Date:
Στα όρια των νομών Σερρών – Καβάλας βρίσκεται η Μονή Παναγίας Εικοσιφοινίσσης, ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια της Ευρώπης που λειτουργούν μέχρι και σήμερα
Η Ιερά Μονή Παναγία Εικοσιφοίνισσα, είναι ένα “βασανισμένο” μοναστήρι με τεράστια ιστορική παράδοση, το οποίο κατάφερε, παρά τα όσα υπέστη, να επιβιώσει και να εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να λειτουργεί και να εκπληρώνει τον σκοπό του
Χτισμένο στην βόρεια πλευρά του Παγγαίου όρους, σε υψόμετρο που αγγίζει τα 750 μέτρα, δεν μαρτυρεί τις συνεχείς καταστροφές και λεηλασίες που υπέμεινε στο παρελθόν, αλλά δίνει την αίσθηση ενός περιποιημένου ησυχαστηρίου, στο οποίο τόσο οι μοναχοί, όσο και οι απλοί επισκέπτες, έχουν την ευκαιρία να προσευχηθούν και να ασκήσουν γενικότερα τις θρησκευτικές τους υποχρεώσεις.
Ως προς την ονομασία της Μονής, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, προέκυψε από το θαύμα της εικόνας της Παναγίας, κατά το οποίο από την εικόνα έλαμψε κόκκινο “φοινικούν” φως και έτσι ονομάστηκε Εικών φοινίσσουσα – Εικών φοίνισσα – Εικοσιφοίνισσα.
Κατά μια άλλη ισχνότερη εκδοχή ο κτήτωρ της Μονής, Άγιος Γερμανός, βρισκόταν σε μια μικρή όαση έξω από τη Μονή του Τιμίου Προδρόμου στους Αγίους Τόπους, όπου είχε είκοσι φοίνικες, εκεί έλαβε εντολή από τον άγγελο της Θεοτόκου για την ανέγερση της Μονής και σε ανάμνηση της τοποθεσίας την ονόμασε «Παναγία η Εικοσιφοίνισσα»
Η ιστορία της Μονής
Η ίδρυση της Μονής τοποθετείται περί τον 8ο αιώνα μ.Χ., από τον Όσιο Γερμανό.
Κατά την παράδοση, ο Όσιος Γερμανός, αφού μόνασε στην Ιερά Μονή του Τιμίου Προδρόμου, στον Ιορδάνη ποταμό, εγκατέλειψε την Παλαιστίνη και με όραμα ήρθε στη θέση Βίγλα του Παγγαίου περί το 718. Εκεί ανακάλυψε τα ερείπια των παλαιών κτισμάτων που είχε χτίσει ο Σώζων.
Ξεκίνησε να ανεγείρει νέα Μονή, αλλά τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει για την ανέγερση της Μονής δεν επαρκούσαν για να εξοφλήσει τους τεχνίτες, με αποτέλεσμα αυτοί να τον οδηγήσουν αιμόφυρτο στη Δράμα για να δικαστεί. Στο δρόμο συνάντησαν τον πληγωμένο Άγιο οι Κωνσταντινουπολίτες αξιωματούχοι Νικόλαος και Νεόφυτος, οι οποίοι μετέβαιναν στη Σερβία ως απεσταλμένοι του Αυτοκράτορα Βασιλείου Α΄ του Μακεδόνα.
Αυτοί εξόφλησαν τους τεχνίτες και ελευθέρωσαν τον Άγιο, ενώ αργότερα πούλησαν και οι ίδιοι την περιουσία τους και μόνασαν στη Μονή, κοντά στον Άγιο Γερμανό. Ο Βίος του Αγίου Γερμανού διασώζεται στο χειρόγραφο κώδικα 19 του ερμαρίου 59 της Λαυρεντιανής Βιβλιοθήκης της Φλωρεντία
Αφού οικοδομήθηκε ένα πρώτο μικρό εκκλησάκι από τον Όσιο Γερμανό, στη θέση που βρίσκεται σήμερα το μοναστήρι, ο ίδιος ο Όσιος ξεκίνησε την αναζήτηση μέσα στο δάσος, ενός ξύλου που θα προσφερόταν για τη φιλοτέχνηση της Παναγίας επάνω του.
Όταν τελικά η αναζήτηση απέδωσε καρπούς και ο Όσιος βρήκε το κατάλληλο ξύλο, εκείνο ράγισε και ένα κοκκινωπό φως έλουσε τη σχισμή του. Αμέσως μετά, στο ραγισμένο ξύλο άρχισε να διαγράφεται η μορφή της Παναγίας, η οποία ονομάστηκε έκτοτε, όπως και ολόκληρο το μοναστήρι, Παναγία Εικοσιφοίνισσα
Εκτός από τον Όσιο Γερμανό όμως, δεύτερος κτίτορας θεωρήθηκε ο Άγιος Διονύσιος ο Α’, ο οποίος έχοντας παραιτηθεί από τη θέση του ως Οικουμενικός Πατριάρχης, το 1472, έφθασε στην Μονή της Παναγίας της Εικοσιφοίνισσας, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην οικοδόμηση νέων κτισμάτων, αλλά και στην συντήρηση των παλιών.
