Date:
Η Βουλή έχει τη δυνατότητα να αποσύρει την εμπιστοσύνη της από την κυβέρνηση ή από κάποιο μέλος της με την υποβολή πρότασης δυσπιστίας, σύμφωνα με το άρθρο 84 του Συντάγματος και του άρθρου 142 του Κανονισμού της Βουλής. Η πρόταση δυσπιστίας αποτελεί το κορυφαίο μέσο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
Την πρόταση δυσπιστίας εισάγει με αίτησή της στον Πρόεδρο της Βουλής η Αντιπολίτευση και πρέπει να είναι υπογεγραμμένη από τουλάχιστον 50 βουλευτές. Μετά την υποβολή της πρότασης δυσπιστίας, η Βουλή διακόπτει τις εργασίες, εκτός αν η κυβέρνηση ζητήσει να αρχίσει αμέσως η σχετική συζήτηση, που πρέπει να περατωθεί το αργότερο τη δωδεκάτη νυκτερινή της τρίτης ημέρας από την έναρξή της, με ονομαστική ψηφοφορία.
Η πρόταση δυσπιστίας γίνεται δεκτή μόνο αν εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, δηλαδή να συγκεντρώσει τουλάχιστον 151 ψήφους. Νέα πρόταση δυσπιστίας μπορεί να υποβληθεί μόνο με την πάροδο εξαμήνου από την απόρριψη της προηγούμενης, εκτός αν υπογράφεται από την πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.
Αν πρόταση δυσπιστίας γίνει δεκτή, η κυβέρνηση χάνει τη «δεδηλωμένη» και οφείλει να υποβάλλει την παραίτησή της, όπως και κάθε υπουργός εναντίον του οποίου υποβλήθηκε πρόταση δυσπιστίας και έγινε δεκτή. Η κοινοβουλευτική ιστορία της μεταπολίτευσης έχει δείξει ότι καμία κυβέρνηση δεν «έπεσε» από πρόταση δυσπιστίας.
Σε στενή συνάφεια με την πρόταση δυσπιστίας είναι η πρόταση εμπιστοσύνης (άρθρο 84 του Συντάγματος και άρθρο 141 του Κανονισμού της Βουλής). Τη ζητά η κυβέρνηση από τη Βουλή και για να γίνει δεκτή χρειάζεται την έγκριση της απόλυτης πλειοψηφίας των παρόντων βουλευτών, που δεν μπορεί να είναι μικρότερη των δύο πέμπτων του όλου αριθμού των βουλευτών.
Οι προτάσεις δυσπιστίας που έχουν υποβληθεί κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης είναι οι παρακάτω:
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Παπανδρέου (4-7 Ιουνίου 1988)
Στις 4 Ιουνίου 1988 ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, κατέθεσε την πρώτη πρόταση δυσπιστίας μετά τη Μεταπολίτευση κατά της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου για την εξωτερική πολιτική και την οικονομία. Μετά από τριήμερη σκληρή μάχη στη Βουλή (5-7 Ιουνίου), η πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης απορρίφθηκε με ψήφους 123 «υπέρ» και 157 «κατά».
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Παπανδρέου (11-13 Μαρτίου 1989)
Στις 11 Μαρτίου 1989 ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, υπέβαλε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, σχετικά με το σκάνδαλο Κοσκωτά. Η πρόταση δυσπιστίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης απορρίφθηκε με ψήφους 123 «υπέρ» και 155 «κατά». 19 βουλευτές απείχαν της ψηφοφορίας, ενώ ένας δήλωσε «παρών». Μεταξύ των απόντων ήταν και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Γεώργιος – Αλέξανδρος Μαγκάκης, Ρούλα Κακλαμανάκη και Αντώνης Τρίτσης, οι οποίοι διαγράφηκαν από το κίνημα με απόφαση του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου.
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Μητσοτάκη (27-29 Μαρτίου 1993)
Πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας για τους χειρισμούς της στο Σκοπιανό κατέθεσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Ανδρέας Παπανδρέου, στις 27 Μαρτίου 1993. Η πρόταση απορρίφθηκε τα μεσάνυχτα της 29ης Μαρτίου, με 145 ψήφους «υπέρ» και 152 «κατά». Δύο βουλευτές δήλωσαν «παρών».
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Παπανδρέου (8-11 Ιανουαρίου 1996)
Ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Μιλτιάδης Έβερτ, κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου στις 8 Ιανουαρίου του 1996 με το επιχείρημα της ακυβερνησίας της χώρας, λόγω της παρατεταμένης νοσηλείας του πρωθυπουργού στο «Ωνάσειο». Η πρόταση απορρίφθηκε με 118 ψήφους «υπέρ» και 168 «κατά», ενώ καταμετρήθηκαν και 10 λευκές ψήφοι.
