Ειρήνη Καλογεροπούλου: Η Ρωµιά της Προύσας έδωσε «φωνή» στον Αγ. Παντελεήµονα
Date:
«Εχουµε πολλά κοινά στοιχεία Ελληνες και Τούρκοι.
Μπορούµε να προχωράµε µαζί» λέει η στυλοβάτης της παράδοσης, χάρη στις προσπάθειες της οποίας ξαναλειτούργησε ο ιστορικός ναός στην Απολλωνιάδα 90 χρόνια µετά τη Μικρασιατική Καταστροφή
Με μια βουτιά στα βαθιά νερά των ελληνοτουρκικών σχέσεων µοιάζει η κάθε µέρα της Ειρήνης Καλογεροπούλου. Γέννηµα-θρέµµα Θεσσαλονικιά, βρέθηκε πριν από περίπου µία δεκαετία στην Κωνσταντινούπολη για να κάνει το διδακτορικό της στην Οθωµανική Ιστορία. Αγάπησε και παντρεύτηκε εκεί έναν Τούρκο πολίτη, µετακόµισε στην Προύσα όπου έστησε το σπιτικό της και έπιασε δουλειά στον τοπικό δήµο της Απολλωνιάδας, όπου εργάζεται ως διευθύντρια Πολιτισµού.
Γρήγορα έγινε η ψυχή πολιτιστικών ιδρυµάτων και σωµατείων της περιοχής, αλλά και του ναού του Αγίου Παντελεήµονα, που απέκτησε ξανά την ορθόδοξη «φωνή» του, 90 χρόνια µετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και τον ξεριζωµό. Για τους Τούρκους της περιοχής είναι η Ρωµιά που φροντίζει να κρατά ανοιχτά τα µνηµεία τους και να κρατά ζωντανή την ιστορία τους. Για τους Ελληνες που επισκέπτονται την περιοχή είναι η Ελληνίδα που φροντίζει, σε έναν ξένο τόπο, να κρατά ζωντανές τις µνήµες από µια πατρίδα που χάθηκε… Για όλους, όµως, είναι ο άνθρωπός τους, αφού, όπως λέει και η ίδια στο «Εθνος της Κυριακής», µέχρι τώρα έχει εισπράξει µόνο αγάπη από όλους.
«Αρχικά οι Ελληνες που φτάνουν εδώ για να επισκεφθούν τον ναό, αλλά και οι Τούρκοι, παραξενεύονται. Τους φαίνεται περίεργο στην αρχή, αλλά µετά ενθουσιάζονται και µου δείχνουν την αγάπη τους» τόνισε. Χάρη στις δικές της φροντίδες ο ναός του Αγίου Παντελεήµονα, που λειτουργεί ως πολιτιστικό κέντρο, αλλά µια φορά τον χρόνο, την ηµέρα της εορτής του Αγίου Παντελεήµονα, τελείται πανηγυρική Θεία Λειτουργία, συγκεντρώνει χιλιάδες επισκέπτες τόσο από την Ελλάδα όσο και από περιοχές της Τουρκίας – κυρίως από την Κωνσταντινούπολη. ∆εν είναι περίεργο που οι ελληνορθόδοξοι της Τουρκίας τη θεωρούν στυλοβάτη της παράδοσης στην περιοχή. Ενενήντα χρόνια µετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, το 2012, ξαναλειτούργησε η εκκλησία του Αγίου Παντελεήµονα στην Απολλωνιάδα της Προύσας, µετά την ανακαίνισή της από την UNESCO. Η πρώτη Θεία Λειτουργία πραγµατοποιήθηκε στις 27 Ιουλίου 2012, ανήµερα της µνήµης του Αγίου Παντελεήµονα.
Σχεδόν καταστράφηκε
Ο ναός του Αγίου Παντελεήµονα χτίστηκε τον 19ο αιώνα. Τον Αύγουστο του 1922 η περιοχή εγκαταλείφθηκε από τους Ελληνες, όταν ο τουρκικός στρατός µπήκε στην Προύσα. Ο ναός λεηλατήθηκε και σχεδόν καταστράφηκε, όπως µαρτυρούν φωτογραφίες της εποχής, οι οποίες εκτίθενται εντός του µνηµείου, το οποίο χρησιµοποιήθηκε ακόµα και ως αποθήκη εργοστασίων και στάβλος ζώων. Στις αρχές της δεκαετίας, όµως, ο τοπικός δήµος ανακαίνισε την εκκλησία του Αγίου Παντελεήµονα και τη µετέτρεψε σε πολιτιστικό κέντρο, παραχωρώντας την µία φορά τον χρόνο για τη διεξαγωγή Θείας Λειτουργίας. Στην όλη προσπάθεια είχε πρωτοστατήσει ο τότε µητροπολίτης Προύσης και τώρα Αρχιεπίσκοπος Αµερικής, Ελπιδοφόρος Λαµπριανίδης. Αρωγοί του ήταν σύλλογοι Μικρασιατών από την Καστοριά, τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα, την Αλεξανδρούπολη και την Περαία Εδεσσας. Η Αγία Τράπεζα ξαναστήθηκε, το Αγιο ∆ισκοπότηρο και λίγες εικόνες πήραν τη θέση τους στην εκκλησία και το «Τη Υπερµάχω» ξανακούστηκε, έπειτα από 90 χρόνια σιωπής