Μπορεί να βελτιωθεί η ηπατική υγεία και ευζωία ορνίθων με τη χρήση συμπληρωματικού φυσικού εκχυλίσματος γαϊδουράγκαθου στο σιτηρέσιό τους για την παραγωγή αυγών υψηλής αξίας; Άραγε η συμπληρωματική χορήγηση εκχυλίσματος γαϊδουράγκαθου στο καθημερινό διατροφικό μενού των ορνίθων έχει θετική επίδραση σε παραμέτρους ποιότητας των αυγών;
Η απάντηση είναι «ναι» και προκύπτει από την υλοποίηση του έργου «HepaHealth_Egg», όπως επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο επιστημονικός υπεύθυνος του project, Δρ. Θεόδωρος Καλλίτσης, επιστημονικός συνεργάτης στο Εργαστήριο Ζωικής Παραγωγής και Προστασίας του Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και διευθυντής του Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής (ΑΓΣ).
Από την υλοποίηση του έργου διαπιστώθηκε ότι η συμπληρωματική χορήγηση του εκχυλίσματος γαϊδουράγκαθου «ολιστικά συντελεί στη διατήρηση της ποιότητας των αυγών» τονίζει ο κ. Καλλίτσης και προσθέτει πως έχει επίσης θετική επίδραση σε παραμέτρους ποιότητας του αυγού, όπως ενίσχυση ερυθρότητας της λεκίθου/κρόκου.
Παράλληλα, κατά τον ίδιο διαπιστώθηκε ότι η συμπληρωματική χορήγηση του εκχυλίσματος γαϊδουράγκαθου στο σιτηρέσιο ορνίθων συνδέεται με ανθεκτικότητα στην οξείδωση και υψηλότερη συγκέντρωση ακόρεστων λιπαρών οξέων στο προφίλ λιπιδίων του κρόκου, και συντελεί σε βελτίωση της παθολοανατομικής εικόνας του ήπατος των ενήλικων ορνίθων στο όψιμο στάδιο της ωοτοκίας, παρατήρηση, που όπως συμπληρώνει «συνάδει με διατήρηση της ηπατικής υγείας των ορνίθων αυτών».
Το έργο HepaHealth_Egg
Το έργο HepaHealth_Egg, που ξεκίνησε να «τρέχει» τον Φεβρουάριο του 2022 και λήγει στις 7/2/2025, είναι ύψους 400.000 ευρώ και υλοποιείται στο πλαίσιο της δράσης «Επενδυτικά Σχέδια Καινοτομίας», ενώ συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ και εθνικούς πόρους, μέσω του προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία», ΕΣΠΑ 2021-2027». Στο έργο, συμμετείχαν ως εταίροι το Εργαστήριο Ζωικής Παραγωγής και Προστασίας Περιβάλλοντος του ΑΠΘ-Κτηνιατρική Σχολή, η Pharmacell Α.Ε και το Ινσιτούτο Βιοοικονομίας και Αγροτεχνολογίας του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).
Το έργο αφορά την ανάπτυξη συμπληρωμάτων διατροφής με ευεργετικές ιδιότητες για τα παραγωγικά ζώα, χρησιμοποιώντας εκχυλίσματα φυτών της Ελλάδας και το «γαϊδουράγκαθο» (Silybum marianum) χρησιμοποιήθηκε ως πιλοτικό υλικό σε σιτηρέσια ορνίθων αυγοπαραγωγής.
Χρησιμοποιώντας φυσικό εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου ως διατροφικό συμπλήρωμα στο σιτηρέσιο των αυγοπαραγωγών ορνίθων «επιδιώχθηκε η βελτίωση της ευζωίας τους και η παραγωγή αυγών προστιθέμενης αξίας, συνεισφέροντας στην αειφόρα και βιώσιμη ανάπτυξη της πτηνοτροφίας» τονίζει και προσθέτει ότι η επιλογή του γαϊδουράγκαθο «δεν ήταν τυχαία».
