«Φώτα, φως άγιας γιορτής γύρω λαμπυρίζει. Άγιος Γιάννης Βαπτιστής τον Χριστό βαπτίζει. Σήμερα, μες στο νερό, θάλασσα, ποτάμι ρίχνουν το χρυσό σταυρό, τ’ άγιασμα να κάμει. Σ’ όλα τα νερά ... Περισσότερα

Συντάκτης: Epiloges Press

Συντάκτης: Epiloges Press

«Φώτα, φως άγιας γιορτής γύρω λαμπυρίζει. Άγιος Γιάννης Βαπτιστής τον Χριστό βαπτίζει. Σήμερα, μες στο νερό, θάλασσα, ποτάμι ρίχνουν το χρυσό σταυρό, τ’ άγιασμα να κάμει. Σ’ όλα τα νερά αγιασμός και σε μας φωτισμός. Στου σπιτιού μας τη μεριά πάμε», άδουν στα κάλαντα των Φώτων. 

Advertisement
 

Άγια Θεοφάνεια, Επιφάνεια ή Φώτα, τρεις διαφορετικές ονομασίες για μια από τις πιο ιερές ημέρες στη ζωή των Χριστιανών, και αναφέρεται στη φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή.

Τα Άγια Θεοφάνεια είναι από τις αρχαιότερες εορτές της Εκκλησίας μας, μετά το Πάσχα, η οποία θεσπίσθηκε το 2ο αι. μ.Χ., η τρίτη και τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου της εορτής των Χριστουγέννων.

Η ονομασία Θεοφάνεια είναι και η αρχαιότερη και έχει την αρχή της στον λόγο του Αποστόλου Παύλου «Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α’, Τιμ., γ’ 16). Η ονομασία Επιφάνεια είναι μεταγενέστερη, έχει όμως την αρχή της στην Αγία Γραφή και συγκεκριμένα στα Τίτ., β’, 11 «Επεφάνη γαρ η χάρις του Θεού η σωτήριος πάσιν ανθρώποις» και Τίτ., β’, 13 «και επιφάνειαν της δόξης του μεγάλου Θεού».

Το Βάπτισμα του Κυρίου συνδέθηκε με το βάπτισμα των κατηχούμενων, που λέγεται και «φώτισμα», και έδωσε την Τρίτη ονομασία στη γιορτή, «Τα Φώτα» ή «Τα Άγια Φώτα».

Τα Επιφάνεια δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα πότε καθιερώθηκε να εορτάζονται. Ωστόσο, σίγουρα αποτελούν μία από τις αρχαιότερες εορτές της Εκκλησίας μας. Ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς κάνει λόγο για κάποιους αιρετικούς Γνωστικούς που από τις αρχές του 2ου αι. γιόρταζαν τη Βάπτιση του Ιησού. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος παραδέχεται και περιγράφει την εορτή ως αρχαία πανήγυρη στην Αντιόχεια τη Μεγάλη και ότι από εκεί την παρέλαβαν οι Γνωστικοί. Κατά τον 4ο αι. τα Θεοφάνεια γιορτάζονται πλέον με λαμπρότητα σε όλη την Εκκλησία ως εορτή του φωτισμού της ανθρωπότητας διά του Αγίου Βαπτίσματος.

Στις Δυτικές Εκκλησίες, τα Θεοφάνεια είναι περισσότερο συνδεδεμένα με την προσέλευση και την προσκύνηση των Τριών Μάγων στη Φάτνη της Γέννησης του Ιησού.

Την ημέρα των Θεοφανείων αγιάζονται τα ύδατα. Ο ιερέας ρίχνει τον σταυρό σε θαλάσσιο χώρο λιμανιών, σε όχθες ποταμών ή λιμνών και στην ανάγκη σε δεξαμενές νερού, κατά μίμηση της Βάπτισης του Θεανθρώπου. Οι νέοι πέφτουν για να τον πιάσουν, ενώ θεωρείται ευλογία για εκείνον που θα τον πιάσει.

