Μονή Εσφιγμένου: Δύο βιβλία – βάλσαμο για τις δύσκολες ώρες
Date:
Σε μια ιδιαίτερη, αναπάντεχη, δύσκολη εποχή όπως αυτή που διανύουμε, αναζητούμε τρόπους να ξεπεράσουμε ή να προσπεράσουμε τις δυσκολίες, να βρούμε στηρίγματα και να εντοπίσουμε διεξόδους για τα πολλαπλά μας προβλήματα.
Ο παρηγορητικός, ζεστός και αισιόδοξος λόγος που προσφέρουν δύο βιβλία τα οποία εκδόθηκαν φέτος από την Ιερά Μονή Εσφιγμένου Αγίου Όρους είναι ίσως ένας τρόπος να καταπραϋνθεί η ψυχή μας για να βρει τη δύναμη και την ψυχραιμία να αντιμετωπίσει όλα όσα μας συμβαίνουν.
Συγγραφέας τους ο ηγούμενος του μοναστηριού Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος που ξεκίνησε το εγχείρημα μετά από πολλά χρόνια επαφής με τον κόσμο είτε μέσα από τις συζητήσεις του με προσκυνητές της Αθωνικής Πολιτείας είτε από τα ταξίδια του έξω από το Άγιον Όρος ή από την εξομολόγηση. «Ο σύγχρονος άνθρωπος συχνά αναζητά συμβουλές σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Τις ερωτήσεις που δεχόμουν και τις απαντήσεις που έδινα πολλές φορές τις κατέγραφα σε ένα μικρό κείμενο. Σκοπός μου ήταν να είναι όσο πιο σύντομο γίνεται, γιατί δεν διαβάζονται εύκολα τα μεγάλα κείμενα, και να μπορεί κάποιος να το διαβάσει γρήγορα και να το καταλάβει. Στη συνέχεια αυτές τις αναζητήσεις των ανθρώπων θεώρησα σκόπιμο να τις μεταφέρω σε ένα ευρύτερο κοινό, στην αρχή στους πιο κοντινούς και αργότερα μέσα από τη σελίδα μας σε πιο πολύ κόσμο. Έτσι μαζεύτηκαν αρκετά κείμενα. Κατόπιν προτροπής των πατέρων εδώ αποφασίσαμε να συλλέξουμε ένα μέρος σε μια έκδοση ώστε να έχουμε κάτι πιο επίσημο και συγκροτημένο», λέει στο makthes.gr ο γέροντας.
Έτσι γεννήθηκε το «Από καρδιάς», ένα βιβλίο 192 σελίδων, μέσα από το οποίο οι σκέψεις και οι παραινέσεις του ηγούμενου αφήνουν χαραμάδες ελπίδας για μια ζωή πιο ήρεμη και πιο ισορροπημένη.Το βιβλίο προλογίζουν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Πολιτικός Διοικητής του Αγίου Όρους, Αθανάσιος Μαρτίνος.
«Σκοπός μας είναι να πλησιάσουμε τον σύγχρονο άνθρωπο»
Τα ίδια μηνύματα βρίσκουμε και στο δεύτερο πόνημα, που είναι μια μικρότερη έκδοση με τίτλο «Έτσι απλά» η οποία περιλαμβάνει πολύ σύντομα χειρόγραφα κειμενάκια σε μορφή καρφιτσωμένων σημειωμάτων, τα οποία ο ίδιος δημιουργούσε με τη βοήθεια της νέας τεχνολογίας και έστελνε σε έναν περιορισμένο κύκλο πνευματικών ανθρώπων σε διάφορες εποχές του έτους και σε συνδυασμό πάντα με έναν χαιρετισμό. Πρόκειται για ένα χρηστικό βιβλίο το οποίο μπορεί καθένας να έχει μαζί του και να ανατρέχει σ’ αυτό όποτε το έχει ανάγκη. Παραινέσεις όπως «Πόσο κοστίζει ένα χαμόγελο; Μόνο αγάπη και απλή σκέψη», «Μη δίνεις σημασία σε όλα. Είναι φάρμακο. Δεν ερμηνεύονται όλα και χάνουμε τη χαρά. Χαρείτε την ημέρα» ή «Αν θες να δεις φως στο τούνελ… Περπάτα! Χωρίς προσπάθεια μην περιμένουμε φως» είναι μερικοί μόνο από τους κεντρικούς άξονες της φιλοσοφίας που διέπει το βιβλίο.
Τα δύο πονήματα, με απλή και κατανοητή γλώσσα, δίχως περίπλοκο λόγο και δυσνόητες εκφράσεις, χωρίς αυστηρά θεολογικές και εκκλησιολογικές έννοιες, επιχειρούν να δώσουν φως σε μια γκρίζα καθημερινότητα. «Σκοπός μας είναι να πλησιάσουμε τον σύγχρονο άνθρωπο, που πάσχει σοβαρά από μοναξιά. Μπορεί να ζει σε ένα μεγάλο κοινωνικό περιβάλλον, να έχει αμέτρητο κόσμο γύρω του και να νιώθει απόλυτα μόνος. Επιθυμία μας ήταν να του μιλήσουμε με την καρδιά γιατί μόνο έτσι μπορούμε να συνεννοηθούμε», τονίζει ο Αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος.
