Ο Θοδωρής Κουτμερίδης είναι οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης και επισκέπτης ερευνητής στο IRLE του UC Berkeley.

Η Δημοκρατία στην Ελλάδα, το Berkeley και ο Ανδρέας... του Θοδωρή Κουτμερίδη

Συντάκτης: Epiloges Press

Συντάκτης: Epiloges Press

«Σήμερα, 3 του Σεπτέμβρη, είναι μια μεγάλη μέρα για τη δημοκρατία στην Πατρίδα μου.» Με αυτά τα λόγια ξεκίνησα την ομιλία μου πριν από λίγες ώρες, ως επισκέπτης ερευνητής στο UC Berkeley, όπου παρουσίασα έρευνα μου για τον ρόλο των αγορών και συγκεκριμένα των τιμών στην ενδοοικογενειακή βία. Θα το θεωρούσα παράληψη να μην αναφερθώ στη σχέση που έχουν η Δημοκρατία στην Ελλάδα, το Berkeley και ο Ανδρέας.

Ο Καθηγητής Ανδρέας Παπανδρέου έφτασε από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα στο Berkeley στα τέλη της δεκαετίας του 1950 και υπηρέτησε ως Πρόεδρος του τμήματος Οικονομικών περίπου από το 1956 μέχρι το 1959. Υπήρξε ένας από τους πιο πετυχημένους προέδρους και διαμορφωτής μιας ολόκληρης σχολής, μιας και κατά τη διάρκεια της θητείας του έδωσε μια ξεκάθαρη κατεύθυνση και προσέλαβε κορυφαίους ερευνητές, άλλους ήδη καταξιωμένους και άλλους ανερχόμενους αστέρες. «Andy’s boys» όπως τους αποκαλούσαν. Τόσο μεγάλη ήταν η συμβολή του, που κατά τη διάρκεια των εορτασμών για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του τμήματος οικονομικών, το Πανεπιστήμιο έκανε εκτεταμένες αναφορές στο έργο του Ανδρέα ως Πρόεδρου. Όταν αργότερα ο Ανδρέας προσκλήθηκε να δημιουργήσει το ΚΕΠΕ στην Ελλάδα και ο Scitovsky ανέλαβε Πρόεδρος του τμήματος, συνέχισε την κατεύθυνση που είχε χαράξει ο Ανδρέας, ο οποίος παρέμεινε στην ηγεσία των προσλήψεων νέων καθηγητών. Ανάμεσα στους ακαδημαϊκούς που προσέλαβε με τη χαρισματική του αύρα ο Ανδρέας ήταν οι εξής: Roy Radner, Tibor Scitovsky, Dale Jorgenson, David Laidler, Sidney Winter, Gerard Debreu, Peter Diamond, Daniel McFadden και Oliver Williamson. Οι τελευταίοι τέσσερις αργότερα αναγνωρίστηκαν με το Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών. Όταν επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα τον διαδέχτηκε ο Radner, ως Πρόεδρος συνεχίζοντας την ίδια πετυχημένη πορεία, προσλαμβάνοντας μεταξύ άλλων τους George Akerlof (Νόμπελ, 2001), Robert Hall, Thomas Rothenberg, Richard Sutch και Avinash Dixit.

Αυτό ίσως ήταν και το πρώτο τεστ του Ανδρέα σε θέση ηγεσίας πριν γίνει ηγέτης του ΠΑΣΟΚ, που ιδρύθηκε σαν σήμερα πριν από 51 χρόνια, και έπειτα Πρωθυπουργός το 1981 – γεγονότα που είναι καταγεγραμμένα στη συλλογική ιστορική μνήμη του τόπου μας. Αλλά πριν γίνουν όλα αυτά, κάτι που ίσως είναι λιγότερο γνωστό είναι το εξής: όπως ο Ανδρέας βοήθησε το Berkeley, έτσι και το Berkeley χρειάστηκε να βοηθήσει τον Ανδρέα, και χωρίς υπερβολή να του σώσει τη ζωή. Όταν το 1964 ο Ανδρέας εξελέγη Βουλευτής με την Ένωση Κέντρου και με Πρωθυπουργό τον πατέρα του, από κάποιους θεωρήθηκε νεποτισμός και υπήρξαν τα γεγονότα της αποστασίας, που οδήγησαν στην περίοδο της δικτατορίας. Τότε ο Ανδρέας φυλακίστηκε από την Χούντα και υπήρχαν απειλές για τη ζωή του. Ο Πρόεδρος στο Τμήμα Οικονομικών του Berkeley, Radner (που τον είχε προσλάβει ο Ανδρέας), θεώρησε ότι έπρεπε να δράσει αποφασιστικά. Για πρώτη φορά στην Ιστορία 250 Αμερικανοί οικονομολόγοι συμφώνησαν σε κάτι και υπέγραψαν κοινή επιστολή με το μήνυμα ότι ο Ανδρέας πρέπει να απελευθερωθεί. Με ηγέτες της επιτροπής τους Kenneth Galbraith, Kenneth Arrow (Νόμπελ, 1972) και τον Radner, ζήτησαν και συνάντησαν τον τότε Αμερικανό Πρόεδρο Lyndon Johnson, ο οποίος τελικά δέχτηκε να τους συναντήσει για πέντε λεπτά. Να σημειώσω εδώ ότι ο Ανδρέας είχε ήδη αναπτύξει μια αντί-δυτική ρητορική που δεν ήταν καθόλου αρεστή στην Ουάσιγκτον. Τότε λοιπόν ο Πρόεδρος Johnson πιέστηκε και είπε τα εξής: «Tell these f… colonels to get this f… economist out of jail.» Σε χαλαρή μετάφραση: «Πες τους γ… συνταγματάρχες να βγάλουν από τη φυλακή αυτόν τον γ… οικονομολόγο».

