Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η αύξηση των περιστατικών καρκίνου σε άτομα ηλικίας κάτω των 50 ετών. Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη μεταβολή σε σχέση με παλαιότερες δεκαετίες, όπου ο καρκίνος εμφανιζόταν συχνότερα σε μεγαλύτερες ηλικίες, και μία από τις επικρατέστερες εξηγήσεις συνδέεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Οι γενιές που γεννήθηκαν μετά τη δεκαετία του ’70 εκτέθηκαν από πολύ νωρίς σε έναν συνδυασμό παραγόντων κινδύνου, όπως η αυξημένη κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, η καθιστική ζωή και η παρατεταμένη έκθεση σε στρες.
Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων φαίνεται να επηρεάζει σε βάθος τους μηχανισμούς του οργανισμού και να αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου σε ηλικίες που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν σχετικά προστατευμένες.
Ποιους καρκίνους αφορά περισσότερο;
Η αυξητική τάση είναι ιδιαίτερα εμφανής στους καρκίνους του πεπτικού συστήματος. Στην καθημερινή κλινική πρακτική παρατηρείται ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός νεότερων ασθενών με καρκίνους του παχέος εντέρου, του ορθού, του παγκρέατος, του στομάχου, του οισοφάγου και των χοληφόρων.
Τα διαθέσιμα επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι:
- Η συχνότητα των καρκίνων του παχέος εντέρου έχει περίπου διπλασιαστεί.
- Οι καρκίνοι του ορθού εμφανίζουν ακόμη πιο έντονη αύξηση, με καταγραφή έως και τετραπλάσιων περιστατικών σε νεότερες ηλικίες σε ορισμένες μελέτες.
Οι όγκοι αυτοί συχνά παρουσιάζουν διαφορετική βιολογική συμπεριφορά σε σύγκριση με τους αντίστοιχους σε μεγαλύτερες ηλικίες, δηλαδή τείνουν να είναι πιο επιθετικοί, να εξελίσσονται ταχύτερα και μπορεί να απαιτούν πιο εξειδικευμένες διαγνωστικές και θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Η πρόληψη σώζει ζωές
Η πρόληψη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μέσα που διαθέτουμε για την προστασία της υγείας μας. Σήμερα, τα διεθνή πρωτόκολλα προτείνουν την έναρξη προληπτικού ελέγχου με κολονοσκόπηση από την ηλικία των 45 ετών. Είναι πιθανό ότι, στο άμεσο μέλλον, το ηλικιακό αυτό όριο θα επανεκτιμηθεί, ιδιαίτερα για άτομα με οικογενειακό ιστορικό ή συμπτώματα που απαιτούν διερεύνηση.
Μερικά συμπτώματα που θα πρέπει να μας οδηγήσουν σε ιατρική αξιολόγηση περιλαμβάνουν:
- Αίμα στα κόπρανα, ακόμη και όταν υπάρχει υποψία αιμορροΐδων
- Πόνο στην κοιλιά ή στο κάτω μέρος της πλάτης
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους ή επίμονη κόπωση
- Νεοεμφανιζόμενο διαβήτη χωρίς εμφανή αιτία ή ίκτερο
Η προσεκτική παρατήρηση του σώματός μας και η έγκαιρη επικοινωνία με έναν επαγγελματία υγείας όταν εμφανίζονται ύποπτα συμπτώματα μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Η πρώιμη διάγνωση συχνά επιτρέπει πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση και καλύτερη πρόγνωση, γεγονός που επιβεβαιώνεται καθημερινά στην κλινική πράξη.
Οι νέες θεραπείες αλλάζουν την πρόγνωση
Παρότι τα περιστατικά καρκίνου σε νεότερες ηλικίες αυξάνονται, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν ουσιαστικοί λόγοι αισιοδοξίας. Η ογκολογία έχει εξελιχθεί ραγδαία, με θεραπείες που αξιοποιούν την ανοσολογία και τη μοριακή βιολογία για πιο στοχευμένη και αποτελεσματική αντιμετώπιση.
