Οργιάζουν οι εισπρακτικές. Πώς μπορούν να προστατευθούν οι καταναλωτές
Date:
Αυξάνονται και πληθύνονται τα θύματα των εισπρακτικών εταιριών προς επίτευξη του στόχου-δέσμευση της ελληνικής πλευράς στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) για άμεση μείωση των «κόκκινων» δανείων.
Ενα πιο αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο υποσχόταν η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, ενδεχομένως, βοηθούσε την κατάσταση, για την ώρα όμως παραμένει… στα χαρτιά.
Σημειώνεται πως τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από 75,2 δισ. ευρώ, που ήταν τον Μάρτιο του 2017, θα πρέπει να μειωθούν στα 65,9 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, στα 53 δισ. ευρώ στα τέλη του 2018 και στα 40,2 δισ. ευρώ στα τέλη του 2019.
Οι προτάσεις
Για την αναμόρφωση της τρέχουσας νομοθεσίας με σκοπό να προστατευτεί ο καταναλωτής από τις αθέμιτες πρακτικές των εισπρακτικών εταιριών (όχληση ανά τακτά χρονικά διαστήματα, διαρροή προσωπικών δεδομένων, χρήση προσβλητικών και υποτιμητικών εκφράσεων κ.λπ.) το υπουργείο έχει στα… σκαριά μία σειρά από αλλαγές.
Για την ωρίμανσή τους, όμως, θα απαιτηθεί πολύτιμος χρόνος, παρότι δεν υπάρχει αυτή η… πολυτέλεια. Αξιοσημείωτο είναι πως έχουν πραγματοποιηθεί ελάχιστες διαβουλεύσεις με τους αρμόδιους φορείς (π.χ. δικηγορικοί σύλλογοι κ.λπ.). Κάποιοι, μάλιστα, εκφράζουν παράπονα πως το υπουργείο αποφασίζει μόνο του χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις θέσεις τους. Αναλυτικά οι τέσσερις βασικές προτάσεις του υπουργείου:
1 Πλαίσιο λειτουργίας των δικηγορικών εταιριών
Με βάση το τρέχον καθεστώτος (ν. 3758/2009) η Γενική Γραμματεία Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή (ΓΓΕ&ΠΚ) μπορεί να επιβάλει κυρώσεις για παραβιάσεις που προέρχονται από εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών, όχι όμως και από δικηγόρους-δικηγορικές εταιρίες. Το συγκεκριμένο σκέλος εμπίπτει στον Κώδικα Δεοντολογίας των δικηγόρων και στα πειθαρχικά τους. Σύμφωνα με τον ΓΓΕ&ΠΚ, Αντώνη Παπαδεράκη, είναι σημαντικό «να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο από κοινού με τους δικηγόρους για να αντιμετωπιστεί συγκροτημένα και ολοκληρωμένα αυτό το θέμα».
2 Ταυτοποίηση στοιχείων
Θα πρέπει η εταιρία που καλεί τον οφειλέτη να αναφέρει τα στοιχεία της και παράλληλα να γίνεται ταυτοποίηση του προσώπου με το οποίο συνομιλεί. Κι αυτό, διότι πολλές φορές στην τηλεφωνική συνομιλία δεν συμμετέχει ο οφειλέτης, αλλά κάποιο συγγενικό πρόσωπο ή τρίτος. Με αυτόν τον τρόπο, παρέχονται στοιχεία που οδηγούν σε παραβίαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων.
3 Συχνότητα επικοινωνίας
Σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς, κάθε δεύτερη ημέρα επιτρέπεται στις εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών να ενοχλούν τους οφειλέτες για ληξιπρόθεσμες οφειλές. Κάτι που, παρ’ όλα αυτά, παραβιάζεται συστηματικά. Σύμφωνα με στέλεχος του υπουργείου, υπάρχει πρόθεση για διεύρυνση αυτού του χρονικού πλαισίου.
4 Διαβίβαση στοιχείων
Θα πρέπει να προσδιοριστεί με ακρίβεια ο τρόπος διαβίβασης των στοιχείων των οφειλετών στις εταιρίες.
Η νομοθεσία
Για την ώρα, η λειτουργία των εταιριών ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις (γνωστών ως εισπρακτικών εταιριών) ρυθμίζεται από το ν. 3758/2009, όπως έχει τροποποιηθεί με το ν. 4038/2012. Η Ενωση Καταναλωτών «Η Ποιότητα της Ζωής» (ΕΚΠΟΙΖΩ) συνιστά στους πολίτες να ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους, ώστε να προχωρούν σε καταγγελίες κατά των εταιριών αυτών, όποτε χρειαστεί.
