακόμα οι εργασίες ολοκλήρωσης του κτιρίου και του περιβάλλοντος χώρου, ο Δρ. Σόλων Θάνος, Ιατρός/Βιολόγος, ομότιμος καθηγητής Ιατρικής Σχολής, διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου Münster – Γερμανίας, ο οποίος κατάγεται από την Παλαιοκαρυά.

Ποιος είναι ο Σόλων Θάνος

Ο Σόλων Θάνος, τον οποίο συναντήσαμε στο λαογραφικό Μουσείο, και μίλησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, γεννήθηκε στην Παλαιοκαρυά Τρικάλων και μετανάστευσε στην τότε Δυτική Γερμανία το 1972. Σπούδασε Βιολογία και Ιατρική και εργάστηκε ως ερευνητής στα Πανεπιστήμια του Tübingen, του Münster και του Montreal καθώς και στο Max-Planck-Institut στον τομέα της νευροβιολογίας, της οφθαλμολογίας και της βασικής έρευνας.

Η ερευνητική του εργασία επιβραβεύθηκε με πολλά εθνικά και διεθνή βραβεία (Ελλάδα, Ευρώπη, Αμερική). Δημοσίευσε περισσότερα από 250 συγγράματα σε εγκεκριμένα διεθνή επιστημονικά περιοδικά με πάνω από 10.000 ετεροαναφορές. Διατέλεσε για πολλά χρόνια καθηγητής Οφθαλμιατρικής και διευθυντής του Ινστιτούτου Πειραματικής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Münster . Ωστόσο, η αγάπη για το χωριό του παρέμεινε όλα αυτά τα χρόνια συνεχής και έντονη, για αυτό μόλις είχε λίγο ελεύθερο χρόνο ταξίδευε στο χωριό του για να βοηθήσει στην ανάπτυξή του και στην προώθηση δράσεων και παρεμβάσεων, τις πιο πολλές φορές με δική του οικονομική συνεισφορά.

Το λαογραφικό Μουσείο

Αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών, αποτέλεσε και το λαογραφικό Μουσείο, το οποίο τόσο με προσωπική εργασία, όσο και με οικονομική βοήθεια πήρε σάρκα και οστά, ώστε να εγκαινιασθεί με την παρουσία πλήθους κόσμου και ιδίως πολλών νέων καταγόμενων από την Παλαιοκαρυά, η λαογραφική έκθεση του Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιοκαρυάς στο ανακαινισμένο πρώην δημοτικό σχολείο στον συνοικισμό Άνω Παλαιοκαρυά. Η έκθεση, όπως τονίζει ο ίδιος στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, εμπεριέχει πολλά εκθέματα, τα οποία συλλέχθηκαν από τους κατοίκους του χωριού μετά από πολύχρονη προσπάθεια, αφιερώνοντας πολύτιμο χρόνο άμισθης προσωπικής εργασίας.

Ο λαογραφικός θησαυρός του χωριού μας, προσθέτει, διατίθεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς, την αξιοποίηση και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, την τόνωση του ενδιαφέροντος των κατοίκων για το χωριό μας και ιδίως την ενίσχυση της αγάπης των παιδιών για αυτό. Επιπλέον, απώτερος σκοπός είναι η λαογραφική μας έκθεση να αποκτήσει την πρέπουσα επισκεψιμότητα. Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη βελτίωση του δρόμου μέχρι την Άνω Παλαιοκαρυά, απόσταση περίπου 3 χιλιομέτρων.

Η Παλαιοκαρυά, δεν παραλείπει να τονίσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ακόμα, παρουσιάζει αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον. Αποτελούσε τμήμα του κύριου οδικού δικτύου της Αμβρακίας οδού, το οποίο συνέδεε κατά την αρχαιότητα την Ήπειρο με τη Θεσσαλία μέσω της διάβασης των Μεγάλων Πυλών (Πόρτα Παναγιά). Το πέρασμα της Παλαιοκαρυάς αναφέρεται σε αρκετές μελέτες ιστορικών, καταξιωμένων ερευνητών και αρχαιολόγων.

Σύμφωνα με αυτές τις έρευνες, η σπουδαιότητα του οδικού δικτύου επιβεβαιώνεται από τις αρχαίες οχυρώσεις που υπάρχουν στη θέση Καταφύλι (Μεγάλο και μικρό κάστρο). Εκεί, εντοπίστηκε και νεκροταφείο της ελληνιστικής εποχής. Ενώ, αρχαία και βυζαντινά κατάλοιπα υπάρχουν στην Άνω Παλαιοκαρυά, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

Η αρχαία οδός μέσω Παλαιοκαρυάς χρησιμοποιήθηκε τόσο κατά τους βυζαντινούς χρόνους, όσο και την περίοδο της τουρκοκρατίας, όταν τα ορεινά χωριά της Πίνδου έσφυζαν από ζωή και αναπτύχθηκαν πολλοί και μεγάλοι οικισμοί. Ίχνη του παλιού λιθόστρωτου μονοπατιού συναντά κανείς στο φαράγγι και ανεβαίνοντας την Γκρόπα.

Ένας δρόμος ζωτικής σημασίας για το χωριό μας, που παρέμεινε σε χρήση μέχρι τη δεκαετία του 1960, που κατασκευάστηκαν οι σύγχρονοι αυτοκινητόδρομοι. Η οδική απομόνωση της Παλαιοκαρυάς, επέφερε με τα χρόνια την οικονομική και τη δημογραφική της παρακμή. Ο ίδιος εκτιμά πως με το λαογραφικό μουσείο και την ανάδειξη των ιδιαίτερων πανέμορφων σημείων της περιοχής η Παλαιοκαρυά μπορεί να αποτελέσει σημαντικό τουριστικό προορισμό.