Μειώσεις, εκπτώσεις, δεκάδες δόσεις

Εκπτώσεις για όσους θα δηλώσουν τα αυθαίρετά τους ώς το τέλος του χρόνου, μειώσεις παραβόλων για παράνομη δόμηση έως 100 τετραγωνικά και χαμηλές τιμές για ειδικές κατηγορίες πολιτών στις οποίες για πρώτη φορά περιλαμβάνονται οι μακροχρόνια άνεργοι, προβλέπει το πολυαναμενόμενο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, που έχει υποβληθεί για έλεγχο στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή στο τέλος του μήνα.

Το νομοθέτημα, που αποτελείται από 127 άρθρα, αφορά όλα τα ζητήματα δόμησης, αλλά το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στα αυθαίρετα, όπου υπάρχουν σημαντικές αλλαγές σε σχέση με τον νόμο 4178/2013, που έχει παραταθεί δέκα φορές.

Η μεγάλη αλλαγή, σε σχέση με το προσχέδιο που είχε τεθεί σε διαβούλευση τον Σεπτέμβριο του 2016, αφορά τη διάταξη που προέβλεπε ότι είναι απαραίτητη η βεβαίωση μηχανικού ότι δεν υπάρχουν πολεοδομικές παραβάσεις σε ακίνητο που κληρονομείται.

Οι συντάκτες της είχαν στόχο να μειώσουν τη διαιώνιση των αυθαιρέτων μέσω των κληρονομιών, αλλά το μέτρο συνάντησε σφοδρές αντιδράσεις.

Στο τελικό νομοσχέδιο έχει απαλειφθεί, όμως έχει αντικατασταθεί με την πρόβλεψη ότι χρειάζεται βεβαίωση και για τα ενοικιαζόμενα, ενώ το υπουργείο έχει εναποθέσει τις ελπίδες του για την καταγραφή των παρανομιών και την αποτροπή «νέας γενιάς αυθαιρέτων» στην ενεργοποίηση της πολυδιαφημισμένης ηλεκτρονικής «ταυτότητας» κτιρίου.

Από τα νέα στοιχεία, το πιο σημαντικό είναι αυτό που αφορά πολεοδομικές παρανομίες που έγιναν μετά τις 28 Σεπτεμβρίου 2011, όταν τέθηκε σε ισχύ ο προηγούμενος νόμος (4014/2011) που είχε κριθεί αντισυνταγματικός από το ΣτΕ.

Η συγκεκριμένη ημερομηνία είχε αναδειχθεί σε «κόκκινη γραμμή», αφού είχε τεθεί ως όριο για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων.

Στο άρθρο 94 του νομοσχεδίου αναφέρεται και πάλι ότι οικοδομήματα που κατασκευάστηκαν μετά από αυτή την ημερομηνία κατεδαφίζονται. Ακολουθούν όμως μια σειρά «αλλά», που γκριζάρουν τις διαβεβαιώσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος ότι «δεν θα υπάρξει καμία ανοχή».

Προβλέπονται γι’ αυτά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης που είναι ιδιαίτερα τσουχτερά και επιβάλλονται επίσης σε όσα αυθαίρετα έχουν τις προϋποθέσεις να ενταχθούν στο πρόγραμμα τακτοποίησης αλλά οι ιδιοκτήτες τους δεν υπέβαλαν αίτηση.

Το πρόστιμο ανέγερσης αυξάνεται και πλέον θα αντιστοιχεί στο 100% του ποσού που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των παράνομων τετραγωνικών επί την τιμή ζώνης που ορίζει η Εφορία.

Με τον ισχύοντα νόμο, το πρόστιμο ορίζεται στο 30%. Ειδικά σε αυθαίρετα που βρίσκονται σε οικολογικά ευαίσθητες περιοχές η οφειλή φθάνει στο 110%.

