Με την ΕΛΑΣ να πλησιάζει όλο και πιο κοντά στην εξιχνίαση της επίθεσης με βιτριόλι στην 34χρονη Ιωάννα στην Καλλιθέα από την «μαυροντυμένη» και με την αυριανή ημέρα να θεωρείται κρίσιμη λόγω αποτελεσμάτων που αναμένονται από την άρση τηλεφωνικού απορρήτου, η επίθεση με το βιτριόλι συνεχίζει να μονοπωλεί το ενδιαφέρον του κοινού.
Μερικά από τα ερωτήματα που απασχολούν είναι τα εξής: τι απαιτεί μια επίθεση με βιτριόλι και πώς σχεδιάζεται; Τι τρέχει στο μυαλό του δράστη και ποιος ψυχολογικός μηχανισμός ενεργοποιείται στο θύμα μετά την επίθεση;
Για το θέμα, με αφορμή την επίθεση με βιτριόλι στην 34χρονη στην Καλλιθέα, στα ερωτήματα αυτά απαντούν η Έρη Ιωαννίδου και η Εύη Καλούτσου, αμφότερες δικαστικές ψυχολόγοι (Msc), επιστημονικές συνεργάτιδες του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος (ΚΕ.Μ.Ε.) και υπεύθυνες του Forensic Psychology Lab.
Όπως μας εξήγησαν, στην Ελλάδα οι επιθέσεις με βιτριόλι είναι σπάνιες. Κάθε φορά που συμβαίνει μια τέτοια επίθεση -με εξαίρεση αυτής της Κωνσταντίνα Κούνεβα που είναι μια εντελώς ξεχωριστή περίπτωση- στο μυαλό του κοινού έρχεται κατευθείαν η σκέψη ότι πρόκειται για γυναικείο έγκλημα.
Η κοινή αλλά στερεοτυπική αντίληψη θέλει τις γυναίκες να λειτουργούν με τρόπο ύπουλο και πισώπλατο ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για μια συμπεριφορά που μπορεί να εμφανιστεί και στα δύο φύλα.
Επίθεση με βιτριόλι: Οι γυναίκες και τα «καθαρά εγκλήματα»
«Η αλήθεια όμως είναι ότι οι γυναίκες όταν εγκληματούν συχνά διαπράττουν αυτά που αποκαλούμε ‘καθαρά εγκλήματα’ » μας εξηγούν οι δύο δικαστικές ψυχολόγοι και συνεχίζουν: « εγκλήματα δηλαδή που δεν έχουν πολύ αίμα και τραυματισμούς, μαχαιριές, σφαίρες, εγκλήματα που ο δράστης έχει καλυφθεί πολύ καλά και αυτό το τελευταίο είναι και το στοιχείο που δυσκολεύει την ταυτοποίηση του δράστη. Ο δράστης έχει φροντίσει να σβήσει τα ίχνη του. Τα μέτρα προφύλαξης σε αυτά τα εγκλήματα είναι πολλά.
Με δύο λόγια: εγκλήματα σχετικά καλά οργανωμένα. Η επίθεση με βιτριόλι είναι ένα ‘καθαρό έγκλημα’, όπως και οι δηλητηριάσεις. Αυτά τα εγκλήματα είναι πιο εύκολα για τις γυναίκες, αφού δεν απαιτούν μυϊκή δύναμη. Οι γυναίκες που εγκληματούν τα θεωρούν πιο ασφαλή.
Η αίσθηση μας λοιπόν είναι ότι υπάρχει μελέτη πίσω από το έγκλημα με την 34χρονη, δεδομένου ότι η δράστης μεταμφιέστηκε, απέφυγε τις περισσότερες κάμερες, εξαφανίστηκε έγκαιρα, πήρε πολλά μέτρα κ.τ.λ Επίσης, κατάφερε να προμηθευτεί αυτό το υγρό ή και να το φτιάξει μόνη της κάτι που επίσης χρειάζεται καλό σχεδιασμό και οργάνωση. Το ότι πρόκειται για έγκλημα που δεν έχει να κάνει με άμυνα ή δεν πραγματοποιήθηκε σε βρασμό ψυχικής ορμής σχετίζεται ευθέως με αυτή την οργάνωση. Η εκδίκηση είναι στο επίκεντρο αυτής της επίθεσης».
Ο ψυχολογικός μηχανισμός που ενεργοποιείται σε δράστη και θύμα
Σύμφωνα με τις δύο ειδικούς αυτό που είναι προβληματικό με έναν τέτοιο δράστη είναι η αντίληψη που έχει για τα γεγονότα. Ο τρόπος που θα ανταποκριθεί δηλαδή μόλις αντιληφθεί ένα γεγονός ως κακό ή μη αποδεκτό/αρεστό για τον ίδιο.