Η περίοδος αυτή θεωρείται διάστημα μεγάλης ακμής για την Παναγία Εικοσιφοίνισσα, το οποίο άρχισε να μεγαλώνει και να γίνεται όλο και πιο γνωστό στους εκκλησιαστικούς και μοναστικούς κύκλους. Μετά τον θάνατο του, και εξαιτίας του ανιδιοτελούς έργου αγάπης, το οποίο διακονούσε, καθ’ όλη της διάρκεια της ζωής του, η Ορθόδοξη Εκκλησία τον αγιοποίησε.
Οι καταστροφές και το μαρτύριο των 172 μοναχών
Κατά την Τουρκοκρατία, η συμβολή της Μονής στη διατήρηση της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού υπήρξε ανεκτίμητη, ενώ κατά την ιστορική της διαδρομή καταστράφηκε πολλές φορές από Τούρκους και Βούλγαρους επιδρομείς. Στις 25 Αυγούστου 1507, οι Τούρκοι έσφαξαν 172 μοναχούς της Μονής, διότι είχαν ενοχληθεί από τη δράση τους υπέρ της διατήρησης της ελληνικότητας του πληθυσμού της περιοχής. Τρία χρόνια μετά, 10 μοναχοί από την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους, ήλθαν στη Μονή για να την ανασυστήσουν.
Τα γεγονότα που προαναφέρθηκαν, δεν σταμάτησαν την καθοριστική δράση της Μονής της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας, στη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης. Θεωρούνταν κέντρο γραμμάτων, ελληνικότητας και πολιτισμού, γι’ αυτό και πολεμήθηκε ανεπανάληπτα από τον εχθρό. Υπέστη σεισμό, αποτέλεσμα του οποίου ήταν ανυπολόγιστες ζημιές, το 1829, ολοκαύτωμα, το 1854, καθώς και επιδημία πανώλης, μια δεκαετία αργότερα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί μεγάλο μέρος των μοναχών, που απάρτιζαν το κοινόβιο.
Αξιοσημείωτο είναι πως στη διάρκεια της βουλγαρικής κατοχής, μεταξύ των πολλών εχθροπραξιών που διαπράχθηκαν, ο στρατός των Βουλγάρων οδηγήθηκε στη δολοφονία του ηγούμενου της Μονής, γέροντα μοναχού Μακαρίου.
Κατά το ίδιο έτος, βουλγαρικός στρατός, εισήλθε στην Μονή Παναγία Εικοσιφοίνισσα. Μετά από εκδήλωση πρωτοφανούς βίας εις βάρος των μοναχών, έκλεψε κειμήλια ανυπολόγιστης αξίας
Αυτά κρατούνται μέχρι και σήμερα, στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Σόφιας.
Εκτός από τις πράξεις αυτές, Βούλγαροι στρατιώτες, κράτησαν τους μοναχούς ομήρους. Εκείνοι δεν άντεξαν τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και κατέληξαν στον θάνατο.
Τα μαρτύρια όμως για το εν λόγω μοναστήρι δε σταματούν εδώ.
Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και πιο συγκεκριμένα στις 12 Ιουλίου του 1943, Βούλγαροι εισέρχονται και πάλι στην Μονή. Αυτή τη φορά έχουν ως σκοπό τον αφανισμό της, μέσω της πυρπόλησης. Όντως όλα τα οικοδομήματα καταστράφηκαν ολοσχερώς και η Μονή της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας, σχεδόν ερημώθηκε. Περί το 1965, ξεκίνησε η ανασύστασή της και ολοκληρώθηκε μερικά χρόνια αργότερα, με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη Δράμας, Διονυσίου Κυράτσου.
Η Παναγία σήμερα
Σήμερα το συγκεκριμένο μοναστήρι είναι γυναικείο και φιλοξενεί 23 μοναχές. Γιορτάζει σε τρεις διαφορετικές ημερομηνίες. Στις 15 Αυγούστου, την Κοίμηση της Θεοτόκου, στις 14 Σεπτεμβρίου, τον Τίμιο Σταυρό, καθώς και στις 21 Νοεμβρίου, τα Εισόδια της Θεοτόκου. Η Παναγία Εικοσιφοίνισσα αυτό είναι προορισμός, για μεγάλο αριθμό πιστών, οι οποίοι σπεύδουν να προσευχηθούν και να θαυμάσουν τον πολυβασανισμένο αυτό τόπο.
Αξιοθαύμαστο είναι και το γεγονός πως στην στέγη της Μονής, υπάρχουν δύο κυπαρίσσια. Σύμφωνα με μαρτυρίες υπάρχουν εκεί περίπου 400 χρόνια. Η ύπαρξή τους δεν μπορεί να αποδοθεί σε κάποιο φυσικό φαινόμενο. Μια επίσκεψη στην Μονή της Παναγίας Εικοσιφοίνισσας, αρκεί για να φέρει τον άνθρωπο πιο κοντά στον Θεό και να χαλαρώσει την ψυχή του από την ιερότητα του χώρου, αλλά και την ομορφιά που θα αντικρίσει.
πηγή el.wikipedia.org