Σήμερα εφαρμόζονται:
- Ανοσοθεραπείες
- Στοχευμένες θεραπείες και μονοκλωνικά αντισώματα
- Μοριακή ανάλυση του όγκου για εξατομικευμένη επιλογή θεραπείας
Ακόμη και σε προχωρημένα ή μεταστατικά στάδια, η δυνατότητα ελέγχου της νόσου έχει βελτιωθεί σημαντικά σε πολλές περιπτώσεις, προσφέροντας καλύτερη πρόγνωση και ποιότητα ζωής στους ασθενείς.
Επιπλέον, μέσω προγραμμάτων πρώιμης πρόσβασης και συνεργασιών με εξειδικευμένα κέντρα στο εξωτερικό, είναι συχνά εφικτή η πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες και κλινικές μελέτες, ανοίγοντας νέους δρόμους στη θεραπευτική προσέγγιση.
Ένα συχνό λάθος είναι η πεποίθηση ότι οι νεότεροι ασθενείς έχουν πάντοτε καλύτερη πρόγνωση. Στην πραγματικότητα, σε αρκετές περιπτώσεις οι όγκοι που εμφανίζονται σε νεαρά άτομα μπορεί να είναι πιο επιθετικοί και να παρουσιάζουν διαφορετικά βιολογικά χαρακτηριστικά σε σχέση με εκείνους μεγαλύτερων ηλικιών.
Αυτό καθιστά την έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων ακόμη πιο κρίσιμη. Πολλοί νέοι τείνουν να αποδίδουν την κόπωση, τις αλλαγές στο σώμα ή τις ενοχλήσεις στο άγχος και στην καθημερινή καταπόνηση, με αποτέλεσμα να καθυστερούν να αναζητήσουν ιατρική αξιολόγηση. Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αλλάξει καθοριστικά την πορεία της νόσου και να προσφέρει πολύ καλύτερες θεραπευτικές προοπτικές.
Η ζωή ως καθημερινή πρόληψη
Η πρόληψη δεν περιορίζεται μόνο στις προληπτικές εξετάσεις, αλλά αποτελεί καθημερινή στάση ζωής. Η φροντίδα του σώματος και του νου μας είναι θεμέλιο για καλύτερη υγεία και ευεξία μακροπρόθεσμα.
Κάποιες βασικές αρχές που μπορούν να συμβάλλουν σε αυτό περιλαμβάνουν:
- Συστηματική σωματική δραστηριότητα.
- Περιορισμό επεξεργασμένων τροφών και υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.
- Διαχείριση του στρες, επαρκή και ποιοτικό ύπνο, και προσεκτική ακρόαση των σημάτων του οργανισμού.
Το να υιοθετήσουμε αυτές τις συνήθειες δεν είναι πάντα εύκολο, όμως αποτελεί σημαντικό βήμα για τη διατήρηση της υγείας μας και τη μείωση των παραγόντων κινδύνου.
Η αύξηση των καρκίνων σε νεότερες ηλικίες αποτελεί ένα σημαντικό μήνυμα για τη σύγχρονη κοινωνία και αναδεικνύει την ανάγκη για ενημέρωση, πρόληψη και συνεχή εξέλιξη των θεραπευτικών μεθόδων. Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόσβαση σε σύγχρονη ογκολογική φροντίδα μπορούν να κάνουν ουσιαστική διαφορά.
Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, με την εμπειρία της ομάδας μας και τον προηγμένο τεχνολογικό εξοπλισμό, στόχος μας είναι να προσφέρουμε εξατομικευμένες προσεγγίσεις, υποστήριξη και ποιότητα ζωής σε κάθε ασθενή.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας, εδώ
Γράφει η
Δρ. Μαρία Αυγουστίδου
Ογκολόγος – Παθολόγος,
Διευθύντρια Ογκολογικής Κλινικής Ιατρικό Κέντρο Αθηνών
πηγή ΑΠΕ ΜΠΕ
