Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν την Τρίτη 4 Μαΐου

Σήμερα, Τρίτη 3 Μαΐου, σύμφωνα με το εορτολόγιο είναι: Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη Άγιοι Μυτιλήνης, Εκατόν εβδομήντα εννιά Οσιομάρτυρες Νταού Πεντέλης, 3η Διακαινησίμου, Αγίας Πελαγίας μάρτυρος, Ιλάριος ο θαυματουργός, Μελδά μάρτυρος, Αγίου Μάρκου του Αποστόλου

Γιορτάζουν όσοι φέρουν τα ονόματα: Πελαγής, Πελάγιος, Πελαγία, Πελαγούλα, Πελαγίνα, Πελαγίτσα, Πελαγιώ *
Ιλάριος *
Μελής, Μέλος, Μέλιος, Μέλας, Μέλια, Μελίτσα
Λαμπροτρίτη
Ραφαήλ, Ραφαήλος, Ραφαέλος, Ραφαέλα, Ραφαέλλα, Ραφαήλα, Ραφαηλία *
Νικόλαος, Νικόλας, Νίκος, Νικολός, Νικολής, Νικολάκης, Νικολέττα, Νικολούδα, Νικολίτσα, Νικολίνα, Νικολέτα, Νικόλ *
Ειρήνη, Ρένα, Ρήνα, Ρηνιώ, Ρηνούλα, Ειρήνα, Ειρήνγκω, Ρένια *
Μάρκος, Μαρκούλης, Μαρκία, Μαρκούλα

* Υπάρχουν και άλλες ημερομηνίες που γιορτάζει αυτό το όνομα.

Η φωτογραφία του καμπαναριού είναι από την σελίδα Βαμβακόφυτο Σερρών: Από το χθες στο σήμερα.

Άγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη

Οι Άγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη, σύμφωνα με το sansimera.gr, είναι νεοφανείς Άγιοι και μάλιστα από εκείνους που μαρτύρησαν σχεδόν αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης. Η μνήμη τους τιμάται κάθε χρόνο την Τρίτη της Διακαινησίμου (4 Μαΐου 2021). Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Ραφαήλ και Ραφαηλία.

 
Οι πρώτες πληροφορίες για την ύπαρξη των Αγίων ιστορούνται από το 1959. Από μία ανασκαφή που έγινε στη Θερμή της Λέσβου, ανακαλύφθηκε ο τάφος ενός αγνώστου προσώπου, που όπως αποκαλύφθηκε σε συνεχή οράματα, ανήκε στον Άγιο Ιερομάρτυρα Ραφαήλ, ο οποίος μαρτύρησε μαζί με τον Άγιο Οσιομάρτυρα Νικόλαο και την Αγία Ειρήνη την Τρίτη της Διακαινησίμου, 9 Απριλίου 1463. Ο τάφος και το λείψανο του Αγίου Νικολάου ανακαλύφθηκε στις 13 Ιουνίου 1960.

Ο Ραφαήλ καταγόταν από τους Μύλους της Ιθάκης και γεννήθηκε το έτος 1410. Το κοσμικό του όνομα ήταν Γεώργιος Λάσκαρης ή Λασκαρίδης και ο πατέρας του ονομαζόταν Διονύσιος. Προτού γίνει κληρικός είχε σταδιοδρομήσει στο βυζαντινό στρατό κι έφθασε μάλιστα σε μεγάλο βαθμό. Σε ηλικία τριάντα πέντε ετών γνώρισε ένα ασκητικό και σεβάσμιο γέροντα, τον Ιωάννη. Απαρνήθηκε τα εγκόσμια και τον ακολούθησε. Μετά την κουρά του σε μοναχό, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, αλλά τιμήθηκε και με το οφίκιο του αρχιμανδρίτη και του πρωτοσύγκελου.

Λίγα χρόνια πριν από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως, περί το έτος 1450, ο Ραφαήλ βρέθηκε μετά από περιπλανήσεις στην περιοχή της Μακεδονίας και μόναζε εκεί. Κοντά στον Ραφαήλ βρισκόταν εκείνο το διάστημα ως υποτακτικός του ο Νικόλαος, ο οποίος εκάρη μοναχός και στη συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος. Αναφέρεται ότι γεννήθηκε στους Ράγους της Μικράς Ασίας, αλλά μεγάλωσε και ανδρώθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Μόλις έπεσε η Κωνσταντινούπολη στα χέρια των Τούρκων, ο φόβος για γενικούς διωγμούς κατά των Χριστιανών στάθηκε ως αφορμή να καταφύγει ο Ραφαήλ με τη συνοδεία του στη Μυτιλήνη. Εκεί εγκαταστάθηκε μαζί με άλλους μοναχούς στην παλαιά μονή του Γενεσίου της Θεοτόκου, η οποία στο παρελθόν ήταν γυναικεία και ήταν χτισμένη στο λόφο Καρυές, κοντά στο χωριό Θέρμη.

