Η προοπτική της ελληνικής οικονομίας δεν έχει χαθεί -του Κωνσταντίνου Μουτσιάνα

Κάνοντας έναν βραχυπρόθεσμο απολογισμό της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι η οικονομία έδειξε ανθεκτικότητα και αντοχές μπροστά στις πρωτόγνωρες συνέπειες που προκάλεσε η υγειονομική κρίση.

Παρά τις τεράστιες πιέσεις που δέχτηκε, το φαινόμενο των λουκέτων απετράπη και η ανεργία παρέμεινε σε φυσιολογικά επίπεδα χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρξε μέρος της κοινωνίας που βίωσε την κρίση πολύ πιο έντονα. Είναι αυτονόητο ότι η ανθεκτικότητα που σημείωσε η ελληνική οικονομία είναι αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόστηκε, στον πυρήνα της οποίας βρέθηκε από την πρώτη στιγμή η «διάσωση» των καταστημάτων, των εμπόρων και των εργαζόμενων. Η ελληνική κυβέρνηση διέθεσε ένα σημαντικό ποσό για να στηρίξει την πραγματική οικονομία και να μην «αφήσει κανέναν πίσω».

Οι επιπτώσεις την πανδημίας, της ακρίβειας, το αρνητικό περιβάλλον που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία «φρενάρουν» την οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ωστόσο, η προοπτική ανάπτυξης δεν έχει χαθεί και αυτό είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Όλες οι εκτιμήσεις που διαμορφώνονται για το μέλλον είναι θετικές για την Ελλάδα και συγκριτικά καλύτερες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο δείκτης αβεβαιότητας αυξήθηκε σε μικρότερο ποσοστό σε σχέση με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένας από τους λόγους που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι δεν έχει χαθεί τίποτα για την ελληνική οικονομία είναι η θετική προοπτική που φαίνεται πως προδιαγράφει ο τομέας του τουρισμού. Οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές με τις πρώτες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για σημαντική αύξηση εισπράξεων. Δεν θα πρέπει να αγνοούμε, επίσης, ότι η κυβέρνηση έχει αναπτύξει μια ομπρέλα μέτρων για στήριξη των ευάλωτων ομάδων που έχουν πληγεί από την ενεργειακή κρίση χωρίς να έχει απειληθεί η δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας. Η αύξηση του κατώτατου μισθού αποτελεί ένα καίριο μέτρο αποκατάστασης της αγοραστικής δύναμης των χαμηλόμισθων που βλέπουν τα ήδη χαμηλά εισοδήματα τους να αποδυναμώνονται από τον πληθωρισμό. Όλα τα προαναφερόμενα συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι η δυναμική της οικονομίας που θα τη φέρει σε περιβάλλον ανάπτυξης δεν έχει χαθεί. Μπορεί να έχει περιοριστεί αλλά σε κάθε περίπτωση υφίσταται και με την πρώτη ομαλοποίηση του εξωτερικού περιβάλλοντος θα επανέλθει για να τροφοδοτήσει την οικονομία. Οι μέρες που έρχονται θα είναι καλύτερες για την ελληνική οικονομία και οι επενδύσεις που έχουν προγραμματιστεί θα δώσουν την απαιτούμενη ώθηση. Η προετοιμασία έχει γίνει μέσα από τον σχεδιασμό των επενδύσεων του Ταμείο Ανάκαμψης και θα αναχαιτίσει το «πολεμικό κλίμα» που πλήττει την οικονομία.

Ότι η προοπτική της ελληνικής οικονομίας δεν έχει χαθεί δεν σημαίνει ότι δεν υφίστανται κίνδυνοι. Οι κίνδυνοι ελλοχεύουν και η σημαντικότητά τους είναι ικανή να εκτροχιάσουν την ελληνική οικονομία. Η εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση του οικονομικού περιβάλλοντος σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η μείωση της κατανάλωσης και οι χαμηλοί τζίροι κατά την εορταστική περίοδο του Πάσχα μπορούν να ανατρέψουν τα δεδομένα και να οδηγήσουν την οικονομία σε στασιμότητα. Ως ένα βαθμό, οι επόμενοι μήνες της άνοιξης θα δείξουν την κατεύθυνση στην οποία θα κινηθεί η ελληνική οικονομία και το πρόσημο που θα λάβει.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής» στις 24.04.2022.

του Κωνσταντίνου Μουτσιάνα
Διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών Α.Π.Θ.
Λέκτορας Χρηματοοικονομικών City College, University of York Europe Campus