Ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζίμι Κάρτερ, που είχε τιμηθεί και με το Νόμπελ Ειρήνης, απεβίωσε σε ηλικία 100 ετών, σύμφωνα με την εφημερίδα Atlanta Journal-Constitution.
Ο γιος του επιβεβαίωσε την πληροφορία αυτήν, χωρίς να διευκρινίσει τα αίτια του θανάτου του, σύμφωνα με το ΑΠΕ ΜΠΕ
Τον Φεβρουάριο του 2023, έπειτα από αλλεπάλληλες νοσηλείες, το Ίδρυμα Κάρτερ ανακοίνωσε ότι ο πρώην πρόεδρος είχε αποφασίσει να μην συνεχίσει τις θεραπείες στις οποίες υποβαλλόταν και να επιστρέψει στο σπίτι του, όπου θα λάμβανε μόνο ανακουφιστική θεραπεία.
Τζίμι Κάρτερ
Ο Τζίμι Κάρτερ (Jimmy Carter) διετέλεσε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών από τις 20 Ιανουαρίου 1977 έως τις 20 Ιανουαρίου 1981. Ήταν ο 39ος πρόεδρος των ΗΠΑ και ανήκε στο Δημοκρατικό Κόμμα. Χωρίς καμία προηγούμενη εμπειρία σε ομοσπονδιακό επίπεδο, βρέθηκε αντιμέτωπος με σειρά μεγάλων προκλήσεων κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, όπως η ενεργειακή κρίση, η επιδείνωση της οικονομίας και η κρίση με το ισλαμικό Ιράν.
Η αδυναμία του να τις αντιμετωπίσει επιτυχώς, του στοίχισε την επανεκλογή στις προεδρικές εκλογές του 1980 και τη συντριπτική του ήττα από τον ρεπουμπλικάνο πρώην κυβερνήτη της Καλιφόρνιας και παλαίμαχο ηθοποιό Ρόναλντ Ρίγκαν. Ωστόσο, για το έργο του στη διπλωματία και την υπεράσπιση της ειρήνης, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την προεδρία του, του απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης το 2002.
Ο Τζέιμς Ερλ Κάρτερ, σύμφωνα με το sansimera.gr, γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου 1924 στο Πλέινς της Γεωργίας (Τζόρτζια). Γιος ενός χονδρεμπόρου φιστικιών και μέλους της Βουλής της πολιτείας της Γεωργίας, ακολούθησε αρχικά στρατιωτική καριέρα. Αποφοίτησε από τη Ναυτική Ακαδημία των ΗΠΑ το 1946 και την ίδια χρονιά νυμφεύτηκε με τη συντοπίτισσά του Ρόζαλιν Σμιθ, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά. Στο Ναυτικό υπηρέτησε επτά χρόνια, τα πέντε από τα οποία στα υποβρύχια, συνεργαζόμενος με τον ναύαρχο Ρίκοβερ στο πρόγραμμα πυρηνικών υποβρυχίων.
Μετά τον θάνατο του πατέρα του, το 1953, ο Τζίμι Κάρτερ παραιτήθηκε με τον βαθμό του υποπλοίαρχου κι επέστρεψε στη Γεωργία, όπου ανέλαβε τη διαχείριση των οικονομικών υποθέσεων της οικογένειάς του. Παράλληλα, ασχολήθηκε με την πολιτική. Το 1963 εξελέγη μέλος της Γερουσίας της Γεωργίας και το 1971 κυβερνήτης της πολιτείας με το Δημοκρατικό Κόμμα.
Advertisement
Στην παρθενική του ομιλία, ο Κάρτερ διακήρυξε ότι «η εποχή των φυλετικών διακρίσεων έχει τελειώσει», διακήρυξη που απετέλεσε έκπληξη ύστερα από μια προεκλογική εκστρατεία του ως συντηρητικού και από τη φήμη που είχε από χρόνια ως μετριοπαθής φιλελεύθερος. Στη διάρκεια της θητείας του, η κοινότητα των αφροαμερικανών της πολιτείας αναγνώρισε ότι ο Κάρτερ εκπροσωπούσε «ολόκληρο τον πληθυσμό της Γεωργίας» και το μεταρρυθμιστικό του έργο βρήκε πλατιά επιδοκιμασία.
Το 1974 ο Κάρτερ ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για το χρίσμα του κόμματός του για την προεδρία των ΗΠΑ. Χωρίς να διαθέτει πολιτική βάση σε εθνικό επίπεδο και χωρίς ισχυρή χρηματοδότηση, προσείλκυσε ένα μεγάλο τμήμα του εκλογικού σώματος στις αγροτικές περιοχές, καθώς και ανάμεσα στους συντηρητικούς των πόλεων, τους δημόσιους υπαλλήλους, τους αφροαμερικανούς και τους φιλελευθέρους.
