Το Παγγαίο όρος είναι μεγάλος ορεινός όγκος της Ελλάδας που εκτείνεται στους νομούς Καβάλας και Σερρών. Στο βουνό και στις γύρω από αυτό περιοχές υπάρχουν πολλές και μεγάλες πηγές,
καθώς και ρέματα που τροφοδοτούνται από το βουνό. Η υψηλότερη κορυφή του είναι το “Μάτι” με υψόμετρο 1.956 μέτρα. (Από την πλευρά της Πρώτης Σερρών η λήψη)
Ο μύθος του Παγγαίου
Το βουνό κατά την μυθολογία πήρε το όνομά του από τον Παγγαίο, γιο του Θράκα θεού του Πολέμου, Άρη και της Κριτοβούλης.
Ο Παγγαίος ατίμασε την κόρη του χωρίς να το γνωρίζει και ανέβηκε στο όρος, όπου αυτοκτόνησε από τύψεις.
Η μεγαλύτερη μορφή, κατά την μυθολογία, για το Όρος Παγγαίο ήταν ο θεός Διόνυσος ή Βάκχος, ο οποίος εκδιώχθηκε από τον βασιλιά της Θράκης Λυκούργο.
Ο Διόνυσος για να τον εκδικηθεί τον τρέλανε με αποτέλεσμα ο Λυκούργος να πάρει το τσεκούρι του και να κατακρεούργησε τον γιο του, νομίζοντας ότι κλάδευε αμπέλι.
Όταν ο Λυκούργος συνήλθε η γη δεν καρποφόρησε για χρόνια.
Ο Διόνυσος διαμήνυσε πως μόνο όταν θανατωθεί ο Λυκούργος θα ξανακαρπίσει η γη.
Οι Ηδωνοί έπιασαν τον Λυκούργο τον ανέβασαν στην κορυφή του Παγγαίου, τον έδεσαν και τον κλωτσούσαν άγρια άλογα μέχρι που πέθανε.
Άλλη εκδοχή αναφέρει, ότι ο Διόνυσος φοβούμενος για την ζωή του βούτηξε στην θάλασσα, όπου τον παρέλαβε η Θέτιδα στην αγκαλιά της, τότε ο Δίας τύφλωσε τον Λυκούργο και πέθανε σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Στην περιοχή δρούσε και ο Ορφέας, ο οποίος τιμούσε ως μεγαλύτερο θεό τον Ήλιο, αποκαλώντας τον Απόλλωνα.
Ήταν τόση η λατρεία του Ορφέα για τον Ήλιο που ανέβαινε κάθε πρωί στην κορυφή του βουνού για να είναι ο πρώτος που θα το αντικρίσει και θα τον χαιρετήσει.
Ο Ορφέας ήταν ιερέας μυστικών τελετών, γνωστά ως Ορφικά μυστήρια, θρησκευτικός ποιητής και προφήτης.
Η δράση του ήταν γνωστή στην περιοχή των Πιερίων, όπου υπήρχε και ο τάφος του, ενώ εικάζεται πως δραστηριοποιήθηκε έως και τον Έβρο ποταμό. Μία από τις πολλές εκδοχές για τον θάνατο του, είναι ότι τον σκότωσε ο Δίας με κεραυνό γιατί μέσα από τα μυστήρια του φανέρωνε αλήθειες για τους θεούς.
Παγγαίο το χρυσοφόρο βουνό
Το Όρος Παγγαίο εκτός από την στρατηγική θέση που κατείχε, στα «σωθικά» του έκρυβε άφθονο χρυσό και άργυρο με αποτέλεσμα να γίνει πόλος έλξης πολλών λαών, ενώ γνώρισε πολλές μάχες για την κυριαρχία των μεταλλείων του.
Οι πληγές του βουνού ακόμα και σήμερα είναι ανοικτές, σημάδια που παραμένουν αναλλοίωτα στο χρόνο.
Για τους θησαυρούς που έκρυβε το Παγγαίο, αναφορές κάνουν ο Ηρόδοτος, «μέγα τε υψηλόν, εν δε τώ χρύσεά τε και αργύρεα ενι μέταλλα, τα νέμονται Πιερές τε και Οδομαντοι και μάλιστα Σάτραι» καθώς και ο Ευριπίδης στην τραγωδία του «Ρήσσος», αναφέροντάς το ως «όρος με τους όγκους χρυσού, του οποίου γη κρύβει άργυρο».
Ο πρώτος που ανακάλυψε τα μεταλλεία χρυσού ήταν ο Φοίνικας Κάδμος, ο οποίος και έμαθε τους Θράκες να εκμεταλλεύονται το χρυσάφι φτιάχνοντας κομψοτεχνήματα.
Η εκμετάλλευση των μεταλλείων χρυσού πέρασε στα χέρια των Θασιτών, οι οποίοι αποδείχτηκαν μεγάλοι χρυσοχόοι, ενώ οι αποικίες τους εκμεταλλεύονταν, μαζί με Θράκες και Φοίνικες και τα μεταλλεία της Σκαπτής Ύλης (σημερινό Όρος Λεκάνης).
Το χρυσό του Παγγαίου προσέγγισε και τους Αθηναίους, ενώ εικάζεται ότι ο Πεισίστρατος, μετέπειτα τύρρανος των Αθηνών, βρισκόταν εξόριστος στο Παγγαίο και πλούτισε από τα μεταλλεία του, με αποτέλεσμα να προσλάβει μισθοφόρους για να επιστρέψει στην Αθήνα.
Ακόμα και ο Αθηναίος Στρατηγός Μιλτιάδης, ήρωας στην μάχη του Μαραθώνα, φαίνεται ότι είχε αποκτήσει δικαιώματα στα χρυσωρυχεία του Παγγαίου, από τον γάμο του με την Ηγησιπύλη, κόρη του Θράκα βασιλιά της περιοχής, αλλά η αθηναϊκή εκστρατεία κατά των Κυκλάδων τον εμπόδισε να οδηγήσει τους Αθηναίους στο χρυσοφόρο Παγγαίο, κάτι που το πραγματοποίησε ο γιος του Κίμων, χωρίς όμως μεγάλη επιτυχία.
Η μεγαλύτερη εκμετάλλευση των μεταλλείων του Παγγαίου πραγματοποιήθηκε από τον Φίλιππο Β’ Βασιλιά των Μακεδόνων, ο οποίος εγκατέστησε το βασιλικό νομισματοκοπείο στους Φιλίππους κόβοντας καθημερινά 1000 χρυσά και 1000 ασημένια νομίσματα.
Ο Φίλιππος εκμεταλλευόμενος και την ξυλεία του βουνού ναυπήγησε ισχυρό πολεμικό στόλο.
Τα μεταλλεία του Παγγαίου εκμεταλλεύτηκε και ο Μέγας Αλέξανδρος όπου από εκεί στήριξε όλη την εκστρατεία του στην Ασία.
Το Παγγαίο ακόμα και στην σύγχρονη εποχή έγινε στόχος χρυσοθήρων, με αποτέλεσμα πολλοί να εγκλωβιστούν ή να χαθούν στα «σωθικά» του βουνού
Δείτε το χιονισμένο Παγγαίο μα την καλλιτεχνική ματιά του Danos Giannis by drone
