Με μια νέα διεθνή συμπαραγωγή με δύο από τους σπουδαιότερους οργανισμούς της όπερας παγκοσμίως, το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ και τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, η Εθνική Λυρική Σκηνή θα εγκαινιάσει επίσημα τη σεζόν 2025/26 με τη δημοφιλέστατη όπερα του Αμίλκαρε Πονκιέλλι, «Τζοκόντα».
Με πρεμιέρα στις 19 Οκτωβρίου 2025 και για επτά συνολικά παραστάσεις, η «Τζοκόντα» θα «ανέβει» είκοσι χρόνια μετά την τελευταία παρουσίασή της από την Εθνική Λυρική Σκηνή, κάτι που, σύμφωνα με τον οργανισμό, αποτελεί ένα «σημαντικό βήμα στη διεθνή παρουσία του θεάτρου», καθώς εγκαινιάζει την πρώτη συμπαραγωγή της ΕΛΣ με το φημισμένο Πασχαλινό Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ, το οποίο άνοιξε το 2023 με αυτή την παραγωγή, ενώ είναι η δεύτερη σύμπραξη με τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, όπου θα παρουσιαστεί μετά τις παραστάσεις στην Αθήνα.
Πιο συγκεκριμένα, η «Τζοκόντα» θα παρουσιαστεί στις 19, 22, 25, 29 Οκτωβρίου και 1, 4, 7 Νοεμβρίου 2025 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ με πρωταγωνιστές διεθνούς αναγνώρισης, όπως οι ‘Αννα Πιρότσι, ΑλίσαΚολόσοβα, Τάσος Αποστόλου, Ανίτα Ρατσβελισβίλι, Αρσέν Σογκομονιάν, Φραντσέσκο Πίο Γκαλάσσο και Δημήτρης Πλατανιάς. Τη μουσική διεύθυνση έχει αναλάβει ο Φαμπρίτσιο Βεντούρα και τη σκηνοθεσία ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Κόβεντ Γκάρντεν, Όλιβερ Μίερς.
Λίγα λόγια για την όπερα
Η παγκόσμια πρεμιέρα του έργου δόθηκε το 1876 στη Σκάλα του Μιλάνου με τεράστια επιτυχία, αντίστοιχη με την «Αΐντα» και τον «Οθέλλο» του Βέρντι, που γράφτηκαν την ίδια δεκαετία. Τυπική όπερα του ύστερου ρομαντισμού, με επιρροές από τη γαλλική μεγαλόπρεπη όπερα (grand opéra), στην «Τζοκόντα» ο Πονκιέλλι -σαφώς επηρεασμένος από τον Βέρντι- πλάθει ένα έργο με θυελλώδεις χαρακτήρες, δραματικές σκηνές, πλούσια ενορχήστρωση, μελωδική ομορφιά και θεατρική λαμπρότητα. Το λιμπρέτο έγραψε ο Τόμπια Γκόρριο, προφανώς αναγραμματισμός και ψευδώνυμο του ποιητή και συνθέτη Αρρίγκο Μπόιτο, ενώ η υπόθεση βασίζεται στο έργο του Βικτόρ Ουγκό ‘Αγγελος, τύραννος της Πάδοβας. Στα χέρια του Μπόιτο το έργο μεταφέρεται στη Βενετία του 17ου αιώνα. Κεντρικός χαρακτήρας είναι η Τζοκόντα, μια πλανόδια τραγουδίστρια, ερωτευμένη με τον Έντσο Γκριμάλντο. Ωστόσο, ο Έντσο αγαπά τη Λάουρα, σύζυγο του ευγενούς Αλβίζε. Μετά από πολλές περιπέτειες, η Τζοκόντα βοηθά τους δύο εραστές να δραπετεύσουν, ενώ η ίδια δίνει τέλος στη ζωή της.
Η Τζοκόντα θεωρείται μια από τις κορυφαίες μεγαλόπρεπες όπερες του ρεπερτορίου, όχι μόνο γιατί πραγματεύεται μια δραματική ιστορία ενός μεγάλου ανεκπλήρωτου έρωτα και αυτοθυσίας, αλλά και γιατί είναι πλούσια σε μοναδικές μελωδίες, διάσημες άριες και υπέροχα χορωδιακά μέρη. Και φυσικά γιατί συμπεριλαμβάνει και ένα από τα πιο διάσημα μπαλέτα όλων των εποχών, τον «Χορό των ωρών», με μια μελωδία που όλοι γνωρίζουμε, καθώς πέρασε στην ποπ κουλτούρα, όταν χρησιμοποιήθηκε το 1940 στην ταινία του Ντίσνεϋ, «Φαντασία».