«Δυστυχώς, το όνομα της Μονής Εσφιγμένου έχει ταυτιστεί με κάτι εξτρεμιστικό»
Θεωρεί επίσης ότι άλλο ένα από τα μεγάλα προβλήματα των ανθρώπων είναι η πολύπλοκη σκέψη και η ανάλυση των πάντων. «Δεν χρειάζεται να τα καταλαβαίνουμε όλα, να τα ερμηνεύουμε όλα, να τα ψάχνουμε όλα. Ας αφήσουμε κάτι και στον Θεό. Συχνά χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα τη φράση: έχει ο Θεός! Αυτή όταν βγαίνει μέσα από την καρδιά μας απαντά σε πολλά ερωτήματα», υποστηρίζει.
Ένας ακόμη λόγος που γέννησε την ανάγκη αυτών των βιβλίων ήταν η ίδια η Μονή Εσφιγμένου του Αγίου Όρους, η ιστορία, ο σκοπός και η ουσία της. «Είναι ένα μοναστήρι ιστορικό με πολλούς αγίους και πατέρες που έζησαν μέσα στη σιωπή και την άσκηση και αγίασαν ανά τους αιώνες. Δυστυχώς επειδή η μονή τελεί υπό κατάληψη κι αυτό είναι ένα πρόβλημα που χρονίζει, έχει ταυτιστεί το όνομά της με κάτι εξτρεμιστικό, το οποίο δεν μας ταιριάζει. Το μοναστήρι είναι τρόπος ασκήσεως, παρακλήσεως, προσευχής, παρηγοριάς. Και για τους πατέρες που μένουν εδώ και για τους προσκυνητές που έρχονται, αλλά και για όλο τον κόσμο στον οποίο απευθύνεται».
Εξάλλου, η έννοια της αγάπης είναι αντιπροσωπευτική της χριστιανικής πίστης και θρησκείας. «Ο λόγος του Χριστού είναι ο λόγος της αγάπης. Δυστυχώς, συχνά, όταν μιλάμε για την έννοια αυτή πολλοί αντιδρούν και αρχίζουν τα πικρόχολα σχόλια και το χειρότερο είναι ότι καμιά φορά αυτά γίνονται από ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στον χώρο της εκκλησίας. Είναι δυνατόν μέσα σ’ αυτόν τον χώρο να μην κυριαρχεί ο λόγος περί αγάπης, αφού ο Χριστός είναι αγάπη;», αναρωτιέται εύστοχα.
«Το μυαλό του καλογήρου είναι πάντα απρόβλεπτο»
Αλλά και η δύναμη της υπομονής, που αυτόν τον καιρό είναι πιο απαραίτητη από ποτέ, είναι ένα σημείο στο οποίο εστιάζει μέσα από τα γραπτά του ο ηγούμενος. «Τα προβλήματα είναι για τους ανθρώπους και πρέπει να τα αντιμετωπίζουν. Τώρα καλούμαστε, ανάμεσα σε άλλα, να αντιμετωπίσουμε την πανδημία που μας ταλαιπωρεί τόσο καιρό. Πριν από αυτό είχαμε την οικονομική κρίση. Ο άνθρωπος πρέπει να έχει ψυχραιμία, γιατί στον πανικό ξέρεις τι θέλεις να κάνεις αλλά δεν γνωρίζεις τον τρόπο. Οπότε ο μόνος τρόπος για να παραμείνεις ψύχραιμος είναι να έχεις υπομονή και υπομονή κάνει όποιος έχει ελπίδα, πιστεύει δηλαδή στον Θεό. Είναι δυνατόν εμείς οι Χριστιανοί να είμαστε απελπισμένοι όταν ελπίδα μας είναι ο Χριστός;», ξαναρωτά.
Μιλάει με δυναμισμό, αλλά και πάθος για το μοναστήρι, για το Ευαγγέλιο, για όλα όσα πρεσβεύει ο ίδιος μέσα από τον λόγο των αγίων πατέρων της Εκκλησίας. Ο κατά κόσμον Αναστάσιος Γαζέτας, γεννημένος μόλις το 1973 είναι ηγούμενος της Εσφιγμένου από το 2013, ενώ έχει συγγράψει πολλά πνευματικά κείμενα και, κατά καιρούς, προσκαλείται σε ενοριακές και ιερατικές συνάξεις σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Μέσα σε όλη αυτή τη δραστηριότητά του σκοπεύει να συνεχίσει τη συγγραφική και εκδοτική προσπάθεια. «Το μυαλό του καλογήρου είναι πάντα απρόβλεπτο, γιατί πάντα σκέφτεται και κάνει πράγματα, έστω και την τελευταία στιγμή, τα οποία μπορεί κάποιοι να προγραμμάτιζαν επί σειρά ετών. Ασφαλώς και θέλουμε να το προχωρήσουμε γιατί υπάρχουν και άλλα πολλά κείμενα για διάφορες περιστάσεις. Είναι βασικό για μας να μιλήσουμε στον άνθρωπο και να καταλάβει», καταλήγει.
