Πώς εκδηλώνεται και που αποδίδονται συνήθως τα συμπτώματά της. Οι τρόποι αντιμετώπισης.
Χιλιάδες άτομα στη χώρα μας πάσχουν από ναρκοληψία – μία νευρολογική διαταραχή που τους κάνει να αποκοιμούνται τις πιο απίθανες στιγμές (ακόμα και την ώρα που οδηγούν) αλλά συχνά αποδίδεται σε άλλες αιτίες, από το άγχος έως την τεμπελιά.
Το επακόλουθο είναι να καθυστερεί συχνά επί χρόνια η διάγνωσή της και οι ασθενείς να υποφέρουν αβοήθητοι.
Όπως αναφέρει το Ελληνικό Σωματείο Ασθενών με Ναρκοληψία & Ιδιοπαθή Υπερυπνία (ΕΣΑΝΙΥ), υπολογίζεται ότι στην Ελλάδα περίπου 4.000 άνθρωποι πάσχουν από ναρκοληψία. Οι περισσότεροι διαγιγνώσκονται με μεγάλη καθυστέρηση, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις κυμαίνεται μεταξύ 7 και 15 ετών. Και αυτό διότι τα συμπτώματά τους αποδίδονται λανθασμένα σε αιτίες όπως:
- Η κατάθλιψη
- Το άγχος
- Η έλλειψη ύπνου
- Η τεμπελιά
Ωστόσο η ναρκοληψία δεν είναι τίποτε απ’ όλα αυτά. Είναι μία χρόνια νευρολογική διαταραχή του ύπνου που σχετίζεται με τα χαμηλά επίπεδα της ορμόνης υποκρετίνη στον οργανισμό. Η ορμόνη αυτή ρυθμίζει την αφύπνιση και την εγρήγορση. Έτσι, οι πάσχοντες παρουσιάζουν:
- Ανεξέλεγκτη υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας
- Αιφνίδια επεισόδια ύπνου ακόμη και σε επικίνδυνες/ακατάλληλες στιγμές (π.χ. στην οδήγηση, στην εργασία, στο σχολείο)
- Καταπληξία (είναι η αιφνίδια απώλεια μυϊκού τόνου, που μπορεί να οδηγήσει σε πτώση)
- Παράλυση στον ύπνο (υπνική παράλυση) και έντονες οπτικές ή ακουστικές παραισθήσεις κατά την έναρξη ή το τέλος του
- Διακεκομμένο νυχτερινό ύπνο, εφιάλτες και προβλήματα μνήμης
- Συχνή κοινωνική απομόνωση, άγχος και κατάθλιψη
Οι συνέπειες της λανθασμένης διάγνωσης
Η καθυστερημένη διάγνωση έχει ως συνέπεια να υποφέρουν δίχως λόγο οι πάσχοντες. Ακόμα χειρότερα, η παρερμηνεία των συμπτωμάτων τους και η έλλειψη κατανόησης τους δημιουργούν συχνά πρόσθετα προβλήματα.
Και αυτό, διότι μπορεί να γίνουν αντικείμενο στιγματισμού, χλευασμού και εκφοβισμού (bullying) από το περιβάλλον τους. Η κατάσταση αυτή καταστρέφει την αυτοεκτίμησή τους και τους καθιστά ανήμπορους να ζήσουν μια φυσιολογική καθημερινότητα.
Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση γίνεται με εξειδικευμένες εξετάσεις. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται:
- Η πολυπαραμετρική μελέτη ύπνου (PSG)
- Η πολλαπλή δοκιμασία λανθάνοντος χρόνου επέλευσης ύπνου (MSLT)
- Η μέτρηση της ορεξίνης στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (είναι το υγρό που περιβάλλει τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό)
Η ναρκοληψία δεν θεραπεύεται οριστικά. Εν τούτοις, υπάρχουν αποτελεσματικές φαρμακευτικές θεραπείες που βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα ζωής. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται διεγερτικές ουσίες, σκευάσματα που ενισχύουν την εγρήγορση ή δρουν στους υποδοχείς ισταμίνης, φάρμακα που μειώνουν την υπνηλία και τα επεισόδια καταπληξίας, καθώς και αντικαταθλιπτικά. Η θεραπεία που συνιστάται σε κάθε ασθενή είναι εξατομικευμένη.
Παγκόσμια Ημέρα Ναρκοληψίας
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ναρκοληψίας στις 22 Σεπτεμβρίου, το ΕΣΑΝΙΥ επισημαίνει ότι η ναρκοληψία δεν είναι αδυναμία ούτε τεμπελιά, αλλά μία νευρολογική διαταραχή που απαιτεί έγκαιρη διάγνωση, εξειδικευμένη θεραπεία και κοινωνική κατανόηση.
Είναι μια πραγματικά απίστευτα ψυχοφθόρα πάθηση, αφού οι ασθενείς πρέπει να την αντιμετωπίζουν 24 ώρες το 24ωρο. Ακόμα και ύπνος είναι ένα «τραινάκι του τρόμου», με διακοπές, εφιάλτες, υπνική παράλυση, οπτικές ή ηχητικές παραισθήσεις.
«Η Παγκόσμια Ημέρα Ναρκοληψίας μας καλεί να σπάσουμε τα στερεότυπα, να ενημερωθούμε και να στηρίξουμε τους συνανθρώπους μας που ζουν με αυτή την πάθηση. Η γνώση και η αποδοχή είναι τα πρώτα βήματα για να χαρίσουμε στους ασθενείς μια ζωή με αξιοπρέπεια και ίσες ευκαιρίες», καταλήγει το ΕΣΑΝΙΥ.
πηγή iatropedia.gr
Φωτογραφία: iStock