Όταν η Λέσβος έπεσε στα χέρια των Τούρκων το 1463, ο Ραφαήλ, που ήταν ηγούμενος της μονής, συνελήφθη μαζί με τον Νικόλαο τη Μεγάλη Πέμπτη του ιδίου χρόνου. Ακολούθησαν σκληρά και ανηλεή βασανιστήρια και ο Ραφαήλ μαρτύρησε με πολύ σκληρό τρόπο. Τον έσυραν βιαίως, τραβώντας τον από τα μαλλιά και τη γενειάδα, τον κρέμασαν από ένα δένδρο, τον χτύπησαν βάναυσα, τον τρύπησαν με τα πολεμικά τους όργανα, αφού προηγουμένως τα πυράκτωσαν σε δυνατή φωτιά και τελικά τον έσφαξαν, πριονίζοντάς τον από το στόμα.

Ο Νικόλαος πέθανε μετά από βασανισμούς, από ανακοπή καρδιάς, δεμένος σε ένα δέντρο. Μαζί με τους Αγίους μαρτύρησαν ο προεστός της Θέρμης Βασίλειος, η σύζυγός του Μαρία, τα δύο ανήλικα παιδιά τους Ειρήνη (12 ετών) και Ραφαήλ (5 ετών), η ανηψιά τους Ελένη, ο δάσκαλος Θεόδωρος και ο ιατρός Αλέξανδρος.

Τα λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης εκτίθενται στο γυναικείο μοναστήρι, αφιερωμένο στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, που είναι κτισμένο στην τοποθεσία Καρυές της Θέρμης Λέσβου. Είναι από τα δημοφιλέστερα μοναστήρια του ελλαδικού χώρου και κάθε χρόνο προσελκύει χιλιάδες προσκυνητές από κάθε γωνιά της Γης.

Απολυτίκιο
Εν Λέσβω, αθλήσαντες, υπέρ Χριστού του Θεού, αυτήν ηγιάσατε, τη των λειψάνων υμών, ευρέσει μακάριοι. Όθεν υμάς τιμώμεν, Ραφαὴλ θεοφόρε, άμα συν Νικολάω και παρθένω Ειρήνη, ως θείους ημών προστάτας και πρέσβεις προς Κύριον

Αγία Πελαγία

Η Αγία Πελαγία είναι μάρτυρας της χριστιανικής εκκλησίας, η μνήμη της οποίας τιμάται στις 4 Μαΐου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Πελάγιος και Πελαγία.

Η Πελαγία, σύμφωνα με το sansimera.gr, γεννήθηκε στην Ταρσό της Κιλικίας κι έζησε επί βασιλείας Διοκλητιανού. Μεγάλωσε σε ειδωλολατρικό περιβάλλον, όμως σε νεαρή ηλικία είδε σε όραμα τον αρχιεπίσκοπο Ρώμης, ο οποίος την προέτρεπε να βαπτισθεί χριστιανή. Όταν ξύπνησε και συνήλθε ζήτησε άδεια από τη μητέρα της και με το πρόσχημα ότι θα μεταβεί στην τροφό της, που ζούσε σε άλλη πόλη, πήγε στον αρχιεπίσκοπο, ο οποίος τη βάπτισε χριστιανή.

Αφού παρέδωσε τα πολυτελή της ενδύματα στην Εκκλησία για να πωληθούν και να διατεθούν τα χρήματα στους φτωχούς και αδύνατους, πήγε στην τροφό της, η οποία έγινε έξαλλη από θυμό και την έδιωξε. Αποφάσισε τότε να επιστρέψει στη μητέρα της, ελπίζοντας στη μητρική κατανόηση και στοργή. Μόλις όμως και η μητέρα της αντίκρυσε αυτή την ενδυμασία αναστατώθηκε και πέφτοντας στο πόδια της, την ικέτευσε να επανέλθει στην αρχική της πίστη. Η Πελαγία στεναχωρήθηκε, αλλά της δήλωσε ότι η απόφασή της ήταν οριστική και αμετάκλητη.

Όταν, όμως, ο αυτοκράτορας πληροφορήθηκε το γεγονός ότι ο γιος του, ο οποίος ήταν αρραβωνιαστικός της Πελαγίας, από τη θλίψη του αυτοκτόνησε, κάλεσε οργισμένος την Πελαγία και τη διέταξε να θυσιάσει στο είδωλα. Η Πελαγία με παρρησία αρνήθηκε, λέγοντάς του ότι γνώρισε τον αληθινό Θεό. Έξαλλος ο Διοκλητιανός, διέταξε να πυρώσουν ένα χάλκινο βόδι και να την τοποθετήσουν εντός του, όπου και μαρτύρησε.

