Ως προς το πώς σχεδιάζει να αντιδράσει σε αυτό το ζήτημα απέναντι στην Τουρκία, η Επιτροπή αρκείται να δηλώσει απλώς ότι η ΕΕ ενθαρρύνει και στηρίζει το διαθρησκευτικό διάλογο, με στόχο να διευρυνθούν η αμοιβαία κατανόηση και σεβασμός. Στο πλαίσιο αυτό, φαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαδραματίζει μάλλον ρόλο παρατηρητή ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα, ενώ δεν φαίνεται έτοιμη να αναλάβει αποφασιστικές πρωτοβουλίες απέναντι στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης και της απάντησης:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-004186/2017
προς την Επιτροπή
Άρθρο 130 του Κανονισμού
Kostas Chrysogonos (GUE/NGL)
Θέμα: Παραβίαση του μουσειακού χαρακτήρα του ιστορικού μνημείου της Αγίας Σοφίας από την Τουρκία
Ήδη από το 1985 ο ιστορικός χώρος της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO. Ο χαρακτήρας του είναι αυστηρά κοσμικός, μουσειακός και προστατεύεται από τη διεθνή Σύμβαση Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς [1]. Ωστόσο με προκλητικές ενέργειες του τουρκικού κράτους φαίνεται ότι επιδιώκεται η προσβολή και αλλοίωση αυτού του χαρακτήρα. Στις αρχές Ιουνίου του 2017 ανακοινώθηκε ότι κατά τη διάρκεια του ιερού για τους μουσουλμάνους μήνα του Ραμαζανίου η τουρκική κρατική τηλεόραση θα μεταδίδει καθημερινά πρόγραμμα ισλαμικής καθοδήγησης από την Αγία Σοφία [2]. Εν συνεχεία την 21η Ιουνίου 2017 πραγματοποιήθηκε εκεί μουσουλμανική προσευχή και ανάγνωση του Κορανίου, παρουσία του Διευθυντή Θρησκευτικών Υποθέσεων της τουρκικής πρωθυπουργίας. Η τελετή μεταδόθηκε μάλιστα από την κρατική τηλεόραση [3]. Παράλληλα, η Τουρκία συνεχίζει τις στρατιωτικές παραβιάσεις του ελληνικού και κυπριακού θαλάσσιου και εναέριου χώρου [4], ενώ καταγγέλλονται συστηματικά μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Τούρκων πολιτών από το τουρκικό κράτος [5].
Ερωτάται η Επιτροπή:
- Πώς προτίθεται να αντιδράσει στις ανωτέρω τουρκικές ενέργειες;
- Θεωρεί σκόπιμη την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας ως μέσο άσκησης πίεσης;
EL
E-004155/2017
E-004186/2017
E-004192/2017
Απάντηση του κ. Hahn
εξ ονόματος της Επιτροπής
(18.9.2017)
Η Επιτροπή επισημαίνει στην έκθεσή της του 2016 για την Τουρκία [6] τις αντιδράσεις που προκαλεί η αμφιλεγόμενη χρήση της Αγίας Σοφίας, μουσείου που έχει χαρακτηριστεί παγκόσμιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, για την πραγματοποίηση θρησκευτικών τελετών. Ήδη στην έκθεσή της του 2015 για την Τουρκία [7], η Επιτροπή τόνιζε ότι οι αναφορές που είχαν γίνει στο παρελθόν σχετικά με την πιθανή μετατροπή της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη σε τζαμί αποτέλεσαν αντικείμενο αντιπαραθέσεων.
Η ΕΕ είναι προσηλωμένη στην ανάπτυξη πνεύματος πολυδεκτικής ανεκτικότητας, τόσο στην ΕΕ όσο και στις υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες. Η ιστορία έχει επανειλημμένα αποδείξει ότι η έλλειψη ευαισθησίας ως προς τα θέματα της θρησκείας και του πολιτισμού έχει τη δύναμη να διαταράξει την ασφάλεια και τη σταθερότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ ενθαρρύνει και στηρίζει τον διαθρησκευτικό διάλογο, με στόχο να διευρυνθούν η αμοιβαία κατανόηση και σεβασμός.