Μάντρα κατασχεμένων: Το μεγάλο «νεκροταφείο» αυτοκινήτων στη Θεσσαλονίκη
Date:
Λεωφόρος Στρατού 156 στην Πολίχνη, λίγο πιο κάτω από τον κόμβο Ευκαρπίας του περιφερειακού. Περνάς την είσοδο και η ματιά σου χάνεται σε μία έκταση 80 στρεμμάτων που με μια πρώτη εκτίμηση τα σταθμευμένα οχήματα σου φαίνονται αμέτρητα. Δεν μπορείς να διακρίνεις που σταματάνε οι σειρές των κατασχεμένων οχημάτων, παρά μόνο όταν αντικρίσεις στο βάθος το γήπεδο του Μακεδονικού, αριστερά το μαντρότοιχο μίας ιδιωτικής επιχείρησης και δεξιά παρατεταγμένα κοντέινερ, που τον τελευταίο καιρό περιορίζουν και διαχωρίζουν τη μάντρα από το πρώην στρατόπεδο Καρατάσου και αποκλείουν την παράνομη είσοδο.
Ο χώρος ανήκει στο τμήμα Διεύθυνσης Διαχείρισης Δημόσιου Υλικού του Α’ Τελωνείου Εισαγωγών και Εξαγωγών Θεσσαλονίκης ή αλλιώς πρόκειται για την αποθήκη-μάντρα του πρώην Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Υλικού. Την ημέρα που επισκεφτήκαμε τον χώρο υπήρχαν περισσότερα από 1.500 αυτοκίνητα, που κατασχέθηκαν επειδή οι ιδιοκτήτες δεν πλήρωσαν πρόστιμα προς το δημόσιο ή κάτοχοι τα χρησιμοποιούσαν για εγκληματικές δραστηριότητες, όπως η διακίνηση ναρκωτικών, παράνομη μεταφορά μεταναστών, κλοπές, ληστείες, κόντρες κ.ά. Μικρότερο χώρο καταλαμβάνουν δίκυκλα και μηχανές υψηλού κυβισμού και κοντά στην είσοδο της μάντρας υπάρχουν επίσης στοιβαγμένα ποδήλατα.
«Κάθε μέρα φέρνουν και άλλα, γεμίζει συνεχώς ο χώρος» αναφέρει άνθρωπος από την ΔΔΔΥ στη «ΜτΚ». Τα πρώτα στη σειρά αυτοκίνητα που βλέπεις οπτικά φαίνονται καινούρια, ασχέτως αν μηχανικά μπορεί να μην αξίζουν να τα αγοράσεις. Στο βάθος όμως βλέπεις αυτοκίνητα που πλέον έχουν «πεθάνει». Σε πολλά από αυτά έχει μείνει μόνο ο σκελετός, δηλαδή ένα σκουριασμένο σίδερο που κάποτε μπορεί να θύμιζε αυτοκίνητο.
Βλέπεις όλα τα χρώματα, από όλες τις μάρκες, πολυτελή και οικονομικά, σπορ και οικογενειακά αλλά στο χώρο υπάρχουν επίσης βανάκια και νταλίκες. Σε κάποια υπάρχουν γραμμένα ονόματα ή κωδικοί όπως το «ΟΤΚΖ», που σημαίνει «Οχήματα Τέλους Κύκλος Ζωής». Πολλά είναι τα οχήματα που «αργοσβήνουν» εκεί μέσα, καθώς είτε λόγω της κατάστασης τους εκποιούνται αλλά δεν πωλούνται, είτε λόγω γραφειοκρατίας «ρημάζουν» για χρόνια μέχρι να τελεσιδικήσει η απόφαση για την δημοπράτησή τους.
«Όλα τα οχήματα έχουν ιδιοκτήτη, γι’ αυτό πάντα αναμένουμε να τελεσιδικήσουν οι αποφάσεις, πριν βγουν σε πλειστηριασμό. Μπορεί βέβαια, να έρθει ένας ιδιοκτήτης και να δηλώσει ότι δεν το διεκδικεί πίσω, διότι μπορεί να καλείται να πληρώσει πρόστιμο 10.000 ευρώ αλλά το αυτοκίνητο πλέον να έχει μικρότερη αξία. Άλλοι ιδιοκτήτες, περιμένουν τον πλειστηριασμό για να το αγοράσουν πιο φθηνά συγκριτικά με το πρόστιμο» λέει υπάλληλος στη ΔΔΔΥ.
Τα καινούρια και αυτά που βρίσκονται σε καλή κατάσταση είναι ελάχιστα. «Τα καλά ‘χτυπιούνται’ συνήθως στον πλειστηριασμό» συμπληρώνει ο εργαζόμενος. Όλα τα άλλα με τον καιρό έχουν παρουσιάσει πολλές φθορές και ζημιές. Ενδεικτικό είναι ότι στην τελευταία δημοπρασία που πραγματοποιήθηκε στη Μαγουλέζα στην περιοχή των Άνω Λιοσίων, οι ενδιαφερόμενοι που πήγαν να «χτυπήσουν» τα κατασχεμένα, έκαναν λόγο για αυτοκίνητα που ήταν σε άθλια κατάσταση και όπως τόνισαν δεν θα έπρεπε να εκποιούνται ως οχήματα για κυκλοφορία αλλά ως οχήματα «ΟΤΚΖ».
