Στα βάθη του χρόνου χάνεται το αποκριάτικο έθιμο «των γιουρούκων» στο όμορφο κεφαλοχώρι της Αγίας Παρασκευής στην κεντρική Λέσβο. Τελευταίο Σαββάτο της Αποκριάς κάθε χρόνο «οι γιουρούκοι», με άσπρη βράκα ... Περισσότερα

Λέσβος: Το αποκριάτικο έθιμο «των γιουρούκων»

Συντάκτης: Epiloges Press

Συντάκτης: Epiloges Press

Στα βάθη του χρόνου χάνεται το αποκριάτικο έθιμο «των γιουρούκων» στο όμορφο κεφαλοχώρι της Αγίας Παρασκευής στην κεντρική Λέσβο.

Advertisement
 

Τελευταίο Σαββάτο της Αποκριάς κάθε χρόνο «οι γιουρούκοι», με άσπρη βράκα και πουκαμίσα, κόκκινο ζωνάρι και κόκκινο φέσι, με το πρόσωπο άλλοι μουτζουρωμένο κι άλλοι αλευρωμένο, με τους αραμπάδες και την πραμάτεια τους καταφτάνουν από τα λημέρια τους στα βουνά στην κεντρική πλατεία της Αγίας Παρασκευής. Ακολουθεί γλέντι με αποκριάτικα τραγούδια και φυσικά είναι σε αυτό καλεσμένοι όλοι, εφόσον διαθέτουν φυσικά την ανάλογη διάθεση. Αργά το απόγευμα οι μεταμφιεσμένοι επιβιβάζονται στους αρμαμπάδες και ξεχύνονται στις γειτονιές τραγουδώντας, αυτοσχεδιάζοντας ενώ φυσικά δέχονται κεράσματα και πειράγματα. Το γλέντι συνεχίζεται μέχρι αργά το βράδυ στα καφενεία.

Οι γιουρούκοι, ή γιουρούκηδες, «γιουρούκδις» στην τοπική διάλεκτο, κατοικούσαν σε σκηνές ή πέτρινα μικρά σπίτια στα βουνά ή σε απομονωμένα σημεία της κεντρικής Λέσβου μέχρις ότου σαν Τούρκοι, μεταφέρθηκαν στις απέναντι ακτές σε εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάνης. Στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής υπήρχαν οικισμοί Γιουρούκων στη Φεράνα, στα Βουβάρια και αλλού. Για να ζήσουν υλοτομούσαν τα πεύκα και κατασκεύαζαν ξύλινα σκεύη καθημερινής χρήσης, όπως πινακωτές, σκάφες, ξύλινα γουδιά, κουτάλες, κόπανους, και άλλα τέτοια είδη που τα πουλούσαν στα χωριά του νησιού. Πουλούσαν επίσης, δαδί και ξύλα ενώ κάποιοι από αυτούς δούλευαν στα πευκοδάση συλλέγοντας ρετσίνι.

Advertisement
MEGA

Στην εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάνης πολλοί από τους γιουρούκους του νησιού, λέγεται ότι αντέδρασαν αφού δεν θεωρούσαν τον εαυτό τους Τούρκους. Μουσουλμάνοι μεν αλλά όχι Τούρκοι με τους οποίους δεν είχαν καν φιλικές σχέσεις. Αλεβίτες χωρίς τζαμιά, ραμαζάνια και γυναίκες που κυκλοφορούσαν ακάλυπτες στα μαλλιά και στο πρόσωπο οι γιουρούκοι προτιμούσαν τις σχέσεις με τους χριστιανούς ενώ τιμούσαν ιδιαίτερα την Παναγία.

Advertisement

Την δε Καθαρή Δευτέρα, κατέβαιναν ομαδικά στην Αγία Παρασκευή, γυρίζοντας από σπίτι σε σπίτι και μάζευαν στους «τουρβάδες» τους – σακιά από κατσικίσιο μαλλί – ό,τι φαγώσιμο είχε περισσέψει στα σπίτια από την εβδομάδα της Τυρινής, όπως ρυζόγαλα, τυριά, μυζήθρες, πίττες και κάθε τι άλλο μη νηστίσιμο για να τα καταναλώσουν, λόγω της αυστηρής νηστείας που είχε ξεκινήσει για τους χριστιανούς κατοίκους. Αντί αυτών των τροφίμων έδιναν στους κατοίκους της Αγίας Παρασκευής ξύλινα σκεύη που είχαν φτιάξει.

Η παράξενη ενδυμασία και οι κινήσεις τους είχαν γίνει θέμα καρναβαλικής σάτιρας από πολύ παλιά στην Αγία Παρασκευή (από τα τέλη του 19ου αιώνα τουλάχιστον) και διατηρείται μέχρι τις μέρες μας, όπου το έθιμο αναβιώνει ο Λαογραφικός Σύλλογος της Αγίας Παρασκευής.