«Πρόκειται για μια αποκλίνουσα συμπεριφορά και αυτό που έχει παρατηρηθεί σε αρκετούς δράστες είναι χαρακτηριστικά ναρκισσιστικής ή αντικοινωνικής συμπεριφοράς χωρίς αυτό να σημαίνει πως όλοι οι άνθρωποι με αντίστοιχα χαρακτηριστικά προσωπικότητας θα εγκληματήσουν, καθώς η εγκληματογένεση προκύπτει από ένα συνονθύλευμα χαρακτηριστικών και συνθηκών, μοναδικά για κάθε περίπτωση»
Όσο για τα θύματα μιας τέτοιας επίθεσης, πολλές φορές στα αρχικά στάδια της επίθεσης που έχουν δεχθεί μπαίνουν στην διαδικασία της αυτό-ενοχοποίησης και αναρωτιούνται: «τι έκανα λάθος;» , «ποιος ήταν ο δράστης και τι θεωρεί ότι του έκανα;»
Όπως μας εξηγούν περαιτέρω οι δύο ειδικοί: «Στα αρχικά στάδια της επίθεσης τα θύματα βιώνουν ένα πένθος, που είναι μια απόλυτα φυσιολογική αντίδραση θλίψης μπροστά στην απώλεια. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία και τις έρευνες, στο διάστημα που θα ακολουθήσει μετά την επίθεση, τέτοια θύματα βρίσκονται σε μεγάλο ρίσκο για την εμφάνιση κατάθλιψης, PTSD (μετατραυματικό στρες) και αγχωδών διαταραχών.
Σε πρώτη φάση, αυτά τα θύματα θρηνούν για το κομμάτι του εαυτού τους που έχουν χάσει και ταυτόχρονα θρηνούν και για την χαμένη ασφάλεια, για το αίσθημα δηλαδή ότι είναι ασφαλείς μέσα στην κοινωνία.
Η σημασία της ομορφιάς στη γυναίκα
Το πένθος έχει 5 στάδια και για όσο διάστημα διαρκεί, ο άνθρωπος που το βιώνει βρίσκεται σε ένα roller coaster effect, όπως ονομάζεται, μεταξύ αυτών των σταδίων, καθώς το άτομο όντας έντονα συναισθηματικά φορτισμένο μπορεί να αλλάζει συνεχώς στάδια πηγαίνοντας μπρος πίσω χωρίς να σημαίνει ότι θα τα βιώσει με τη σειρά ή πως θα περάσει από όλα. To θύμα κάνει βήματα μπροστά κι έπειτα βήματα πίσω, δεν είναι μια διαδικασία ευθύγραμμη και θέλει χρόνο. Πρόκειται για μια διαδικασία που δεν ξέρουμε καν αν στο τέλος της, το θύμα θα φτάσει στην αποδοχή των ψυχικών και σωματικών σημαδιών που αφήνει μια τέτοια επίθεση. Nα τονίσουμε όμως ότι με την κατάλληλη επαγγελματική βοήθεια και στήριξη, το θύμα θα καταφέρει να αντιμετωπίσει το γεγονός και τα συναισθήματά μου πιο αποτελεσματικά και λειτουργικά».
Έπιασε το φίδι με τα χέρια του στην Κοζάνη – Δείτε το βίντεο
Τέλος, αυτό που τονίζουν οι δύο ειδικοί είναι ότι το προβληματικό στοιχείο σε αυτή την υπόθεση με την επίθεση με βιτριόλι, όπως και σε κάθε έγκλημα στο οποίο πρωταγωνιστούν γυναίκες, είτε ως θύματα είτε ως δράστες, είναι η τεράστια σημασία που δίνουμε σαν κοινωνία στο επίπεδο της ομορφιάς, των χρημάτων, των γνώσεων, της καταγωγής μιας γυναίκας, όλα αυτά τα στοιχεία δηλαδή που μπαίνουν στο μικροσκόπιο και ξεψαχνίζονται χωρίς την συναίνεση του θύματος. Μοιάζει σαν η σοβαρότητα του εγκλήματος να εξαρτάται από αυτά τα στοιχεία κι όχι από το ίδιο το έγκλημα. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μια ανθρωποφαγική συμπεριφορά που θυματοποιεί για δεύτερη φορά το θύμα.
Πηγή dikaiologitika.gr