Απολυτίκιο
Θείας πίστεως, τη επιγνώσει, ζόφον έλιπες, της αγνωσίας, Πελαγία Χριστού, καλλιπάρθενε. Ου την αείζωον δρόσον πλουτήσασα, δια πυρός τον αγώνα ετέλεσας. Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημὶν το μέγα έλεος.

Άγιος Μάρκος ο Απόστολος και Ευαγγελιστής

Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Μάρκος, σύμφωνα με το saint.gr, ήταν ανεψιός του Αποστόλου Βαρνάβα και η μητέρα του ονομαζόταν Μαρία. Η καταγωγή του ήταν μάλλον από την Κύπρο, αργότερα όμως εγκαταστάθηκε στα Ιεροσόλυμα. Το ιουδαϊκό όνομα του ευαγγελιστού ήταν Ιωάννης. Μάρκος ήταν το Ρωμαϊκό του επώνυμο, που πήρε κατά τη συνήθεια που υπήρχε τότε. Και μ’ αυτό έμεινε γνωστός στον χριστιανικό κόσμο.

Ο Μάρκος από πολύ νωρίς μπήκε στην υπηρεσία της Εκκλησίας, συνοδεύοντας το θείο του Βαρνάβα και τον Απ. Παύλο στις διάφορες περιοδείες τους. Επίσης, εργάσθηκε για πολύ καιρό κοντά στον Απ. Πέτρο. Κατά την παράδοση, ο Μάρκος κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αίγυπτο, τη Λιβύη, τη Βαρβαρία, και είχε χρηματίσει πρώτος επίσκοπος Αλεξανδρείας. Ο ευαγγελιστής Μάρκος πιστεύεται ακόμη ότι είναι εκείνος ο νεανίσκος, που, όπως αναφέρει ο ίδιος στο Ευαγγέλιο του (Μαρ. ιδ’, 51-52), ακολούθησε τον Ιησού μετά τον Μυστικό Δείπνο στον κήπο της Γεθσημανής τυλιγμένος σ’ ένα σινδόνι, Μετά τη σύλληψη του θείου Διδασκάλου οι υπηρέτες όρμισαν και προς αυτόν. Μα ο νεανίσκος, για να γλιτώσει, αφήκε το σινδόνι κι έφυγε γυμνός.

Για τον τρόπο του θανάτου του οι γνώμες διίστανται. Η μία αναφέρει ότι πέθανε ειρηνικά στην Αλεξάνδρεια, ενώ η άλλη, ότι πέθανε δια λιθοβολισμού από τους ειδωλολάτρες. Σύμφωνα με την δεύτερη εκδοχή, ο Απόστολος Μάρκος, κάποια μέρα που κήρυττε, τον άρπαξαν οι εχθροί της πίστεως, οι εθνικοί κι οι ειδωλολάτρες, κι αφού τον έδεσαν με σχοινιά, τον έσυραν στους δρόμους της Αλεξανδρείας, όπου και πέθανε από τα τραύματα του στις πέτρες. Το άγιο λείψανο του το περιμάζεψαν με πόνο οι χριστιανοί και το έθαψαν σ’ ένα γειτονικό χωριό.

Το σπουδαίο είναι ότι ο Μακρός έγραψε το δεύτερο κατά σειρά στην Καινή Διαθήκη Ευαγγέλιο περί το 65 μ.Χ. και είναι και το συντομότερο από τα τέσσερα κι είναι γνωστό σαν το Ευαγγέλιο των θαυμάτων του Ιησού. Μέσα σ’ αυτό ο ιερός ευαγγελιστής, παρόλο που δεν ήταν από τον κύκλο των δώδεκα αποστόλων, έχει περιλάβει αρκετά από τα γεγονότα της ζωής του Κυρίου μας. Ολίγα από τη διδασκαλία Του, τα θαύματα Του, τα Πάθη και την Ανάσταση Του. Παραλείπει την επί του όρους Ομιλία και τις πιο πολλές από τις μακρές ομιλίες του Ιησού Χριστού. Πιο πολύ ο ευαγγελιστής διηγείται αυτά που έκανε ο θείος Διδάσκαλος κι όχι αυτά που είπε. Και τούτο, γιατί κύριος σκοπός της συγγραφής του ήταν με την έκθεση αυτή των θαυμάτων να αποδείξει τη θεϊκή του Ιησού καταγωγή και τη δύναμη Του, ιδιαίτερα δια των θαυμάτων. Γι΄ αυτό και οι αγιογράφοι τοποθετούν δίπλα στον ευαγγελιστή Μάρκο ένα λιοντάρι, που είναι σύμβολο της δύναμης.

Κατά τον 9ο αιώνα έμποροι Ενετοί μετέφεραν τα άγια λείψανα στη Βενετία και τα τοποθέτησαν σ’ ένα πολύ μεγάλο και ωραιότατο ναό, που έκτισαν προς τιμή του.