Ο Θρακικός «Καλόγερος» στο Καλαμπάκι Δράμας την Δευτέρα της Τυρινής 24 Φεβρουαρίου 2025, το λαϊκό ευγονικό δρώμενο από τη Βιζύη. Το δρώμενο του Θρακικού Καλόγερου που επιτελείται κάθε χρόνο ως ... Περισσότερα

Καλογεροδευτέρα στο Καλαμπάκι Δράμας

Epiloges Press

Epiloges Press

Ο Θρακικός «Καλόγερος» στο Καλαμπάκι Δράμας την Δευτέρα της Τυρινής 24 Φεβρουαρίου 2025, το λαϊκό ευγονικό δρώμενο από τη Βιζύη.

Advertisement
 

Το δρώμενο του Θρακικού Καλόγερου που επιτελείται κάθε χρόνο ως «Καλογεροδευτέρα», την Δευτέρα της Τυρινής, βιώνεται από όλη την κοινότητα ως παρακαταθήκη και ανάμνηση μιας γενιάς που έφυγε αλλά εξακολουθεί να είναι παρούσα. Στο Καλαμπάκι «επιμένουμε» να γίνεται την Δευτέρα της Τυρινής. Μέρα εργάσιμη για μια κοινότητα που εξελίσσεται αλλά αποφάσισε να διατηρήσει με κάθε τρόπο το δρώμενο, εμπλέκοντας στη διαδικασία όλους τους κατοίκους αλλά και την εκπαιδευτική κοινότητα.

Το 2023 το δρώμενο της «Καλογεροδευτέρας» εντάχθηκε μαζί με το έθιμο του «κουρμπανιού» και τα «θρακιώτικα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα» στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Καλογεροδευτέρα στο Καλαμπάκι Δράμας

Το πρωί της Τυρινής Δευτέρας συγκεντρώνονται δέκα έως είκοσι παλικάρια, που πρέπει να είναι ανύπαντρα, και διαλέγουν μεταξύ τους έναν ο οποίος θα είναι «καλόγερος». Στη συνέχεια τον ντύνουν με δέρματα ζώων (προβιές) και στη μέση του περνούν κουδούνια προβάτων. Το πρόσωπό του το βάφει με στάχτη και στο κεφάλι φοράει μια κουκούλα από δέρμα ζώου. Στα χέρια του κρατά δύο ξύλα, τα ντοκμάκια. Οι συνοδοί του είναι ντυμένοι με ποτούρια και έχουν επίσης βαμμένα με στάχτη τα πρόσωπά τους. Στην παρέα υπάρχει πάντα και κάποιος μεταμφιεσμένος σε τσιγγάνα(κατσιβέλα), που ενίοτε συνοδεύεται από τον γύφτο(κατσίβελο). Μόλις ο θίασος συγκροτηθεί ξεκινά ο αγερμός. Περιφέρονται στα σπίτια του χωριού με τη συνοδεία μιας γκάιντας δημιουργώντας πολύ θόρυβο. Ο καλόγερος με τα ντοκμάκια χτυπά τα κάρα στις αυλές των χωριανών, λέγοντας πως έχουν χαλάσει και για την επιδιόρθωσή τους απαιτεί να πληρωθεί ο ίδιος και η παρέα του. Πολλές φορές κάποιοι από τη συνοδεία κρατούν αλυσίδες στα χέρια και δένουν από το λαιμό τον οικοδεσπότη ζητώντας να εξοφληθεί το «μπετέλι»(χρέος). Οι νοικοκυραίοι τους δίνουν συνήθως χρήματα και αυγά. Παράλληλα, κερνούν τον καλόγερο και τη συντροφιά του διάφορους μεζέδες με τσίπουρο ή κρασί.

Καλογεροδευτέρα στο Καλαμπάκι Δράμας

Πρόγραμμα της Καλογεροδευτέρας 2025

Στις 10 το πρωί η συντροφιά του «Καλόγερου» συγκεντρώνεται στον χώρο του Μορφωτικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καλαμπακίου και με τη φροντίδα των παλιότερων ετοιμάζεται. Ο νεαρός που θα υποδυθεί τον «Καλόγερο» ντύνεται τελετουργικά με την προβιά και οι αρχαιότεροι του φορούν τα κουδούνια. Στο Καλαμπάκι αφουγκραζόμαστε, ζούμε την παράδοση με προσήλωση σε ότι μας κληρονομήθηκε, με «ευήκοα ώτα» στη γενιά που παίρνει στα χέρια της το δρώμενο. Πέρυσι, ένας μικρός Καλόγερος συνόδεψε τον πρωταγωνιστή Καλόγερο. Όχι ως σκηνοθετική παρέμβαση αλλά ως παράδοση που εξελίσσεται από τα κάτω, έτσι όπως η ζώσα κληρονομιά περνά από γενιά σε γενιά.

Καλογεροδευτέρα στο Καλαμπάκι Δράμας

Με τη συνοδεία της γκάϊντας ξεκινά ο αγερμός την επίσκεψή του στο χωριό. Αρχικά επισκέπτεται την αγορά και στη συνέχεια τα σχολεία.

Advertisement
Family Kitchen

Το μεσημέρι η συντροφιά καταλήγει στον χώρο του Συλλόγου όπου τα μέλη τους δεξιώνονται και ετοιμάζονται για την κορύφωση του δρώμενου που θα γίνει στην κεντρική πλατεία.

