«Κύριε Πρόεδρε, ήθελα να ξεκινήσουμε τη σημερινή μας συζήτηση από τις δημόσιες δηλώσεις τις οποίες έκανα χθες σε σχέση με την επικείμενη διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης», ανέφερε στις πρώτες του κουβέντες ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνάντησή του με τον Κώστα Τασούλα στο Προεδρικό Μέγαρο.
Ο πρωθυπουργός πρόσθεσε επ’ αυτού: «Θεωρώ σημαντικό να είναι αυτό αντικείμενο της συζήτησής μας, καθώς η Συνταγματική Αναθεώρηση είναι η κορυφαία κοινοβουλευτική διαδικασία, η οποία -ως γνωστόν- πρέπει να εξελιχθεί σε δύο διαδοχικές Βουλές και εκ των πραγμάτων για να ολοκληρωθεί απαιτεί σε μία από τις δύο σχετικές ψηφοφορίες τουλάχιστον 180 βουλευτές. Άρα, απαιτείται μία ευρύτερη κοινοβουλευτική συναίνεση, προκειμένου η διαδικασία αυτή να ολοκληρωθεί.
Χθες μίλησα για την ανάγκη να κριθεί αναθεωρητέο το άρθρο 103 του Συντάγματος, το οποίο αναφέρεται ανάμεσα σε άλλα και στη συνταγματικά κατοχυρωμένη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων. Και θέλω να είμαι σαφής ότι αυτή η πρωτοβουλία αφορά πρωτίστως τη θεσμική κατοχύρωση της έννοιας της αξιολόγησης και της δυνατότητας αφενός να μπορούμε να επιβραβεύουμε τους συνεπείς και εργατικούς δημόσιους υπαλλήλους, αλλά αφετέρου, αν υπάρχουν περιπτώσεις υπαλλήλων οι οποίοι συστηματικά, επίμονα και επί μακρό χρόνο δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της θέσης τους, να μην υπάρχει συνταγματικό κώλυμα προκειμένου να απομακρύνονται από το Δημόσιο.
Πιστεύω ότι αυτή είναι μία σημαντική πρωτοβουλία, η οποία είναι και ένα μήνυμα ωρίμανσης για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τις ευθύνες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις συνολικά της δημόσιας διοίκησης, η οποία πρέπει να τίθεται πάντα στην υπηρεσία των πολιτών.
Δεν είναι προφανώς το μόνο άρθρο για το οποίο έχουμε μιλήσει και το οποίο θέλουμε να κρίνουμε αναθεωρητέο. Αναφέρω ενδεικτικά την ανάγκη να υπάρξει περαιτέρω τροποποίηση του άρθρου 86 περί ευθύνης Υπουργών, του άρθρου 16, το οποίο αφορά στην ανώτατη εκπαίδευση, τροποποιήσεις στο άρθρο 24 χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις από την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος -όμως νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να μπορέσουμε να εκσυγχρονίσουμε κυρίως ζητήματα που αφορούν τον τρόπο με τον οποίο συνταγματικά κατοχυρώνουμε ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη χωροταξία και την πολεοδόμηση- και άλλα άρθρα για τα οποία θα μιλήσουμε στη συνέχεια.
Η διαδικασία αυτή θα ήθελα να ξεκινήσει στην επόμενη Κοινοβουλευτική Σύνοδο και νομίζω ότι είναι σημαντικό από τώρα να αναπτύσσεται ένας δημόσιος διάλογος και να τοποθετούνται και τα υπόλοιπα κόμματα πάνω στο ζήτημα αυτό, καθώς η πρώτη Βουλή θα κριθεί να αποφασίσει καταρχάς για το ποια άρθρα πρέπει να κριθούν αναθεωρητέα, έτσι ώστε η επόμενη Βουλή να προσδιορίσει στη συνέχεια το περιεχόμενό τους.
