Κλείνουν τα μάτια και αφήνουν τον υποβλητικό ρυθμό της θρακιώτικης μουσικής να οδηγεί τα βήματά τους, μερικοί κάνουν το σταυρό τους και κάποιοι άλλοι κρατούν σφιχτά στα χέρια, σαν φυλαχτά, τα εικονίσματα που έφεραν οι πρόγονοί τους από τη Μικρά Ασία. Μέσα στο κονάκι, γίνεται η «προετοιμασία» των πυροβατών. Λίγο αργότερα, όταν νιώσουν το «κάλεσμα των εικόνων» μπαίνουν στη φωτιά και χορεύουν αφοσιωμένα «σβήνοντας» τα καυτά κάρβουνα, με τα πόδια τους!
Στα πρόσωπά τους δε βλέπεις τον παραμικρό μορφασμό, κι ας καίνε κάτω από τα πόδια τους τα πυρακτωμένα κάρβουνα. Οι αναστενάρηδες της Αγίας Ελένης, των Σερρών , τίμησαν και φέτος τη γιορτή των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, τηρώντας το έθιμο της πυροβασίας.
Αλήθεια ή ψέματα, κανένας δε γνωρίζει το μυστικό της ακαΐας των αναστενάρηδων, αλλά κάθε χρόνο χιλιάδες άτομα από διάφορες περιοχές της χώρας και το εξωτερικό συγκεντρώνονται στην Αγία Ελένη και την Κερκίνη, το Λαγκαδά, τη Μελίκη Ημαθίας και τη Μαυρολεύκη Δράμας, για να παρακολουθήσουν από κοντά το μοναδικό έθιμο της πυροβασίας.
Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην ανατολική Θράκη και το χωριό Κωστί, όπου, σύμφωνα με τις διηγήσεις, όταν πήρε φωτιά η εκκλησία του χωριού, οι κάτοικοι όρμησαν μέσα στις φλόγες για να γλιτώσουν τα εικονίσματα και, παρά το γεγονός ότι η εκκλησία καταστράφηκε ολοσχερώς, οι ίδιοι βγήκαν αλώβητοι.
Σύμφωνα με την πρόεδρο του χωριού, Κλειώ Παναγιώτου, κάθε χρόνο εκατοντάδες άτομα συρρέουν στην Αγία Ελένη. «Φέτος είχαμε κόσμο από τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα, τη Ρόδο, την Καλαμάτα αλλά και από την Αγγλία και τη Γερμανία. Συχνά, μάλιστα, μας επισκέπτονται και διάφοροι ερευνητές, οι οποίοι θέλουν να μελετήσουν το φαινόμενο. Το χωριό μας είναι ανοιχτό σε όλους», καταλήγει.
Και φέτος αρκετοί ήταν και αυτοί που βρέθηκαν στην αναβίωση του εθίμου για να δουν από κοντά το εθιμο της ακαιας των αναστενάρηδων.
