Μεγάλες συζητήσεις και σοβαρές αμφισβητήσεις έχει προκαλέσει διεθνώς και ιδίως τους τελευταίους μήνες η ανάπτυξη της λεγόμενης πέμπτης γενιάς (5G) ασύρματης τεχνολογίας.
Πολλοί επιστήμονες, αλλά και αξιωματούχοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις εξαιρετικά μεγάλες δόσεις ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που θα δεχθούν οι χρήστες αυτής της τεχνολογίας, αλλά και ο γενικός πληθυσμός, σε περίπτωση εισαγωγής της Υπογραμμίζουν τον καρκινογόνο χαρακτήρα αυτών των τεχνολογιών, αλλά και την αποδεδειγμένη συμβολή τους σε πλήθος ασθενειών.
Από την άλλη, οι λομπίστες των πανίσχυρων γιγάντων, των πολυεθνικών εταιρειών τηλεπικοινωνιών δηλαδή που λανσάρουν τη νέα τεχνολογία, υποστηρίζουν ότι είναι ένα αναγκαίο πρώτο βήμα προς αυτό που περιγράφουν ως έναν «θαυμαστό καινούριο κόσμο» του «ίντερνετ των πραγμάτων», όπου τα ψυγεία μας θα μας λένε ότι το γάλα τελειώνει, οι πάνες του μωρού ότι χρειάζεται να τις αλλάξουμε και το Netflix θα είναι πανταχού και διαρκώς διαθέσιμο.
Αφήνουμε προς στιγμήν τα τεράστια ερωτήματα για την πραγματική χρησιμότητα όλων αυτών των τεχνολογιών, για την επίδρασή τους στην πνευματική, ψυχική και κοινωνική ανάπτυξη των νέων γενεών, αλλά και την πιθανότητα να οδηγήσουν σε έναν ολοκληρωτικό κόσμο, όπου ιδιωτικές εταιρείες θα μπορούν να γνωρίζουν και την παραμικρή λεπτομέρεια της ζωής των ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη και να τους καθοδηγούν, κάνοντας τον Χίτλερ να μοιάζει με μωρό παιδί.
Δραματική αύξηση των συχνοτήτων και της έντασης
Το πιο απτό, μη «κοινωνιολογικό» ή «φιλοσοφικό» πρόβλημα είναι οι τεράστιες και δυνητικά νοσογόνες δόσεις ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που χρειάζεται η τεχνολογία 5G για να λειτουργήσει και μάλιστα σε εξαιρετικά υψηλές συχνότητες (μικροκύματα) που είναι και οι πιο επικίνδυνες και απορροφώνται μαζικά από τα μάτια και τους ιδρωτοποιούς αδένες. Χιλιάδες μελέτες(*) έχουν ενοχοποιήσει την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία για σωρεία ασθενειών, περιλαμβανομένου του καρκίνου. Η τεχνολογία 5G χρησιμοποιεί επίσης ραδιοκύματα πολύ υψηλότερης ενέργειας, που έχουν μικρότερη ακτίνα διάδοσης και επομένως θα χρειάζονται και πολύ πιο πυκνό δίκτυο αναμεταδοτών, ανά περίπου 10 σπίτια, καθιστώντας αναπόφευκτο τον «βομβαρδισμό» σχολείων, νοσοκομείων και άλλων εγκαταστάσεων μαζικής χρήσης.
Όπως συμβαίνει δε και με το θέμα της κλιματικής αλλαγής, έτσι και με το θέμα της τεχνολογίας 5G, ο Πρόεδρος Τραμπ έχει πάρει αναφανδόν το μέρος των εταιρειών, δηλώνοντας ενθουσιασμένος με την προοπτική να γεμίσει όλη η Αμερική αναμεταδότες 5G.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, επισημαίνει η dr Iishana Artra, ειδικός στα θέματα ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών, σε άρθρο της που δημοσιεύτηκε στο Counterpunch, οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC) εκτιμά προσεκτικά τους κινδύνους για την υγεία αυτών των τεχνολογιών, προτού επιτρέψει τη χρήση τους. Κάτι τέτοιο όμως, υποστηρίζει, δεν συμβαίνει, δυστυχώς, στην πραγματικότητα Απαντώντας σε ερωτήσεις του γερουσιαστή Blumenthal, στη διάρκεια ακροάσεων στο Κονγκρέσσο, οι εκπρόσωποι της FCC παραδέχτηκαν ότι δεν έχουν κάνει καμία μελέτη ασφαλείας της 5G.
