Δήμος Σερρών: Προληπτικά μέτρα Προστασίας για την αρκούδα- Τι να κάνουμε αν συναντήσουμε

Αρκούδα & κατοικημένες περιοχές

Σύμφωνα με την Οργάνωση «Αρκτούρος»  κάτοικοι σε πολλές περιοχές της Ελλάδας που ζουν κοντά σε βιότοπους αρκούδας δέχονται συχνά περιστασιακές επισκέψεις από αυτήν. Ελπίζουμε ότι η αρχική αμηχανία και ο φόβος των κατοίκων θα δώσουν τη θέση τους στην περηφάνια για την εμφάνιση της καφέ αρκούδας, του σπάνιου και πολύτιμου αυτού είδους στον τόπο τους. Η καφέ αρκούδα της Ευρώπης που φιλοξενούμε και στην χώρα μας, δεν είναι καθόλου επιθετικό ζώο. Το αντίθετο, είναι φοβερά ντροπαλό είδος αρκούδας. 

Η μοναδική αιτία για την παρουσία της κοντά σε κατοικημένους οικισμούς σχετίζεται εξολοκλήρου με κακές διαχειριστικές πρακτικές από την πλευρά του ανθρώπου, όπως η διατήρηση σκουπιδότοπων και η υποβάθμιση/καταστροφή του βιοτόπου της (μεγάλα τεχνικά έργα, πυρκαγιές κ.λπ.). Οι συνθήκες αυτές οδηγούν την αρκούδα πιο κοντά στον άνθρωπο αποκλειστικά και μόνο για εξεύρεση τροφής. Ιδιαιτέρως κατά τους χειμερινούς μήνες που πέφτει σε χειμέριο ύπνο. Αν δεν κοιμηθεί λόγω υψηλών θερμοκρασιών, όχλησης κ.λπ., και σε συνδυασμό με την έλλειψη φυσικής τροφής στο βουνό το χειμώνα, αναγκάζεται να πλησιάσει ανθρώπινους οικισμούς για να τραφεί με απορρίμματα ή οποιαδήποτε άλλη πηγή τροφής (οι ζημιές που προκαλεί στο γεωργοκτηνοτροφικό και μελισσοκομικό κεφάλαιο αποζημιώνονται από τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων).

 Για να μειωθεί κατά το δυνατόν ο κίνδυνος συνάντησης με ένα μεγάλο ζώο, όπως η αρκούδα, θα πρέπει κάποιος να γνωρίζει ότι:

• Η αρκούδα έχει εξαιρετική όσφρηση, πολύ καλή ακοή και όχι και τόσο καλή όραση,
• Έχει εξαιρετική μνήμη και νοημοσύνη,
• Η όρθια στάση της είναι συμπεριφορά ανίχνευσης ή φόβου και όχι εκδήλωση επίθεσης,
• Αυτά σημαίνουν πως αντιλαμβάνεται εύκολα τον γύρω της χώρο και συνήθως καταλαβαίνει πολύ νωρίτερα την παρουσία του ανθρώπου από ότι ο άνθρωπος τη δική της παρουσία και πάντα απομακρύνεται από μόνη της. 

Άρα για να μην τη συναντήσουμε, προτείνεται η παρουσία μας να είναι θορυβώδης και ιδιαίτερα εμφανής. Σε περίπτωση συνάντησης ανθρώπου-αρκούδας, είτε στη φύση είτε σε κατοικημένη περιοχή, υπάρχει ένας βασικός κανόνας:

Η ΑΡΚΟΥΔΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΝΟΙΩΣΕΙ ΟΤΙ ΑΠΕΙΛΕΙΤΑΙ από τον άνθρωπο!

Αυτό σημαίνει:

1. Κρατάμε την ψυχραιμία μας, 

2. Μένουμε ακίνητοι,

 3. Δεν παίρνουμε «απειλητικά» αντικείμενα όπως πέτρες, κλαδιά κτλ., ούτε κάνουμε απότομες κινήσεις πχ., γρήγορη κίνηση να τραβήξουμε φωτογραφία με το κινητό,

 4. Προσπαθούμε να οπισθοχωρήσουμε σταδιακά «αναγνωρίζοντας» την «κυριαρχία» της αρκούδας στο χώρο,

 5. Δεν τρέχουμε, 

6. Σε περίπτωση στενών χώρων δημιουργούμε χώρο διαφυγής για την αρκούδα και δεν της «κόβουμε» το δρόμο, 

7. Δεν σκαρφαλώνουμε σε δέντρο και δεν προσποιούμαστε ότι είμαστε νεκροί! 

  Σε περίπτωση που είμαστε σε όχημα:

 α. παραμένουμε μέσα σε αυτό,

 β. δεν ακολουθούμε την αρκούδα αν αυτή συνεχίζει να περπατά κατά μήκος του δρόμου και δεν αναπτύσσουμε ταχύτητα (ενδέχεται να την ακολουθεί το μικρό της) για να αποφύγουμε κάποιο τροχαίο ατύχημα που ενδέχεται να είναι θανατηφόρο για το ζώο. Το πιο πιθανό είναι ότι μέχρι να σκεφτούμε όλα τα παραπάνω η αρκούδα θα έχει φύγει. 

Εφόσον η αρκούδα επισκέπτεται τακτικά μια κατοικημένη περιοχή τότε απαιτείτε:

• Έγκαιρη συλλογή καρποφόρων δέντρων και αποφυγή συγκέντρωσης δεύτερης διαλογής καρπών εντός ορίων των καλλιεργειών ή παράνομα σε δασικές εκτάσεις.
• Συλλογή απορριμμάτων από εξωτερικούς χώρους, πλατείες, αυλές σπιτιών καθώς και ότι άλλο μπορεί να αποτελεί τροφική πηγή για την αρκούδα.
• Αποφυγή ρίψης απορριμμάτων έξω από τους κάδους ή κατά τις νυχτερινές ώρες, στις περιοχές που έχει παρατηρηθεί κίνηση αρκούδας, ώστε οι κάδοι να είναι καθαροί τη νύχτα.
• Καθαρισμός οικοπέδων ή άλλων εγκαταστάσεων από πυκνή βλάστηση. 
• Αποφυγή ρίψης οικιακών απορριμμάτων σε σκουπιδότοπους και αποφυγή διατήρησης αυτών κοντά σε κατοικημένες περιοχές/οικισμούς.

Ενημερώστε τις τοπικές αρχές: Δήμο Σερρών – Τμήμα Πολιτικής Προστασίας (τηλ. 23213.50175), Δασική Υπηρεσία, Αστυνομία.

Ενημερώστε τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ στα τηλέφωνα 2386041500 και 6977298383.

• Να θυμάστε ότι η αρκούδα κινείται κυρίως από το σούρουπο ως την αυγή καθώς και ότι μπορεί να χρησιμοποιεί την περιοχή ως πέρασμα (στις περισσότερες των περιπτώσεων το ζώο απομακρύνεται από τη περιοχή από μόνο του).
• Τα απορρίμματα ανθρωπογενούς προέλευσης προσελκύουν τα άγρια ζώα γενικότερα και όχι μόνο την αρκούδα. Είναι τεράστιο λάθος (και δεν τα βοηθάμε με αυτό το τρόπο) να ταΐζουμε άγρια ζώα!