Οι αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη φορά ένα νέο τύπο αστρικής έκρηξης που ονόμασαν «μικρονόβα», κατ’ αντιδιαστολή με τις «σουπερνόβα» και τις απλές «νόβα». Οι εκρήξεις αυτού του είδους συμβαίνουν στην ... Περισσότερα

γαλαξιας

Συντάκτης: Epiloges.tv

Συντάκτης: Epiloges.tv

Τελευταία Νέα
Advertisement
ΣΧΕΤΙΚΑ Νέα

Οι αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη φορά ένα νέο τύπο αστρικής έκρηξης που ονόμασαν «μικρονόβα», κατ’ αντιδιαστολή με τις «σουπερνόβα» και τις απλές «νόβα». Οι εκρήξεις αυτού του είδους συμβαίνουν στην επιφάνεια ορισμένων πυκνών άστρων, των λευκών νάνων, χωρίς να τα καταστρέφουν, και η κάθε μία τους μπορεί να «κάψει» μέσα σε λίγες ώρες αστρική ύλη που ισοδυναμεί με περίπου 3,5 δισεκατομμύρια Πυραμίδες της Γκίζας.

Advertisement
 

Η παρατήρηση του φαινομένου έγινε με τη βοήθεια του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή και του αμερικανικού διαστημικού τηλεσκοπίου TESS. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αστρονόμο Σιμόν Σκαρίνγκι του Τμήματος Φυσικής του βρετανικού Πανεπιστημίου του Ντάραμ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», ενώ θα ακολουθήσει δεύτερη δημοσίευσή τους στο περιοδικό «Monthly Notices» της βρετανικής Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας. Οι παρατηρήσεις των μικρονόβα έγιναν σε τρία άστρα σε αποστάσεις 1.680, 3.720 και 4.900 ετών φωτός από τη Γη αντίστοιχα.

Οι εκρήξεις μικρονόβα είναι υπερβολικά ισχυρά συμβάντα, αλλά μικρά από άποψη αστρονομικής κλίμακας, καθώς εκλύουν πολύ λιγότερη ενέργεια σε σχέση με τις γνωστές εδώ και αιώνες αστρικές εκρήξεις τύπου νόβα. Και τα δύο είδη εκρήξεων λαμβάνουν χώρα σε άστρα λευκούς νάνους, ψυχρά, αχνά και πυκνά άστρα με μάζα περίπου ανάλογη του Ήλιου μας, αλλά με μέγεθος μόνο όσο η Γη, τα οποία έχουν αστρικό σύντροφο και απαρτίζουν έτσι ένα διπλό σύστημα, σε τροχιά το ένα άστρο πέριξ του άλλου.

Ένας λευκός νάνος σε ένα τέτοιο διπλό αστρικό σύστημα μπορεί να «κλέψει» αστρική ύλη, κυρίως υδρογόνο, από τον πιο μικρό σύντροφό του που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση. Καθώς το αέριο υδρογόνο πέφτει πάνω στην πολύ καυτή επιφάνεια του «κλέφτη» λευκού νάνου, πυροδοτεί πυρηνικές αντιδράσεις, με τα άτομα υδρογόνου να μετατρέπονται σε ήλιο με εκρηκτικό τρόπο. Στις εκρήξεις νόβα αυτές οι θερμοπυρηνικές αντιδράσεις συμβαίνουν σε όλη την επιφάνεια του άστρου, με συνέπεια όλος ο λευκός νάνος να «καίγεται» και να λάμπει φωτεινά για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες. Αυτές οι εκρήξεις νόβα είναι διαφορετικές από τις σουπερνόβα, όταν ένα άστρο μεγαλύτερο από τον Ήλιο καταρρέει βαρυτικά και εκρήγνυται τελείως.

Advertisement
Babis

Οι εκρήξεις μικρονόβα είναι παρόμοιες με τις νόβα, αλλά μικρότερες σε κλίμακα και πιο σύντομες, διαρκώντας μόνο μερικές ώρες (περίπου δέκα) και όχι εβδομάδες. Συμβαίνουν επίσης μόνο σε λευκούς νάνους με ισχυρά μαγνητικά πεδία, με την πυρηνική σύντηξη να λαμβάνει χώρα σε τοπικό επίπεδο στους μαγνητικούς πόλους του άστρου.

Αυτό, κατά τον αστρονόμο Πάουλ Γκρουτ του ολλανδικού Πανεπιστημίου Ράντμπουντ, «οδηγεί σε βόμβες μικρο-σύντηξης που εκρήγνυνται και έχουν περίπου το ένα εκατομμυριοστό της ισχύος μιας έκρηξης νόβα, εξ ου και ο όρος μικρονόβα». Όπως είπε, «μόνο ένα μικρό ποσοστό του λευκού νάνου συμμετέχει στην έκρηξη, περίπου το ένα εκατομμυριοστό της επιφάνειάς του. Αυτό μεταφρασμένο στη Γη, είναι μια περιοχή όσο περίπου το Λονδίνο». Αλλά μία τέτοια τοπική μικρονόβα είναι ικανή να κάψει περίπου 20.000.000 τρισεκατομμύρια κιλά ύλης, που ισοδυναμεί με τη μάζα ενός μεγάλου αστεροειδούς ή με 3,5 δισεκατομμύρια Πυραμίδες της Γκίζας.

