Οι τελευταίοι ψαράδες της Δοϊράνης

Μοναχικό είναι πλέον το ψάρεμα στη λίμνη Δοϊράνη, όπου έχουν απομείνει μόλις 9 ψαράδες να κυνηγούν το μεροκάματο με τις χαρακτηριστικές βάρκες τους. Η μείωση της στάθμης και των ιχθυοαποθεμάτων, μαζί με την απαξίωση του επαγγέλματος από τους νέους κατοίκους της περιοχής, έχει συρρικνώσει τον αριθμό των ψαράδων, οι οποίοι πριν από λίγες δεκαετίες άγγιζαν τους 100. Τώρα, στις πλάβες ψαρεύουν κυρίως επαγγελματικά άνθρωποι μεγάλης ηλικίας που μετρούν αντίστροφα για τη σύνταξη και προοιωνίζουν τη …μοναξιά της λίμνης σε λίγα χρόνια.

Την τελευταία δεκαετία ψαρεύει επαγγελματικά στη λίμνη ο 66χρονος Γιάννης Τρούπης, ο οποίος παλαιότερα, ως παιδί, έβγαινε για ψάρεμα με τον πατέρα του, ενώ στη συνέχεια διατηρούσε αναψυκτήριο στην περιοχή. «Τις δεκαετίες ’60-’70 μπορεί να είχε και 100 ψαράδες στη λίμνη, αλλά τώρα έχουμε απομείνει 9 επαγγελματίες με 8 βάρκες. Οι μισοί είναι από το χωριό Δοϊράνη και οι υπόλοιποι από την περιοχή των Μουριών», λέει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Τρούπης. Ο ίδιος αποδίδει τη μείωση των ψαράδων στο γεγονός ότι δεν ακολούθησαν τα παιδιά της περιοχής το επάγγελμα των πατεράδων τους και επέλεξαν να φύγουν σε μεγάλες πόλεις και το εξωτερικό.

«Επιπλέον μειώθηκε πάρα πολύ και η παραγωγή των ψαριών με την παράλληλη μείωση της στάθμης του νερού. Μάλιστα, πριν από 30 χρόνια, όταν η στάθμη έπεσε δραματικά, η λίμνη “τραβήχτηκε” πολύ, κάτι που κράτησε μια δεκαετία, αλλά επανήλθε μετά από έναν βροχερό χειμώνα», θυμάται ο κ. Τρούπης.

Το γριβάδι είναι το βασικό αλίευμα των ψαράδων και συνολικά οι 9 επιτηδευματίες, εκτιμά ο κ.Τρούπης, βγάζουν περίπου 20 τόνους διαφόρων αλιευμάτων ετησίως. «Η δική μου βάρκα βγάζει περίπου 2,5-3 τόνους τον χρόνο, ενώ παλιά μιλούσαμε για 200-300 τόνους αλιευμάτων που έβγαιναν συνολικά από τη λίμνη. Καθημερινά τώρα- την εποχή φυσικά που επιτρέπεται η αλιεία, πρέπει να βγάζεις τουλάχιστον 20 κιλά ψάρια για να μένουν 600 με 700 ευρώ τον μήνα ως εισόδημα».

Σύμφωνα με τον κ. Τρούπη, έτσι όπως φαίνεται, όσοι ψαράδες είναι κοντά στα 60, θα αποχωρήσουν σύντομα από το επάγγελμα και δεν θα αντικατασταθούν από νέους καθώς κανείς «δεν έρχεται να ασχοληθεί με τη λίμνη», που σύντομα θα ερημώσει από ανθρώπινη παρουσία.

Σε καλή κατάσταση η λίμνη

Σε καλό σημείο χαρακτηρίζει την κατάσταση της Δοϊράνης ο προϊστάμενος του Τμήματος Αλιείας της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ΠΕ Κιλκίς Ιωάννης Μιχαηλίδης.

«Σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, που είχε τραβηχτεί πολύ η λίμνη λόγω καιρικών συνθηκών, η κατάστασή της τώρα είναι σε καλό σημείο. Δηλαδή είχαμε μια μεγάλη περίοδο ξηρασίας, με αποτέλεσμα το νερό και η στάθμη της Δοϊράνης να έχει πέσει πάρα πολύ. Το 2014, λόγω της αλλαγής των καιρικών συνθηκών, αυξήθηκε η στάθμη και η λίμνη έφτασε στα παλιά της επίπεδα, με αποτέλεσμα και τα ψάρια, που είχαν κάποια στιγμή εξαφανιστεί, είχαν χαθεί δηλαδή τα πεδία αναπαραγωγής τους λόγω της μείωσης του νερού, όταν επανήλθε η στάθμη αναπαράχθηκαν και τώρα φτάσαμε σε σημείο η λίμνη να έχει 15-16 είδη ψαριών» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Μιχαηλίδης. Επισημαίνει, ωστόσο, ότι η στάθμη κατέβηκε 50 με 60 εκατοστά φέτος, λόγω του ήπιου χειμώνα και της μείωσης των βροχοπτώσεων στις αρχές της Άνοιξης αλλά επανήλθε σε καλό σημείο με τις βροχές του Μαΐου και του Ιουνίου.

Γριβάδι αλλά και ξενικά είδη

Η λίμνη Δοϊράνη είναι μια εύτροφη λίμνη, που σημαίνει ότι είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, έχει πολλά είδη ψαριών και φυκών αλλά και πανίδας γύρω απ’ αυτήν, ενώ την ποιότητα του νερού, όπως σε όλες τις λίμνες της Ελλάδας, την ελέγχει το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων-Υγροτόπων (ΕΚΒΥ).

«Σε γενικές γραμμές, η ποιότητα του νερού, είναι σε καλή κατάσταση για τη διαβίωση των υδρόβιων οργανισμών. Στη λίμνη συναντάμε γριβάδι, περκί, γουλιανό αλλά και πεταλούδα, που είναι ξενικό είδος και δεν υπήρχε στην ιχθυοπανίδα της» αναφέρει ο κ. Μιχαηλίδης. Όπως εξηγεί, ο εμπλουτισμός της λίμνης, που έγινε ανεξέλεγκτα και παράνομα τη δεκαετία του 1960, είχε ως αποτέλεσμα να εισχωρήσει το ξενικό είδος που πλέον έχει επικρατήσει αλλάζοντας την ισορροπία της ιχθυοπανίδας.

«Η πεταλούδα μπορεί και αναπαράγεται με το γριβάδι και τρέφεται και από αβγά των ψαριών, μειώνοντας έτσι την αναπαραγωγή. Επιπλέον, επειδή οι αλιείς δεν το ψαρεύουν καθώς δεν είναι εμπορεύσιμο είδος στην περιοχή, έχει επικρατήσει μέσα στη λίμνη» λέει ο κ. Μιχαηλίδης, προσθέτοντας ότι την πεταλούδα εμπορεύονται σε άλλες περιοχές, για παράδειγμα στην Καστοριά αλλά όχι ευρύτερα στο Κιλκίς καθώς δεν προτιμάται από τον κόσμο.

Φωτογραφίες/ VIDEO: ΑΠΕ-ΜΠΕ/ Αχιλλέας Χήρας