«Πιστεύω πραγματικά ότι τα καλύτερα έρχονται. Η φετινή χρονιά θα αποδείξει ότι δεν έχουμε δει τίποτα ακόμα σε σχέση με τους Έλληνες δημιουργούς», δηλώνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Γιώργος Αγγελόπουλος.
Ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ λίγο πριν ανοίξει η αυλαία της 48ης διοργάνωσης, που θα διεξαχθεί από τις 8 έως τις 14 Σεπτεμβρίου στη Δράμα, αλλά και διαδικτυακά μέσω της online πλατφόρμας του θεσμού, όπου οι ταινίες θα είναι προσβάσιμες, με ελεύθερη είσοδο, σε όλη την Ελλάδα.
Φέτος, το φεστιβάλ φιλοξενεί ένα πλούσιο πρόγραμμα που περιλαμβάνει περισσότερες από 220 παραγωγές από 49 χώρες, ενώ 146 από αυτές διεκδικούν τα βραβεία της διοργάνωσης, όπως μοιράζονται στα επτά διαγωνιστικά τμήματά της (Εθνικό, Εθνικό Σπουδαστικό, Διεθνές Διαγωνιστικό, Διεθνές Σπουδαστικό, Animation, Short & Green, Kiddo).
Με θητεία στη μικρού μήκους ταινία αλλά και με σημαντικό θεσμικό ρόλο στο ενεργητικό του, ο Γιώργος Αγγελόπουλος ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του φεστιβάλ τον περασμένο Φεβρουάριο, μόλις έξι μήνες πριν από τη φετινή διοργάνωση. Σχετικά με το όραμά του για τον ιστορικό αυτό θεσμό που φέρει μία πλούσια παρακαταθήκη, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Είναι κάτι το οποίο θέλω να διαμορφωθεί και συλλογικά. Δεν πιστεύω τόσο στις ατομικές πρωτοβουλίες. Είμαι της άποψης ότι μέσα από την ομαδικότητα και τη συλλογικότητα γίνονται πραγματικά αλλαγές. Επομένως έχω δώσει κάποιες οδηγίες, αλλά μαζί με την ομάδα μου διαμορφώνουμε ποια κατεύθυνση θα έχει το φεστιβάλ. Το βασικό μέλημά μας είναι ότι θέλουμε ο δημιουργός να μπει σε προτεραιότητα. Γιατί, η αλήθεια είναι πως από τη βιομηχανία του κινηματογράφου τα τελευταία χρόνια επωφελούνται πάρα πολλοί -από την ανάπτυξη και τη δημιουργία, έως την εκμετάλλευση, τη διανομή και τις πωλήσεις μιας ταινίας… Και από όλο αυτό το σύστημα, δυστυχώς, λιγότερο επωφελούνται οι ίδιοι οι δημιουργοί. Επομένως για ένα φεστιβάλ μικρού μήκους θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό να φέρουμε τον δημιουργό μπροστά ως πρωταγωνιστή: Να τον προβάλλουμε όσο γίνεται περισσότερο, να αναδείξουμε δημιουργούς που μπορεί να μην έχουν ούτε το δίκτυο ούτε κάποιον να τους εκπροσωπεί και, ουσιαστικά, χωρίς φίλτρα, να επιλέγουμε τις καλύτερες ταινίες, αυτές που παρουσιάζονται από ταλέντα, τα οποία μπορεί να μην έχουμε ακόμα ανακαλύψει».
