Date:
Ωφελεί η επαναπροσέγγιση; – Άρθρο του Τάσου Χατζηβασιλείου στην εφημερίδα «Βήμα της Κυριακής»
Η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, έχει συσσωρεύσει περίσσιο διπλωματικό κεφάλαιο και έχει ανακτήσει πλήρως το διεθνές κύρος και την αξιοπιστία της. Στις διεθνείς σχέσεις, η αξιοπιστία είναι συνώνυμο της φερεγγυότητας, χαρακτηριστικό που αυξάνει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της κάθε χώρας. Επιπλέον, ως μία δύναμη που υπερασπίζεται το status quo, η Ελλάδα ακολουθεί εξωτερική πολιτική που θεμελιώνεται στις αρχές των Συνθηκών και του Διεθνούς Δικαίου. Με αυτά τα δεδομένα, ορθώς η Αθήνα διατηρεί ζωντανή τη διαδικασία επαναπροσέγγισης με την Άγκυρα, αν και η τελευταία έκανε ένα στρατηγικό λάθος ουσίας και εντυπώσεων με το ζήτημα των ελληνικών θαλασσίων πάρκων. Η Τουρκία λανθασμένα πολιτικοποίησε ένα περιβαλλοντικό ζήτημα, προβάλλοντας τις διαχρονικά παράλογες θέσεις της. Η ελληνική πλευρά, χωρίς περιστροφές, απάντησε τεκμηριωμένα, αποσαφηνίζοντας ότι θα συνεχιστεί κανονικά ο σχεδιασμός για τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος.
Η τουρκική αντίδραση ήταν ένα επεισόδιο της «στιγμής»; Σίγουρα, η ήττα του κόμματος του Ερντογάν στις δημοτικές εκλογές αποτελεί την κύρια αιτία για την επανεμφάνιση της προκλητικής ρητορικής. Άλλωστε, το τουρκικό κοινό έχει εκπαιδευτεί σε τέτοιου είδους αφηγήματα. Ταυτόχρονα, η Τουρκία βρήκε αφορμή να παρουσιάσει ξανά τις αίολες απόψεις της που δεν έχουν καμία σχέση με το Δίκαιο της Θάλασσας.
«Να επισκεφθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον Ταγίπ Ερντογάν ή όχι», ήταν το ερώτημα που κυριάρχησε στον δημόσιο λόγο τις προηγούμενες ημέρες. Η Τουρκία προέβη σε μία απαράδεκτη δήλωση και η Αθήνα έδωσε μια ξεκάθαρη απάντηση. Και το ίδιο θα ξανασυμβεί, αν η Τουρκία κινηθεί με παρόμοιο τρόπο στο μέλλον. Όμως, η προστασία της νηνεμίας που επικρατεί σήμερα στο πεδίο είναι σημαντική και δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Η ηρεμία δεν είναι αμελητέα. Είναι αποτέλεσμα των κυβερνητικών χειρισμών και ωφελεί την περιφερειακή σταθερότητα και την εθνική οικονομία. Ταυτόχρονα, είναι σημαντική για τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων που έχουν καταπονηθεί στις δύσκολες φάσεις των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Πάντως, μετά και την ακύρωση της επίσκεψης Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, η Τουρκία δεν έχει περιθώρια για νέες εστίες έντασης. Μια τέτοια εξέλιξη δεν θα τη συνέφερε καθόλου, ειδικά τώρα που οι αγορές την παρακολουθούν στενά.
Ο Πρωθυπουργός θα επισκεφθεί τον τούρκο πρόεδρο και θα παρουσιάσει ξανά τις ελληνικές θέσεις επενδύοντας κυρίως στις συγκλίσεις που μπορούν να επιτευχθούν στα θέματα της θετικής ατζέντας. Η επαναπροσέγγιση πρέπει να συνεχιστεί, προς όφελος της περιφερειακής σταθερότητας. Η κυβέρνηση κινείται βήμα-βήμα, χωρίς αυταπάτες για τις απόψεις της Άγκυρας, εμμένοντας στις εθνικές θέσεις μέχρι κεραίας. Η επίσκεψη Μητσοτάκη και η επικοινωνία με τον Ερντογάν δεν σημαίνει διάθεση για υποχώρηση. Αντιθέτως, είναι απόδειξη αυτοπεποίθησης και συνέπειας. Μία χώρα που έχει χτίσει ένα ισχυρό brand name φερεγγυότητας μένει πιστή στις αρχές και τον στρατηγικό σχεδιασμό της. Η Ελλάδα επικοινωνεί με την Τουρκία, επιχειρώντας τη σταδιακή δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης, με στόχο να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την επίλυση της διαφοράς μας στο μέλλον, δηλαδή τον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Το εγχείρημα είναι δύσκολο και πολύπλοκο. Όμως, η προσπάθεια επιβεβαιώνει το ρόλο της χώρας μας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή.
Δεν φοβόμαστε τον διάλογο με την Άγκυρα. Έχουμε πίστη στο δίκαιο των εθνικών θέσεων και συζητούμε ξεκαθαρίζοντας ότι δεν δεχόμαστε παιχνίδια με την κυριαρχία και τα δικαιώματά μας. Ως δύναμη ειρήνης, κινούμαστε με τόλμη και ευθύνη, έχοντας νωρίτερα θωρακίσει τη διεθνή εικόνα της χώρας.