Καλογεροδευτέρα στο Καλαμπάκι Δράμας

Στις 4 το απόγευμα ξεκινά το εικονικό όργωμα, σπορά και πότισμα. Γίνονται τρεις περιφορές. Ο «βασιλιάς» που είναι πάντα ενήλικας και συνήθως έγγαμος (κατά το έθιμο εκλέγεται ο καλύτερος νοικοκύρης του χωριού), είναι ο πρωταγωνιστής. Το βρέξιμο, με το οποίο κορυφώνεται το δρώμενο, γίνεται στην τρίτη περιφορά και αφορά τον «βασιλιά». Η συντροφιά του «Καλόγερου» στο τέλος «σέρνει» τον χορό για όλους όσοι παρευρίσκονται.

Καλογεροδευτέρα στο Καλαμπάκι Δράμας

Ακολουθεί παρέλαση μικρών καρναβαλιστών. 


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο ΟΦΗ επικράτησε με ανατροπή του Ηρακλή στο Παγκρήτιο (2-1)

28/10/25 6:43 μμ

Ο ΟΦΗ επικράτησε με ανατροπή του Ηρακλή στο Παγκρήτιο (2-1)

ΠΑΣΕΠ: «Χιλιάδες χαμένες ώρες – Το Υπουργείο Παιδείας καθυστερεί τις προσλήψεις αναπληρωτών»

28/10/25 5:30 μμ

ΠΑΣΕΠ: «Χιλιάδες χαμένες ώρες – Το Υπουργείο Παιδείας καθυστερεί τις προσλήψεις αναπληρωτών»

Εκδήλωση για τη Σοφία Βέμπο – Την τραγουδίστρια της Νίκης, την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου

28/10/25 5:20 μμ

Εκδήλωση για τη Σοφία Βέμπο – Την τραγουδίστρια της Νίκης, την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου

Βρετανία: Πέθανε στα 93 της χρόνια η ηθοποιός Προυνέλα Σκέιλς

28/10/25 5:13 μμ

Βρετανία: Πέθανε στα 93 της χρόνια η ηθοποιός Προυνέλα Σκέιλς

Πάτρα: Τραυματίστηκε 17χρονος σε οπαδικό επεισόδιο – Τον μαχαίρωσε ανήλικος – Οκτώ συλλήψεις

28/10/25 5:09 μμ

Πάτρα: Τραυματίστηκε 17χρονος σε οπαδικό επεισόδιο – Τον μαχαίρωσε ανήλικος – Οκτώ συλλήψεις

Πάνω από 300 μετασεισμοί στην Τουρκία μετά τα 6,1 Ρίχτερ στο Μπαλκισεχίρ

28/10/25 5:06 μμ

Πάνω από 300 μετασεισμοί στην Τουρκία μετά τα 6,1 Ρίχτερ στο Μπαλκισεχίρ

ΟΛΜΕ: Ανακοίνωσε πρόγραμμα στάσεων εργασίας από 29 Οκτωβρίου έως 29 Νοεμβρίου

28/10/25 5:00 μμ

ΟΛΜΕ: Ανακοίνωσε πρόγραμμα στάσεων εργασίας από 29 Οκτωβρίου έως 29 Νοεμβρίου

Στρατιωτική παρέλαση: Δηλώσεις Αθ. Αηδονά και Στ. Αγγελούδη

28/10/25 4:54 μμ

Στρατιωτική παρέλαση: Δηλώσεις Αθ. Αηδονά και Στ. Αγγελούδη

Γάζα: Η Χαμάς λέει ότι θα παραδώσει τα λείψανα ενός ακόμη Ισραηλινού ομήρου στις 20:00 ώρα Ελλάδος

28/10/25 4:51 μμ

Γάζα: Η Χαμάς λέει ότι θα παραδώσει τα λείψανα ενός ακόμη Ισραηλινού ομήρου στις 20:00 ώρα Ελλάδος

Ολυμπιακός: Παίρνουν «ανάσες» οι βασικοί στο ματς Κυπέλλου με τον Βόλο

28/10/25 4:48 μμ

Ολυμπιακός: Παίρνουν «ανάσες» οι βασικοί στο ματς Κυπέλλου με τον Βόλο

Στρατιωτική παρέλαση: Συνομιλία μέσω ασυρμάτου του Κων. Τασούλα με βετεράνο πιλότο την ώρα της αεροπορικής επίδειξης

28/10/25 4:46 μμ

Στρατιωτική παρέλαση: Συνομιλία μέσω ασυρμάτου του Κων. Τασούλα με βετεράνο πιλότο την ώρα της αεροπορικής επίδειξης

Σ. Σιμόπουλος: «Το "ΟΧΙ" του 1940 και η εποποιία που ακολούθησε μετά στα βουνά της Αλβανίας αφορούν στο παρόν και στο μέλλον και όχι στο παρελθόν»

28/10/25 4:40 μμ

Σ. Σιμόπουλος: «Το “ΟΧΙ” του 1940 και η εποποιία που ακολούθησε μετά στα βουνά της Αλβανίας αφορούν στο παρόν και στο μέλλον και όχι στο παρελθόν»