Στην ερώτηση τι θα κρατήσει από τις πρωτοβουλίες των προηγούμενων καλλιτεχνικών διευθύνσεων και τι νέο έχει σκοπό να φέρει, ο ίδιος απαντά πως δεν τον ενδιαφέρει ένα βιαστικό αποτύπωμα. «Είμαι πάντα της άποψης ότι πρώτα πρέπει να αναγνωρίσω μια κατάσταση, να την κατανοήσω, να δω πώς λειτουργεί ο μηχανισμός της και μετά να προχωρήσουμε σε αλλαγές. Επομένως, επειδή στο φετινό φεστιβάλ είχαμε μόνο έξι μήνες για προετοιμασία, που είναι ο μισός χρόνος από ό,τι κανονικά απαιτείται, δεν θεώρησα ασφαλές να προβούμε σε ριζικές αλλαγές. Γιατί δεν με νοιάζει ένα βιαστικό αποτύπωμα. Έχουμε, όμως, κάνει πολύ σημαντικές αλλαγές στις διαδικασίες με τις οποίες γίνονται τα πράγματα: Από το πόσο προσεκτικά επιλέξαμε τις ταινίες και διαμορφώσαμε το πρόγραμμα του Short Film Hub όπου γίνονται οι εκπαιδευτικές μας δράσεις, οι ευκαιρίες δικτύωσης. Δηλαδή, κατανοήσαμε πρώτα τις αληθινές ανάγκες που έχει ο κινηματογραφικός χώρος στην Ελλάδα και σύμφωνα με αυτές δημιουργήσαμε το πρόγραμμά μας. Αυτές θεωρώ ότι είναι αλλαγές ουσίας και όχι εντυπωσιασμού. Συνεπώς, φέτος δεν έχουμε αλλαγές οι οποίες είναι τόσο άμεσα προφανείς, αλλά συνέβησαν στην προετοιμασία του φεστιβάλ που είναι πιο εποικοδομητικό νομίζω γι’ αυτή τη φάση στην οποία βρισκόμαστε τώρα», επισημαίνει.
«Τα καλύτερα έρχονται»
Αναφερόμενος στο σύγχρονο κινηματογραφικό τοπίο και στη θέση που έχει η ελληνική μικρού μήκους ταινία μέσα σ’ αυτό, ο Γιώργος Αγγελόπουλος τονίζει πως οι ελληνικές μικρού μήκους πρωταγωνιστούν δυναμικά τα τελευταία χρόνια στα μεγαλύτερα φεστιβάλ του κόσμου. «Υπάρχει μια δυναμική και πρέπει να σκεφτούμε πως αυτό συμβαίνει ενώ παράγονται με πολύ λιγότερα μέσα από ό,τι οι ξένες παραγωγές. Επομένως, δείχνει ότι υπάρχουν τρομερές δυνατότητες και πολύ ταλέντο, αλλά και ότι έχουμε καταφέρει να γινόμαστε ευρηματικοί μέσω της τέχνης μας και να αναγνωρίζεται αυτό. Θεωρώ ότι υπάρχει ακόμα πολύ υλικό, καθώς η νέα γενιά των σκηνοθετών συνεχώς εξελίσσεται και η φετινή χρονιά στη Δράμα το αποδεικνύει, γιατί θα δούμε πολλά και διαφορετικά νέα πράγματα. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία, δοκιμάζονται νέες φόρμες στην αφήγηση, στη σκηνοθεσία… Συνεχώς υπάρχει μια ανανέωση που είναι το ζητούμενο στη μικρού μήκους».
