Το κείμενο του European Newsroom, απόσπασμα του οποίου ακολουθεί, συντάχθηκε από κοινού από τα ευρωπαϊκά πρακτορεία ειδήσεων AFP, ANSA, BTA, CTK, DPA, EFE, HINA, LUSA, PAP, STA, TT.
Όλο και περισσότερα κράτη, ακόμα και μέσα στην ΕΕ, προχωρούν στην αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους. Τι γίνεται όμως με αυτά που δεν το κάνουν; Άραγε η απροθυμία τους θα παραλύσει για άλλη μια φορά την ΕΕ πάνω σ’ ένα μείζον παγκόσμιο πολιτικό ζήτημα, καθώς δεν μπορεί να μιλήσει με ενιαία φωνή;
Ο Αντόνιο Κόστα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δήλωσε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι η πλειονότητα των κρατών μελών της ΕΕ αναγνωρίζει πλέον το παλαιστινιακό κράτος. «Υπάρχει μόνο ένας δρόμος προς τα εμπρός – η λύση των δύο κρατών. Ένα ασφαλές και αναγνωρισμένο Κράτος του Ισραήλ. Ένα ανεξάρτητο, δημοκρατικό, βιώσιμο Κράτος της Παλαιστίνης. Που θα ζουν το ένα πλάι στο άλλο», υπογράμμισε στο X.
Η ΕΕ είναι διαιρεμένη σχετικά με την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους. Η Γαλλία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Πορτογαλία και η Μάλτα εντάχθηκαν στον κατάλογο των χωρών της ΕΕ που έχουν αναγνωρίσει το Κράτος της Παλαιστίνης. Δεκάξι από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν υιοθετήσει αυτή την απόφαση, σε διαφορετικά κύματα: η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Κύπρος το έκαναν τη δεκαετία του 1980. Το ίδιο και η Τσεχοσλοβακία -οι σημερινές Τσεχική Δημοκρατία και Σλοβακία- όμως οι μετασοβιετικές κυβερνήσεις της Τσεχίας δεν έχουν αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος. Η Σουηδία το έπραξε το 2014 και η Σλοβενία, η Ισπανία και η Ιρλανδία το 2024.
Η Αυστραλία, η Βρετανία, ο Καναδάς και η Πορτογαλία αναγνώρισαν επίσης ένα παλαιστινιακό κράτος αυτή την εβδομάδα στον ΟΗΕ, συσσωρεύοντας πίεση επί του Ισραήλ – και του κύριου υποστηρικτή του, των Ηνωμένων Πολιτειών- καθώς εντείνει τον πόλεμό του στη Γάζα.
Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ήταν τη Δευτέρα μεταξύ των τελευταίων «μεγάλων» που αναγνώρισαν ένα παλαιστινιακό κράτος στον ΟΗΕ. «Ο καιρός για ειρήνη έχει έρθει, καθώς έπειτα από λίγες στιγμές θα έχει παρέλθει», δήλωσε ο Μακρόν στη Γενική Συνέλευση.
Η αναγνώριση από την Πορτογαλία έγινε έπειτα από εβδομάδες διαβουλεύσεων ανάμεσα στην κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα που εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο και επίσης τον πρόεδρο. «Είναι καιρός, παραπάνω από καιρός, να γίνουν τα απαραίτητα βήματα προς την ειρήνη», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Πάουλο Ράνγκελ προσθέτοντας ότι ελπίζει πως η αναγνώριση θα συνοδευθεί από τον τερματισμό όλων των συγκρούσεων μεταξύ των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και της Χαμάς.
Η Πολωνία έχει κρατήσει σταθερή θέση αναφορικά με την ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση, υπογραμμίζοντας το δικαίωμα των Παλαιστινίων να αποκτήσουν κράτος. Η Βαρσοβία αναγνώρισε την Παλαιστίνη στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και υποστηρίζει σταθερά τη λύση των δύο κρατών. Ο υπουργός Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι έχει επανειλημμένα τονίσει ότι «τίποτα δεν πρέπει να συμβεί χωρίς τη συμμετοχή των ίδιων των Παλαιστινίων», υποστηρίζοντας ότι η περιφερειακή σταθερότητα απαιτεί την πλήρη συμμετοχή τους στην πολιτική διαδικασία.
Οι περίπλοκες μετασοβιετικές ειδικές περιπτώσεις
Μερικές χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες είχαν αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος τη δεκαετία του 1980 επειδή ήταν τμήματα του σοβιετικού συνασπισμού, βρίσκονται σήμερα πιο κοντά στις θέσεις της κυβέρνησης του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, όπως η Ουγγαρία.
Η τότε Τσεχοσλοβακία είχε αναγνωρίσει την Παλαιστίνη τη σοβιετική εποχή, αλλά η σημερινή τσεχική κυβέρνηση βλέπει τα πράγματα διαφορετικά.