Και επειδή ζούμε σε ένα περιβάλλον πολύ μεγάλης πόλωσης και έντασης, νομίζω όχι με ευθύνη της κυβέρνησης αλλά με επιλογή πολλών κομμάτων της αντιπολίτευσης, θέλω να επαναλάβω και να επικαλεστώ και την προηγούμενη ιδιότητά σας, ότι οι συνταγματικές αναθεωρήσεις ήταν πάντα μια ευκαιρία για συζητήσεις οι οποίες είχαν σκοπό να χτίσουν γέφυρες και όχι να ανοίξουν καινούργια ρήγματα. Ακριβώς γιατί αυτό επιβάλλει το ίδιο το Σύνταγμα, οπότε ελπίζω τα κόμματα να προσέλθουν σε αυτή τη συζήτηση με την απαιτούμενη θεσμική υπευθυνότητα».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε και σε όσα γίνονται στον τομέα της υγείας. Συγκεκριμένα είπε τα εξής: «Θα ήθελα, επίσης, να αναφερθώ εν τάχει, γιατί ξέρω ότι είναι ένα θέμα το οποίο σας απασχολεί ιδιαίτερα, στις σημαντικές αλλαγές οι οποίες γίνονται στον χώρο της υγείας. Και το λέω αυτό διότι βρισκόμαστε πια σε μια φάση όπου πολλά από τα έργα τα οποία έχουν χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης ωριμάζουν και παραδίδονται πια στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και κατά προέκταση στους πολίτες.
Αναφέρομαι σε πολλές παρεμβάσεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών πολλών νοσοκομείων, σε πάρα πολλά κέντρα υγείας. Αύριο, παραδείγματος χάρη, θα βρεθώ στα Μέγαρα για να εγκαινιάσω ένα κέντρο υγείας το οποίο επισκευάστηκε εξ ολοκλήρου με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αλλά και σε πολλά έργα τα οποία έχουν να κάνουν με την ψηφιακή υγεία και τις προληπτικές εξετάσεις, στις οποίες αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία. Παραπάνω από 2,5 εκατομμύρια συμπολίτες μας έχουν προβεί σε κάποιου είδους προληπτική εξέταση στα πλαίσια του προγράμματος “Προλαμβάνω”, μέσα στο οποίο εντάσσεται και το πρόγραμμα “Φώφη Γεννηματά” για τον καρκίνο του μαστού.
Είναι μια τεράστια καινοτομία. Δεν θεραπεύουμε πια μόνο την ασθένεια όταν αυτή εκδηλωθεί, φροντίζουμε και αγωνιζόμαστε για να την προλάβουμε, να την αντιμετωπίσουμε σε πρόωρο στάδιο. Και για εμένα αυτή είναι μια πρωτοβουλία η οποία αλλάζει τελείως τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε συνολικά τη θεώρηση της υγείας.
Εξάλλου, το υπουργείο Υγείας είναι υπουργείο Υγείας και όχι υπουργείο Ασθένειας. Άρα, το να παραμένουμε υγιείς και να προλαμβάνουμε την ασθένεια είναι μια κεντρική προτεραιότητα των πολιτικών μας».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας παίρνοντας το λόγο σημείωσε τα εξής: «Ευχαριστώ για τον πρόλογό σας αυτό κ. πρόεδρε. Είναι και τα δύο σημαντικά θέματα και για να τα γεφυρώσω, σκεφτόμουν την ώρα που σας άκουγα, ότι ακόμη και το θέμα της Υγείας είναι και θέμα Συντάγματος.
Υπάρχει άρθρο στο Σύνταγμα, το άρθρο 21, το οποίο επιτάσσει το κράτος να μεριμνά για την υγεία των πολιτών, ιδιαίτερα των ασθενέστερων τάξεων, των απόρων, της νεότητας, του γήρατος και της αναπηρίας. Και το λέω αυτό για την Υγεία και τη συσχετίζω, όχι μόνο με την προγραμματική θέση ενός κόμματος ή όλων των κομμάτων, αλλά και με το Σύνταγμα για να δείξω ότι μία συνταγματική αναθεώρηση στα μάτια των πολιτών δεν πρέπει να φαίνεται σαν μία επιστημονική άσκηση ή μία άσκηση πολιτειολογίας, αλλά σαν μία απόπειρα βελτιώσεως της ζωής τους προς το καλύτερο. Γιατί όλα αυτά τελικά αν μπουν στο Σύνταγμα, θέματα ιδιοκτησίας, περιβάλλοντος, θέματα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, θέματα βελτίωσης της αποδόσεως του δημοσίου τομέα, όλα αυτά, τελικά, καταλήγουν και στο να βελτιώνεται η ζωή των πολιτών.
