Ανεξέλεγκτη φοροδιαφυγή:«Μαύρη» ενοικίαση καταλυμάτων στη Βόρεια Ελλάδα από Σέρβους και Σκοπιανούς
Date:
Οι Έλληνες πωλούν τα παλαιά εξοχικά τους, που μετατρέπονται σε «μαύρα πανδοχεία»! «Φθηνοτουρισμός» και παραοικονομία χέρι-χέρι
«Οργιάζει» το φαινόμενο της «μαύρης» ενοικίασης πάσης φύσεως καταλυμάτων στη Χαλκιδική, στην Πιερία, ακόμη και στα παράλια της Καβάλας, αλλά και στο νησί της Θάσου, καθώς πολλές τουριστικές περιοχές έχουν κυριολεκτικά παραδοθεί στο έλεος της αλόγιστης και ανεξέλεγκτης εκμίσθωσης σχεδόν κάθε δομημένης επιφάνειας.
Το φαινόμενο Airbnb είναι μόνο η «κορυφή του παγόβουνου», ενώ είναι σχεδόν σίγουρο ότι προϊόντος του χρόνου όλοι όσοι ενοικιάζουν τα ακίνητά τους μέσω της συγκεκριμένης πλατφόρμας και δεν δηλώνουν αυτά τα εισοδήματά τους, προκειμένου να φορολογηθούν, θα βρουν τον μπελά τους από την εφορία.
Ο λόγος είναι ότι η μάζα των πολλών χιλιάδων ακινήτων σε Χαλκιδική, Πιερία κ.α., που βρίσκονται πάνω στην πλατφόρμα της Airbnb, είναι «ορατά» για τον φοροελεγκτικό μηχανισμό της ΑΑΔΕ και άρα μπορούν να υποστούν ελέγχους είτε φανερούς είτε από ελεγκτές υποδυόμενους τους ενοικιαστές-παραθεριστές.
Βέβαια όσοι έχουν τοποθετήσει τα ακίνητά τους στην εν λόγω πλατφόρμα ή και σε κάποιες άλλες παρόμοιες, επιμένοντας να εισπράττουν «μαύρα» τα μισθώματα, ευελπιστούν ότι δεν θα ελεγχθούν ουσιαστικά ποτέ.
Εάν όμως έχουν διαπράξει το λάθος να εισπράξουν μέσω τραπεζικού λογαριασμού το όποιο μίσθωμα, τότε πλέον η ανεύρεσή τους από τους ελεγκτές της ΑΑΔΕ καθίσταται σταδιακά πολύ εύκολη, καθώς απαιτεί επί της ουσίας μία απλή ηλεκτρονική διασταύρωση.
Πώς στήνονται οι μαύρες μισθώσεις;
Εκτός όμως από τις πλατφόρμες τύπου Airbnb, υπάρχουν και ολόκληρες περιοχές της Χαλκιδικής, της Πιερίας, της Καβάλας, αλλά και της Θάσου, όπου εξελίσσεται με τακτικότητα ένα άλλο μαζικό φαινόμενο, το οποίο βέβαια δεν είναι τόσο ορατό στο διαδίκτυο.
Οι μαζικές αγορές στις παραπάνω περιοχές μικρών ή και κάποιων μεγαλύτερων εξοχικών διαμερισμάτων και κατοικιών από Σέρβους, Σκοπιανούς και Βούλγαρους τα προηγούμενα χρόνια, οι οποίες συνεχίζονται και φέτος, έχουν δημιουργήσει μία άκρως κερδοφόρα, αθέατη και αποτελεσματική «παραξενοδοχειακή βιομηχανία» ενοικίασης κατοικιών για καλοκαιρινές διακοπές.
Πάρα πολλά από αυτά τα διαμερίσματα και τις κατοικίες (οι περισσότερες παλαιάς κατασκευής) αγοράστηκαν σε χαμηλές τιμές από Σέρβους, Σκοπιανούς και Βούλγαρους και αφού έτυχαν κάποιας ανακαίνισης, ενοικιάζονται συστηματικά σε ομοεθνείς τους για τη θερινή περίοδο, συγκροτώντας έτσι ένα εκτεταμένο άτυπο δίκτυο μαύρων μισθώσεων.
