Μυτιλήνη: Η γιορτή του κάστανου στη φθινοπωρινή Αγιάσο

Στις 6 Νοεμβρίου, ξαναζωντανεύει μετά την περίοδο του κορονοϊού, με πρωτοβουλία της Κοινότητας Αγιάσου η δημοφιλής γιορτή της φθινοπωρινής ορεινής Αγιάσου, η γιορτή του κάστανου.

Ήδη, η Κοινότητα της Αγιάσου σε συνεργασία με τους επαγγελματίες και τους δραστήριους συλλόγους της περιοχής δουλεύουν πυρετωδώς για την υλοποίηση της γιορτής που συγκεντρώνει πολλές χιλιάδες επισκεπτών από όλη τη Λέσβο αλλά και από την Τουρκία!

Η φετινή γιορτή εκτός από νόστιμα κάστανα θα έχει και μπόλικα μήλα από ντόπιες ποικιλίες. Ας σημειωθεί ότι φέτος υπάρχει «υπερπαραγωγή» ντόπιων μήλων που αποκαλούνται «αγιασώτικα» και έχουν ένα ελαφρύ υπόξινο άρωμα μήλου από την παιδική μας ηλικία και φυσικά η γιορτή είναι μια ευκαιρία η υπερπαραγωγή αυτή να διοχετευτεί στην αγορά. Όσον αφορά τα κάστανα της Αγιάσου αυτά είναι εξ ολοκλήρου βιολογικά – οικολογικά, επειδή η καλλιέργειά τους χρόνια τώρα γίνεται με τρόπο αρχέγονο και ευκαιριακό.

Η Γιορτή του Κάστανου είναι μια γιορτή αγροτουρισμού και περιλαμβάνει παράλληλες εκδηλώσεις, εκθέσεις και δραστηριότητες γύρω από το κάστανο. Είναι σχεδιασμένη στα πρότυπα άλλων γιορτών αγροτουρισμού, ευρωπαϊκών και ελληνικών. Και αποτελεί αφορμή για μια ορεινή απόδραση στα στενά της Αγιάσου υπό την ευωδία των ψημένων κάστανων αλλά κυρίως με μια περιήγηση στα μονοπάτια του καστανιώνα της που τέτοιες μέρες πλημμυρίζει από τα κάστανα και ταυτόχρονα από τα πολύχρωμα πεσμένα φύλλα των καστανιών που δημιουργούν παραμυθένιες εικόνες.

Σύμφωνα με τον Στρατή Π. Κολαξιζέλη, την περίοδο της Ρωμαϊκής κατοχής της Λέσβου (88 π.Χ. – 395 μ.Χ.) ένας από τους άρχοντες της «χώρας της Πενθίλης» έφερε από τη Μικρά Ασία και φύτεψε στην περιοχή της σημερινής Αγιάσου στις πλαγιές του Λεσβιακού Ολύμπου τις πρώτες καστανιές. Μετά τον τρομερό παγετό που έπληξε τους ελαιώνες και έμεινε στην ιστορία ως «η καμάδα των ελιών» (11-1-1850), οι ντόπιοι συνειδητοποίησαν ότι δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο στην καλλιέργεια της ελιάς, αλλά να δημιουργήσουν και άλλες πηγές βιοπορισμού. Για το λόγο αυτό, στράφηκαν στον καστανιώνα. Καθάρισαν τα σωθήρια από τα άγρια φυτά, «ημέρεψαν» με τον εμβολιασμό τα οπωροφόρα δένδρα και μετέτρεψαν τις όχθες των ρυακιών σε εύφορα περιβόλια, όπου καλλιέργησαν και τις πρώτες πατάτες. Ύστερα από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1877 (το «γιανγκίνι» της 14-15/8/1877), οι αγριοκαστανιές, που βλάστησαν πάνω στους κορμούς των παλιών, εξημερώθηκαν με εμβόλια από ήμερες καστανιές και η παραγωγή τους στο τέλος της τουρκοκρατίας έφτασε τις τριακόσιες χιλιάδες οκάδες. Στη διάρκεια της κατοχής το κάστανο ήταν το προϊόν που έσωσε χιλιάδες ζωές από την πείνα.

Ας σημειωθεί ότι η περιβάλλουσα φύση της Αγιάσου αποτελεί έναν απ’ τους πιο σημαντικούς προστατευόμενους δασικούς πλούτους του νησιού και όλη η περιοχή του όρους Όλυμπος και του κόλπου Γέρας, συγκαταλέγονται στο δίκτυο Natura 2000. Η βλάστηση της περιοχής αποτελείται από εκτεταμένα δάση τραχείας πεύκης (pinus brutia) στα δυτικά του οικισμού, ενώ στις νότιες παρυφές του ξεκινάει ο περίφημος καστανιώνας της Αγιάσου αποτελούμενος από την κοινή καστανιά (castanea sativa), ο οποίος είναι το μοναδικό δάσος καστανιάς μεγέθους 11.000 στρεμμάτων πάνω στο νησί.

πηγή ΑΠΕ ΜΠΕ