Υποστηρίζει μια λύση των δύο κρατών στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση. Ωστόσο αυτή μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω άμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών, κάτι που δεν είναι δυνατό όσο η λωρίδα της Γάζας ελέγχεται από το τρομοκρατικό κίνημα της Χαμάς, εκτιμά το υπουργείο Εξωτερικών. «Η Τσεχική Δημοκρατία δεν έχει αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος και δεν σχεδιάζει να το πράξει», ανακοίνωσε.
Ο υπουργός Εξωτερικών Γιαν Λιπάβσκι δήλωσε επίσης πως διαφωνεί με τα συμπεράσματα της Ανεξάρτητης Διεθνούς Επιτροπής Έρευνας του ΟΗΕ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στη Γάζα. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι διχασμένη στο θέμα αυτό. Πήρε αποστάσεις από σχόλια της επιτρόπου Τερέσα Ριμπέρα, η οποία δήλωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου: «η γενοκτονία στη Γάζα εκθέτει την αποτυχία της Ευρώπης να δράσει και να μιλήσει με μία φωνή».
Μερικά κράτη της ΕΕ παραμένουν σταθερά στη μέση. Η βουλγαρική κυβέρνηση, για παράδειγμα, δεν έχει εκδώσει μέχρι στιγμής κάποια επίσημη δήλωση για το θέμα.
Ποιοί δεν συμμετέχουν
Ένδεκα κράτη μέλη της ΕΕ παραμένουν απρόθυμα, υποστηρίζοντας ότι είναι απαραίτητο να επιτευχθεί μια συμφωνία για τη λύση των δύο κρατών, πριν αναγνωρισθεί ένα παλαιστινιακό κράτος.
Η Γερμανία και η Ιταλία περιλαμβάνονται σ’ αυτά. Η κυβέρνηση του Βερολίνου δεν σχεδιάζει να ακολουθήσει αυτή τη στιγμή το κύμα των αναγνωρίσεων, παρότι είναι ισχυρός υποστηρικτής της λύσης των δύο κρατών. Για τη Γερμανία, η αναγνώριση πρέπει να συμβεί στο τέλος μιας διαδικασίας προς μια λύση, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Γιοχάνες Βάντεφουλ σε δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη. «Αλλά αυτή η διαδικασία πρέπει να αρχίσει τώρα», πρόσθεσε.
Ο ίδιος επέκρινε αυστηρά τις ενέργειες του Ισραήλ, αλλά υπογράμμισε ότι αυτή η σύγκρουση δεκαετιών δεν μπορεί να επιλυθεί με «τρόμο, καταστροφή και θάνατο».
Ο ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι υποστήριξε τη στάση της Ιταλίας ότι η Ρώμη δεν είναι έτοιμη να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης. «Το να αναγνωρισθεί ένα κράτος, χωρίς προηγουμένως να έχουν δημιουργηθεί οι συνθήκες για τη γέννησή του, δεν θα παρήγαγε κανένα αποτέλεσμα, εκτός από το να απομακρύνει την ειρήνη», δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα στο κοινοβούλιο.
Η Κροατία είναι άλλη μια από τις χώρες που αντιστέκονται στην αναγνώριση. Υπάρχει διαφωνία πάνω στο θέμα ανάμεσα στον πρόεδρο και την κυβέρνηση, που συναποφασίζουν για θέματα εξωτερικής πολιτικής. Σύμφωνα με το γραφείο του, ο πρόεδρος Ζόραν Μιλάνοβιτς δήλωσε τη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη ότι η Κροατία θα πρέπει να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος, υπογραμμίζοντας ότι αυτό δεν αποτελεί αμοιβή για τους Παλαιστινίους, αλλά δικαίωμά τους.
Η αναγνώριση όμως είναι απίθανο να αλλάξει τα δεδομένα στο πεδίο. «Αν δεν υποστηριχθεί με συγκεκριμένα μέτρα, η αναγνώριση της Παλαιστίνης ως κράτους κινδυνεύει να αποτελέσει περισπασμό από την πραγματικότητα, η οποία είναι μια επιταχυνόμενη εξάλειψη της ζωής των Παλαιστινίων στην πατρίδα τους», λέει ο Μαξ Ρόντενμπεκ, διευθυντής του προγράμματος Ισραήλ-Παλαιστίνης της μκο International Crisis Group.
Ο Ρομέν Λεμπέφ, καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Μασσαλίας στη νότια Γαλλία, δήλωσε: «Η αναγνώριση δεν σημαίνει ότι έχει δημιουργηθεί ένα κράτος, όπως ούτε η απουσία αναγνώρισης εμποδίζει ένα κράτος να υπάρχει».
πηγή ΑΠΕ ΜΠΕ