Η «Τζοκόντα» αποτελεί το εμβληματικό ντεμπούτο της Μαρίας Κάλλας στην Αρένα της Βερόνας το 1947 και σηματοδοτεί την έναρξη της ανυπέρβλητης διεθνούς καριέρας της. Η διάσημη άρια του έργου «Suicidio» έχει συνδεθεί αναπόσπαστα με τη φωνή και την ερμηνεία της.
Η Παράσταση
Ο Όλιβερ Μίερς, Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου και ένας από τους πιο περιζήτητους σκηνοθέτες της όπερας στην Ευρώπη, τοποθετεί τη δράση στη Βενετία τού σήμερα και υπογράφει μια εντυπωσιακή όσο και συνεπή στο πνεύμα του έργου σκηνοθεσία, η οποία ξετυλίγει σε βάθος τις ίντριγκες και τα κίνητρα των χαρακτήρων. «Αυτή η πληθωρική σκηνοθεσία είναι ίσως η καλύτερη που μπορεί να υπάρξει για αυτή τη μεγαλόπρεπη αλλά εξίσου απαιτητική όπερα», σύμφωνα με την κριτική του βρετανικού Telegraph. Ο Μίερς ξεκίνησε την καριέρα του στον θεατρικό χώρο ως βοηθός του διακεκριμένου δραματουργού και σκηνοθέτη Χάουαρντ Μπάρκερ. Το 2004 συνίδρυσε την εταιρεία όπερας Second Movement, η οποία έγινε γνωστή για τις παραστάσεις της σε εναλλακτικούς χώρους. Πριν αναλάβει το 2017 την καλλιτεχνική διεύθυνση του Κόβεντ Γκάρντεν, διετέλεσε από το 2010 ιδρυτικός Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Όπερας της Βόρειας Ιρλανδίας. Στο φετινό ρεπερτόριο της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου έχουν ενταχθεί σε δική του σκηνοθεσία η Τόσκα, που έχει λάβει εξαιρετικές κριτικές, και η αναβίωση τουπολύ πετυχημένου Ριγολέττου του.
Τα σκηνικά είναι του καινοτόμου, με διεθνή αναγνώριση καλλιτέχνη Φίλιπ Φυρχόφερ, ο οποίος από το 2008 εργάζεται ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος με κορυφαίους δημιουργούς σε μερικές από τις μεγαλύτερες όπερες στην Ολλανδία, τη Φιλανδία, τη Δανία κ.α. Τα κοστούμια είναι της ‘Ανμαρι Γουντς με την πολύ σημαντική καριέρα στον χώρο της όπερας. Το κοινό της ΕΛΣ είχε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με τη δουλειά της στη συμπαραγωγή της ΕΛΣ με τις Όπερες του Γκαίτεμποργκ και της Κοπεγχάγης Ντον Τζοβάννι. Τη χορογραφία υπογράφει η Λούσυ Μπερτζμε τη διεθνή καριέρα, γνωστή για τη συνεργασία της με κορυφαίους οργανισμούς, όπως το Κόβεντ Γκάρντεν, η Όπερα του Παρισιού κ.ά. Οι φωτισμοί είναι της βραβευμένης Φαμπιάνας Πιτσόλι, επίσης γνώριμης στο ελληνικό κοινό από τον Ντον Τζοβάννι της ΕΛΣ τη σεζόν 2022/23.
Την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής διευθύνει o Ιταλός αρχιμουσικός Φαμπρίτσιο Βεντούρα στην τρίτη του συνεργασία με την ΕΛΣ, ύστερα από την επιτυχημένη αναβίωση της Λαίδης Μάκβεθ του Μτσενσκτο 2023 και το δίπτυχο Αλέκο – Ο πύργος του Κυανοπώγωνα το 2024. Έχει εμφανιστεί σε μερικές από τις μεγαλύτερες ανά τον κόσμο σκηνές, όπως στη Στοκχόλμη, την Κοπεγχάγη, το Όσλο, την Πράγα, το Λονδίνο, τη Ρώμη, το Τορίνο, τη Βερόνα, τη Νίκαια, το Έσσεν, το Σύδνεϋ, το Μόντρεαλ κ.ά.