Advertisement

Ο Σκαρίνγκι δήλωσε ότι «η ανακάλυψη ήταν μια απρόσμενη έκπληξη και δείχνει πόσο δυναμικό είναι το σύμπαν. Τέτοια γεγονότα όπως οι μικρονόβα μπορεί να είναι στην πραγματικότητα πολύ συνηθισμένα, αλλά επειδή είναι τόσο γρήγορα, είναι δύσκολο να παρατηρηθούν τη στιγμή που συμβαίνουν. Για να τα δει κανείς, πρέπει να κοιτάξει στο σωστό μέρος τη σωστή ώρα».

Πηγή ΑΠΕ


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΒΤΑ: Κινητοποίηση υπέρ της βουλγαρικής παραγωγής και του υπουργού Γεωργίας μπροστά από το γραφείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Σόφια

10/10/25 10:33 μμ

ΒΤΑ: Κινητοποίηση υπέρ της βουλγαρικής παραγωγής και του υπουργού Γεωργίας μπροστά από το γραφείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Σόφια

Φυγάδευσαν στο εξωτερικό την κόρη του 43χρονου που κάρφωσε με πιρούνι την έγκυο σύντροφό του - video

10/10/25 10:29 μμ

Φυγάδευσαν στο εξωτερικό την κόρη του 43χρονου που κάρφωσε με πιρούνι την έγκυο σύντροφό του – video

Βουλή- Εξεταστική για ΟΠΕΚΕΠΕ – Αίτημα αναβολής της εξέτασής της, κατέθεσε η Π. Τυχεροπούλου – Οι μάρτυρες της ερχόμενης εβδομάδας

10/10/25 10:32 μμ

Εξεταστική για ΟΠΕΚΕΠΕ – Αίτημα αναβολής της εξέτασής της, κατέθεσε η Π. Τυχεροπούλου – Οι μάρτυρες της ερχόμενης εβδομάδας

Πέθανε σε ηλικία 82 ετών ο τραγουδιστής και μπασίστας των Moody Blues, Τζον Λοτζ

10/10/25 10:21 μμ

Πέθανε σε ηλικία 82 ετών ο τραγουδιστής και μπασίστας των Moody Blues, Τζον Λοτζ

Σπύρος Μπιμπίλας: «Κάποιοι ανδροπρεπείς ηθοποιοί κρύβουν ότι είναι gay για να μην χάσουν δουλειές»

10/10/25 10:13 μμ

Σπύρος Μπιμπίλας: «Κάποιοι ανδροπρεπείς κρύβουν ότι είναι gay για να μην χάσουν δουλειές»

Από τις 12 Οκτωβρίου η πιλοτική εφαρμογή της νέας, ψηφιακής καταγραφής στις εισόδους - εξόδους στην ΕΕ των πολιτών τρίτων χωρών

10/10/25 10:19 μμ

Από τις 12 Οκτωβρίου η πιλοτική εφαρμογή της ψηφιακής καταγραφής στις εισόδους – εξόδους στην ΕΕ των πολιτών τρίτων χωρών

ΗΠΑ: Ισχυρή έκρηξη σε εργοστάσιο παρασκευής πυρομαχικών - Για «πολλούς νεκρούς και αγνοούμενους» μιλούν οι αρχές του Τενεσί

10/10/25 10:15 μμ

ΗΠΑ: Ισχυρή έκρηξη σε εργοστάσιο παρασκευής πυρομαχικών – Για «πολλούς νεκρούς και αγνοούμενους» μιλούν οι αρχές του Τενεσί

Βραδιά όνειρο στην Ιένα

10/10/25 10:02 μμ

Θρίαμβος της Εθνικής Ελπίδων στην Ιένα, επιβλήθηκε 3-2 της Γερμανίας

Ευδοκία Ρουμελιώτη: Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπόρεσε να κρατήσει το παιδί που ήθελε να υιοθετήσει με τον σύζυγό της

10/10/25 9:52 μμ

Ευδοκία Ρουμελιώτη: Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπόρεσε να κρατήσει το παιδί που ήθελε να υιοθετήσει με τον σύζυγό της

Επίθεση με τσεκούρι στην Εφορία Κοζάνης: «Τρελός είμαι εγώ, σειρά έχει ο δεύτερος» – Σοκαριστικές μαρτυρίες

10/10/25 9:47 μμ

Επίθεση με τσεκούρι στην Εφορία Κοζάνης: «Τρελός είμαι εγώ, σειρά έχει ο δεύτερος» – Σοκαριστικές μαρτυρίες

Δ. Μιχαηλίδου: Όλοι δικαιούνται ένα σπίτι να στεγάσουν τη ζωή, την οικογένεια, τα σχέδια, το παρόν και το μέλλον τους

10/10/25 10:00 μμ

Δ. Μιχαηλίδου: Όλοι δικαιούνται ένα σπίτι να στεγάσουν τη ζωή, την οικογένεια, τα σχέδια, το παρόν και το μέλλον τους

Ιωάννα Τούνη: “Ναι, βρίσκομαι σε σχέση με τον εφηβικό μου έρωτα”

10/10/25 9:29 μμ

Ιωάννα Τούνη: “Ναι, βρίσκομαι σε σχέση, είναι ο εφηβικός μου έρωτας”