Οι λομπίστες της βιομηχανίας τηλεπικοινωνιών διαβεβαιώνουν ότι οι ήδη ισχύουσες οδηγίες επαρκούν για την προστασία του κοινού. Οι οδηγίες αυτές στηρίζονται σε μια μελέτη του 1996 που μέτρησε πόσο θερμαίνει ένα κινητό τηλέφωνο το κεφάλι μιας πλαστικής κούκλας. Ήδη μια τέτοια μελέτη είναι προβληματική γιατί οι ζώντες οργανισμοί αποτελούνται από εξαιρετικά περίπλοκους ιστούς και όχι από πλαστικό και γιατί αυτοί που εκτίθενται στην ακτινοβολία δεν είναι μόνο άρρενες ενήλικες αλλά επίσης έμβρυα, παιδιά, φυτά και η άγρια ζωή.
Το κυριότερο όμως είναι ότι οι συχνότητες που χρησιμοποιήθηκαν με την πλαστική κούκλα οδηγούν σε πολύ μικρότερες εκθέσεις από αυτές στις οποίες οδηγεί η 5G. Η ακτινοβολία των 5G συνιστά ένα κοκτέιλ τριών τύπων ακτινοβολιών, από τις οποίες οι πιο επικίνδυνες είναι οι εξαιρετικά υψηλές συχνότητες (μικροκύματα), που κυμαίνονται από 30 έως 100 GHz, ενώ η αμέσως προηγούμενη τεχνολογία 4G φτάνει μόνο τα 6GHz. Το γενικό κοινό δεν είχε ποτέ στην ιστορία υποβληθεί σε τόσο υψηλές συχνότητες και για τόσο μεγάλη χρονική διάρκεια. Αυτά τα ραδιοκύματα απορροφώνται ιδιαίτερα από τα μάτια και από τους ιδρωτοποιούς αδένες Επειδή όμως αυτά τα κύματα φέρουν και περισσότερη ενέργεια, ταξιδεύουν σε μικρότερες αποστάσεις, με αποτέλεσμα οι αναμεταδότες να χρειάζεται να τοποθετούνται κοντύτερα σε σπίτια και σχολεία, υπολογίζεται ανά 2 με 10 σπίτια.
Ο πρώην επικεφαλής της FCC Τom Wheeler ξεκαθάρισε ότι ο οργανισμός αυτός δεν πρόκειται να σταματήσει την «τεχνολογική ανάπτυξη», ούτε θα περιμένει να γίνουν σχετικές μελέτες και να βγουν στάνταρτς προτού δώσει την έγκρισή του για την 5G Όσο για τις συνέπειες στην υγεία «ρωτήστε τους γιατρούς» .
Τι λέει η επιστήμη
Οι γιατροί έχουν ψάξει όντως το ζήτημα. Πάνω από δύο χιλιάδες επιστημονικές μελέτες έχουν εξετάσει τη σχέση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας από αναμεταδότες κινητής τηλεφωνίας, routers, κινητά, τάμπλετ κι άλλες ασύρματες συσκευές με την υγεία μας. Προέκυψε ότι η ακτινοβολία είναι επιβλαβής ακόμα και σε χαμηλές και σύντομες εκθέσεις και επηρεάζει περισσότερο τα έμβρυα και τα παιδιά. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είναι καρκινογόνος, προκαλεί βλάβη στο DNA, επηρεάζει τη γονιμότητα και το ενδοκρινολογικό σύστημα και έχει σοβαρές νευρολογικές συνέπειες.
Η επιβλαβής, καρκινογόνα επίδραση των ραδιοκυμάτων έχει μελετηθεί εδώ και πολύ καιρό, τουλάχιστον από το 1971, από το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό, κάτι που επιβεβαίωσε και πρόσφατη (2018) μελέτη του Εθνικού Τοξικολογικού Προγράμματος (NTP) των ΗΠΑ .