Πάντως, φαίνεται ότι το τελευταίο διάστημα άρχισαν οι διαδικασίες να γίνονται πιο γρήγορες για τις δημοπρατήσεις. «Τα περισσότερα αυτοκίνητα σάπιζαν, αλλά από την στιγμή που επέτρεψαν να γίνεται δημοπράτηση σε έξι μήνες, ακόμα και αν δεν έχει τελεσιδικήσει η υπόθεση, άρχισε να γίνεται καλύτερη η κατάσταση στη μάντρα» αναφέρει άνθρωπος από τη ΔΔΔΥ.
Το νέο νομοσχέδιο
Είναι δεδομένο και αποδειγμένο ότι διατάξεις που υπάρχουν μέχρι σήμερα, δεν εξασφαλίζουν την αποτελεσματική αξιοποίηση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων -συμπεριλαμβανομένων των κατασχεθέντων- ώστε να διατηρούν την οικονομική τους αξία στο στάδιο της δέσμευσής τους, προκειμένου να μπορούν να πουληθούν ή και να χρησιμοποιηθούν για το δημόσιο συμφέρον και κοινωνικούς σκοπούς.
Στο πλαίσιο αυτό και με προοπτική την καλύτερη αξιοποίηση, το υπουργείo Οικονομικών πρόσφατα έφερε προς διαβούλευση ένα νομοσχέδιο με τίτλο «Διαχείριση των δεσμευμένων, συμπεριλαμβανομένων και των κατασχεμένων και δημευμένων περιουσιακών στοιχείων τα οποία προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες».
Με τις διατάξεις του νομοσχεδίου ενισχύεται η αποτελεσματικότητα της διαχείρισής τους για τη διασφάλιση της οικονομικής τους αξίας μέσω της ηλεκτρονικοποίησης των σχετικών διαδικασιών που αφορούν στη λειτουργία κεντρικού μητρώου και ενισχύουν τη διαφάνεια και τη λογοδοσία.
Συγκεκριμένα, επιδιώκεται να γίνονται η διαχείριση και η αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και δεσμεύονται, κατάσχονται ή δημεύονται στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας, κατά τον προσφορότερο τρόπο μέσω του εκσυγχρονισμού των διαδικασιών ανάκτησης και διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων υπό την εποπτεία Φορέα Διαχείρισης και μέσω της ανάπτυξης ενός ηλεκτρονικού Μητρώου, του Κεντρικού Μητρώου Διαχείρισης Δεσμευμένων, κατασχεμένων και Δημευμένων Περιουσιακών Στοιχείων (Κε.Μη.Δ.Δ.Δ.Π.Σ.), τα οποία προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες και σύμφωνα με τις επιταγές της Οδηγίας 2014/42/ΕΕ, χωρίς να θίγονται τα δικαιώματα του υπόπτου ή κατηγορουμένου.
Περιβαλλοντολογικές συνέπειες
Παρότι, η κατάσταση στη μάντρα της ΔΔΔΥ έχει βελτιωθεί το τελευταίο 1,5 χρόνο, μετά από προφορικές και έγγραφες καταγγελίες προς τους υπεύθυνους και τα αρμόδια υπουργεία, η ανησυχία για την περιβαλλοντολογική ρύπανση και το πιθανό ενδεχόμενο εκδήλωση πυρκαγιάς παραμένει.
«Ο χώρος βρίσκεται σε πλήρη περιβαλλοντική απαξίωση, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, με τα κουφάρια των αυτοκινήτων να αποτελούν καταφύγιο για τρωκτικά και κάθε είδους μολυσματική ασθένεια και παράλληλα τον κίνδυνο της φωτιάς να παραμονεύει, καθώς ο χώρος είναι γεμάτος ξερά χόρτα και εύφλεκτα υλικά», ανέφεραν χαρακτηριστικά σε επιστολή που έστειλαν σύλλογοι της Πολίχνης και της Ευκαρπίας Θεσσαλονίκης προς το υπουργείο Οικονομικών, για την συγκεκριμένη μάντρα πριν από 1,5 χρόνο.
Η εικόνα είναι καλύτερη στο χάος που επικρατούσε, τουλάχιστον οπτικά, αλλά η μάντρα βρίσκεται σε μία κατοικημένη περιοχή, δίπλα από το πρώην στρατόπεδο Καρατάσου, όπου υπάρχουν αθλητικές και κοινωνικές δραστηριότητες και οι τοπικοί φορείς ζητούν να μετακινηθεί από το σημείο.
«Η μάντρα αυτή ήταν αρχικά στον Εύοσμο, μεταφέρθηκε προσωρινά στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα και τελικά παρέμεινε για 25 χρόνια. Όταν κάναμε την καταγγελία, τα δέντρα έβγαιναν πραγματικά μέσα από τα αμάξια. Σήμερα, βελτιώθηκε η κατάσταση αλλά η επικινδυνότητα παραμένει. Πρόκειται για ένα χώρο με παλιά αυτοκίνητα, τρέχουν λάδια, υπάρχουν διαρροές υγρών και όλα πάνε στο υπέδαφος» δηλώνει στη «ΜτΚ» ο αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος του δήμου Παύλου Μελά, Σάκης Λαζαρίδης.
«Δίπλα από τη μάντρα υπάρχουν σπίτια και σχολεία, ενώ μέσα στο πρώην στρατόπεδο υπάρχουν χώροι αθλοπαιδιάς. Πρέπει να μετεγκατασταθεί, υπάρχουν άμεσοι κίνδυνοι» σημειώνει ο κ. Λαζαρίδης.
*Δημοσιεύθηκε στη “ΜτΚ” στις 02.04.2023