Για την παραγωγή της Τζοκόντας η Εθνική Λυρική Σκηνή έχει εξασφαλίσει ένα εξαιρετικό καστ διεθνούς ακτινοβολίας:
Αφού εντυπωσίασε στην πρόσφατη «Μήδεια» της ΕΛΣ και στο Γκαλά όπερας «Η Κάλλας στο Ηρώδειο» και λίγους μήνες πριν σταθεί στη σκηνή του Αρχαίου Θεάτρου της Επιδαύρου πάλι ως Μήδεια, η ΕΛΣ καλωσορίζει για τρίτη φορά τη σπουδαία Ιταλίδα δραματική υψίφωνο ‘Αννα Πιρότσι για τον ρόλο του τίτλου. Η Πιρότσι έχει διαγράψει μια μοναδική σταδιοδρομία για πάνω από δέκα χρόνια, μετά το ντεμπούτο της στο Τορίνο το 2012 και την τεράστια επιτυχία που σημείωσε στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ στον ρόλο της Αμπιγκαΐλλε (Ναμπούκκο) σε διεύθυνση του Ρικκάρντο Μούτι. Αμέσως έγινε περιζήτητη στις μεγαλύτερες όπερες του πλανήτη και έως σήμερα έχει τραγουδήσει, μεταξύ άλλων, στη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου, τη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, τη Σκάλα του Μιλάνου, την Όπερα του Παρισιού, την Κρατική Όπερα της Βιέννης, το Ρεάλ της Μαδρίτης κ.α.
Τον ρόλο του Έντσο Γκριμάλντο μοιράζονται ο Αρσέν Σογκομονιάν (19, 22, 25, 29/10) και ο Φραντσέσκο ΠίοΓκαλάσσο (1, 4, 7/11).
Ο διεθνώς περιζήτητος τενόρος Αρσέν Σογκομονιάν επιστρέφει στην ΕΛΣ μετά το θεαματικό καλοκαιρινό του ντεμπούτο στη Μετροπόλιταν Όπερα ως Χέρμαν στην «Ντάμα πίκα» του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι στο πλευρό της Σόνιας Γιόντσεβα. Ο Αρμένιος δραματικός τενόρος Σογκομονιάν εντυπωσίασε στην πρώτη του εμφάνιση με την ΕΛΣ στο οπερατικό δίπτυχο «Καβαλλερία ρουστικάνα – Παλιάτσοι» τη σεζόν 2023/24. Έχει διακριθεί για την ερμηνεία του στο δραματικό ρεπερτόριο και, μετά την τεράστια επιτυχία που σημείωσε στον ρόλο του Οθέλλου υπό τον Ζούμπιν Μέτα στο Βερολίνο, έχει εμφανιστεί σε κορυφαίες όπερες όπως, μεταξύ άλλων, στο Θέατρο Σαν Κάρλο στη Νάπολη, την Κρατική Όπερα Βαυαρίας στο Μόναχο, το Θέατρο Μαριίνσκι στη Ρωσία, καθώς και στα Φεστιβάλ του Μπάντεν-Μπάντεν και του Αιξ αν Προβάνς.
Χαρακτηρισμένος από τους κριτικούς ως «μια σημαντική φωνή της σχολής των μεγάλων τενόρων της χρυσής εποχής», ο καταξιωμένος Ιταλός τενόρος Φραντσέσκο Πίο Γκαλάσσο έχει καθιερωθεί μέσα από σπουδαίους ρόλους του οπερατικού ρεπερτορίου. Έχει εμφανιστεί σε μεγάλα λυρικά θέατρα και φεστιβάλ, μεταξύ άλλων στο Θέατρο Σαν Κάρλο στη Νάπολη, το Μπολσόι στη Μόσχα, το Μεγάλο Θέατρο Λισέου στη Βαρκελώνη κ.α., ερμηνεύοντας δίπλα σε σπουδαίους καλλιτέχνες όπως οι Σόντρα Ραντβανόφσκι, Κάρλος ‘Αλβαρες, ‘Αντζελα Μηντ κ.ά. Το κοινό της ΕΛΣ είχε την ευκαιρία να τον απολαύσει τον περασμένο Ιούνιο στο Ηρώδειο στην εμβληματική Τουραντότ του Αντρέι Σερμπάν.
Η σπουδαία Ρωσίδα μεσόφωνος Αλίσα Κολόσοβα ερμηνεύει τον ρόλο της Λάουρας Αντόρνο. Η Κολόσοβα, γνώριμη της ΕΛΣ από την ερμηνεία της Σουτζούκι στη «Μαντάμα Μπαττερφλάι» του Ολιβιέ Πυ στο Ηρώδειο, έχει εμφανιστεί με μεγάλη επιτυχία σε σημαντικά θέατρα και φεστιβάλ παγκοσμίως όπως η Εθνική Όπερα Παρισιού, η Σκάλα του Μιλάνου, η Κρατική Όπερα Βαυαρίας, το Φεστιβάλ Ζάλτσμπουργκ, η Κρατική Όπερα Βιέννης κ.ά.