Advertisement

Στην Αττική, η επίσημη κατάδυση ορίστηκε να γίνεται από το 1900 στον Πειραιά, ενώ παρόμοιες τελετές γίνονται σε όλους τους νομούς της χώρας.

Τη φετινή χρονιά, όλα χρωματίζονται από τον περιορισμό που επιβάλλουν τα ενδεδειγμένα μέτρα αποτροπής διασποράς του κορονοϊού. Αυτό συνεπάγεται λιγότερους πιστούς, διακριτές αποστάσεις μεταξύ τους, την απαραίτητη χρήση μάσκας, τόσο στα σημεία καταδύσεων όσο και στις εκκλησίες, όπου τελείται η Ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού.

Ωστόσο, «Όσοι γαρ εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε…», Απόστολος Παύλος (Γαλ. Γ’ 27).

Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο Ορφέας Γεωργίου επανεκλέγεται πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ

04/10/25 9:20 μμ

Ο Ορφέας Γεωργίου επανεκλέγεται πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ

Επεισοδιακή σύλληψη 44χρονου - Δάγκωσε αστυνομικό στο πόδι

04/10/25 8:29 μμ

Επεισοδιακή σύλληψη 44χρονου – Δάγκωσε αστυνομικό στο πόδι

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν στις 5 Οκτωβρίου

04/10/25 8:25 μμ

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν στις 5 Οκτωβρίου

Κ.Μητσοτάκης: Η Ελλάδα στην πρώτη γραμμή των ευρωπαϊκών χωρών στα πλαίσια της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος

04/10/25 8:23 μμ

Κ.Μητσοτάκης: Η Ελλάδα στην πρώτη γραμμή των ευρωπαϊκών χωρών στα πλαίσια της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος

Πρώτη νίκη για τον Πανσερραϊκό

04/10/25 8:14 μμ

Πρώτη νίκη για τον Πανσερραϊκό

Τέλος στο ράβε-ξήλωνε στους δρόμους βάζει ο δήμος Αλεξανδρούπολης - video

04/10/25 6:53 μμ

Τέλος στο ράβε-ξήλωνε στους δρόμους βάζει ο δήμος Αλεξανδρούπολης – video

Μάχη ιδιοκτησίας για τα στρατόπεδα Παπαλουκά και Εμμ.Παππά - Στα δικαστήρια δήμος Σερρών και ΤΕΘΑ - video

04/10/25 6:40 μμ

Μάχη ιδιοκτησίας για τα στρατόπεδα Παπαλουκά και Εμμ.Παππά – Στα δικαστήρια δήμος Σερρών και ΤΕΘΑ – video

Εκδήλωση του Δήμου Σερρών για την Παγκόσμια Ημέρα Ζώων

04/10/25 6:15 μμ

Εκδήλωση του Δήμου Σερρών για την Παγκόσμια Ημέρα Ζώων

3 Οκτώβρη: Γιορτάζει ο προστάτης της Δικαιοσύνης, άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης - video

04/10/25 6:17 μμ

3 Οκτώβρη: Γιορτάζει ο προστάτης της Δικαιοσύνης, άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης – video

Γ. Λάτσιος: Χίλιοι θάνατοι από ανακοπή ετησίως στην Ελλάδα - Γιατί πρέπει όλοι να μάθουμε ΚΑΡΠΑ

04/10/25 2:03 μμ

Γ. Λάτσιος: Χίλιοι θάνατοι από ανακοπή ετησίως στην Ελλάδα – Γιατί πρέπει όλοι να μάθουμε ΚΑΡΠΑ

ΣΔΙΤ: Παραμένουν ένα σύγχρονο και αποδοτικό εργαλείο στην υλοποίηση έργων

04/10/25 1:55 μμ

ΣΔΙΤ: Παραμένουν ένα σύγχρονο και αποδοτικό εργαλείο στην υλοποίηση έργων

Παγκόσμιος (ξανά) στα 100μ. Τ11 ο Γκαβέλας

04/10/25 1:50 μμ

Παγκόσμιος (ξανά) στα 100μ. Τ11 ο Γκαβέλας