Ένα χρόνο μετά τη θεσμοθέτηση των Γραφείων Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας στα δημόσια νοσοκομεία, η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Υγείας με πρωτοβουλία του προέδρου της, Γ. Καλαμίτση κάλεσε χθες, Πέμπτη, σε συνάντηση εργασίας τους προϊστάμενους των Γραφείων από όλα τα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας.
Σκοπός, η χαρτογράφηση των όποιων γραφειοκρατικών προβλημάτων έχουν προκύψει αυτό το διάστημα αλλά και η επισήμανση της ανάγκης να προωθηθούν συγκεκριμένες ενέργειες από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας με στόχο την αναβάθμιση των Γραφείων.
Στην εισήγησή του, ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός ανακοίνωσε ότι στο νέο νόμο για τους Οργανισμούς των Νοσοκομείων θα υπάρχει πρόβλεψη τα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων να αποτελούν αυτόνομα τμήματα και θα ακολουθήσει υπουργική απόφαση με την οποία θα καθορίζεται ένα Ενιαίο Κανονιστικό Πλαίσιο Διαχείρισης Καταγγελιών ώστε να υπάρχει ομοιογένεια και προτυποποίηση στην αντιμετώπιση των περιστατικών.
Αναλυτικά η παρέμβαση το υπουργού Υγείας:
«Είστε άνθρωποι που ζείτε καθημερινά από πολύ κοντά τη λειτουργία, τα προβλήματα, τις δυσκολίες, τις αντιξοότητες, αλλά και τα βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην προσπάθεια σταθεροποίησης και σταδιακής αναβάθμισης του συστήματος υγείας.
Τώρα λοιπόν που είμαστε σε μία φάση ευστάθειας, εκτιμώ ότι είναι η ώρα να κάνουμε μια σοβαρή παρέμβαση στο επίπεδο της ποιότητας της περίθαλψης με στόχο να ενισχυθεί η ανθρωποκεντρική φροντίδα μέσα από ένα αναβαθμισμένο δημόσιο σύστημα υγείας, που θα σέβεται τα δικαιώματα των εργαζομένων, αλλά πρωτίστως τα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια των ασθενών. Γιατί το σύστημα υγείας δεν λειτουργεί για τους επαγγελματίας υγείας. Το σύστημα υγείας λειτουργεί για τον πολίτη, για τον ασθενή, για ανθρώπους που είναι σε μία δύσκολη στιγμή, που είναι ευάλωτοι απέναντι στην αρρώστια, που είναι ανασφαλείς όσον αφορά την επίλυση των προβλημάτων υγείας τους.
Αυτό το οποίο κάνουμε τώρα, είναι ότι δημιουργούμε ένα θεσμό που αυτή η αγωνία, αυτή η ανησυχία, αλλά και η τεκμηριωμένη καταγγελία για κακώς κείμενα μέσα στο σύστημα υγείας, θα μπορεί να υπάρξει και να έχει αποτέλεσμα.
Με την κεντρική Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών και των λοιπών υπηρεσιών υγείας που υπάρχει στο Υπουργείο, αλλά και με τα Γραφεία τα οποία νομοθετήσαμε και σταδιακά συγκροτούμε και προσπαθούμε να βάλουμε ένα ενιαίο πλαίσιο λειτουργίας σε όλα τα νοσοκομεία, θέλουμε να δώσουμε το σήμα στους πολίτες, ότι δεν είναι «ανοχύρωτοι» μέσα στο δημόσιο νοσοκομείο αλλά μπορούν να έχουν μια αξιοπρεπή και κυρίως ισότιμη φροντίδα, χωρίς να αναζητούν πολλαπλών τύπων διαμεσολαβήσεις και συναλλαγές.
Χωρίς να χρειάζεται να ψάχνουν «μέσον», γνωστούς για να εξυπηρετηθούν και κυρίως χωρίς να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Αυτό κατά την άποψή μου είναι μια τεράστια επένδυση στην αξιοπιστία της δημόσιας περίθαλψης, αλλά και στην αξιοπρέπεια των ανθρώπων.
Αυτή η παρέμβαση εντάσσεται σε ένα συνολικό σχέδιο. Το έχουμε πει πολλές φορές. Έχω χρησιμοποιήσει τον όρο ηθικοποίηση του συστήματος υγείας. Στοιχείο ηθικοποίησης του συστήματος δεν είναι μόνο η παρέμβαση σε εστίες ανομίας και διαφθοράς αλλά και η δημιουργία θεσμών, διαδικασιών, και δράσεων προστασίας των δικαιωμάτων των πολιτών.
Αυτό πρέπει να υπηρετεί η συγκεκριμένη παρέμβαση. Θεωρούμε ότι έτσι δημιουργείται σιγά- σιγά ένα άλλο κοινωνικό ήθος στο σύστημα υγείας και κυρίως εμπεδώνεται μία κουλτούρα ισότητας.
Εμείς πιστεύουμε ότι ο χώρος της υγείας είναι ένα πεδίο προνομιακό, για να εμπεδωθεί το αίσθημα της καθολικότητας και της ισότητας.
