Οδηγός Εφημερίας για Εκπαιδευτικούς: Υποχρεώσεις, εξαιρέσεις και νομικό πλαίσιο
Σε ένα σχολικό περιβάλλον που απαιτεί συνεχή εποπτεία και εγγύηση της ασφάλειας των μαθητών, η εφημερία των εκπαιδευτικών αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση – και όχι απλώς μια πρόσθετη υπηρεσία. Η εφημερία εντάσσεται στις καθημερινές αρμοδιότητες των εκπαιδευτικών, τόσο στην Πρωτοβάθμια όσο και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, όπως προβλέπεται από σειρά υπουργικών αποφάσεων και εγκυκλίων.
Τι ορίζει η εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Σύμφωνα με την Εγκύκλιο 176151/ΓΔ4/11-11-2019, οι εφημερίες χαρακτηρίζονται υποχρεωτικό καθήκον των εκπαιδευτικών. Οι βασικές διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία της εφημερίας περιλαμβάνουν:
- Υπευθυνότητα επιτήρησης και ασφάλειας των μαθητών κατά την προσέλευση, τα διαλείμματα και την αποχώρηση.
- Καταμερισμός αρμοδιοτήτων από τον Σύλλογο Διδασκόντων, με εποπτεία του Διευθυντή ή Υποδιευθυντή της μονάδας.
- Το πρόγραμμα εφημεριών συντάσσεται με βάση τις χωροταξικές ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του σχολείου.
- Σε περίπτωση απουσίας εφημερεύοντα, υποχρεωτικά προβλέπεται αναπλήρωση, ώστε να εξασφαλίζεται η αδιάλειπτη εποπτεία.
Σημαντική επισήμανση:
Οι εφημερίες δεν θεωρούνται πρόσθετη εργασία, όπως ορίζει το άρθρο 13 παρ. 8 του Ν.1566/85, και δεν μπορούν να παραλείπονται. Οποιαδήποτε απαλλαγή από αυτές πρέπει να τεκμηριώνεται και να εγκρίνεται από τον Σύλλογο Διδασκόντων.
Η εφημερία στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση – Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Η λειτουργία της εφημερίας στις σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης βασίζεται κυρίως στα άρθρα 12 & 18 του ΠΔ 79/2017 και στις σχετικές ετήσιες εγκυκλίους λειτουργίας.
Βασικά σημεία:
- Αρμοδιότητες εφημερεύοντος: Επιτήρηση μαθητών, προστασία, καθαριότητα, υγιεινή, ασφάλεια.
- Κατανομή καθηκόντων: Ορίζεται με πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων, κατόπιν πρότασης του Διευθυντή/Υποδιευθυντή.
- Αριθμός εφημερευόντων: Καθορίζεται με βάση τον αριθμό μαθητών, το μέγεθος του σχολείου και την ιδιομορφία του χώρου.
- Προσέλευση: Οι εφημερεύοντες προσέρχονται τουλάχιστον 15 λεπτά πριν την έναρξη και αποχωρούν αφού αποχωρήσουν οι μαθητές.
- Πρόγραμμα: Αναρτάται δημόσια στον πίνακα των εκπαιδευτικών και υποβάλλεται στην οικεία Διεύθυνση Εκπαίδευσης.
Ποιοι εκπαιδευτικοί εξαιρούνται από την εφημερία;
- Ο Διευθυντής και Υποδιευθυντής.
- Εκπαιδευτικοί που διδάσκουν σε τρία ή περισσότερα σχολεία, όταν τουλάχιστον ένα βρίσκεται σε ξεχωριστό κτίριο.
- Εκπαιδευτικοί παράλληλης στήριξης και των Τμημάτων Ένταξης, σύμφωνα με τις ΥΑ 449/2007 και 121046/ΓΔ4/2022.
- Αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου – η ΔΟΕ έχει ξεκαθαρίσει πως δεν προκύπτει υποχρέωση εφημερίας για αυτούς.
- Εκπαιδευτικοί με τεκμηριωμένη αδυναμία, κατόπιν απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων.
Οργάνωση και καταγραφή
- Η αντικατάσταση ή αλλαγή ημέρας εφημερίας γίνεται μόνο από τη Διεύθυνση του σχολείου και καταγράφεται υποχρεωτικά στο Ημερολόγιο Σχολικής Ζωής.
- Σε συνθήκες κακοκαιρίας ή λειτουργίας του ολοήμερου, εφαρμόζεται ειδικό πρόγραμμα εφημερίας.
