Μυτιλήνη: Η άγνωστη Ακρόπολη της Αρχαίας Μυτιλήνης

Ενεπίγραφα αρχιτεκτονικά μέλη, ανάγλυφη πλάκα με παράσταση άνδρα που ψαρεύει σε πλοίο, και πριν από λίγες μέρες ένα τμήμα κεφαλιού μαρμάρινου λέοντος όλα ως οικοδομικό υλικό στις διάφορες φάσεις των βορειοανατολικών τειχών του κάστρου της Μυτιλήνης που αναστηλώνονται, οδηγούν τους ειδικούς στο συμπέρασμα της ύπαρξης εκεί ενός άγνωστου δημόσιου κτηρίου ή μνημείου της πρώιμης ρωμαϊκής φάσης της αρχαίας ακρόπολης της πόλης.

   Στο σύνολο τους αυτά τα μέλη – «καλές πέτρες» είχαν περιληφθεί ως οικοδομικό υλικό στη θεμελίωση της μεσαιωνικής οχύρωσης και άλλα ως οικοδομικό επίσης υλικό, στα οθωμανικά τείχη.

   Σύμφωνα με ενημέρωση που είχε κατά την πρόσφατη επίσκεψη της στη Λέσβο η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανάμεσα σε αυτά τα ‘spolia’, αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη σε δεύτερη χρήση για την ανωδομή του μεσαιωνικού τείχους, εντοπίσθηκε μαρμάρινο ενεπίγραφο μέλος από σπουδαίο μνημείο, καθώς και η ανάγλυφη πλάκα με παράσταση ανδρός που ψαρεύει σε πλοίο του 1ου αιώνα μ.Χ. Αυτά, προέρχονται από μνημείο της πρώιμης ρωμαϊκής φάσης της αρχαίας ακρόπολης της πόλης. Άλλα ενεπίγραφα αρχιτεκτονικά μέλη αλλά και η μαρμάρινη λεοντοκεφαλή έρχονται να επιβεβαιώσουν την αρχική προσέγγιση.

   Να αναφέρουμε ότι κατά τις συνεχιζόμενες εργασίες στο βορειοανατολικό περίβολο του κάστρου της Μυτιλήνης έχουν εντοπισθεί πολύ σημαντικά ευρήματα όπως αυτά του αρχαίου κλασικού τείχους του τέλους του 5ου αι. π. Χ. Η αποκάλυψη αποκαλύπτει μια πτυχή της αρχαίας ιστορίας της Μυτιλήνης που σχετίζεται με την αποστασία των Μυτιληναίων από την Αθηναϊκή Συμμαχία στο τέλος του 5ου αιώνα π. Χ., η τιμωρία των οποίων κατά τον Θουκυδίδη και τον Διόδωρο τον Σικελιώτη, ήταν δήμευση του στόλου και η αποξήλωση των τειχών, «τα τείχη καθείλον», που ουσιαστικά σήμαιναν και την απώλεια της κρατικής κυριαρχίας της Μυτιλήνης.

   Εκτός από το παραπάνω, κατά το τμήμα (μήκους 250 μέτρων) του έργου της στερέωσης και αποκατάστασης του βορειοανατολικού περιβόλου του Κάστρου της Μυτιλήνης που αποχωματώθηκε και διερευνήθηκε η υποθεμελίωσή του, εντοπίσθηκε στο ανώτερο τμήμα ο οθωμανικός περίβολος του 19ου αιώνα, ενώ για πρώτη φορά επιβεβαιωμένα διερευνήθηκε η μεσαιωνική οχύρωση του 14ου αιώνα μ. Χ., σε ύψος ενός μέτρου, κάτω από τον οθωμανικό περίβολο.

   Στην μεσαιωνική οχύρωση, συμπεριλήφθηκαν οι «καλές πέτρες», ως οικοδομικό υλικό σε δεύτερη χρήση, δηλαδή «spolia» από αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη.

   Ανάμεσα σε αυτά εντοπίσθηκαν οι προαναφερθείσες επιγραφές, η παράσταση ανδρός που ψαρεύει και φυσικά όλα τα υπόλοιπα που ήρθαν στο φως στη συνέχεια.

   Να σημειώσουμε ότι η κ. Λίνα Μενδώνη κατά την πρόσφατη επίσκεψη της πραγματοποίησε πολύωρη αυτοψία στο εμβληματικό μνημείο του Κάστρου της Μυτιλήνης και στα επιστημονικά δεδομένα που προέκυψαν κατά τα συνεχιζόμενα εκεί έργα τού υπουργείου Πολιτισμού. «Το Κάστρο είναι για το υπουργείο Πολιτισμού προτεραιότητα εδώ και πολλά χρόνια» είχε δηλώσει η κ. Μενδώνη τονίζοντας πως «από το 2007 μέχρι σήμερα, που οικονομικά αποτιμάται περισσότερο από 10 με 12 εκατομμύρια».

   Σύμφωνα με την υπουργό Πολιτισμού «στο τρέχον ΕΣΠΑ υλοποιήθηκε έργο της τάξεως των δυο εκατομμυρίων το οποίο σχεδόν έχει ολοκληρωθεί και ήδη για να μην υπάρξει καμία διακοπή είναι ενταγμένο και τρέχει έργο συνέχειας στην αναστήλωση των τειχών, της τάξεως των 2,5 εκατομμυρίων, στο Ταμείο Ανάκαμψης». Κατά την επίσκεψη της η κ. Μενδώνη ανακοίνωσε ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης έχει ενταχθεί και το έργο της αποκατάστασης του οθωμανικού μεντρεσέ προϋπολογισμού 1,5 εκατομμυρίου ευρώ.