Και εδώ έχουμε κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα. Γιατί όταν μιλάμε για δικαιώματα, οφείλουμε να είναι πάντα στο μυαλό μας ότι πριν από μερικά χρόνια, δυστυχώς, το θεμελιώδες δικαίωμα στην πρόσβαση σε ισότιμη υγειονομική φροντίδα, δεν ήταν κατοχυρωμένο στη χώρα μας. Υπήρχε θεσμικός αποκλεισμός εκατομμυρίων ανθρώπων. Τρία εκατομμύρια ανασφάλιστοι πολίτες, οι οποίοι βεβαίως κατά παρέκκλιση και χάρη στην ευαισθησία του προσωπικού και στην ευελιξία των ανθρώπων του συστήματος αλλά και στη συνδρομή άλλων πρωτοβουλιών κοινωνικής αλληλεγγύης, ένα μέρος από τις ανάγκες τους μπορεί να είχαν καλυφθεί, αλλά ξέρετε πολύ καλά ότι υπήρχε πρόβλημα.
Τότε υπήρχε πραγματικό gate keeping και μάλιστα υπήρχε και επιβάρυνση οικονομική. Υπήρχαν δεδομένα χρέη. Οι άνθρωποι δηλαδή που έχασαν την ασφαλιστική τους ικανότητα λόγω της κρίσης, και που το κράτος δεν είχε προβλέψει να τους καλύψει υγειονομικά, επιβαρύνονταν όταν τους παρέχονταν υγειονομικές υπηρεσίες με αποτέλεσμα να υπάρχουν 28 εκατομμύρια βεβαιωμένα χρέη στην εφορία, τα οποία διαγράφηκαν και άλλα ποσά πολύ μεγαλύτερα που δεν είχαν βεβαιωθεί και ήταν στα λογιστήρια των νοσοκομείων.
Έχει γίνει λοιπόν μία τεράστια παρέμβαση που έχει ενισχύσει την προσβασιμότητα του συστήματος υγείας. Αυτό έχει δημιουργήσει επιπλέον ζήτηση, έχει δημιουργήσει περισσότερες πιέσεις στους εργαζόμενους του ΕΣΥ αλλά νομίζω ότι καταλαβαίνουμε όλοι ότι είναι τεράστια η κοινωνική σημασία αυτής της αλλαγής, που ενισχύει την κοινωνική συνοχή στη χώρα μας και περιορίζει δραστικά ένα φαινόμενο, ένα θύλακα υγειονομικής φτώχειας που είχε δημιουργηθεί μέσα στην ελληνική κοινωνία.
Έρχονται λοιπόν τώρα τα γραφεία προστασίας των δικαιωμάτων των ληπτών υπηρεσιών υγείας να στηρίξουν αυτή τη συνολική παρέμβαση που δίνει προτεραιότητα στην καθολική κάλυψη του πληθυσμού, στην αναβάθμιση της δημόσιας περίθαλψης, στην ηθικοποίηση του συστήματος υγείας, σε μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του και την ποιότητα της φροντίδας.
Προφανώς είμαστε στα πρώτα βήματα. Νομίζω όμως ότι η λειτουργία, έστω και μ’ αυτήν την πρωτόλεια μορφή και με τη μη ομογενοποιημένη λειτουργία, έστω και με τον διαφορετικό βηματισμό που υπάρχει από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, νομίζω ότι αυτό ήδη καταγράφεται θετικά.
Καταγράφεται θετικά ότι πλέον υπάρχει μια υπηρεσία που δεν είναι κυτίο παραπόνων. Δεν έχουμε την λογική να φτιάξουμε κυτία παραπόνων, που κάποιος θα πηγαίνει και θα αποθέτει μια γραπτή καταγγελία, έχοντας στο μυαλό ότι δεν πρόκειται να ασχοληθεί κανένας.
Αυτό το οποίο θέλαμε να κάνουμε είναι, πραγματικά, ένας θεσμός, ένας μηχανισμός, που θα μπορεί να υποδέχεται, να διευκολύνει, να διευκρινίζει, να αποσαφηνίζει και να επιλύει προβλήματα, τα οποία υπάρχουν στην καθημερινή λειτουργία και διαχείριση των νοσοκομείων.
Και για να το δώσουμε αυτό το σήμα- σωστά έχει επισημανθεί, κι εμείς αυτό έχουμε σκοπό να κάνουμε- τώρα, στο νέο νομοσχέδιο, που ετοιμάζουμε για τους οργανισμούς των νοσοκομείων, να προβλέψουμε την ύπαρξη αυτοτελών τμημάτων, δηλαδή τα γραφεία αυτά να έχουν status αυτοτελούς τμήματος. Γιατί πρόκειται για μια υπηρεσία πολύ σημαντική και όχι δεύτερης ταχύτητας στο σύστημα υγείας, δεν είναι απαξίωση και υποβάθμιση, δεν είναι «πάρκινγκ» κάποιων υπαλλήλων, οι οποίοι δεν μπορούν να κάνουν κάτι πιο σημαντικό. Είναι σημαντική δουλειά, η οποία βοηθάει στη συνολική αναβάθμιση της δημόσιας περίθαλψης.
Νομίζω, λοιπόν, ότι πραγματικά είναι μια αρχή, που έχει δυσκολίες, αλλά που έχει μία ελπιδοφόρα προοπτική. Χρέος μας είναι από τη συζήτηση αυτή, με την βελτίωση της οργάνωσης και της επικοινωνίας, τα επόμενα βήματα να είναι πιο σαφή, πιο σταθερά και κυρίως πιο ευδιάκριτα και πιο αισθητά στην καθημερινότητα των πολιτών.
