Λίμνη Κερκίνη: Εξερεύνηση στην πολιτεία των πουλιών

Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο συναντάει κανείς στα δάση, στις λίμνες, στα νησιά και στα βουνά μας μικρές ομάδες Ευρωπαίων τουριστών -εσχάτως και Ελλήνων- με φωτογραφικές μηχανές, κιάλια και μεγεθυντικούς φακούς στα χέρια. Πρόκειται για τους απανταχού λάτρεις της ελληνικής φύσης που κάθε άνοιξη εμφανίζονται για να παρατηρήσουν ένα σπάνιο πουλί ή για να ανακαλύψουν ένα φυτό που φυτρώνει μόνο στη χώρα μας.

Ο τομέας του οικοτουρισμού, που συχνά στην Ελλάδα συγχέεται από το κοινό αλλά και από επαγγελματίες του τουρισμού με τον αγροτουρισμό, σημειώνει παγκοσμίως ραγδαία αύξηση. Υπολογίζεται ότι ενώ ο γενικός τουρισμός τα τελευταία χρόνια έχει μια αύξηση της τάσης του 4%, ο οικοτουρισμός φτάνει μέχρι και το 30%. Και πραγματικά δεν υπάρχει πιο κοντινός και οικονομικός προορισμός για τους Ευρωπαίους που λατρεύουν την εξερεύνηση και το περπάτημα από τη χώρα μας, καθώς μαζί με την Ιβηρική χερσόνησο βρίσκεται στην κορυφή πανευρωπαϊκά όσον αφορά τον πλούτο και τη σημασία των βιοτόπων της άγριας φύσης.

Μία απόκοσμη αποικία
Πολύ πριν η νέα τάση αποκτήσει τη σημερινή της μορφή, ένας μαγικός τόπος στη Βόρεια Ελλάδα πρωταγωνίστησε στις προτιμήσεις των οικοτουριστών. Η υπέροχη λίμνη Κερκίνη αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους υγροτόπους της χώρας μας, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης, που πλέον κάθε άνοιξη και με την άφιξη των πρώτων πουλιών μαζεύει και τους λάτρεις της παρατήρησής τους.

Η Κερκίνη απλώνεται στα βόρεια του Νομού Σερρών σε μια περιοχή που περιβάλλεται από ψηλά βουνά. Στα βόρειά της υψώνεται το Μπέλες, στα ανατολικά της τα όρη Βροντούς και Αγκιστρου και στα δυτικά της το Δύσωρο και το Μαυροβούνι. Πρόκειται για μια ημιτεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε το 1932 με σκοπό τη συγκράτηση των νερών του ποταμού Στρυμόνα, ο οποίος παλαιότερα κυριαρχούσε στην πεδιάδα, βορειοδυτικά των Σερρών. Τα νερά του πλημμύριζαν εποχικά μια τεράστια περιοχή δημιουργώντας αχανείς βαλτότοπους που πλέον έχουν γίνει καλλιέργειες. Υπολογίζεται ότι πριν από την κατασκευή του φράγματος στο χωριό του Λιθοτόπου, η κοιλάδα του Στρυμόνα έφτανε σε έκταση τα 1,2 εκατ. στρέμματα και αποτελούνταν κατά 63% από έλη, τέλματα και λίμνες. Ακόμα παλαιότερα στη σημερινή θέση της Κερκίνης υπήρχε η λίμνη Μπουτκόβου ή αλλιώς Πρασιάς, ενώ το σημερινό της όνομα το πήρε από το έλος Κερκινίτιδας που βρισκόταν εδώ κατά την αρχαιότητα.

Η Κερκίνη έχει μέγεθος που αυξομειώνεται φτάνοντας τα 75 τ. χλμ. την άνοιξη και κατεβαίνοντας στα 50 τ. χλμ. τον χειμώνα. Χωρίζεται σε δύο τμήματα, το βόρειο στο οποίο εκβάλλει ο Στρυμόνας δημιουργώντας ένα δέλτα και στο νότιο που βρίσκεται το μικρό φράγμα. Τα νερά της λίμνης μαζί με τη βλάστηση και το γόνιμο έδαφος αλλά και την απουσία σημαντικών επιβαρυντικών παραγόντων δημιουργούν ένα πλήθος από βιοτόπους που η τεράστια σημασία τους οδήγησε, το 2006, στον χαρακτηρισμό της Κερκίνης σε Εθνικό Πάρκο. Εδώ καταφθάνουν κάθε άνοιξη εκατομμύρια πουλιά και πολλά από αυτά κάνουν τις φωλιές τους σε ένα σπάνιο, απόκοσμο τόπο, στο περίφημο υδροχαρές δάσος ιτιών στα βορειοανατολικά της λίμνης.

Η βαρκάδα σε αυτήν την πολιτεία των πουλιών αποτελεί μία μοναδική εμπειρία. Τεράστιοι πελεκάνοι πετούν από πάνω σας, οι χουλιαρομύτες και οι ερωδιοί ταΐζουν τα μικρά τους και εκατοντάδες κορμοράνοι βουτάνε στα ρηχά για να πιάσουν κάποιο ψάρι. Κίτρινα και λευκά νούφαρα καλύπτουν την επιφάνεια και οι εκκωφαντικοί ήχοι των πτηνών συμπληρώνουν την αγριάδα του τόπου που πραγματικά ο άνθρωπος μοιάζει μικρός και περιττός. Και μόλις τελειώσετε τη βαρκάδα σας μπορείτε να κάνετε μία βόλτα με τα πόδια ή το αυτοκίνητο περιμετρικά της λίμνης, πάνω στα αναχώματα που συγκρατούν τα νερά της. Ολο και κάποια βίδρα, αλεπού ή σταχτόχηνα θα σας κοιτάξει με απαξιωτική απορία.

Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να απολαύσει την Κερκίνη μέσα από πολλές διαφορετικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν το κανό, την ιππασία, την πεζοπορία και τη διάσχιση απρόσιτων περιοχών με 4×4.

Αξίζει κανείς να γνωρίσει, μέσα από τα υπέροχα μονοπάτια του, το πυκνόφυτο Μπέλες. Με αφετηρία τα Ανω Πορόια, μπορείτε να ανεβείτε περνώντας ανάμεσα από πανύψηλες οξιές στην κορυφή σε ένα μικρό αλλά απαιτητικό μονοπάτι μήκους 9 χλμ.

Στο χωριό της Βυρώνειας, δίπλα από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό του οικισμού, βρίσκεται το Ενυδρείο της Βυρώνειας που φιλοξενεί πολλά θαυμαστά είδη της ιχθυοπανίδας και της ερπετοπανίδας της λίμνης.

Στο κοντινό Ακριτοχώρι θα συναντήσετε την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου που, αν και έχει χτιστεί σχετικά πρόσφατα, διακρίνεται για την εντυπωσιακή της αρχιτεκτονική αλλά και για τη θέση της που προσφέρει μοναδική, πανοραμική θέα προς τη λίμνη Κερκίνη.