Στην ΕΛΣ επιστρέφει για πέμπτη φορά η Ανίτα Ρατσβελισβίλι, μια από τις διασημότερες λυρικές τραγουδίστριες παγκοσμίως, για να ερμηνεύσει αυτή τη φορά τον ρόλο της Τσέκα. Το 2009 έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο όταν ερμήνευσε τον ρόλο της Κάρμεν στη Σκάλα του Μιλάνου υπό τη μουσική διεύθυνση του Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ και με συμπρωταγωνιστή τον τενόρο Γιόνας Κάουφμαν. Έκτοτε έχει τραγουδήσει πολυάριθμους ρόλους με θριαμβευτικές κριτικές παγκοσμίως.
Ο κορυφαίος Έλληνας βαρύτονος Δημήτρης Πλατανιάς κρατάει τον ρόλο του Μπάρναμπα. Ο Πλατανιάς έχει εμφανιστεί με τεράστια επιτυχία σε σπουδαία θέατρα και φεστιβάλ παγκοσμίως όπως στο Θέατρο Σάο Κάρλος στη Λισαβόνα, στην Κρατική Όπερα Μονάχου, στην Όπερα Φρανκφούρτης, στο Λα Μονναί των Βρυξελλών, στα Φεστιβάλ Μπρέγκεντς και Ζάλτσμπουργκ, στη Βασιλική Όπερα Λονδίνου (Κόβεντ Γκάρντεν), στην Κρατική Όπερα Βαυαρίας, στην Όπερα Φλωρεντίας κ.α., ενώ το 2026 θα κάνει το ντεμπούτο του στη Σκάλα του Μιλάνου.
Τον ρόλο του Αλβίζε Μπαντοέρο ερμηνεύει ο σπουδαίος βαθύφωνος της ΕΛΣ Τάσος Αποστόλου. Έχει τραγουδήσει, μεταξύ άλλων, σε Όπερα Θεσσαλονίκης, ΜΜΑ, ΜΜΘ, Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στην Επίδαυρο, σε ΟΗΕ και Λίνκολν Σέντερ στη Νέα Υόρκη, καθώς επίσης σε Ιταλία, Γερμανία, Κατάρ, Ελβετία, Βοστώνη, Αίγυπτο, Κύπρο και αλλού. Έχει συνεργαστεί με όλες τις μεγάλες ελληνικές ορχήστρες και έχει μετάσχει σε συναυλίες, πρώτες εκτελέσεις και ηχογραφήσεις σημαντικών Ελλήνων συνθετών. Έχει πρωταγωνιστήσει σε αρχαίο και σύγχρονο ρεπερτόριο με Εθνικό Θέατρο, Θέατρο Τέχνης, Θέατρο Αμόρε κ.ά.
Ταυτότητα παράστασης
Τζοκόντα
Αμίλκαρε Πονκιέλλι
Συμπαραγωγή με το Πασχαλινό Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ και τη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου
19, 22, 25, 29 Οκτωβρίου & 1, 4, 7 Νοεμβρίου 2025
Ώρα έναρξης: 19:00 (Κυριακή: 18:30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Φαμπρίτσιο Βεντούρα
Σκηνοθεσία: Όλιβερ Μίερς
Σκηνικά: Φίλιπ Φυρχόφερ
Κοστούμια: ‘Ανμαρι Γουντς
Χορογραφία: Λούσυ Μπερτζ
Φωτισμοί: Φαμπιάνα Πιτσόλι
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Τζοκόντα: ‘Αννα Πιρότσι
Λάουρα Αντόρνο: Αλίσα Κολόσοβα
Αλβίζε Μπαντοέρο: Τάσος Αποστόλου
Τσέκα: Ανίτα Ρατσβελισβίλι
Έντσο Γκριμάλντο: Αρσέν Σογκομονιάν (19, 22, 25, 29/10) / Φραντσέσκο Πίο Γκαλάσσο (1, 4, 7/11)
Μπάρναμπα: Δημήτρης Πλατανιάς
Τζουάνε: Μαξίμ Κλονόφσκι
Ιζέπο: Γιάννης Καλύβας
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία, την Παιδική Χορωδία (στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής) και μέλη του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
πηγή ΑΠΕ ΜΠΕ
φωτο: Bernd Uhlig