Πρόταση Δυσπιστίας κατά του Υπουργού Παιδείας (14-16 Ιανουαρίου 1999)
Η πρώτη πρόταση δυσπιστίας κατά Υπουργού στη Μεταπολίτευση κατατέθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1999 από την αντιπολιτευόμενη Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή. Αφορούσε τον Υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Γεράσιμο Αρσένη, με αφορμή την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και την αναταραχή στην Παιδεία. Η πρόταση απορρίφθηκε από την κυβερνητικής πλειοψηφία. «Υπέρ» ψήφισαν 127 βουλευτές (ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΝ και ανεξάρτητοι) και «κατά» 163 (ΠΑΣΟΚ και οι ανεξάρτητοι Στέφανος Μάνος και Βασίλης Κοντογιαννόπουλος).
Πρόταση Δυσπιστίας κατά του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιάννου Παπαντωνίου (30 Ιανουαρίου – 1 Φεβρουαρίου 2001)
Στις 30 Ιανουαρίου 2001 η αντιπολιτευόμενη Νέα Δημοκρατία του Κώστα Καραμανλή κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ, Γιάννου Παπαντωνίου, σχετικά με την πορεία του χρηματιστηρίου. «Υπέρ» ψήφισαν οι 125 βουλευτές της Ν.Δ. και του ΣΥΝ και «κατά» οι 154 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. «Παρών» δήλωσε το ΚΚΕ και ο βουλευτής Γιώργος Καρατζαφέρης.
Πρόταση Δυσπιστίας κατά του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Γιώργου Αλογοσκούφη (8-12 Ιουνίου 2005)
O Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, κατέθεσε αιφνιδιαστικά στη Βουλή πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Οικονομίας, Γιώργου Αλογοσκούφη, για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής απάντησε αμέσως, ζητώντας την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης της Βουλής προς την κυβέρνησή του και την έλαβε στις 12 Ιουνίου με 165 ψήφους «υπέρ» και 120 «κατά» (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ). Από την ψηφοφορία απείχαν οι βουλευτές του ΚΚΕ.
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Καραμανλή (2-4 Φεβρουαρίου 2007)
Στις 2 Φεβρουαρίου 2004 το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Καραμανλή, με αφορμή το άρθρο 16 του Συντάγματος για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Η πρόταση απορρίφθηκε με ψήφους 122 «υπέρ» και 164 «κατά», σε σύνολο 286 ψηφισάντων. «Κατά» της πρότασης ψήφισαν οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, καθώς και οι ανεξάρτητοι βουλευτές, Στέλιος Παπαθεμελής και Πέτρος Μαντούβαλος. «Υπέρ» της πρότασης ψήφισαν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, οι ανεξάρτητοι βουλευτές Γιάννος Παπαντωνίου και Στέφανος Μάνος και οι 6 βουλευτές του Συνασπισμού, ενώ οι βουλευτές του ΚΚΕ απείχαν της ψηφοφορίας.
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Καραμανλή (26-28 Μαρτίου 2008)
Πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας κατέθεσε στις 26 Μαρτίου 2008 το ΠΑΣΟΚ για το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που συζητείτο στη Βουλή. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργος Παπανδρέου άσκησε κριτική στο σύνολο της κυβερνητικής πολιτικής, με αιχμή την «υπονόμευση του βασικού δικαιώματος σε αξιοπρεπείς συντάξεις». Το αποτέλεσμα της ονομαστικής ψηφοφορίας που διενεργήθηκε τα μεσάνυχτα της 28ης Μαρτίου ήταν: 138 «ναι», 152 «όχι» και 10 «παρών» από τους βουλευτές του ΛΑΟΣ.
Πρόταση Δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης Σαμαρά (7-10 Νοεμβρίου 2013
Με αφορμή την «αυταρχική αστυνομική επέμβαση στην ΕΡΤ» (7 Νοεμβρίου 2013), ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά της δικομματικής κυβέρνησης Σαμαρά «για τις διαρκείς παραβιάσεις της δημοκρατικής νομιμότητας και τη δεινή οικονομική θέση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία εξαιτίας της βάρβαρης οικονομικής πολιτικής». H πρόταση δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ απορρίφθηκε τα μεσάνυχτα της 10ης Νοεμβρίου με 124 ψήφους «υπέρ» (ΣΥΡΙΖΑ, Χρυσή Αυγή, ΑΝΕΛ, ΚΚΕ) και 153 «κατά» (Ν.Δ, ΠΑΣΟΚ), ενώ 17 βουλευτές δήλωσαν «παρών» (ΔΗΜΑΡ, Ανεξάρτητοι). Η βουλευτής Πέλλας του ΠΑΣΟΚ Θεοδώρα Τζάκρη υπερψήφισε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και διαγράφηκε από την κοινοβουλευτική ομάδα του Κινήματος.
