Εξεταστική για Τέμπη- Κ.Καραμανλής: Το ERTMS και η εφαρμογή του ΓΚΚ μεγιστοποιούν την ασφάλεια-Δεν αρκεί η «717»

Απαντήσεις με στοιχεία για την σύμβαση 717, τις προσλήψεις στον ΟΣΕ, το πόρισμα της ΕΑΔ, το εξώδικο των συνδικαλιστών του ΟΣΕ και τη μετάταξη του σταθμάρχη, έδωσε ο πρώην Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, κ. Κώστας Καραμανλής, καταθέτοντας στην Εξεταστική Επιτροπή για την τραγωδία των Τεμπών. 

Ο κ. Καραμανλής καταρχήν αναφέρθηκε «στη μεγιστοποίηση της ασφάλειας με τη λειτουργία συνολικά όλων των συστημάτων που περιλαμβάνει το ERTMS και όχι με την ολοκλήρωση μόνο της σύμβασης 717». Αφού διευκρίνισε ότι η υποχρέωση της χώρας από την ΕΕ να έχει εγκατεστημένο το ERTMS (το σύνολο δηλαδή των συστημάτων για σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, ETCS επί συρμών και γραμμής και GSMR επί συρμών και γραμμής) έχει ορίζοντα το 2030, ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε την πορεία των συμβάσεων αυτών πριν τη δική του θητεία: Συγκεκριμένα, για το ETCS, δηλαδή την αυτόματη πέδηση, ο κ. Καραμανλής υπενθύμισε ότι η σύμβαση βρισκόταν σε στασιμότητα για 13 χρόνια αναφέροντας ότι η σύμβαση αφορούσε την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος ETCS πρώτου επιπέδου σε 550 χλμ σιδηροδρομικής γραμμής και σε 54 σταθμούς. Σημείωσε ότι μέχρι το 2020 η ολοκλήρωση ήταν μηδενική.

Η αλήθεια για τη σύμβαση 717 

“Επί χρόνια η Ελλάδα έπαιρνε χρήματα για συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης ,τα οποία όμως ποτέ δεν μπορούσε να θέσει σε λειτουργία συνολικά. Από το 1985 έως το 2001 η χώρα μας είχε πάρει πάνω από 240 εκ ευρώ για συστήματα που ποτέ δε λειτουργήσανε”, ανέφερε.
 
Ο κ. Καραμανλής επισήμανε επίσης ότι: “Η σύμβαση 717 προχωρά μέχρι το 2016 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν δοθεί έξι παρατάσεις και το κυριότερο δόθηκαν αναγνωρίζοντας υπαιτιότητα του δημόσιου. Αυτό ήταν ένα αρκετά προβληματικό στοιχείο”. Εξήγησε ότι αυτό σήμαινε ότι “σε όποιο δικαστήριο και αν πήγαιναν για να πάρουν αποζημιώσεις, αυτά τα χρήματα θα ήταν πολλαπλά.”
 
Σημείωσε ότι: “Εμείς πρεπε να περιμένουμε τα πορίσματα, τον οικονομικό εισαγγελέα που αρχειοθέτησε τις κατηγορίες και τελικά το έργο να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί το Σεπτέμβριο του 2023. Όχι το GSMR όχι το ETCS, το έργο της 717 που είχε να κάνει με σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση”.
 
Επισήμανε επιπλέον ότι: “Όλες αυτές οι εργολαβίες δεν ήταν μία, ήταν κατακερματισμένες. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό για τη διαλειτουργικότητα και τη διασύνδεση όλων αυτών των συστημάτων.”
 
Ο κ. Καραμανλής εξήγησε λοιπόν τι σημαίνει συστήματα ασφαλείας και ποια η διαλειτουργικότητα.
 
“Η 717 αφορά μόνο τα συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης. Έχουμε και το GSMR στους σταθμούς και τα τραίνα που είναι μία ψηφιακή διαδικασία επικοινωνίας ανώτερη από αυτή που έχουμε σήμερα. Έχουμε το λεγόμενο ETCS, το οποίο είναι ένα σύστημα που μειώνει την ταχύτητα των τραίνων – έχουμε και στα τραίνα ETCS και στις ράγες. Όλα αυτά κάνουν ένα σύστημα που οι Ευρωπαίοι έχουν ονομάσει ERTMS δηλαδή ένα ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας. Όλα αυτά μαζί μεγιστοποιούν την ασφάλεια στο σιδηρόδρομο. Όλα μαζί, όχι ένα μεμονωμένα”, εξήγησε.
 
Υπενθύμισε ότι η Κομισιόν ζητούσε από τα κράτη μέλη να έχουν αυτά τα συστήματα έτοιμα το 2030, στον σιδηρόδρομο υψηλών ταχυτήτων.
 