- Στα συστεγαζόμενα ή συλλειτουργούντα σχολεία καταρτίζεται κοινός πίνακας, χωρίς διακρίσεις μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών.
Καθήκοντα εφημερίας – Ενδεικτικός «δεκάλογος»
- Επιτήρηση στην αυλή, στους διαδρόμους και κατά την είσοδο/έξοδο μαθητών.
- Καταγραφή περιστατικών στο Ημερολόγιο.
- Συντονισμός με εκπαιδευτικούς για ασφαλή αποχώρηση των μαθητών.
- Έλεγχος καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων.
- Τήρηση του ωραρίου διαλειμμάτων.
- Αποτροπή πρόσβασης μη εξουσιοδοτημένων ατόμων στον σχολικό χώρο.
- Στήριξη στην οργάνωση της προσευχής ή άλλων κοινών δραστηριοτήτων.
- Συνεργασία με τον Διευθυντή για τη διαχείριση συμβάντων.
- Επιμέλεια για την προστασία των μαθητών κατά τη διάρκεια απουσίας διδάσκοντα.
- Επιτήρηση εντός τάξης κατά την ώρα διδασκαλίας – από τον εκπαιδευτικό της ώρας.
Το Έγγραφο του ΥΠΑΙΘ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Μαρούσι, 04/10/2022 Αρ. πρωτ. 121046/ΓΔ4
ΘΕΜΑ: Διευκρινιστικές οδηγίες της υπό στοιχεία 134960/Δ3/22-10-2021 Υ. Α. (ΦΕΚ 5009/τΒ΄/27-10- 2021) με θέμα: «Ενιαίος κανονισμός λειτουργίας των Σχολικών Δικτύων Εκπαιδευτικής Υποστήριξης (Σ.Δ.Ε.Υ.) και των Επιτροπών Διεπιστημονικής Υποστήριξης (Ε.Δ.Υ.) των σχολικών μονάδων της γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και καθορισμός των ιδιαίτερων καθηκόντων των μελών αυτών»
Κατόπιν ερωτημάτων που τέθηκαν στην υπηρεσία μας, σας γνωρίζουμε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της υπό στοιχεία 134960/Δ3/22-10-2021 Υ. Α. (ΦΕΚ 5009/τΒ΄/27-10-2021) με θέμα:
«Ενιαίος κανονισμός λειτουργίας των Σχολικών Δικτύων Εκπαιδευτικής Υποστήριξης (Σ.Δ.Ε.Υ.) και των Επιτροπών Διεπιστημονικής Υποστήριξης (Ε.Δ.Υ.) των σχολικών μονάδων της γενικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και καθορισμός των ιδιαίτερων καθηκόντων των μελών αυτών», ισχύουν τα εξής:
Στην παράγραφο 3 του άρθρου 2 του Κεφ. Α, της παραπάνω Υ. Α., ορίζεται:
- Η Ε.Δ.Υ. συγκροτείται με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση των Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε συνεργασία με τους Προϊσταμένους των οικείων ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. και αποτελείται από τα ακόλουθα μέλη, τα οποία ορίζονται με τους αναπληρωτές τους:
α. Τον/την Διευθυντή/ντρια ή Προϊστάμενο/η της σχολικής μονάδας, ως πρόεδρο, ο οποίος αναπληρώνεται από τον νόμιμο αναπληρωτή του.
β. Έναν εκπαιδευτικό Ε.Α.Ε. του Τμήματος Ένταξης ή, αν δεν υπάρχει, έναν εκπαιδευτικό με εξειδίκευση στην Ε.Α.Ε. ή έναν εκπαιδευτικό παράλληλης στήριξης – συνεκπαίδευσης που υπηρετεί στη σχολική μονάδα, με τον αναπληρωτή του. Ο αναπληρωτής είναι πρόσωπο που διαθέτει τις ίδιες ιδιότητες. Ο εκπαιδευτικός του Τ.Ε. με εξειδίκευση στην Ε.Α.Ε. δύναται να αναπληρώνεται και από εκπαιδευτικό με εξειδίκευση στην Ε.Α.Ε. ή από εκπαιδευτικό παράλληλης στήριξης – συνεκπαίδευσης που υπηρετεί στη σχολική μονάδα, αν δεν υφίσταται άλλος εκπαιδευτικός με όμοια ιδιότητα.
γ. Έναν ψυχολόγο του κλάδου ΠΕ23.
δ. Έναν κοινωνικό λειτουργό του κλάδου ΠΕ30. Στις συνεδριάσεις της Ε.Δ.Υ. συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου ο υπεύθυνος εκπαιδευτικός του τμήματος καθώς και οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στο τμήμα φοίτησης του μαθητή ή της ομάδας μαθητών που έχουν ανάγκη υποστήριξης».