Advertisement
MEGA

Η δημοκρατία είχε κερδίσει. Ο Ανδρέας βγήκε από τη φυλακή, έζησε στην εξορία διδάσκοντας στην Σουηδία και στον Καναδά, πριν επιστρέψει στην Ελλάδα για να αλλάξει την Ιστορία του τόπου μας. Αυτή λοιπόν ήταν και η δική μου μικρή ιστορία για τα 51 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα, εδώ από το Berkeley.

Τετάρτη, 3 Σεπτεμβρίου, Berkeley

Ο Θοδωρής Κουτμερίδης είναι οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης και επισκέπτης ερευνητής στο IRLE του UC Berkeley.


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Σέρρες: Ενημέρωση από τη ΔΥΠΑ για τα τμήματα που θα λειτουργήσουν - video

04/09/25 9:40 πμ

Σέρρες: Ενημέρωση από τη ΔΥΠΑ για τα τμήματα που θα λειτουργήσουν – video

Σέρρες: Ειδικότητες Α΄εξαμήνου στη Σχολή Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) Σιδηροκάστρου

04/09/25 9:42 πμ

Σέρρες: Ειδικότητες Α΄εξαμήνου στη Σχολή Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Α.Ε.Κ.) Σιδηροκάστρου

Η Δημοκρατία στην Ελλάδα, το Berkeley και ο Ανδρέας... του Θοδωρή Κουτμερίδη

04/09/25 9:02 πμ

Η Δημοκρατία στην Ελλάδα, το Berkeley και ο Ανδρέας… του Θοδωρή Κουτμερίδη

Γιώργος Κώτσηρας: Στηρίζουμε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και το διεθνές κύρος της χώρας

04/09/25 8:58 πμ

Γιώργος Κώτσηρας: Στηρίζουμε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και το διεθνές κύρος της χώρας

Η Μαρία Κάλλας, η Μόνα Λίζα και η Σοφία Λασκαρίδου συνυπάρχουν στη νέα έκθεση του Μάνου Ιωαννίδη

04/09/25 8:52 πμ

Η Μαρία Κάλλας, η Μόνα Λίζα και η Σοφία Λασκαρίδου συνυπάρχουν στη νέα έκθεση του Μάνου Ιωαννίδη

Ξεκινούν οι εγγραφές στις δομές του Δήμου Σερρών

04/09/25 8:38 πμ

Ξεκινούν οι εγγραφές στις δομές του Δήμου Σερρών

Έργα ύψους 6.000.000 ευρώ σε εξέλιξη στο Νοσοκομείο Χαλκιδικής.

03/09/25 6:10 μμ

Έργα ύψους 6.000.000 ευρώ σε εξέλιξη στο Νοσοκομείο Χαλκιδικής

ΗΠΑ: "Νίκη" για τη Google - Δεν πωλείται το Chrome, η εταιρεία θα μοιράζεται τα δεδομένα των διαδικτυακών αναζητήσεων

03/09/25 6:02 μμ

ΗΠΑ: “Νίκη” για τη Google – Δεν πωλείται το Chrome, η εταιρεία θα μοιράζεται τα δεδομένα των διαδικτυακών αναζητήσεων

ΔΥΠΑ: Πότε ξεκινούν οι αιτήσεις για το ειδικό εποχικό βοήθημα έτους 2025

03/09/25 2:34 μμ

ΔΥΠΑ: Πότε ξεκινούν οι αιτήσεις για το ειδικό εποχικό βοήθημα έτους 2025

03/09/25 2:22 μμ

Στις Σέρρες αύριο Πέμπτη ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης

Δήμος Αθηναίων: «Όλη η αλήθεια για το Υπνωτήριο των Γιατρών του Κόσμου»

03/09/25 2:04 μμ

Δήμος Αθηναίων: «Όλη η αλήθεια για το Υπνωτήριο των Γιατρών του Κόσμου»

Εξαπολύουν στειρωμένα έντομα για να...κόψουν τα φτερά της μεσογειακής μύγας

03/09/25 1:59 μμ

Εξαπολύουν στειρωμένα έντομα για να…κόψουν τα φτερά της μεσογειακής μύγας

Σχολιάστε

δεκαεννιά − 6 =