Οι online συνεδρίες αποδεικνύονται το ίδιο αποτελεσματικές με τις συνεδρίες που γίνονται από κοντά, αρκεί να πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Στο πλαίσιο της μελέτης, που εξετάζει την εξ αποστάσεως ψυχοθεραπεία πριν και μετά την πανδημία της Covid, όταν, λόγω συνθηκών, πολλές συνεδρίες άρχισαν να γίνονται online, τα αποτελέσματα που δίνει η θεραπεία από απόσταση μπορεί να είναι το ίδιο καλά με τα αποτελέσματα μιας ψυχοθεραπείας που γίνεται πρόσωπο με πρόσωπο.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές παρακολούθησαν 2.300 ασθενείς που έκαναν θεραπεία στο δημόσιο σύστημα ψυχικής υγείας της Σουηδίας επί έξι χρόνια – τρία χρόνια πριν και τρία χρόνια κατά τη διάρκεια της πανδημίας – και παρακολούθησαν τα αποτελέσματα για κοινές παθήσεις, όπως η κατάθλιψη, το άγχος, η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) και η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD).
Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας σχεδόν οι μισές επισκέψεις μετατοπίστηκαν στο διαδίκτυο (από μόλις 4% που ήταν πριν από την COVID), ωστόσο τα αποτελέσματα της θεραπείας δεν μειώθηκαν – παρέμειναν σταθερά, παρά την ταχεία μετάβαση από τη φυσική παρουσία στην online ψυχοθεραπεία.
Οι ασθενείς συμπλήρωναν τακτικά ερωτηματολόγια κατά τη διάρκεια της θεραπείας για να παρακολουθούν την πρόοδό τους, χρησιμοποιώντας τυποποιημένες αξιολογήσεις ψυχικής υγείας που μετρούσαν τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους. Οι ερευνητές εξέτασαν τον βαθμό βελτίωσης των συμπτωμάτων και τον αριθμό των ασθενών που πέρασαν από σοβαρά σε διαχειρίσιμα συμπτώματα.
Το 38% των ασθενών με κατάθλιψη ανέκαμψε πλήρως, μαζί με το 56% των ασθενών με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, το 46% με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και το 59% με PTSD. Αυτά τα ποσοστά ανάρρωσης ήταν σχεδόν ίδια πριν και κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, δεν είναι σίγουροι γιατί η εξ αποστάσεως περίθαλψη λειτουργεί, αλλά ένας λόγος μπορεί να είναι ότι οι πιο σημαντικές πτυχές της καλής θεραπείας – όπως η οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ ασθενούς και θεραπευτή, η χρήση τεκμηριωμένων θεραπειών και η τακτική παρακολούθηση – μπορούν να διατηρηθούν και όταν οι συνεδρίες γίνονται εξ αποστάσεως. Στην πραγματικότητα, για ορισμένους ανθρώπους, η συνάντηση μέσω βίντεο μπορεί να διευκολύνει την εμφάνιση και την αίσθηση άνεσης.
Όπως αναφέρουν, αν η θεραπεία γίνεται καλά, το αν γίνεται αυτοπροσώπως ή διαδικτυακά δεν έχει μεγάλη διαφορά.
Η διαδικτυακή θεραπεία βοηθά επίσης στις καθημερινές δυσκολίες. Συχνά είναι ευκολότερο για τους ανθρώπους που ζουν μακριά, δυσκολεύονται να μετακινηθούν ή έχουν φορτωμένο πρόγραμμα να λάβουν βοήθεια από το σπίτι. Και κατά τη διάρκεια μιας κρίσης υγείας όπως η πανδημία, η δυνατότητα παρακολούθησης της θεραπείας πιθανώς βοήθησε πολλούς ανθρώπους να συνεχίσουν την προσπάθειά τους αντί να μείνουν πίσω.
Παρόλα αυτά, τα ευρήματα έχουν και περιορισμούς. Η μελέτη δεν συμπεριέλαβε παιδιά, άτομα σε οξεία ψυχιατρική κρίση ή άτομα με σοβαρές ψυχωσικές διαταραχές – ομάδες για τις οποίες η προσωπική φροντίδα μπορεί να εξακολουθεί να είναι απαραίτητη. Και ενώ η διαδικτυακή θεραπεία προσφέρει ευελιξία, απαιτεί επίσης πρόσβαση σε ιδιωτικό χώρο, σταθερό internet και δυνατότητα συμμετοχής μέσω οθόνης – συνθήκες που δεν είναι σίγουρο ότι έχουν όλοι οι ασθενείς.
Η ενεργοποίηση μιας κάμερας δεν είναι αρκετή. Οι κλινικές σε αυτή τη μελέτη ακολούθησαν αποδεδειγμένες μεθόδους θεραπείας και παρακολουθούσαν στενά την πορεία των ασθενών. Αυτά τα βήματα πιθανώς έκαναν μεγάλη διαφορά και είναι σημαντικά για να λειτουργήσει η εξ αποστάσεως περίθαλψη, αναφέρει ο ερευνητής Fabian Lenhard, από το Τμήμα Κλινικών Νευροεπιστημών του ιδρύματος Karolinska Institutet.
Ωστόσο, όπως λέει, αντί να αποτελεί προσωρινή λύση, η διαδικτυακή φροντίδα ψυχικής υγείας έχει γίνει βασικό μέρος του συστήματος και η μελέτη προσφέρει ισχυρές αποδείξεις ότι η εξ αποστάσεως θεραπεία, όταν γίνεται σωστά, μπορεί να συγκριθεί σε αποτελεσματικότητα με την προσωπική θεραπεία, ακόμη και κατά τη διάρκεια μιας τόσο δύσκολης κατάστασης όπως η πανδημία.
Όπως επισημαίνει, δεν υπάρχει ένα μοντέλο που να ταιριάζει σε όλους και δεν θα ωφεληθούν εξίσου όλοι οι ασθενείς από τις θεραπείες που γίνονται μέσω internet. Αλλά το να δίνεται στους ανθρώπους η δυνατότητα επιλογής – και να διατηρούνται υψηλά πρότυπα περίθαλψης ανεξάρτητα από τη μέθοδο παροχής – φαίνεται να αποτελεί τελικά το «κλειδί» της επιτυχίας.
Γιατί στην τελική, αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία δεν είναι ο τόπος παροχής της περίθαλψης. Σημασία έχει ότι γίνεται και ότι αποδίδει.
πηγή iatropedia.gr
Φωτογραφία: iStock