Στην παράγραφο 9 του άρθρου 2 του Κεφ. Α, της παραπάνω Υ. Α., ορίζεται: «9. Τα μέλη της Ε.Δ.Υ. των περ. β΄, γ΄ και δ΄ μετέχουν ισότιμα στις δραστηριότητες και τις διαδικασίες του Συλλόγου Διδασκόντων της σχολικής μονάδας στην οποία υπηρετούν. Για τα γενικότερα υπηρεσιακά θέματα του προσωπικού των Ε.Δ.Υ. ακολουθούνται οι διατάξεις για το προσωπικό της σχολικής μονάδας όπου είναι τοποθετημένοι. Απαλλάσσονται από συμμετοχή σε εφημερίες ή άλλα διοικητικά καθήκοντα στη σχολική τους μονάδα που παρεμποδίζουν το έργο τους στην Ε.Δ.Υ..»
Στην παράγραφο 13 του άρθρου 2 του Κεφ. Α, ορίζεται: 13. Τα μέλη της Ε.Δ.Υ. συμμετέχουν σε καθορισμένες από το ωρολόγιο πρόγραμμα λειτουργίας της συνεδριάσεις για την εφαρμογή των αρμοδιοτήτων και καθηκόντων που προβλέπονται στην παρούσα. Η συχνότητα των συνεδριάσεων αυτών δεν μπορεί να υπερβαίνει το ¼ του συνολικού χρόνου του ωρολογίου προγράμματος.
Οι ώρες συνεδριάσεων της Ε.Δ.Υ. ανήκουν για μεν τον πρόεδρο αυτής και τον εκπαιδευτικό της περ. β΄ της παρ. 3 στο διδακτικό τους ωράριο, για δε τα υπόλοιπα μέλη είναι ώρες του εργασιακού τους ωραρίου.»
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι:
1) Ο Πρόεδρος της Ε.Δ.Υ. και ο εκπαιδευτικός Ε.Α.Ε διαθέτουν μία (1) διδακτική ώρα από το εβδομαδιαίο υποχρεωτικό διδακτικό ωράριό τους για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις της Ε.Δ.Υ..
2) Η απαλλαγή του εκπαιδευτικού Ε.Α.Ε., του Ψυχολόγου και του Κοινωνικού Λειτουργού της Ε.Δ.Υ., από εφημερίες, αφορά στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα της σχολικής μονάδας και όχι μόνο στο πρόγραμμα μιας ημέρας. Η απαλλαγή από διοικητικά καθήκοντα, σύμφωνα με τη διατύπωση, αναφέρεται σε καθήκοντα που δεν αφορούν τον ρόλο τους στην Ε.Δ.Υ..
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΣΠΟΥΔΩΝ Π.Ε. & Δ.Ε.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΑΧΑΛΑΣ
ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΑΜΕΑ
Στην με α..π.. 4985/18-12-2013 σχετική ερώτηση Βουλευτών, για εκπαιδευτικούς με αναπηρία 67%, δόθηκε η με α..π.. 11440/ΙΗ/ΕΞ/ 196249/28-01-2014 απάντηση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, προς το Τμήμα Ερωτήσεων της Διεύθυνσης Κοινοβουλευτικού Ελέγχου της Βουλής των Ελλήνων, που βρίσκεται στη θέση:
https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/67715b2c-ec81-4f0c-ad6a-476a34d732bd/8328107.pdf
Σε αυτή αναγράφεται «…Στα πλαίσια όμως, της διευκόλυνσης των εκπαιδευτικών της κατηγορίας αυτής, βάσει του αρ. Φ.351.5/23/51715/Δ1/8-5-2009 εγγράφου της Γενικής Διεύθυνσης Διοίκησης Προσωπικού Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης του Υ.ΠΑΙ.Θ., έχουν δοθεί οδηγίες στους Διευθυντές των σχολικών μονάδων να φροντίζουν ώστε να τους εξασφαλίζεται συνεχές ωράριο διδασκαλίας και να τους παρέχεται κάθε άλλη διευκόλυνση, όπως απαλλαγή από την υποχρέωσή τους για προσφορά εξωδιδακτικής εργασίας (διοικητικές εργασίες, συμμετοχή σε εορταστικές, πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις, εφημερίες
κ.λ.π.), εφόσον το μέτρο αυτό δεν παρακωλύει την ομαλή λειτουργία του σχολείου…..».
πηγή alfavita.gr