Θα τολμούσα να πω, κύριε Πρόεδρε, ότι το Σύνταγμα ως κείμενο είναι μία θεσμική προγραμματική υπαγόρευση προς τα κόμματα για τα δικά τους προγράμματα, γιατί μπορεί τα προγράμματα των κομμάτων να έχουν διαφορές ή να έχουν μία ποικιλία, αλλά το φάσμα του Συντάγματος είναι κάτι από το οποίο δεν μπορεί κανείς να ξεφύγει, γιατί σε αυτό ορκιζόμαστε.
Ένα από τα προτερήματα του ισχύοντος Συντάγματος, το οποίο πλέον είναι το μακροβιότερο όλων, ήταν το Σύνταγμα του 1864 που “έζησε” 47 χρόνια, τώρα το σημερινό Σύνταγμα, πρωτομάστορας του οποίου υπήρξε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, συμπληρώνει μισό αιώνα ζωής, ένα λοιπόν από τα προτερήματα αυτού του Συντάγματος είναι ότι ήταν προσαρμοσμένο στο λαό, στη χώρα και στην εποχή του. Οπότε, τώρα, πρέπει η εποχή να καθορίσει τις αλλαγές.
Θυμάμαι πως πάντα μας ένοιαζε κάθε αλλαγή να συμβαδίζει με την εποχή και το κλίμα της, ώστε να είναι ώριμη η αλλαγή για να υιοθετηθεί. Και πιστεύω και εγώ ακράδαντα και από τον ρόλο μου, ότι ακόμη κι αν η συγκυρία η πολιτική έχει εντάσεις και όξυνση, θα πρέπει η συναινετική διάσταση της συνταγματικής αλλαγής να παρασύρει το πολιτικό κλίμα και όχι το πολιτικό κλίμα να παρασύρει τη συνταγματική συζήτηση και το συνταγματικό διάλογο.
Συνεπώς αξίζει τον κόπο, μια και θέσατε το εναρκτήριο λάκτισμα της συνταγματικής αναθεώρησης, αξίζει τον κόπο η συζήτηση να είναι συναινετική. Συναινετική δεν σημαίνει απαραιτήτως συμφωνούμε σε όλα, αλλά το ύφος και το στυλ της συζήτησης να είναι συναινετικό, το οποίο αποτελεί πιστεύω και επιταγή του ίδιου του Συντάγματος όσον αφορά τη συνταγματική αναθεώρηση.
Και μια λεπτομέρεια, που πρέπει να ξέρουν οι πολίτες, το εξηγήσατε σε γενικές γραμμές, η Συνταγματική Αναθεώρηση στην Ελλάδα γίνεται με αυστηρό τρόπο, με καθορισμένο. Και είναι επίτευγμα του παρόντος Συντάγματος το γεγονός, ότι μόνο με αυτό το Σύνταγμα, που σήμερα υπηρετούμε όλοι, οι αναθεωρήσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα και οι τέσσερις, τώρα πάμε προς την πέμπτη, έγιναν με βάση την πρόβλεψη του Συντάγματος. Ποτέ πριν αναθεώρηση δεν έγινε με τόση τάξη συνταγματική.
Τώρα λοιπόν η παρούσα Βουλή, η οποία θα είναι προτείνουσα, θα καταλήξει στα άρθρα τα οποία θα στείλει στην επόμενη Βουλή, που θα είναι αναθεωρητική και ανάλογα με το τι πλειοψηφία θα τα στείλει, θα κριθεί και η πλειοψηφία που χρειάζεται για να ψηφιστούν. Αν τα στείλει με 180 και πάνω, αρκεί απλή πλειοψηφία. Αν τα στείλει με λιγότερο από 180, θα απαιτηθούν τα 3/5. Συνεπώς και τα μαθηματικά του Συντάγματος επιβάλλουν τη συναίνεση. Άρα Υγεία και Αναθεώρηση του Συντάγματος είναι και τα δύο σχετιζόμενα με το Σύνταγμα και είμαι στη διάθεσή σας για να μου δώσετε περισσότερες λεπτομέρειες για αυτές τις σημαντικές πρωτοβουλίες».