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Υπ. Εργασίας: Ο «χάρτης» των πληρωμών από τον e-ΕΦΚΑ και τη ΔΥΠΑ έως τις 31/10

24/10/25 6:42 μμ

Υπ. Εργασίας: Ο «χάρτης» των πληρωμών από τον e-ΕΦΚΑ και τη ΔΥΠΑ έως τις 31/10

Οι Έλληνες φοιτητές σημαντικό τμήμα του διεθνούς φοιτητικού πληθυσμού στη Γερμανία- Η DAAD γιόρτασε 100 χρόνια

24/10/25 6:38 μμ

Οι Έλληνες φοιτητές σημαντικό τμήμα του διεθνούς φοιτητικού πληθυσμού στη Γερμανία- Η DAAD γιόρτασε 100 χρόνια

O «2ος Αγώνας Δρόμου Υγείας "Άγιος Δημήτριος" διεξάγεται στις 2 Νοεμβρίου στη Νέα Παραλία

24/10/25 6:33 μμ

O «2ος Αγώνας Δρόμου Υγείας “Άγιος Δημήτριος” διεξάγεται στις 2 Νοεμβρίου στη Νέα Παραλία

Η DEMO υποδέχθηκε νέους επιστήμονες στο πλαίσιο του θεσμού Business Days 2025

24/10/25 5:00 μμ

Η DEMO υποδέχθηκε νέους επιστήμονες στο πλαίσιο του θεσμού Business Days 2025

Βρετανία; Ο πρωθυπουργός Στάρμερ καλεί για ενίσχυση του Κιέβου με όπλα μεγάλης εμβέλειας, σε συνάντηση με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι

24/10/25 4:55 μμ

Βρετανία – Ο πρωθυπουργός Στάρμερ καλεί για ενίσχυση του Κιέβου με όπλα μεγάλης εμβέλειας, σε συνάντηση με τον Ουκρανό πρόεδρο Ζελένσκι

Χ. Δούκας: «Από σήμερα η ευθύνη της φροντίδας του Μνημείου ανήκει αποκλειστικά στην κυβέρνηση»

24/10/25 4:51 μμ

Χ. Δούκας: «Από σήμερα η ευθύνη της φροντίδας του Μνημείου ανήκει αποκλειστικά στην κυβέρνηση»

Ο καιρός σε Μακεδονία και Θράκη

24/10/25 4:46 μμ

Ο καιρός σε Μακεδονία και Θράκη

Ο Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θέλει να μεταφέρει στον κινηματογράφο το έργο «Το Φάντασμα της Όπερας»

24/10/25 4:41 μμ

Ο Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο θέλει να μεταφέρει στον κινηματογράφο το έργο «Το Φάντασμα της Όπερας»

Δόμνα Μιχαηλίδου: «Στο επίκεντρο της πολιτικής μας η στήριξη των γυναικών σε όλη την Ελλάδα – Μητέρες, πολύτεκνες, εργαζόμενες, επιχειρηματίες, αγρότισσες»

24/10/25 4:35 μμ

Δόμνα Μιχαηλίδου: «Στο επίκεντρο της πολιτικής μας η στήριξη των γυναικών σε όλη την Ελλάδα – Μητέρες, πολύτεκνες, εργαζόμενες, επιχειρηματίες, αγρότισσες»

Στις 2-3-4 Οκτωβρίου 2026 το επόμενο Διεθνές Φεστιβάλ Αναρρίχησης Καλύμνου

24/10/25 4:32 μμ

Στις 2-3-4 Οκτωβρίου 2026 το επόμενο Διεθνές Φεστιβάλ Αναρρίχησης Καλύμνου

Κίνα-Περού: Ένα ρομπότ σερβιρίσματος καφέ, αποτελεί το πιο πρακτικό έκθεμα εξέλιξης των διμερών εμπορικών σχέσεων

24/10/25 4:26 μμ

Κίνα-Περού: Ένα ρομπότ σερβιρίσματος καφέ, αποτελεί το πιο πρακτικό έκθεμα εξέλιξης των διμερών εμπορικών σχέσεων

Τα εμβληματικά έργα ανάπλασης και η σύνδεση της Θεσσαλονίκης με όλο τον κόσμο στο επίκεντρο της συνάντησης Αγγελούδη - Τζιτζικώστα

24/10/25 4:23 μμ

Τα εμβληματικά έργα ανάπλασης και η σύνδεση της Θεσσαλονίκης με όλο τον κόσμο στο επίκεντρο της συνάντησης Αγγελούδη – Τζιτζικώστα