“Σε ελάχιστες χώρες λειτουργούν σήμερα αυτά τα συστήματα. Στο 13% του ευρωπαϊκού σιδηροδρόμου. Έχουν γίνει θανατηφόρα ατυχήματα με αυτά τα συστήματα σε λειτουργία, στην Ισπανία – με πιο προχωρημένα συστήματα – στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ολλανδία. Αυτό για να καταλάβουμε τι σημαίνει 717”, πρόσθεσε.
 
Υπενθύμισε επίσης ότι επί ΣΥΡΙΖΑ παραδόθηκε η σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση της 717 σε 17 από 52 σταθμούς και οι 10 από τους 17 έπρεπε να ανασκευαστούν γιατί είχαν προβλήματα. “Αυτά δεν τα λέει ο Καραμανλής, τα λέει η ΕΡΓΟΣΕ που είναι κύριος του έργου”, σημείωσε.
 
Υπενθύμισε στη συνέχεια ότι η πρώτη συμπληρωματική σύμβαση εγκρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αλλά δεν υπεγράφη από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και το έργο βαλτώνει.
 
“Εμείς δίνουμε το Φεβρουάριο του 2020 τις επικαιροποιημένες μελέτες για το τμήμα Σκά- Πλατύ, γιατί αυτό είχε ζητήσει η ΕΔΕΛ, σύμφωνα με την τεχνική περιγραφή που έπρεπε να υπάρχει. Ορίζουμε εμπειρογνώμονα από το ΤΕΕ, διότι υπάρχουν καταγγελίες από στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ για προβλήματα”, πρόσθεσε.
 
“Μέχρι τα τέλη του 2022, παραδόθηκαν στον ΟΣΕ 19 σταθμοί. Ανακατασκευάζονται 15 από 17 σταθμούς και παραδόθηκε το κέντρο τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης στη Λάρισα και το Σεπτέμβριο του 2023 ολοκληρώνεται η 717”, ανέφερε επίσης ο κ. Καραμανλής.
 
Η αλήθεια για την 7η παράταση της 717 
 
Ο κ. Καραμανλής επίσης απάντησε στο ερώτημα γιατί έδωσε 7η παράταση και δεν διέλυσε την εργολαβία.
 
“Ήταν μία συνειδητή απόφαση το έργο να ολοκληρωθεί και ολοκληρώθηκε. Ναι με καθυστερήσεις όμως όλα αυτά στο πλαίσιο της νομιμότητας και μετά από εισηγήσεις από υπηρεσιακούς παράγοντες”, τόνισε ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε: “Η παράταση δόθηκε για να ολοκληρωθεί επιτέλους ένα έργο και μία σύμβαση που δεν θα μπορούσε να είχε ολοκληρωθεί διαφορετικά”.
 
Εξήγησε ότι εάν δεν δινόταν η 7η παράταση, δεδομένου ότι το δημόσιο είχε δεχθεί συνυπαιτιότητα επί της προηγούμενης Κυβέρνησης, ο εργολάβος θα ζητούσε αποζημιώσεις. Ανέφερε μάλιστα ότι ο εργολάβος ζητούσε 26,5 εκ ευρώ για την περίοδο από 2017 έως 2020. “Αυτό αποδεικνύει πόσο έωλο ήταν  το επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ ότι η σύμβαση προχωρούσε”, σημείωσε ο κ. Καραμανλής.
 
“Η αποζημίωση από το εξωφρενικό ποσό των 26,5 εκ ευρώ μειώνεται στα 2,7 ευρώ και το έργο τελειώνει Σεπτέμβρη 2023. Εξαναγκάζουμε τον ανάδοχο να παραιτηθεί από τις υπόλοιπες πέντε προσφορές”, πρόσθεσε.
 
Η αλήθεια για το πόρισμα της ΕΑΔ
 
Ο κ. Καραμανλής στη συνέχεια ανέφερε ότι: “Η εκτέλεση της 717 ερευνήθηκε από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας και από το τμήμα οικονομικού εγκλήματος της εισαγγελίας Αθηνών. Το πόρισμα της ΕΑΔ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι υπήρχαν καθυστέρησις αλλά χωρίς πρόθεση. Οι συστάσεις ΕΑΔ ήταν για πειθαρχικό έλεγχο σε υπαλλήλους ΕΡΓΟΣΕ -όπως και έγινε- και για επιστροφή χρημάτων.
 
“Κανένα πόρισμα δεν κράτησα στο συρτάρι μου. Πρώτα από όλα γιατί δεν ήμουν αποδέκτης μου κοινοποιούνταν. Και αυτά τα πορίσματα θα κρατούσε ένας νοήμων άνθρωπος στο συρτάρι, αφού αποδείκνυαν ότι έκανε τα πάντα για να προχωρήσει η 717; Δεν είχα κανένα συμφέρον να κρατήσω το πόρισμα στο συρτάρι μου και δεν θα μπορούσα να το κρατήσω στο συρτάρι μου”, τόνισε επίσης ο κ. Καραμανλής.
 