Παραμένοντας έξω από το πολιτικό κατεστημένο, κέρδισε το χρίσμα των Δημοκρατικών, τον Ιούλιο του 1976. Επέλεξε ως συνυποψήφιό του για την αντιπροεδρία τον γερουσιαστή της Μινεσότα Γουόλτερ Μοντέιλ και επικράτησε του προέδρου Τζέραλντ Φορντ, στις 2 Νοεμβρίου 1976 με το 50,1% των ψήφων (297 εκλέκτορες), έναντι 48% του αντιπάλου του (240 εκλέκτορες).
Ο Τζίμι Κάρτερ ορκίστηκε στις 20 Ιανουαρίου 1977 και στην ομιλία του υποσχέθηκε να βοηθήσει τους Αμερικανούς να αποκτήσουν και πάλι πνεύμα εμπιστοσύνης προς το κράτος και αλληλεγγύης. Την επομένη εκπλήρωσε την προεκλογική υπόσχεσή του να δώσει χάρη σε όσους είχαν αποφύγει τη στράτευση στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Στη διάρκεια της προεδρικής θητείας του προσπάθησε να ενισχύσει την εικόνα που είχε δημιουργήσει για τον εαυτό του ως άνθρωπος του λαού. Υιοθέτησε ένα απλό ντύσιμο κι έναν απλό τρόπο ομιλίας κατά τις δημόσιες εμφανίσεις του, έδινε συχνά συνεντεύξεις Τύπου και περιόρισε τη μεγαλόσχημη προβολή του προεδρικού αξιώματος.
Οι προσπάθειές του, ωστόσο, να εκπληρώσει και τις υποσχέσεις του για διοικητικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις συνάντησαν αντίδραση στο Κογκρέσο. Ιδιαίτερη αντίσταση προβλήθηκε στο πρόγραμμά του για περιορισμό της κατανάλωσης εισαγόμενου πετρελαίου και προώθησης της έρευνας για νέες πηγές ενέργειας.
Ο Κάρτερ δοκίμασε να τερματίσει την πανεθνική απεργία των ανθρακωρύχων, το 1977-1978, με συλλογική διαιτησία. Στις 6 Μαρτίου 1978 όμως αναγκάστηκε να εφαρμόσει τον αντεργατικό Νόμο Ταφτ-Χάρτλεϊ κι έτσι οι ανθρακωρύχοι επέστρεψαν στην εργασία τους.
Στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, ο Κάρτερ ανταποκρίθηκε στη δέσμευσή του σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Παρά τις διαμαρτυρίες της Σοβιετικής Ένωσης, συνδύασε την εγγύηση των δικαιωμάτων αυτών με την πολιτική του απέναντι σε άλλα έθνη.
Κατά την προεδρία του, ο έλεγχος της Διώρυγας του Παναμά μεταβιβάστηκε στο κράτος του Παναμά (πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας το 1999), οι σχέσεις των ΗΠΑ με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας εξομαλύνθηκαν και υποστηρίχθηκαν οι διαπραγματεύσεις ειρήνευσης μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου με τη συνάντηση στο Καμπ Ντέιβιντ το 1978. Οι συμφωνίες που επιτεύχθηκαν («Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ») οδήγησαν στη σύναψη διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου.
Μεγάλα προβλήματα ανέκυψαν, στη διάρκεια της προεδρίας του, με την ανατροπή του σάχη της Περσίας το 1979 και την εγκαθίδρυση ισλαμικού καθεστώτος από τον Αγιατολάχ Χομεϊνί, τη σύλληψη αμερικανών ομήρων στη Τεχεράνη και την κρίση που ακολούθησε στις ιρανοαμερικανικές σχέσεις (1979-1981) και την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν τα Χριστούγεννα του 1979.
Παρά τη φαινομενική αποτυχία της μεταρρυθμιστικής πολιτικής του στο εσωτερικό και τις διπλωματικές κρίσεις του 1979, ο Κάρτερ κέρδισε και πάλι την υποψηφιότητα του Δημοκρατικού Κόμματος για την προεδρία το 1980, αποκρούοντας την πολεμική του γερουσιαστή της Μασαχουσέτης Έντουαρντ Κένεντι και του πρώην κυβερνήτη της Καλιφόρνιας Πατ Μπράουν.
Στις εκλογές της 4ης Νοεμβρίου 1980 όμως ηττήθηκε κατά κράτος από τον πρώην κυβερνήτη της Καλιφόρνιας Ρόναλντ Ρίγκαν, υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Συγκέντρωσε μόλις 49 εκλέκτορες (41% των ψήφων) έναντι 489 (50,7%) του αντιπάλου.
Μετά την ολοκλήρωση των προεδρικών του καθηκόντων ανέλαβε διάφορες διπλωματικές αποστολές, είτε με δική του πρωτοβουλία, είτε ως εκπρόσωπος αμερικανών προέδρων. Το 1982 εκδόθηκαν, με τον τίτλο «Keeping Faith», τα απομνημονεύματά του από την προεδρική του θητεία.
Πηγή: sansimera.gr