Μάλιστα αυτού του τύπου οι μισθώσεις εκτός από το γεγονός ότι είναι πολύ δύσκολο να εντοπισθούν από τις φορολογικές αρχές (καθώς οι εμπλεκόμενοι σε μεγάλο βαθμό είναι φορολογικοί κάτοικοι τρίτων κρατών εκτός ΕΕ), δεν προσφέρουν και σχεδόν τίποτε στο τουριστικό προϊόν και στα σχετικά έσοδα της χώρας.
Έρχονται οδικώς και φορτωμένοι τρόφιμα από την πατρίδα τους
Αυτού του τύπου οι τουρίστες, όπως περιγράφουν στην ThessΝews τουριστικοί παράγοντες, καταφθάνουν οδικώς στη Χαλκιδική, την Πιερία και την Καβάλα-Θάσο με γεμάτα ρεζερβουάρ βενζίνης και πορτ-μπαγκάζ που ξεχειλίζουν από τρόφιμα και κονσέρβες, τα οποία φέρνουν από τις πατρίδες τους.
Συνήθως μέσω φιλικών συστάσεων, αλλά και μέσω ταξιδιωτικών πρακτορείων των γειτονικών χωρών, έχουν κάνει τις κρατήσεις τους και τους αναμένουν με τα κλειδιά στο χέρι οι ιδιοκτήτες των εν λόγω ανακαινισμένων εξοχικών διαμερισμάτων.
Το άτυπο αυτό δίκτυο μισθώσεων λειτουργεί κυρίως από στόμα σε στόμα και σε κάθε περίπτωση τα προσφερόμενα καταλύματα δεν έχουν κανενός είδους τουριστική πιστοποίηση.
Οι τουρίστες αυτοί μαγειρεύουν εντός των συγκεκριμένων διαμερισμάτων, αγοράζουν πολύ λίγα πράγματα από τις τοπικές αγορές και τα σούπερ-μάρκετ και κυριολεκτικά «στρατοπεδεύουν» όλη την ημέρα στις παραλίες με έναν καφέ στο χέρι και χωρίς να κάνουν καμία άλλη κατανάλωση.
Το φαινόμενο είναι εξόχως ορατό σε περιοχές όπως της Νέας Καλλικράτειας, των Μουδανιών αλλά και αρκετών χωριών της Κασσάνδρας, όπως το Πευκοχώρι, το Πολύχρονο κ.α.
Η οδική έλευση των ορδών των τουριστών από τις γειτονικές χώρες με ΙΧ αποτελεί και μία από τις αιτίες των ατελείωτων μποτιλιαρισμάτων σε χωριά όπως τα παραπάνω, τα οποία συμβαίνουν συχνά στην αιχμή της τουριστικής περιόδου, καθώς το δίκτυο της Χαλκιδικής είναι ανεπαρκές σε αρκετά σημεία του.
Ποιος καταβάλλει ΕΝΦΙΑ και κάνει φορολογική δήλωση;
Θεωρητικά και με βάση όσα προβλέπει η φορολογική νομοθεσία, η αγορά ακινήτου στην Ελλάδα απαιτεί (και από τον κάτοικο τρίτης χώρας) να βγάλει ΑΦΜ και να υποβάλει φορολογική δήλωση, άρα να χρεώνεται το ακίνητό του και με τον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ.
Το ποιος όμως από αυτούς τους χιλιάδες ιδιοκτήτες ενός ή και περισσότερων ακινήτων υποβάλλει την υποχρεωτική φορολογική δήλωση και πληρώνει ΕΝΦΙΑ αποτελεί ένα μεγάλο ζητούμενο.
Η ύπαρξη αυτής της «μαύρης» βιομηχανίας, που γιγαντώθηκε από το 2010 και μετά, όταν αρκετοί Έλληνες προτίμησαν για λόγους φορολογίας να ξεφορτωθούν τα παλαιά εξοχικά τους, έχει και άλλες συνέπειες που δεν είναι εύκολα μετρήσιμες.