Ανέφερε ότι η σύμβαση του 2007 για την ETCS άρχισε να υλοποιείται το 2020. Ενώ ένα κομμάτι της GSMR  παραδόθηκε 2018. «Ενώ παραδόθηκαν, δεν πιστοποιήθηκαν. Δεν τα πιστοποιούσε το υπουργείο αλλά η ΡΑΣ. Πιστοποιήθηκε το 2022 και σήμερα λειτουργεί στους σταθμούς. Οι συνομιλίες που ακούσατε μεταξύ μηχανοδηγών και σταθμαρχών είναι από τους σταθμούς. Αλλά δε λειτουργεί στα βαγόνια”, είπε ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε: “Δεν ήταν δουλειά του υποθυργείου. Είναι δουλειά της ΡΑΣ, που είναι ανεξάρτητη αρχή και δεν εποπτεύεται από κανένα Υπουργείο”.
 
Επανέλαβε επίσης: “Το λένε πολλοί άνθρωποι που πέρασαν από την Επιτροπή και εξήγησαν με μεγαλύτερη τεχνική επάρκεια από εμένα ότι η ασφάλεια των σιδηροδρόμων δεν έχει να κάνει μόνο με την 717 και ότι όλα αυτά τα συστήματα τα χειρίζονται άνθρωποι. Αυτό το είπε και η ΡΑΣ και οι συνδικαλιστές και οι διοικήσεις – όχι αυτές που έβαλα εγώ αλλά προηγουμένων κυβερνήσεων”.
 
Η αλήθεια για το σταθμό της Ζάχαρης
 
Ο κ. Καραμανλής εξήγησε επίσης ότι: “Ο σταθμός της Ζάχαρης λέγεται εμπορικός σταθμός. Είναι ο επόμενος μετά τη Λάρισα, δηλαδή 355 χλμ ή έξι χλμ σιδηροδρόμου μετά τη Λάρισα. Η Ζάχαρη – και αυτό το είπε ο κ. Τερεζάκης – δεν είναι σταθμός τηλεδιοίκησης. Είναι και ήταν πάντα μη επανδρωμένος σταθμός”.
 
Τόνισε άλλωστε ότι: “Για να λειτουργήσει ο σταθμός έπρεπε να ολοκληρωθεί η 717 γιατί είναι συνδεδεμένα”.
 
Υπογράμμισε επίσης ότι: “Και να λειτουργούσε ο σταθμός της Ζάχαρης – και αυτό το είπαν όλοι οι ειδικοί – δε θα έβλεπε το σημείο του δυστυχήματος. Γιατί έχουμε Λάρισα, Ζάχαρη. Ευαγγελισμό και Νέους Πόρους. Το δυστύχημα έγινε μεταξύ Ευαγγελισμού και Νέων Πόρων”.
 
Η αλήθεια για το εξώδικο των συνδικαλιστών του ΟΣΕ 
 
Ο κ. Καραμανλής κατέθεσε στα πρακτικά της Εξεταστικής Επιτροπής το εξώδικο των συνδικαλιστών του ΟΣΕ, το οποίο υπογράφεται συγκεκριμένα από την Πανελλήνια Ένωση Προσωπικού Έλξης.
 
“Το εξώδικό αυτό είναι της 31 Οκτωβρίου 2022. Αυτό μας παρότρυνε να ολοκληρώσουμε την 717”, εξήγησε και πρόσθεσε:
 
“Δεν έλεγε το εξώδικό ότι ο σιδηρόδρομος δεν είναι ασφαλής Έλεγε προχωρήστε και ολοκληρώστε την 717”.
 
Η αλήθεια για την μετάταξη του σταθμάρχη 
 
Όσον αφορά στη μετάταξη του σταθμάρχη, ο κ. Καραμανλής επισήμανε ότι από τη θέση του υπουργού ούτε προβλέπεται ούτε είναι εφικτό να υπάρχει γνώση και ανάμειξη για μετάταξη κάθε υπαλλήλου
 
Υπενθύμισε ότι μετατάξεις γίνονται χωρίς όριο ηλικίας με νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και ότι οι αιτήσεις ήταν πολύ λιγότερες από τις θέσεις που είχαν προκηρυχθεί
 
“Όταν υπάρχουν στη Λάρισα τέσσερις θέσεις σταθμαρχών και έχεις δύο αιτήσεις γίνεται παρέμβαση; Μπορεί να γίνει παρέμβαση; Έχει λογική να γίνει παρέμβαση; Θα καταλάβαινα να έχει υποψίες κάποιος αν ήταν 40 αιτήσεις για τέσσερις θέσεις”, επισήμανε ο κ. Καραμανλής.
 
Υπενθύμισε ότι και ο κ. Σπίρτζης είπε ότι και εκείνος έκανε το ίδιο πράγμα, παίρνοντας σταθμάρχη ηλικίας 62 ετών