«Δέβα χαθ κορονοϊε», που σημαίνει «άντε εξαφανίσου κορονοϊέ», είναι μία φράση της ποντιακής διαλέκτου, που μπορεί να σχηματίσει κάποιος αν έχει ανά χείρας το ποντιακό-ελληνικό λεξικό της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας. ... Περισσότερα

Συντάκτης: Epiloges Press

Συντάκτης: Epiloges Press

«Δέβα χαθ κορονοϊε», που σημαίνει «άντε εξαφανίσου κορονοϊέ», είναι μία φράση της ποντιακής διαλέκτου, που μπορεί να σχηματίσει κάποιος αν έχει ανά χείρας το ποντιακό-ελληνικό λεξικό της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας. Πρόκειται για μία έκδοση που περιλαμβάνει 10.000 ποντιακές λέξεις, οι οποίες μεταφράζονται στη νέα ελληνική γλώσσα.

Advertisement
 

Η περίοδος της καραντίνας λειτούργησε ως σύμμαχος στην προσπάθεια των μελών του συλλόγου, τα οποία κατά την πολύμηνη παραμονή τους στο σπίτι, αξιοποίησαν με τον καλύτερο τρόπο τον ελεύθερο χρόνο τους, με αποτέλεσμα, ύστερα από πολλή δουλειά, να εκδοθεί το συγκεκριμένο λεξικό.

«Μπορεί να μην είναι το πρώτο ποντιακό λεξικό που κυκλοφορεί, αλλά σίγουρα είναι από τα λίγα που περιλαμβάνουν τόσο σημαντικό αρχείο και τόσο μεγάλο αριθμό δεδομένων», σημείωσε, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM», ο πρόεδρος της Ευξείνου λέσχης Βέροιας Νίκος Τουμπουλίδης.

«Ο συνολικός χρόνος που απαιτήθηκε για τη συγκέντρωση του υλικού, ήταν κάποια… χρόνια. Είχαμε στη διάθεσή μας πληροφορίες από σκόρπιες σελίδες που χρονολογούνται στο 1950 και το 1960, καθώς και πρόσφατες καταγραφές», εξηγεί ο κ. Τουμπουλίδης. Αναφέρει ακόμη ότι το υλικό άρχισε να συγκεντρώνεται με πρωτοβουλία του πρώην προέδρου του συλλόγου, συνταξιούχου γιατρού Κώστα Καμπουρίδη, αλλά και χάρη στην πολύτιμη βοήθεια του Χριστιανού Αθανασιάδη, εγγονού του «γεροστάθη» Ευαστάθιου Τσαντεκίδη- Αθανασιάδη, παιδαγωγού, δασκάλου, λαογράφου, που γεννήθηκε το 1890 και άφησε σπουδαία παρακαταθήκη.

Τουλάχιστον τέσσερα μέλη της Λέσχης, ανέλαβαν να οργανώσουν αυτό το πλούσιο υλικό, δουλεύοντας ο καθένας μεμονωμένα, από το σπίτι του, λόγω των μέτρων περιορισμού διασποράς του κορονοϊού. Λίγους μήνες μετά, εκδόθηκε το ποντιακό λεξικό.

Στις 395 σελίδες του, τα μέλη της Λέσχης έχουν συμπεριλάβει όσο περισσότερες λέξεις μπόρεσαν, προκειμένου «να μην πεθάνει η μητρική γλώσσα των ποντίων», όπως λένε χαρακτηριστικά. Δίπλα από το κάθε ποντιακό λήμμα, υπάρχει, εκτός από την ερμηνεία του στη νέα ελληνική γλώσσα, η προέλευση της λέξης, καθώς και μικρές προτάσεις για κατανόηση και για τον τρόπο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί. «Οι λέξεις, όπως σε όλα τα λεξικά, αναγράφονται με αλφαβητική σειρά και είναι εύκολο να βρει κάποιος την ποντιακή λέξη που έχει ακούσει και δεν ξέρει τι σημαίνει», υπογραμμίζει ο κ. Τουμπουλίδης.