Το πρόστιμο διατήρησης αυξάνεται από το 5% στο 50% του προστίμου ανέγερσης και είναι το ποσό για κάθε χρόνο από την κατασκευή ώς την κατεδάφιση του παράνομου κτίσματος.

Επιπλέον ο ιδιοκτήτης θα επιβαρυνθεί με το κόστος κατεδάφισης, εκτός και αν αναλάβει ο ίδιος το έργο μέσα σε προθεσμία τριάντα ημερών από τον εντοπισμό του από τις αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου δόμησης.

Προκαλούνται όμως ερωτήματα και χρειάζονται διευκρινίσεις για την παράγραφο που ακολουθεί και αναφέρει ότι «σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης προβεί σε νομιμοποίηση των αυθαίρετων κατασκευών, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 20% του προστίμου ανέγερσης της έκθεσης αυτοψίας και επιβάλλεται πρόστιμο διατήρησης από τη διαπίστωση αυθαιρέτου ώς την ημερομηνία έκδοσης οικοδομικής άδειας».

Είναι επίσης σαφές ότι η ημερομηνία-ορόσημο δεν αποτελεί εμπόδιο για την τακτοποίηση ορισμένων παραβάσεων που χαρακτηρίζονται «πολεοδομικές» και περιγράφονται στο άρθρο 81 (παράγραφος 3).

Αφορά αυθαιρεσίες που έχουν γίνει κατά παράβαση της εκδοθείσας άδειας, μετατροπή του υπογείου σε κανονικό χώρο του κτιρίου, μεταβολή των μεγεθών της οικοδομής έως 10% με όριο τα 50 τετραγωνικά, καθώς και την αλλαγή στη χρήση του κτιρίου, π.χ. από ξενοδοχείο σε κατοικία.

Το νομοσχέδιο θεσπίζει μια σειρά μέτρα για να πείσει τους ιδιοκτήτες να δηλώσουν τα αυθαίρετά τους.

Συγκεκριμένα:

■ Μειώνεται κατά 50% το παράβολο που καταβάλλεται με την κατάθεση της δήλωσης. Ορίζεται στα 250 ευρώ για αυθαιρεσίες έως 100 τετραγωνικά, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 80% των περιπτώσεων, έναντι 500 ευρώ σήμερα. Για μεγαλύτερης έκτασης παρανομίες το παράβολο αυξάνει σημαντικά και φθάνει ώς τις 4.000 ευρώ.

■ Προβλέπονται 80 δόσεις για την εξόφληση του προστίμου και εκπτώσεις για όσους υποβάλουν την αίτησή τους ώς το τέλος του χρόνου.

Επιπλέον εκπτώσεις παρέχονται σε όσους καταβάλουν την οφειλή τους εφάπαξ, ενώ δίνονται ισχυρά κίνητρα σε όσους θα πάρουν μέτρα για τη σεισμική ενίσχυση του ακινήτου τους ή την ενεργειακή του αναβάθμιση.

■ Θεσπίζονται μεγάλες εκπτώσεις για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και επιπλέον οι μακροχρόνια άνεργοι και οι δικαιούχοι κοινωνικών επιδομάτων θα έχουν δύο χρόνια περιθώριο για να αρχίσουν να πληρώνουν τις δόσεις τους.

■ Εφαρμόζεται συμψηφισμός για όσους έχουν ενταχθεί στους προηγούμενους νόμους νομιμοποίησης αυθαιρέτων αλλά δεν έχουν εξοφλήσει τα οφειλόμενα.

■ Παρέχεται δικαίωμα να ενταχθούν στις ρυθμίσεις και αυθαίρετα που έχουν εντοπιστεί από παλαιότερους πολεοδομικούς ελέγχους αλλά δεν έχουν εκδοθεί τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.

Με την υποβολή δήλωσης νομιμοποίησης σταματά η καταβολή προστίμων ανέγερσης και διατήρησης που τους είχαν επιβληθεί.

efsyn.gr