Οι λίμνες και οι άνθρωποί τους μέσα από το ντοκιμαντέρ «Πρέσπα-Σταγόνες υδάτινων κόσμων»

Το ταξίδι για το βορειοδυτικό άκρο του νομού Φλώρινας, μέσα από τους καταπράσινους ορεινούς όγκους, είναι μακρύ κι ενίοτε δύσκολο, αλλά ο τόπος αποζημιώνει τον επισκέπτη.

Με έκταση που ξεπερνά τα 300.000 στρέμματα, η περιοχή αποτελείται από τη Μικρή και τη Μεγάλη Πρέσπα, που τις «αγκαλιάζουν» οι γύρω δασωμένες πλαγιές των βουνών και αποτελούν πηγή ζωής, πλούτου και πολιτισμού.

Η γεωμορφολογία, το γεωλογικό υπόστρωμα, το κλίμα της περιοχής, η ύπαρξη και η παλαιότητα των δύο λιμνών, οι διαφορετικοί οικότοποι συνθέτουν ένα τοπίο υψηλής βιοποικιλότητας και καθορίζουν την ξεχωριστή «ταυτότητα» του τόπου, στον οποίο κυρίαρχο στοιχείο, ωστόσο, παραμένει ο Άνθρωπος.

Την ιστορία της Πρέσπας και των ανθρώπων της καταγράφει και πραγματεύεται το ντοκιμαντέρ «Πρέσπα – Σταγόνες υδάτινων κόσμων» σε σκηνοθεσία της Ανδρονίκης Χριστάκη, μια παραγωγή της Fimi Culture με έδρα τη Φρανκφούρτη της Γερμανίας, που ολοκληρώθηκε εν μέσω πανδημίας και είναι έτοιμο να «ταξιδέψει» τους απανταχού σινεφίλ στον «τόπο το νησόχτιστο και σα ζωγραφισμένο/ στη λίμνη την αξέχαστη με τα δασά λιβάδια/ με τα μεγάλα τα βουνά τα λογγωμένα γύρω», όπως περιγράφει την περιοχή ο Κωστής Παλαμάς στη Φλογέρα του Βασιλιά.

«Βορειοδυτικά σύνορα. Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα. Μία τριεθνής λιμναία περιοχή μοιρασμένη ανάμεσα στην Ελλάδα, τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία. Ένας τόπος που μοιάζει με ψηφιδωτό», γράφουν οι ίδιοι οι συντελεστές για τον τόπο που αποτέλεσε όχι μόνο το σκηνικό αλλά την ίδια την «ψυχή» του ντοκιμαντέρ. Ένας τόπος που η σκηνοθέτρια κ. Χριστάκη επισκέπτεται από παιδί και τον έχει συναντήσει, όπως αφηγείται στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, σε πολλές εκφάνσεις του. «Το μοναδικό του τόπου είναι αυτό που με συγκίνησε και με παρακίνησε να δείξω ενδιαφέρον», εξηγεί η ίδια για την απόφασή της να ασχοληθεί με την Πρέσπα.

Με αναφορές στην πλούσια ιστορία της περιοχής «από την αρχαιότητα και το Βυζάντιο μέχρι τον μακεδονικό αγώνα, τους βαλκανικούς πολέμους, τον Α’ και Β’ παγκόσμιο πόλεμο και λίγο αργότερα τον σπαρακτικό εμφύλιο», η καταξιωμένη σκηνοθέτρια σκιαγραφεί το ιστορικό πλαίσιο πάνω στο οποίο κινήθηκε το ντοκιμαντέρ. «Ξεκινάει από την αρχαιότητα, περνάμε στο Βυζάντιο, έχουμε εμφύλιο και κατοχή και φτάνουμε μέχρι το σήμερα. Και μέσα απ’ αυτό βλέπουμε τη διαδρομή των ανθρώπων, πώς οι άνθρωποι μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα κινήθηκαν. Λαμβάνουμε υπόψιν μας την ιστορία του τόπου και τον πολιτισμό της περιοχής», σημειώνει η κ. Χριστάκη, η οποία γεννήθηκε στη Γερμανία και το 1997 που επέστρεψε στην Ελλάδα σπούδασε την τέχνη του ηθοποιού για ν’ ακολουθήσει στη συνέχεια -έως σήμερα- μια ξεχωριστή σταδιοδρομία ως ηθοποιός αλλά και σκηνοθέτρια.