Πιο συγκεκριμένα, όταν επικοινωνούν οι εισπρακτικές εταιρίες ενημέρωσης, θα πρέπει:
● Να καλούν 1 φορά ανά δύο ημέρες ή πιο αραιά.
● Να καλούν κατά τις εργάσιμες ημέρες 9:00-20:00.
● Να εμφανίζεται ο τηλεφωνικός αριθμός κλήσης, δηλαδή να μην καλούν με «απόκρυψη».
● Ο υπάλληλος της εταιρίας να αναφέρει το ονοματεπώνυμό του, την ιδιότητά του, την επωνυμία της εταιρίας, τον αριθμό μητρώου με τον οποίο έχει καταχωριστεί στο αρμόδιο υπουργείο, καθώς και το σκοπό της επικοινωνίας.
● Να ενημερώνουν ότι η κλήση καταγράφεται και τα στοιχεία διατηρούνται για 1 έτος. Στη συνέχεια καταστρέφονται, εκτός αν ζητήσει τη διατήρησή τους ο οφειλέτης ή η ΓΓΕ&ΠΚ, οπότε και πρέπει να παρασχεθούν εντός 10 ημερών. Τα αρχεία αυτά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον του οφειλέτη.
● Να καλούν αποκλειστικά και μόνο για ενημέρωση και διαπραγμάτευση των όρων πιθανής ρύθμισης.
● Σε περίπτωση γραπτής επικοινωνίας, να φαίνονται πάνω στο έγγραφο όλα τα στοιχεία της εταιρίας (επωνυμία, διεύθυνση, τηλέφωνο κ.λπ.) και σε καμία περίπτωση να μη χρησιμοποιείται η επωνυμία της τράπεζας.
Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων, μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο με απόφαση του υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ύψους από 5.000 έως 500.000 ευρώ.
Στο μεταξύ, εκτός των παραπάνω εταιριών ενημέρωσης, πολύ συχνά οι τράπεζες συνεργάζονται με δικηγόρους και δικηγορικές εταιρίες που αναλαμβάνουν να καλούν τους οφειλέτες. Στις περιπτώσεις αυτές, παρόλο που οι δικηγόροι και οι δικηγορικές εταιρίες λειτουργούν, ουσιαστικά, ως εταιρίες ενημέρωσης οφειλετών, δεν υπάγονται στο σχετικό νόμο. Επομένως, δεν ισχύουν γι’ αυτούς οι παραπάνω υποχρεώσεις και περιορισμοί.
Βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας Δικηγόρων, επιτρέπεται στους δικηγόρους και στις δικηγορικές εταιρίες να καλούν τους οφειλέτες μόνο μία φορά, για να τους ενημερώσουν σχετικά με τις οφειλές τους και να εξετάσουν τη δυνατότητα εξωδικαστικής ρύθμισης.
Εάν τελικά δεν γίνει κάποιος διακανονισμός με τον οφειλέτη, τότε ο δικηγόρος ή η δικηγορική εταιρία δεν μπορεί να τον ξανακαλέσει. Πλέον θα μπορεί να τον ειδοποιεί μόνο εγγράφως με εξώδικο ή να προχωρήσει σε κάθε άλλη νόμιμη διαδικασία. Σε περίπτωση παράβασης αυτών των υποχρεώσεων, οι δικηγόροι και οι δικηγορικές εταιρίες θα ελέγχονται για πειθαρχικό παράπτωμα και θα τους επιβάλλονται αντίστοιχες ποινές. Οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν τους τηλεφωνούν από δικηγορικά γραφεία για τις οφειλές τους και θα πρέπει να κρατάνε τα εξής στοιχεία:
● Την επωνυμία της δικηγορικής εταιρίας.
● Το όνομα του υπαλλήλου που κάλεσε.
● Το τηλέφωνο από όπου έγινε η κλήση.
● Την ημερομηνία και την ώρα της κλήσης.
Εάν τους τηλεφωνήσουν ξανά από το ίδιο δικηγορικό γραφείο, τότε θα πρέπει να το καταγγείλουν στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (ΔΣΑ) και την ΕΚΠΟΙΖΩ.