Πρόταση Δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ κατά του υπουργού Οικονομίας Ιωάννη Στουρνάρα (30-31 Μαρτίου 2014)
Ο ΣΥΡΙΖΑ υποβάλλει πρόταση δυσπιστίας κατά του υπουργού Οικονομίας, Ιωάννη Στουρνάρα, κατά τη συζήτηση του πολυνομοσχεδίου για το κοινωνικό μέρισμα και τη λεγόμενη εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ. Η πρόταση δυσπιστίας απορρίπτεται ως αντισυνταγματική από τον πρόεδρο της Βουλής, Ευάγγελο Μεϊμαράκη, με αποτέλεσμα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να καταθέσει πρόταση μομφής εναντίον του, η οποία απορρίπτεται τελικά με ψήφους 165 έναντι 76 από την Ολομέλεια της Βουλής.
Πρόταση Δυσπιστίας της Νέας Δημοκρατίας κατά της κυβέρνησης Τσίπρα (14-16 Ιουνίου 2018)
Πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης καταθέτει ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης για τις εξελίξεις στο ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Η συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας ξεκίνησε στην Ολομέλεια της Βουλής,αμέσως μετά το πέρας της ψηφοφορίας για τα προαπαιτούμενα της τέταρτης αξιολόγησης του τρίτου μνημονίου. Η πρόταση δυσπιστίας της ΝΔ απορρίφθηκε με 153 «όχι» της κυβερνητικής πλειοψηφίας και 127 «ναι» της αντιπολίτευσης επί 280 παρόντων βουλευτών.Το ΚΚΕ απείχε από την συζήτηση και την ψηφοφορία. Διαγράφηκε ο βουλευτής των ΑΝΕΛ Δημήτρης Καμμένος, ο οποίος υπερψήφισε την πρόταση δυσπιστίας.
Πρόταση δυσπιστίας της Νέας Δημοκρατίας κατά του αναπληρωτή υπουργού Υγείας Παύλου Πολάκη (8-10 Μαΐου 2019)
Η Νέα Δημοκρατία καταθέτει πρόταση δυσπιστίας κατά του αναπληρωτή υπουργού Υγείας Παύλου Πολάκη με αφορμή τις αναρτήσεις του στο facebook κατά του υποψήφιου ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Στέλιου Κιμπουρόπουλου. Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης καταθέτοντας την πρόταση δυσπιστίας χαρακτήρισε τις αναρτήσεις Πολάκη «χυδαία επίθεση ενός υπουργού της κυβέρνησης κατά ενός αγωνιστή της ζωής». Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μετέτρεψε την πρόταση δυσπιστίας σε ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνησή του και την κέρδισε με ψήφους 153 έναντι 136.
Πρόταση δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ κατά του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα (23-25 Οκτωβρίου 2020)
Πρόταση δυσπιστίας υποβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ κατά του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα για τον πτωχευτικό κώδικα. Η πρόταση δυσπιστίας απορρίφθηκε. Επί 291 ψηφισάντων, την πρόταση δυσπιστίας καταψήφισε το σύνολο της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ (158), ενώ την υπερψήφισαν 133 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, του Κινήματος Αλλαγής, του ΚΚΕ και της Ελληνικής Λύσης. Απείχαν οι 9 βουλευτές του ΜέΡΑ25.
Πρόταση δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη (28-30 Ιανουαρίου 2022)
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας υποβάλλει πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την διαχείριση της κακοκαιρίας «Ελπίς» και της πανδημίας Covid-19, καθώς και για το κύμα ακρίβειας στην αγορά. Η πρόταση δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτεται με ψήφους 156 κατά, 142 υπέρ και 1 παρών. Συγκεκριμένα, επί 299 ψηφισάντων, 156 βουλευτές της ΝΔ καταψήφισαν την πρόταση δυσπιστίας. Υπέρ της πρότασης τάχθηκαν οι βουλευτές των κομμάτων της αντιπολίτευσης ενώ υπήρξαν και 1 «παρών» του ανεξάρτητου βουλευτή Κωνσταντίνου Μπογδάνου. Από την ψηφοφορία απουσίαζε η βουλευτής της ΝΔ Μαριέττα Γιαννάκου λόγω έκτακτης εισαγωγής της στο Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας.
Πρόταση δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη (25-27 Ιανουαρίου 2023)
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας υποβάλλει πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη για την υπόθεση των παρακολουθήσεων.
πηγή Sansimera.gr