Αρχικά δημιουργεί έναν ιδιότυπο αθέμιτο ανταγωνισμό στις τουριστικές περιοχές, καθώς οι ιδιοκτήτες οργανωμένων συγκροτημάτων ενοικιαζόμενων δωματίων μπαίνουν και οι ίδιοι στον πειρασμό να δουλέψουν «μαύρα», διαπιστώνοντας καθημερινά τι συμβαίνει γύρω τους.
Η ολιγωρία των φορολογικών αρχών
Το «ξέφραγο αμπέλι» της ενοικίασης πάσης φύσεως ακινήτων δεν δείχνει πάντως να ανησυχεί και τόσο πολύ τις φορολογικές αρχές.
Εάν τις ανησυχούσε, θα είχαν κλείσει συμφωνία με την Airbnb και θα είχαν ενεργοποιήσει την ηλεκτρονική πλατφόρμα δήλωσης των μισθωμάτων, που εισπράττονται μέσα από εργαλεία όπως το Airbnb ή και άλλα παρόμοια.
Αντιθέτως, η πλατφόρμα παραμένει κλειστή (ίσως τελικά λειτουργήσει μέσα στον Ιούνιο), αλλά όσοι θέλουν να είναι νομοταγείς μπορούν κάλλιστα να δηλώσουν τα ενοίκια που έχουν εισπράξει στον αντίστοιχο κωδικό της φορολογικής δήλωσης, που αφορά στις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Ακόμη και έτσι, το πόσοι συμμορφώνονται και δηλώνουν τα ενοίκια παραμένει άγνωστο.
Ίσως η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για τις μισθώσεις τύπου Airbnb παραμένει κλειστή, γιατί τα έσοδα από αυτές τις ενοικιάσεις πληρώνουν τις υποχρεώσεις ΕΝΦΙΑ των ιδιοκτητών.
Ένα ενδεχόμενο «κυνηγητό» αυτών των ιδιοκτητών και φορολόγηση των μισθωμάτων τους μπορεί να τους καθιστούσε πολύ λιγότερο συνεπείς όσον αφορά στην πληρωμή του ΕΝΦΙΑ.
Οι λογαριασμοί στις ξένες τράπεζες
Οι ιδιοκτήτες κατοικιών ή και μεγάλων εξοχικών στη Χαλκιδική έχουν βρει και ένα άλλο «κόλπο» να εισπράττουν αθέατα από την εφορία τα ενοίκιά τους: ανοίγουν έναν λογαριασμό σε ένα κράτος-μέλος της ΕΕ και εκεί τους καταθέτει ο δυνητικός ενοικιαστής το μίσθωμα.
Όταν έρχεται στην Ελλάδα, παραλαμβάνει τα κλειδιά, μπορεί να πληρώσει και μετρητοίς την εξόφληση του ενοικίου και απομένει μόνο όταν τελειώσει τις διακοπές του να καταβάλει τα χρήματα για το ηλεκτρικό ρεύμα και το νερό που κατανάλωσε (λαμβάνονται οι σχετικές ενδείξεις από τους μετρητές όταν έρχεται και όταν φεύγει).
Το όργιο της φοροδιαφυγής, όταν τα χρήματα κατατίθενται σε τράπεζα της αλλοδαπής, είναι και πάλι δύσκολο να εντοπιστεί, αλλά όχι αδύνατο, ενώ οι επιτόπιοι έλεγχοι στα παράνομα μισθωμένα οικήματα απαιτούν κλιμάκια ελέγχου, τα οποία είναι είδος εν ανεπαρκεία στις τουριστικές περιοχές.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόσκαιρη τόνωση των εσόδων κάποιων τουριστικών περιοχών για χρονικό διάστημα λίγων εβδομάδων δεν αντισταθμίζει σε τίποτε ούτε την καταπόνηση έως και κατάρρευση των υποδομών τους, ενώ την ίδια στιγμή ασκείται έντονος αθέμιτος ανταγωνισμός στα ξενοδοχεία και στις νόμιμες τουριστικές επιχειρήσεις.
