Ανοιχτά τα καταστήματα την Καθαρά Δευτέρα – Τι ισχύει για Δημόσιο και ΟΤΑ – Πως αμείβονται όσοι δουλεύουν

 Η Καθαρά Δευτέρα για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα θεωρείται εργάσιμη ημέρα καθώς ανήκει στις ημέρες εορτών που όμως δεν περιλαμβάνονται στις εξαιρέσιμες αργίες που ορίζονται από το άρθρο 4 του ΒΔ 748/1966.

Αντιθέτως, η Καθαρά Δευτέρα, (14 Μαρτίου 2016), σύμφωνα με το άρθρο 1, παρ.11 του Ν.1157/1981, είναι αργία μόνο για τους μισθωτούς του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α..

Ειδικότερα, σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη, ως ημέρες υποχρεωτικής αργίας στον ιδιωτικό Τομέα καθορίζονται :

α. η 25η Μαρτίου, β. η Δευτέρα του Πάσχα, γ. η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και δ. η 25η Δεκεμβρίου ενώ ως ημέρες προαιρετικής αργίας η 28η Οκτωβρίου και η 1η Μαΐου, η οποία όμως με απόφαση του Υπουργού Εργασίας μπορεί να κηρύσσεται υποχρεωτική (ΑΝ 380/68).

Αυτό σημαίνει ότι την Καθαρά Δευτέρα επιτρέπεται η λειτουργία των ιδιωτικών επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση η απασχόληση των μισθωτών, καθώς είναι εργάσιμη ημέρα για τους μισθωτούς, εργατοτεχνίτες και υπαλλήλους, του ιδιωτικού τομέα.

Πώς αμείβονται όσοι εργάζονται

Η απασχόληση κατά την Καθαρά Δευτέρα στις παραπάνω περιπτώσεις δεν δημιουργεί αξίωση για πρόσθετη αμοιβή (δεν δικαιούνται προσαύξηση 75% στην αμοιβή τους). Μάλιστα, αν την ημέρα αυτή που χαρακτηρίζεται ως εργάσιμη εορτή, απουσιάσει αυθαίρετα κάποιος μισθωτός από την εργασία του όχι μόνο δεν δικαιούται να λάβει το ημερομίσθιό του αλλά η απουσία του χαρακτηρίζεται αδικαιολόγητη.

Σε περίπτωση όμως που σε συλλογική σύμβαση εργασίας (Σ.Σ.Ε.) ή διαιτητική απόφαση (Δ.Α.) η Καθαρά Δευτέρα ορίζεται ως αργία και υπάρχει όρος για καταβολή προσαύξησης 75% στους απασχολούμενους κατά την ημέρα αυτή, ο όρος αυτός ως ευνοϊκότερος για τον εργαζόμενο υπερισχύει της γενικής ρύθμισης.

Τονίζεται ότι είναι δυνατόν να έχει οριστεί από επιχειρησιακή συνήθεια, εσωτερικό κανονισμό, ατομική σύμβαση εργασίας ή έθιμο, η Καθαρά Δευτέρα ως μη εργάσιμη ημέρα, οπότε οι επιχειρήσεις που δεν θα λειτουργήσουν εκ του λόγου αυτού κατά τη συγκεκριμένη ημέρα, στους αμειβόμενους με μηνιαίο μισθό που δεν θα απασχοληθούν, οφείλουν να καταβάλουν ακέραιο το μισθό τους χωρίς καμία περικοπή.

Όσοι αμείβονται με ημερομίσθιο, εφόσον δεν εργαστούν κατά την ημέρα αυτή, κατά κανόνα δεν δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιό τους, στην περίπτωση που κάθε χρόνο η επιχείρηση παραμένει κλειστή κατά την Καθαρά Δευτέρα και οι εργαζόμενοι είτε ρητά (βάσει σχετικού όρου που έχει αποτυπωθεί στην ατομική σύμβαση εργασίας) είτε σιωπηρά έχουν αποδεχθεί τη μη καταβολή του ημερομισθίου της Καθαράς Δευτέρας, καθώς δεν υποχρεώνονται οι εργοδότες από κάποια διάταξη του εργατικού δικαίου να καταβάλουν στους εργατοτεχνίτες που δεν θα απασχοληθούν, το ημερομίσθιο που αντιστοιχεί στις ημέρες εκείνες που δεν συμπεριλαμβάνονται στις εξαιρέσιμες αργίες.

Εφόσον όμως προβλέπεται από συλλογική σύμβαση που είναι σε ισχύ, έθιμο, επιχειρησιακή συνήθεια, συμφωνία, κ.λπ. ότι οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις που θα παραμείνουν κλειστές κατά την Καθαρά Δευτέρα, θα καταβάλλουν το αντίστοιχο ημερομίσθιο, τότε οφείλουν να το καταβάλλουν.

Επιπρόσθετα, αν μια επιχείρηση παρέμενε κλειστή κατά τα προηγούμενα έτη και φέτος κατ’ εξαίρεση αποφάσισε να λειτουργήσει, τότε υποχρεούται να καταβάλλει στους εργαζόμενους που θα εργασθούν, εάν είναι ημερομίσθιοι το κανονικό ημερομίσθιο για την ημέρα αυτή, ενώ αν είναι έμμισθοι, εκτός από τον μισθό τους και πρόσθετες αποδοχές ίσες με το 1/25 του μηνιαίου μισθού τους.

Τέλος, αν η επιχείρηση συνήθιζε να λειτουργεί κατά την Καθαρά Δευτέρα τα προηγούμενα χρόνια και οι εργαζόμενοι σε αυτήν απασχολούνταν κανονικά λαμβάνοντας τις συνήθεις αποδοχές τους, και φέτος κατ’ εξαίρεση ο εργοδότης αποφασίσει να μη λειτουργήσει την επιχείρησή του και κατά συνέπεια να μην τους απασχολήσει την 14η Μαρτίου 2016, οφείλει να καταβάλει τις αποδοχές της ημέρας αυτής στους εργαζόμενους του.