Στο ντοκιμαντέρ, η ιστορία του τόπου «δένει» με το πλούσιο φυσικό κάλλος ενός μοναδικού οικοσυστήματος που προστατεύεται με διεθνείς και διακρατικές συνθήκες κι όλο αυτό με το Θείο, αφού στην περιοχή είναι έντονη η παρουσία του με εκκλησίες, με ασκηταριά, με εικόνες να γίνονται ένα με τους βράχους. Αλλά και με τους ανθρώπους της Πρέσπας, οι οποίοι, ως αποδέκτες και χρήστες των ζωοδοτών πρωτογενών πόρων για εκατοντάδες χρόνια, με τις παραδοσιακές μορφές ενασχόλησης (αλιεία, γεωργία, κτηνοτροφία) καθόρισαν, σε σημαντικό βαθμό, την ανάπτυξη και τη διατήρηση αυτής της ποικιλομορφίας.

Συνδυάζοντας αφηγήσεις κατοίκων, διαδρομές σε ιστορικά μονοπάτια και μεγαλειώδεις εικόνες χριστιανικής έκφρασης και κατάνυξης και ακολουθώντας πάντα μία κινηματογραφική λογική, το ντοκιμαντέρ «Πρέσπα: Σταγόνες υδάτινων κόσμων» καταγράφει μέσα σε 52 λεπτά τη σύγχρονη ζωή, τις καινοτόμες ιδέες, τις πρωτοβουλίες των τοπικών οργανώσεων και τις διαδικασίες που ακολουθούνται για την παραγωγή τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών τόσο για τους κατοίκους της περιοχής αλλά και για τους ταξιδιώτες που επισκέπτονται τις Λίμνες.

Οι λήψεις έγιναν Άνοιξη και Καλοκαίρι, όπως εξηγεί η κ. Χριστάκη, και παρά τις πολύ δύσκολες συνθήκες λόγω πανδημίας, το ντοκιμαντέρ είναι πλέον έτοιμο και φιλοδοξία της εταιρείας παραγωγής είναι να προβληθεί σε φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό καθώς και σε τηλεοπτικά κανάλια στην Ευρώπη. «Με πολλή αγάπη γι’ αυτό που κάνουμε προσπεράσαμε κάθε εμπόδιο. Υπήρξαν εμπόδια, μας δυσκόλεψε πολύ ο κορονοϊός, ωστόσο αντιμετωπίσαμε αυτό το μέγα θέμα που μας ταλαιπωρεί όλους και δεν ενδώσαμε ούτε στιγμή στην ιδέα να εγκαταλείψουμε», τονίζει η κ. Χριστάκη εξηγώντας πως στόχος είναι να «ταξιδέψει» η Πρέσπα, μέσα απ’ αυτό το ντοκιμαντέρ, όσο πιο μακριά γίνεται.

Το ντοκιμαντέρ για λόγους οπτικής ποιότητας και συνδυασμένων χρήσεων, παράγεται με την τεχνική 4Κ. Πέραν της κ. Χριστάκη που εκτός από τη σκηνοθεσία και τη μουσική επιμέλεια υπογράφει την επιμέλεια κειμένου μαζί με τον Δημήτρη Καρασάββα και το μοντάζ με τον Δημήτρη Κωνσταντίνου-Hautecoeur, για το ντοκιμαντέρ δούλεψαν, με αγάπη, η Στέλλα Φυρογένη (αφήγηση) και η Κατερίνα Μαραγκουδάκη (Διεύθυνση Φωτογραφίας).

Σοφία Παπαδοπούλου

ΑΠΕ-ΜΠΕ