Γιατί το γαϊδουράγκαθο και γιατί οι όρνιθες;
«Χρησιμοποιήσαμε το εκχύλισμα του γαϊδουράγκαθου, που είναι άγριο γηγενές φυτό της μακεδονικής γης, το οποίο όπως και η αγκινάρα με την οποία είναι «ξαδέλφια», περιέχει την ουσία συλιμαρίνη, που ήδη χρησιμοποιείται στην ιατρική ως φυσικό ηπατοπροστατευτικό και θεραπευτικό για ανθρώπους που έχουν χρόνια προβλήματα στο ήπαρ τους» επισημαίνει ο Δρ. Καλλίτσης.
«Διαλέξαμε τις κότες ως παραγωγικό ζώο εφαρμογής, επειδή το ήπαρ της είναι ένα πολύπαθο όργανο εξαιτίας της καθημερινής παραγωγής αυγών και των μεταβολικών αναγκών που προκύπτουν από αυτήν την παραγωγή» προσθέτει. Και επισημαίνει εμφατικά ότι «η υγεία του ήπατος των ορνίθων είναι πολύ σημαντική για την ευζωία τους».
Συγκεκριμένα, ο κ. Καλλίτσης αναλύει: στις όρνιθες αυγοπαραγωγής, η ηπατική λειτουργία επιβαρύνεται καθημερινά περισσότερο από εκείνη των θηλαστικών και του ανθρώπου, εξαιτίας των εξής παραγόντων: η μεταβολική δραστηριότητα των λιπιδίων στα πτηνά εντοπίζεται στο ήπαρ, ενώ σε θηλαστικά μέρος αυτής στο λιπώδη ιστό και το λεμφικό σύστημα, το ήπαρ των πτηνών επιτελεί υψηλότερη βιοσυνθετική δραστηριότητα, για την καθημερινή παραγωγή των συστατικών του αυγού και στην υψηλότερη ορμονική διέγερση του ήπατος, εξαιτίας καθημερινής ωορρηξίας.
«Η ιδιαιτερότητα της φυσιολογίας και η επιρρέπεια του ήπατος των πτηνών σε βλάβες, εξηγεί την υψηλή συχνότητα θανάτου των αυγοπαραγωγών ορνίθων στις εκτροφές, εξαιτίας κυρίως εμφάνισης του αιμορραγικού συνδρόμου λιπώδους ήπατος – Fatty Liver Hemorrhagic Syndrome (FLHS), η οποία οφείλεται σε ρήξη του ήπατος» διευκρινίζει ο κ. Καλλίτσης.
Μετά από πολλούς πειραματισμούς και μελέτες τι προέκυψε; «Με πολλή μεγάλη χαρά είδαμε τις κότες να αποκτούν πιο υγιές ήπαρ με τη χρήση εκχυλίσματος γαϊδουράγκαθου στην τροφή τους -και ειδικά καθόσον το γαϊδουράγκαθο είναι φυτό που ευδοκιμεί στις συνθήκες του κλίματος και εδαφικής σύνθεσης της περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας» σημειώνει με ικανοποίηση.
Η μεθοδολογία
Οι πειραματικές δοκιμές στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου έγιναν σε ειδικό χώρο των πτηνοτροφικών εγκαταστάσεων του εκπαιδευτικού αγροκτήματος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, στη Θέρμη, Θεσσαλονίκη και το φυσικό εκχύλισμα γαϊδουράγκαθου δόθηκε ως συμπλήρωμα στο σιτηρέσιο 100 ορνίθων.
Σύμφωνα με τον κ. Καλλίτση, σε τέσσερις ομάδες ενήλικων ορνίθων, χορηγήθηκε ημερήσιο σιτηρέσιο με χαμηλή συγκέντρωση χολίνης (χρησιμοποιείται κλασσικά ως ηπατοπροστατευτικό), εμπλουτισμένο με γαϊδουράγκαθο (Silybum marianum) σε διαφορετικές συγκεντρώσεις (1 έως 5 ppm).
Στη διάρκεια της υλοποίησης των πειραματικών δοκιμών, αξιολογούνταν στοιχεία απόδοσης σε αυγά του σμήνους και η κλινική εικόνα του, καθώς και εργαστηριακές παράμετροι ποιότητας των αυγών, συμπεριλαμβανομένων αντιοξειδωτικών τους ιδιοτήτων. Ελέγχονταν επίσης η παθολογοανατομική και ιστολογική κατάσταση των εσωτερικών οργάνων των ορνίθων και παράμετροι που σχετίζονται με την ευζωία.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