Advertisement
Babis

Όσο για το αν είναι εύκολη η εκμάθηση των ποντιακών, σύμφωνα με τον πρόεδρο της λέσχης, «αν υπάρχει αγάπη και θέληση, θα καταφέρει κάποιος να “ καλατσεύει” (σ.σ. μιλάει) ποντιακά». Στον σύλλογο, μάλιστα, ανυπομονούν να αρθούν τα μέτρα και να ανοίξουν και πάλι οι πόρτες του, προκειμένου να συνεχιστούν και τα μαθήματα ποντιακής διαλέκτου, που είχαν ξεκινήσει πριν από το λοκντάουν και στα οποία έβαλε «φρένο» η Covid-19.

*Τη συνέντευξη πήραν η Αναστασία Τελιανίδου και ο Φάνης Γρηγόριάδης

 
πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ.


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
KAFEA TERRA: Δράση με αφορμή την παγκόσμια ημέρα καφέ

06/10/25 4:32 μμ

KAFEA TERRA: Δράση με αφορμή την παγκόσμια ημέρα καφέ

Green Academy - Πρωτοβουλία για την εκπαίδευση νέων σε σύγχρονα και πράσινα επαγγέλματα

06/10/25 4:27 μμ

Green Academy – Πρωτοβουλία για την εκπαίδευση νέων σε σύγχρονα και πράσινα επαγγέλματα

Ο Μήτογλου MVP της πρεμιέρας στην GBL

06/10/25 4:24 μμ

Ο Μήτογλου MVP της πρεμιέρας στην GBL

Ισραήλ: 171 ακτιβιστές του στολίσκου για τη Γάζα απελάθηκαν προς την Ελλάδα και τη Σλοβακία

06/10/25 4:20 μμ

Ισραήλ: 171 ακτιβιστές του στολίσκου για τη Γάζα απελάθηκαν προς την Ελλάδα και τη Σλοβακία

Οι Τζέισον Μπέιτμαν και Τομ Χόλαντ ενώνουν τις δυνάμεις τους στο θρίλερ «The Partner»

06/10/25 4:17 μμ

Οι Τζέισον Μπέιτμαν και Τομ Χόλαντ ενώνουν τις δυνάμεις τους στο θρίλερ «The Partner»

Μεγάλη βλάβη σε αγωγό νερού στην Επαρχιακή οδό Σερρών Ξηροτόπου - video

06/10/25 4:10 μμ

Μεγάλη βλάβη σε αγωγό νερού στην Επαρχιακή οδό Σερρών Ξηροτόπου – video

Πέθανε σε ηλικία 88 ετών η συγγραφέας Τζίλι Κούπερ

06/10/25 4:07 μμ

Πέθανε σε ηλικία 88 ετών η συγγραφέας Τζίλι Κούπερ

Νέα ενημέρωση της ΔΕΥΑΣ για το πρόβλημα υδροδότησης σε περιοχή των Σερρών

06/10/25 3:51 μμ

Νέα ενημέρωση της ΔΕΥΑΣ για το πρόβλημα υδροδότησης σε περιοχή των Σερρών

Μνημόνιο συνεργασίας ΕΚΕΤΑ-ΝΟΗΣΙΣ, με στόχο τη διάχυση της έρευνας και της επιστημονικής γνώσης

06/10/25 4:01 μμ

Μνημόνιο συνεργασίας ΕΚΕΤΑ-ΝΟΗΣΙΣ, με στόχο τη διάχυση της έρευνας και της επιστημονικής γνώσης

Ο Φιν Γούλφχαρντ διασκευάζει βιογραφική ταινία για το συγκρότημα The Replacements

06/10/25 4:00 μμ

Ο Φιν Γούλφχαρντ διασκευάζει βιογραφική ταινία για το συγκρότημα The Replacements

Οι επιστήμονες Μπράνκοου, Ράμσντελ και Σακαγκούτσι τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής

06/10/25 3:59 μμ

Οι επιστήμονες Μπράνκοου, Ράμσντελ και Σακαγκούτσι τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ιατρικής

Εκλέχτηκαν οι κοσμήτωρες και γραμματείς της Βουλής

06/10/25 3:58 μμ

Εκλέχτηκαν οι κοσμήτορες και γραμματείς της Βουλής