Για τον ίδιο, η φετινή διοργάνωση θα αποδείξει ότι δεν έχουμε δει ακόμα τίποτα σε σχέση με τους Έλληνες δημιουργούς. «Πιστεύω πραγματικά ότι τα καλύτερα έρχονται. Είμαι πολύ χαρούμενος με τις ελληνικές ταινίες και δίνουμε τη δυνατότητα με την online πλατφόρμα να τις δει όλος ο κόσμος -κι αυτό είναι σημαντικό. Η αλήθεια είναι πως καθώς το Φεστιβάλ γίνεται στη Δράμα, η μικρού μήκους ταινία είναι δύσκολα προσβάσιμη στο ευρύ κοινό, ωστόσο μέσα από αυτήν την πλατφόρμα μπορεί να τις δει όποιος επιθυμεί. Πέρυσι είχαμε 1 εκατ. προβολές το οποίο είναι τεράστιο νούμερο για μικρού μήκους ταινίες. Φέτος περιμένουμε ακόμα μεγαλύτερα νούμερα. Γι’ αυτό και μας ενδιαφέρει να αναζητήσουμε τρόπους, προκειμένου να φέρουμε τη μικρού μήκους και στη σκοτεινή αίθουσα. Να μην είναι μόνο για “εσωτερική κατανάλωση” και ν’ απευθύνεται μόνο στο κοινό των κινηματογραφικών φεστιβάλ, αλλά να καταφέρουμε να βρει διανομή, όπως γινόταν παλιά με τις ελληνικές ταινίες μεγάλου μήκους που πριν από αυτές προβαλλόταν μια μικρού μήκους. Έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη επαφή με το ευρύ κοινό και να αναδειχτεί περισσότερο το έργο των δημιουργών. Θεωρώ πως αν ο κόσμος τη γνωρίσει θα γίνει πιο δημοφιλές ως είδος».
Ταινίες με ήρωες μυθικά πλάσματα αλλά και mockumentaries
Στο Εθνικό Διαγωνιστικό Πρόγραμμα, εκεί που χτυπά η καρδιά του φεστιβάλ, με head programmer τον Γιώργο Αγγελόπουλο συμμετέχουν 35 ταινίες. Διαγωνίζονται πολλοί νέοι σκηνοθέτες, ταυτόχρονα όμως επιστρέφουν και αρκετοί παλιοί γνώριμοι του φεστιβάλ που έχουν διακριθεί στο παρελθόν. Όπως ο Νεριτάν Ζιντζιρία («Χαμομήλι», «Φῶς ἐκ Φωτός») με το «Noi» που έχει στο επίκεντρο μια ιστορία εκδίκησης, το σκηνοθετικό δίδυμο των Λήδα Βαρτζιώτη και Δημήτρη Τσακαλέα («Sad Girl Weekend», «Good Girls Club») με τις «Γοργόνες» -ένα ταξίδι σεξουαλικής αφύπνισης με φόντο το καυτό καλοκαίρι-, ο Γιάννης Καρπούζης («Νίκος Καρούζος: Ο Δρόμος για το Έαρ») με το «Μαγκνταλένα Χάουζεν: Παγωμένος Χρόνος» -ένα φιλμ για την πολιτική ταυτότητα και τους κρυφούς μηχανισμούς της μνήμης- και ο Θανάσης Τρουμπούκης («Under the Lake») με το «Last Tropics», στο οποίο μια θαλάσσια αρρώστια που απειλεί ένα απομονωμένο ελληνικό ψαροχώρι αναγκάζει τρεις νέους ψαράδες να καταφύγουν στο παράνομο ψάρεμα με δυναμίτη.
Τα κοινωνικά θέματα και οι σχέσεις κυριαρχούν και φέτος στο Εθνικό Διαγωνιστικό Πρόγραμμα με την παιδική ματιά και φαντασία να έρχεται σε πρώτο πλάνο καταλαμβάνοντας ένα σημαντικό κομμάτι της φετινής θεματικής των ταινιών. Τα χνάρια του στο σινεμά συνεχίζει να αφήνει ο εγκλεισμός του lockdown, ενώ θα δούμε και ταινίες εμπνευσμένες από τον κόσμο της νύχτας, ακόμα και από τα σινεμά που κλείνουν στον βωμό του κέρδους. Το πρόγραμμα εμπλουτίζεται, ωστόσο, και με μία νέα διακριτή τάση: ταινίες με ήρωες μυθικά πλάσματα, όπως τα βαμπίρ, οι γοργόνες και τα ζόμπι, αλλά με lgbtq+ πρόσημο. Την ίδια στιγμή, συναντάμε και υβριδικές ταινίες αλλά και mockumentaries (ταινίες μυθοπλασίας στημένες σαν ντοκιμαντέρ) που ξεγελούν και το πιο έμπειρο μάτι.