Αρκετοί επιστήμονες, βασιζόμενοι στα στοιχεία των μελετών ζητούν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να αναβαθμίσει την ταξινόμηση των ραδιοκυμάτων από «καρκινογόνα ομάδας 28», που είναι σήμερα σε «καρκινογόνα πρώτης τάξης». Πρώην επικεφαλής της Ερευνητικής Ομάδας Επιδημιολογίας για πρόληψη του καρκίνου στον ΠΟΥ, η Annie Sasco, δήλωσε: «Πόσους περισσότερους θανάτους χρειαζόμαστε προτού αναληφθεί σοβαρή δράση; Οι αποδείξεις συνεχίζουν να συσσωρεύονται».
231 επιστήμονες από 42 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα και η Κύπρος υπέγραψαν ήδη έκκληση για ένα μορατόριουμ στην εισαγωγή της τεχνολογίας 5G. Οι κυβερνήσεις του Βελγίου, της Ελβετίας, του Ισραήλ, της Ιταλίας και της Ολλανδίας και οι αμερικανικές πολιτείες της Καλιφόρνια, της Μασσαχουσέτης, του Νιού Χαμσάιρ, της Ιταλίας, του Όρεγκον έλαβαν ήδη μέτρα επιβράδυνσης της εισαγωγής της 5G.
Εντούτοις η τεράστια ισχύς των πολυεθνικών και ο διάχυτος «μιθριδατισμός» των κοινωνιών μας εγείρουν ερωτηματικά για το κατά πόσον θα υπάρξει επαρκής και έγκαιρη κινητοποίηση για την αντιμετώπιση κινδύνων που απειλούν εντέλει να κάνουν τον κόσμο μας ακατοίκητο.
Από δούλος αφέντης η τεχνολογία
Λιγότεροι, αλλά δεν λείπουν κι αυτοί, θέτουν πιο «φιλοσοφικά» ερωτήματα. Η είσοδος όλων αυτών των τεχνολογιών διευκολύνει πραγματικά τη ζωή μας και ανταποκρίνεται σε γνήσιες ανάγκες; Χρησιμοποιούμε την τεχνολογία ή, εντέλει, γινόμαστε εμείς όργανά της; Και πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα να μπορούν να παρακολουθούν ακόμα και τις πιο μικρές και ασήμαντες λεπτομέρειες της ζωής μας, δημιουργώντας τη βάση για έναν δυστοπικό ολοκληρωτισμό, που θυμίζει Χάξλεϋ, Ζαμιάτιν ή Κάφκα και θα κάνει τον Χίτλερ να μοιάζει με αλχημιστή συγκρινόμενο με τους σύγχρονους χημικούς;
Ήδη άλλωστε, στις ΗΠΑ έχει ξεσπάσει μεγάλος θόρυβος για τις επιβλαβείς συνέπειες των έξυπνων τηλεφώνων (smartphones) στα παιδιά, με τους ερευνητές να υπογραμμίζουν πολύ μεγάλες, τις μεγαλύτερες στην ιστορία από τότε που γίνονται κοινωνιολογικές-ψυχολογικές μελέτες «ανθρωπολογικές μεταβολές» με μείωση των πνευματικών ικανοτήτων, αύξηση των ψυχικών διαταραχών, ακόμα και του ποσοστού αυτοκτονιών και στροφή από την ανθρώπινη κοινωνικότητα στην «κοινωνικότητα των τηλεφώνων».
(*) «Electromagnetic and Radiofrequency Fields. Effect on Human Health», American Academy of Environmental Medicine («Ηλεκτρομαγνητικά Πεδία και Πεδίο ραδιοσυχνοτήτων. Επίδραση στην ανθρώπινη υγεία», Αμερικανική Ακαδημία Περιβαλλοντικής Ιατρικής)
*Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος είναι δημοσιογράφος του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Ιδέες και Απόψεις» του ΑΠΕ-ΜΠΕ δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του Πρακτορείου.
